✨Tiến hóa văn minh
Tiến hóa văn minh, phát triển văn hóa xã hội hay phát triển văn hóa là các thuật ngữ chung về những lý thuyết tiến hóa xã hội và văn hóa, mô tả cách các nền văn hóa và xã hội thay đổi theo thời gian. Trong khi tiến trình tiến hóa văn minh có xu hướng tăng độ phức tạp của một xã hội hoặc nền văn hóa, mặc khác nó cũng xem xét quá trình có thể dẫn đến giảm độ phức tạp (thoái hóa), hoặc có thể sản sinh đổi mới hay phát triển mà không cần bất kỳ sự thay đổi đáng kể một cách phức tạp (phân nhánh tiến hóa). Tiến hóa văn minh có thể được định nghĩa là "quá trình tổ chức lại cấu trúc bị ảnh hưởng theo thời gian, cuối cùng sản sinh một hình thức hay cấu trúc có chất lượng khác với hình thức tổ tiên."
Gần như suốt thế kỷ 19 và một vài giai đoạn của thế kỷ 20, người ta tiếp cận đến tiến hóa văn minh nhằm mục đích cung cấp hình mẫu cho sự tiến hoá nhân loại toàn thể, với lập luận rằng xã hội khác nhau ở các giai đoạn khác nhau của sự biến đổi xã hội. Các nỗ lực toàn diện nhất để phát triển một lý thuyết chung về tiến hóa văn minh tập trung vào phát triển hệ thống văn hóa-xã hội được thực hiện bởi Talcott Parsons trên thang điểm trong đó có một lý thuyết về lịch sử thế giới. Những phương pháp tiếp cận gần đây tập trung vào những thay đổi cụ thể cho từng xã hội và từ chối ý tưởng về sự tiến bộ xã hội. Hầu hết các nhà khảo cổ học và nhân học văn hóa làm việc trong khuôn khổ lý thuyết hiện đại của sự tiến hóa văn minh. Những phương pháp tiếp cận hiện đại đến tiến hóa văn minh bao gồm nhân học nhận thức, xã hội học, lý thuyết hiện đại hóa và lý thuyết xã hội hậu công nghiệp.
Đã có nhiều xã hội khác nhau trong suốt lịch sử loài người, với ước tính nhiều hơn một triệu xã hội; tuy nhiên ngày nay chỉ có khoảng hai trăm hoặc nhiều hơn các xã hội khác nhau còn tồn tại.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiến hóa văn minh**, **phát triển văn hóa xã hội** hay **phát triển văn hóa** là các thuật ngữ chung về những lý thuyết tiến hóa xã hội và văn hóa, mô tả cách các
nhỏ|phải|Họa phẩm về nữ thần da trắng soi sáng văn minh tiến bộ **Sứ mệnh khai hóa văn minh** (; ; ; ) là cơ sở chính trị phục vụ cho việc can thiệp quân
**Các cuộc chống đối thuyết tiến hóa** bắt đầu kể từ khi các ý tưởng về sự tiến hóa gây được sự chú ý vào thế kỷ 19. Ban đầu, vào năm 1859, khi Charles
Một nông dân [[Ai Cập cổ đại|Ai Cập cổ đang cày ruộng bằng cày có bò kéo]] nhỏ|300x300px|[[Ai Cập cổ đại là một ví dụ điển hình của một nền văn hóa sơ khai được
Mặt trống đồng Ngọc Lũ-biểu tượng của [[người Việt]] Kiến trúc mái chùa đặc trưng của [[người Việt]] [[Châu thổ sông Hồng nhìn từ vệ tinh]] **Văn minh sông Hồng** (từ đầu Thiên niên kỷ
**Vai trò của Kitô giáo với nền văn minh nhân loại** rất lớn và phức tạp. Nó đan xen với lịch sử và sự hình thành của xã hội phương Tây, và nó đã đóng
**Văn minh lưu vực sông Ấn Độ**, **Văn minh sông Ấn** hay **Văn hóa sông Ấn**, cũng còn được gọi là **Văn hóa Harappa** theo địa danh của một trong những nơi khai quật chính,
**Văn minh Maya** là một nền văn minh Trung Bộ châu Mỹ của người Maya, nổi bật với hệ chữ tượng hình ký âm—hệ chữ viết tinh vi bậc nhất ở Châu Mỹ thời tiền
Vùng núi Andes giữa [[Chile và Argentina]] Vào thời kỳ trước khi Christopher Columbus đến châu Mỹ, ở Nam Mỹ từng tồn tại nền văn minh cổ đại lâu đời của người thổ dân châu
Di vật đèn thuyền [[Văn hóa Đông Sơn- sản phẩm của nền Văn minh lúa nước]] **Văn minh lúa nước** là một dạng văn minh nông nghiệp, xuất hiện cách đây khoảng 13.000 năm tại
