thumb
Trắc địa hay trắc đạc hay đo đạc là một ngành khoa học về Trái Đất, cụ thể là đo đạc và xử lý số liệu đo đạc địa hình và địa vật nằm trên bề mặt Trái Đất nhằm vẽ lên mặt phẳng giấy hay còn gọi là bản đồ. Trắc địa là đo đạc vị trí tọa độ và độ cao, hình dạng, kích thước, phương hướng của địa hình mặt đất và địa vật nằm trên mặt đất.
Đây là ngành nghề có từ lâu đời tại các nước châu Âu, sản phẩm của ngành có đóng góp quan trọng và liên quan mật thiết đến nhiều lĩnh vực của xã hội đặc biệt trong lĩnh vực: lập Bản đồ địa hình quốc gia, nghiên cứu và quy hoạch, thiết kế, thi công các công trình, quản lý đất đai, quản lý tài nguyên khoáng sản, quản lý rừng, quản lý biến đổi khí hậu, quản lý giao thông, điện lực, viễn thông, thủy lợi...
Các chuyên ngành chủ yếu
Trắc địa bản đồ (surveying and maping): đo vẽ các loại bản đồ phục vụ cho dân dụng như: công tác địa chính, bản đồ địa hình, quy hoạch xây dựng,...) và mục đích quân sự.
Trắc địa công trình: khảo sát thiết kế công trình, triển khai bản vẽ thiết kế của công trình ra thực địa set out, phục vụ thi công và giám sát thi công xây dựng công trình đúng bản vẽ thiết kế, quan trắc chuyển dịch và biến dạng của các công trình và nền móng công trình trong toàn bộ tuổi đời của công trình. Công cụ đo chủ yếu bằng các loại máy đo đạc: máy kinh vĩ, máy thủy bình, máy dọi laser, máy toàn đạc điện tử, máy định vị GPS...và các máy láser scan thế hệ mới giúp quét và ghi nhận lại toàn bộ hiện trạng các công trình.
Trắc địa mỏ (mining geodesy)
Trắc địa cao cấp (higher geodesy): đo đạc trên quy mô toàn cầu
Viễn thám (remote sensing): đây là phân ngành trắc địa đo vẽ từ ảnh hàng không (máy bay,...) sau quá trình bay chụp, bằng tàu biển (đo vẽ thềm lục địa, đáy đại dương,...). Công cụ đo có thể bằng: máy ảnh, thiết bị siêu âm, ra đa vô tuyến điện,...
Trắc địa ảnh (photogrammetry): đây là lĩnh vực xử lý kết quả trắc địa qua ảnh
định vị vệ tinh (GPS): định vị địa vật và đo vẽ địa hình bằng vệ tinh địa tĩnh (là loại viễn thám đặc biệt)
Hệ thống thông tin địa lý (GIS): là chuyên ngành về phần mềm và cơ sở dữ liệu địa lý (công nghệ thông tin)
*Trắc địa biển
Các cơ sở đào tạo nghề trắc địa ở Việt Nam
Hiện nay ở Việt Nam có các trường đại học đào tạo kỹ sư trắc địa như: Trường Đại Học Xây dựng, Đại học Mỏ địa chất Hà Nội, Đại học Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Đại học Giao thông vận tải Hà Nội, Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Khoa học Tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội (chuyên ngành bản đồ viễn thám & GIS tại khoa Địa lý), Học viện Kỹ thuật Quân sự, Đại học Xây dựng (chuyên ngành Kĩ thuật Trắc địa) Đại học Công nghiệp Quảng Ninh.