Đền Taj Mahal **Nền văn minh Ấn Độ** là một nền văn minh nổi tiếng và thuộc về những nền văn minh cổ nhất thế giới. Nền văn minh Ấn Độ thời cổ đại bao
} Trong sinh học, **tiến hóa** là sự thay đổi đặc tính di truyền của một quần thể sinh học qua những thế hệ nối tiếp nhau. Những đặc tính này là sự biểu hiện
nhỏ|Tượng Olmex, đầu người khổng lồ thứ 1 tại San Lorenzo Tenochtitlan 1200–900 TCN right|thumb|"Người đô vật (The Wrestler)", một tượng Olmec,, 1400–400 TCN thumb|Mặt nạ Olmec 1000–600 TCN **Olmec** là nền văn minh lớn
nhỏ|404x404px|Biểu đồ mô tả sự tiến hóa của các sao. Các sao có những khối lượng khác nhau tiến hóa theo các cách khác nhau. **Các giai đoạn của sao** là quá trình biến đổi
Một **cái nôi nền văn minh** (tiếng Anh: _cradle of civilization_) là địa điểm nơi một nền văn minh nổi lên. Quan niệm hiện tại là không có "cái nôi" duy nhất mà có nhiều
phải|nhỏ|[[Đĩa Phaistos|Chiếc đĩa Phaistos trong Khu A của bảo tàng khảo cổ học Heraklion, thủ phủ của đảo Crete]] nhỏ|phải|Bức tượng "Nữ thần rắn", bảo tàng khảo cổ học Heraklion **Minos** (Tiếng Hy Lạp: Μινωίτες)
**Văn minh Etrusca** (phiên âm tiếng Việt: **Ê-tơ-ru-xcơ**) là một nền văn minh cổ đại của Ý từng tồn tại ở khu vực Etruria mà ngày nay tương ứng với vùng Toscana, phía nam sông
thumb|Phục dựng loài _[[Procynosuchus_, thành viên của nhóm cynodont, bao gồm cả tổ tiên của động vật có vú]] Tiến trình **tiến hóa của động vật có vú** đã trải qua nhiều giai đoạn kể
Trong sinh học, **đồng tiến hóa** (tiếng Anh: _coevolution_) là một dạng tiến hóa xảy ra khi hai hoặc nhiều loài ảnh hưởng đến sự tiến hóa của nhau thông qua quá trình chọn lọc
thumb|Quảng trường hình tròn của nền văn minh Norte Chico. thumb|Nền của kim tự tháp Norte Chico **Văn minh Norte Chico** (cũng gọi là **văn minh Caral** hoặc **văn minh Caral-Supe**) là một xã hội
[[Tập tin:Modern Synthesis 2.png|nhỏ|Thuyết tiến hóa tổng hợp (**M**) dựa vào thành tựu chủ yếu của: 1 = Di truyền học quần thể (**population genetics**), 2 = Di truyền Mendel (**Mendelian genetics**), 3 = Chọn
Khoảng 80-87 loài hiện nay trong bộ Cá voi. [[Phát sinh chủng loài học cho thấy mối quan hệ giữa các gia đình cá voi. ]] Các loài cá voi đã tiến hóa từ các
**La Mã hóa** hoặc **Latinh hóa** (tiếng Anh: _Romanization_ hay _Latinization_) là một thuật ngữ về ý nghĩa văn hóa và lịch sử đều biểu thị quá trình tiếp nhận nền văn hóa La Mã
phải|nhỏ|182x182px| [[Vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis có thể tiến hóa để có thể phá vỡ sự bảo vệ của hệ thống phòng thủ miễn dịch. ]] **Y học tiến hóa** hay **Y học** **Darwin** là ứng
**Đồng hóa văn hóa** là quá trình trong đó một nhóm thiểu số hoặc văn hóa trở nên giống với một nhóm văn hóa thống trị hoặc đảm nhận các giá trị, hành vi và
**Chạy đua tiến hóa** là một cuộc đua tranh biến đổi giữa các bộ gen đang ngày càng phát triển cùng các tính trạng hoặc các loài đang cạnh tranh sinh học lẫn nhau để
Trích [[họa phẩm _Hán cung xuân hiểu đồ_ (漢宮春曉圖) của tác giả Cừu Anh.]] [[Họa phẩm _Đào cốc tặng từ đồ_ (陶穀贈詞圖) của tác giả Đường Dần.]] [[Họa phẩm _Tứ hỉ đồ_ (四喜圖) của tác
thumb|upright=1.35|[[chuỗi lớn sinh vật Trung cổ như một cầu thang, ngụ ý khả năng tiến bộ: _Thang thăng trầm tư duy_ của Ramon Lull, 1305]] **Các lựa chọn thay thế cho tiến hóa do chọn
nhỏ|phải|[[Eurohippus, một trong những tổ tiên của ngựa]] **Ngựa** có một quá trình tiến hóa lâu dài. Các loài ngựa trong họ Ngựa hiện nay gồm có ngựa, ngựa vằn và lừa. Chúng cùng một
thumb|Mô hình [[Cây phát sinh hệ thống|cây tiến hóa cổ sinh do Ernst Haeckel đưa ra năm 1879. Lịch sử tiến hóa của các loài được mô tả như là một "cây" với nhiều chi