Thực trạng ngành trắc địa tại Việt nam
Trắc địa Bản đồ là một ngành khoa học cơ bản, là một trong những ngành kỹ thuật có độ bao phủ rộng lớn trong các lĩnh vực quân sự và dân sự. Với quân sự, Trắc địa Bản đồ giúp Ban chỉ huy lập các phương án tác chiến quy mô lớn, các kế hoạch tấn công, vận chuyển vũ khí, lực lượng,...Trong dân sự, Trắc địa Bản đồ đóng vai quan trọng trong các lĩnh vực như: Xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đất đai, Lập và thi công các công trình nhà cao tầng, nhà công nghiệp, thủy lợi, thủy điện, giao thông, cầu cảng,...Do vậy, có thể nói ngành Trắc địa Bản đồ ngày nay đóng một vai trò hết sức quan trọng, cơ hội việc làm rất lớn đối với kỹ sư chất lượng cao, một khối lượng công việc lớn, thời gian làm việc lâu dài và tính chất công việc đa dạng.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb **Trắc địa** hay **trắc đạc** hay **đo đạc** là một ngành khoa học về Trái Đất, cụ thể là đo đạc và xử lý số liệu đo đạc địa hình và địa vật nằm
nhỏ|Ảnh chụp màn hình của PYXIS WorldView hiển thị lưới trắc địa ISEA.|liên_kết=Special:FilePath/Geodesic_Grid_(ISEA3H)_illustrated.png **Lưới trắc địa** là lưới không gian dựa trên đa diện trắc địa hoặc khối đa diện Goldberg. ## Trong xây dựng
**Hiệp hội Trắc địa Quốc tế** hay **Hiệp hội Quốc tế về Trắc địa**, viết tắt theo tiếng Anh là **IAG** (International Association of Geodesy) là một _tổ chức phi chính phủ - phi lợi
**Trắc địa thiên văn học** hay **trắc địa thiên văn** là việc áp dụng các phương pháp thiên văn vào các mạng lưới và các dự án kỹ thuật của trắc địa. Các chủ đề
**Hội Trắc địa Bản đồ Viễn thám Việt Nam** là tổ chức xã hội - nghề nghiệp của những người làm việc trong lĩnh vực bản đồ, trắc địa và viễn thám tại Việt Nam
**Liên đoàn Trắc địa và Địa vật lý Quốc tế** hay **Liên đoàn Quốc tế về Trắc địa và Địa vật lý**, viết tắt theo tiếng Anh là **IUGG** (International Union of Geodesy and Geophysics)
thumb **Hệ thống Trắc địa Thế giới**, thường viết tắt theo tiếng Anh là **WGS** (World Geodetic System), là một tiêu chuẩn để sử dụng trong bản đồ học, trắc địa, và đạo hàng vệ
thumb|Tam giác trắc địa trên mặt cầu.Các đường trắc địa là các cung tròn lớn. nhỏ|Một phần của hai đường dòng trắc địa trên phân thớ tiếp xúc của đường tròn. Lưu ý rằng ta
Trắc Địa Đại Cương Nội dung sách gồm những vấn đề trắc địa cơ bản và cần thiết cho chương trình đào tạo một kỹ sư xây dựng, đó là định vị điểm, định hướng
Công Ty TNHH Trắc Địa Và Giải Pháp Kỹ Thuật Mekong chuyên cung cấp dịch vụ trắc địa và giải pháp kỹ thuật trong xây dựng. Công ty hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực
Giáo Trình Trắc Địa Công Trình Dân Dụng Và Công Nghiệp với nội dung bao gồm các vấn đề lý thuyết, các phương pháp trắc địa và máy móc thiết bị chuyên dùng để giải
nhỏ|Kính thiên văn trắc quang 0,4 m ở Borówiec thuộc UAM **Đài quan sát trắc địa** (trước đây _Trạm thiên văn rộng_, _Đài quan sát thiên văn lớn_) - một đài quan sát nằm ở
Công Ty TNHH Trắc Địa Và Giải Pháp Kỹ Thuật Mekong chuyên cung cấp dịch vụ trắc địa và giải pháp kỹ thuật trong xây dựng. Công ty hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực
**Bảo tàng Thiết bị và Dụng cụ Trắc địa Bolesław Indyk** (tiếng Ba Lan: _Muzeum Instrumentów i Przyrządów Geodezyjnych im. Bolesława Indyka_) là một bảo tàng nằm trong tòa nhà trụ sở của Tổ hợp
**Điểm trắc đạc Rudi** () là một địa điểm của Vòng cung trắc đạc Struve nằm tại Rudi, Soroca, miền Bắc Moldova. Ngoài ra, tại đây còn có một đài tưởng niệm. ## Mô tả
**Địa động lực học** là một nhánh nhỏ của địa vật lý nghiên cứ về động lực học của trái Đất. Nó áp dụng vật lý, toán học, hóa học để tìm hiểu làm thế
**Vòng cung trắc đạc Struve** là một chuỗi các trạm trắc đạc tam giác kéo dài từ Hammerfest ở Na Uy tới Biển Đen, chạy qua 10 quốc gia và trên 2.820 km. Chuỗi các trạm
**Liên đoàn Trắc địa Quốc tế** hay **Hiệp hội Đo đạc Quốc tế**, viết tắt theo tiếng Pháp là **FIG** (Fédération Internationale des Géomètres; tiếng Anh: International Federation of Surveyors) là một _tổ chức phi
thumb|Bản đồ địa hình với các đường đồng mức thumb|Phần của bản đồ nói trên được biểu diễn kiểu địa hình bóng [[:en:shaded relief|shaded relief, minh họa các đường đồng mức thể hiện địa vật]]
**Trường Đại học Mỏ – Địa chất** (tiếng Anh: _Hanoi University of Mining and Geology_) là một trường đại học đa ngành hàng đầu tại Việt Nam, thuộc nhóm 95 trường đại học hàng đầu
**Địa vật lý** là một ngành của _khoa học Trái Đất_ nghiên cứu về các quá trình vật lý, tính chất vật lý của Trái Đất và môi trường xung quanh nó. Phạm trù địa
thumb| Bản đồ cấu trúc của mỏ Erath, [[Louisiana, Hoa Kỳ trong mô hình với các đường đẳng sâu được hiển thị bằng các màu sắc khác nhau.]] **Mô hình địa chất** là sản phẩm
thumb|upright=1.4|[[Đất xấu khắc vào đá phiến sét dưới chân cao nguyên Bắc Caineville, Utah, trong đèo được khắc bởi sông Fremont và được gọi là the Blue Gate. Grove Karl Gilbert đã nghiên cứu các
**Bản đồ địa chất** là một bản đồ chuyên ngành phục vụ cho mục đích đặc biệt thể hiện các yếu tố địa chất. Trên bản đồ địa chất các tập đất đá hoặc tầng
**Địa lý Sao Hỏa** là một lĩnh vực con của khoa học hành tinh, chuyên phân định và mô tả đặc điểm địa lý của các vùng của Sao Hỏa. Địa lý Sao Hỏa giống
**Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam** (tiếng Anh: _Department Of Survey, Mapping and Geographic Information Viet_, viết tắt là **DOSM**) là cơ quan trực thuộc Bộ Tài nguyên và
**Sóng địa chấn** (Seismic wave) là dạng _sóng cơ học_ chứa năng lượng phát sinh từ nguồn chấn động trong đất như động đất, núi lửa, nổ, đập, rung,... và truyền qua các lớp của
Bản đồ [[Trái Đất cho thấy các vĩ tuyến (ngang) và kinh tuyến (dọc), phép chiếu Eckert VI; [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/reference_maps/pdf/political_world.pdf phiên bản lớn] (pdf, 1.8MB)]] **Hệ tọa độ địa lý** là một _hệ tọa độ_ cho
**Địa tin học** là khoa học sử dụng và phát triển trên cơ sở hạ tầng của khoa học thông tin để giải quyết các vấn đề về địa lý, khoa học Trái Đất và
**Siêu dữ liệu không gian địa lý** () là các dữ liệu nhằm mô tả dữ liệu GIS. Thông thường trước khi sử dụng một loại dữ liệu GIS nào đó để thực hiện một
nhỏ|Trục địa lý xoay A (màu xanh lá cây) và hiển thị cực địa lý A1 và cực địa lý nam A2; cũng cho thấy một từ trường và trục từ của vòng quay B
alt=Topography of the Moon measured from the Lunar Orbiter Laser Altimeter on the mission [[Lunar Reconnaissance Orbiter, referenced to a sphere of radius 1737.4 km|phải|nhỏ|345x345px| Địa hình của Mặt trăng. ]] **Địa hình của Mặt