**Dương Văn Minh** (16 tháng 2 năm 1916 – 6 tháng 8 năm 2001), là một trong những nhân vật chính trị và quân sự quan trọng của Việt Nam Cộng hòa trong thời kỳ
**Nền văn minh La Mã cổ đại** đã có lịch sử lâu đời và để lại nhiều giá trị to lớn cho nhân loại ngày nay trong nhiều lĩnh vực. **Roma** ngày nay trước kia
nhỏ|[[Donald Trump (phải) và Kim Jong-un gặp nhau tại Khách sạn Capella.]] **Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-CHDCND Triều Tiên** là một cuộc họp giữa hai nhà lãnh đạo của hai nước là Hoa Kỳ
**Hội nghị thượng đỉnh Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội 2019** (tên chính thức: **DPRK–USA Hanoi Summit Vietnam** theo tiếng Anh, hoặc **Hội nghị thượng đỉnh CHDCND Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội, Việt Nam**,
**Nguyễn Văn Huyên** (1905-1975) là một giáo sư, tiến sĩ, nhà sử học, nhà dân tộc học, nhà giáo dục, nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam. Ông cũng là người giữ chức vụ Bộ
**Văn minh Mycenae** hay **Hy Lạp thời kỳ Mycenae** là giai đoạn cuối cùng của thời đại đồ đồng tại Hy Lạp, kéo dài từ khoảng năm 1750 TCN - 1050 TCN. Giai đoạn Mycenae
**Nền văn minh Chavin** là nền văn minh thời tiền sử đã biến mất đặt tên theo Chavin de Huantar, địa chỉ khảo cổ học chính với các hiện vật tiêu biểu đã được tìm
**Trần Văn Minh** (1932 - 1997) nguyên là tướng lãnh Không quân của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ khóa đầu tiên tại trường Sĩ quan Trừ
nhỏ| Lưu vực sông Hoàng Hà nhỏ| [[Liềm|Lưỡi liềm đá, văn hóa Bùi Lý Cương (7000–5000 TCN)]] nhỏ| Mô hình làng [[Văn hóa Ngưỡng Thiều|văn hóa Dương Thiều (4800–2500 TCN)]] nhỏ| Đồ đựng của [[Văn
**Trần Văn Minh** (sinh ngày 2 tháng 4 năm 1955) là chính khách Việt Nam. Ông nguyên là Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Đà Nẵng (2006 - 2011). Trong Đảng Cộng sản
**Nguyễn Văn Minh** (1929-2006) nguyên là một tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tướng. Ông xuất thân từ những khóa đầu tại trường Võ bị Liên quân
Hình ảnh mô phỏng của một đám mây bụi tiền hành tinh. **Sự hình thành và tiến hóa của Hệ Mặt Trời** bắt đầu từ cách đây khoảng 4,6 tỷ năm với sự suy sụp
**Giang Văn Minh** (chữ Hán: 江文明, 1573 - 1638) tự **Quốc Hoa**, hiệu **Văn Chung**, là quan nhà Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông nổi tiếng với giai thoại sứ thần "Bất
**Nhật Tiến** (1936 – 2020), tên thật là **Bùi Nhật Tiến**, là một nhà văn Việt Nam lưu vong. ## Thân thế và sự nghiệp Ông sinh ngày 24 tháng 8 năm 1936 tại Hà
**Châu Văn Minh** (sinh ngày 11 tháng 2 năm 1961, quê quán tỉnh Thừa Thiên Huế) là một nhà khoa học người Việt Nam. Ông hiện là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng
nhỏ|Chân dung [[Chủ tịch Hồ Chí Minh]] **Tư tưởng Hồ Chí Minh** là một hệ thống quan điểm và tư tưởng của Hồ Chí Minh trong sự nghiệp cách mạng của ông được Đảng Cộng
Tranh tường [[Ai Cập cổ đại về việc cày cấy và bắt chim, khoảng 2700 năm trước Công nguyên, hiện lưu giữ ở bảo tàng Ai Cập, Cairo, Ai Cập.]] **Văn hóa** (chữ Hán: 文化,
**Văn minh cổ Babylon** hay **Babylonia** () là một quốc gia cổ đại nói tiếng Akkad và là một vùng văn hóa có trung tâm tại trung-nam Lưỡng Hà (nay là Iraq và Syria). Ban
**Văn học Nhật Bản** là một trong những nền văn học dân tộc lâu đời nhất và giàu có nhất thế giới nảy sinh trong môi trường nhân dân rộng lớn từ thuở bình minh
**Võ Văn Thưởng** (sinh ngày 13 tháng 12 năm 1970) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