**Hiệp hội Quốc tế về Địa chấn và Vật lý lòng Trái Đất**, viết tắt theo tiếng Anh là **IASPEI** (International Association of Seismology and Physics of the Earth's Interior), là một _tổ chức phi
**Hiệp hội Địa từ và Không gian Quốc tế** hay **Hiệp hội Quốc tế về Địa từ và Không gian**, viết tắt theo tiếng Anh là **IAGA** (International Association of Geomagnetism and Aeronomy) là một
**Công ty Đo đạc ảnh địa hình** tiền thân là **Liên đoàn Trắc địa địa hình I**, Công ty được thành lập ngày 19 tháng 6 năm 1987. Trụ sở chính của Công ty đặt
**Độ** **lệch dọc** (**VD**, còn được gọi là **độ võng của đường thẳng** và **độ lệch trắc địa thiên văn**) tại một điểm trên Trái đất là thước đo khoảng cách trọng lực đã bị
**Viện Địa chất** là một viện khoa học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (trước là Viện Khoa học Việt Nam rồi Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công
**Vĩ độ** (Tiếng Anh: _latitude_) thường được ký hiệu bằng chữ cái phi () trong bảng chữ cái Hy Lạp, là giá trị xác định vị trí của một điểm trên bề mặt Trái Đất
thumb|Phỏng cầu dẹt Trong trắc địa, một **ellipsoid quy chiếu** là _ellipsoid toán học_ có bề mặt lập từ xấp xỉ với bề mặt _geoid_, là bề mặt hình dạng thực của Trái Đất. Định
**Phép quang trắc** (tiếng Anh: _Photogrammetry_) là sự thực hành việc xác định các thuộc tính hình học của các vật thể từ các hình nhiếp ảnh/ảnh chụp. Phép quang trắc cũng lâu đời nhưthuật
**Geoid** là hình dạng bề mặt của đại dương giả định khi chỉ có ảnh hưởng của tương tác hấp dẫn của Trái Đất và sự tự quay, mà không có những ảnh hưởng khác
Thuật ngữ **trạm cơ bản** được sử dụng cho các đài quan sát đặc biệt kết hợp một số kỹ thuật định vị không gian như VLBI, laser vệ tinh, GPS, Glonass, v.v. Chúng là
thumb|Bản đồ địa hình với [[đường đồng mức]] thumb|upright|[[Hình ảnh vệ tinh biểu thị độ cao của trung tâm đô thị của vùng đô thị New York, với đảo Manhattan ở trung tâm.]] **Địa hình
**Ellipsoid Hayford** là một ellipsoid tham chiếu trắc địa, được đặt theo tên của nhà trắc địa Hoa Kỳ John Fillmore Hayford (1868-1925), được giới thiệu vào năm 1910. Hayford ellipsoid còn được gọi là
**Hiệp hội Quang trắc và Viễn thám Quốc tế** hay **Hiệp hội Quốc tế về Quang trắc và Viễn thám**, viết tắt tiếng Anh là **ISPRS** (International Society for Photogrammetry and Remote Sensing) là một
**Hệ thống Quan trắc Đại dương Toàn cầu** viết tắt tiếng Anh là **GOOS** (_Global Ocean Observing System_) là một hệ thống thực thi các quan sát toàn cầu các đại dương để xác định
**Họ Cá trác** (danh pháp khoa học: **_Priacanthidae_**) là một họ cá biển gồm 18 loài. Họ này theo truyền thống xếp trong phân bộ Percoidei của bộ Cá vược (Perciformes), nhưng gần đây được
**Thăm dò trọng lực** (Gravimetry) là một phương pháp của _Địa vật lý_, thực hiện đo Trọng trường Trái Đất để xác định ra phần _dị thường trọng lực_, từ đó xác định phân bố
thumb|252x252px|right|Các hướng trên một hoa hồng la bàn (_compass rose_). Bốn **phương** **hướng địa lý chính** là hướng Đông, hướng Tây, hướng Nam, hướng Bắc, thường được ký hiệu bằng chữ cái đầu tiên **Đ**,
**Thí nghiệm Schiehallion** là một thí nghiệm ở thế kỷ 18 nhằm xác định khối lượng riêng trung bình của Trái Đất. Được tài trợ bởi Hội Hoàng gia Luân Đôn, thí nghiệm thực hiện