Thanh Kim Huệ (14 tháng 11 năm 1954 – 23 tháng 12 năm 2021) là nữ nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. Bà được đánh giá là một trong những cô đào nổi tiếng bậc nhất trên sân khấu cải lương phía Nam từ trước năm 1975.
Cuộc đời
Bà đã bắt đầu sự nghiệp từ năm 8 tuổi với sự dìu dắt của nghệ sĩ Hoàng Siêu. Sự nghiệp diễn xuất của bà bắt đầu với đoàn hát Hoa Phượng của Bầu Trung. Trong một lần đi lưu diễn, đoàn gặp tai nạn lật ghe ở gần bến phà Vàm Cống, bà được một kép trẻ là Thanh Điền cứu sống, khi đó bà chỉ là một cô đào mới 14 tuổi. Hai người nhờ đó mà nảy sinh tình cảm.
Sau khi đoàn Hoa Phượng tan rã, bà cùng nghệ sĩ Thanh Điền gia nhập đoàn Kim Chung, một đại bang lớn có đến 7 đoàn hát. Tại đây bà gặp gỡ và có dịp được đứng chung sân khấu với hai nữ nghệ sĩ lớn mà bà luôn xem là thần tượng đó là Lệ Thủy và Mỹ Châu (2 cô đào nổi tiếng bậc nhất thời đó), đây cũng chính là bước ngoặt trong sự nghiệp của bà.
Sự nghiệp của bà đạt đến đỉnh cao phải kể đến là vào những năm thập niên 70. Sau khi được Dĩa Hát Việt Nam mời bà ký độc quyền năm 1972, với 3 bài tân cổ đầu tiên Biển tình, Yêu lầm, Nhớ người yêu cùng với nghệ sĩ Minh Vương, gây ấn tượng mạnh trong lòng công chúng, mở đầu cho hàng loạt những bài tân cổ giao duyên được bà thu âm làm giới mộ điệu say đắm đến tận bây giờ.
Năm 1973, Thanh Kim Huệ lần đầu tiên kết hợp với Thanh Tuấn trong dĩa nhựa với kịch bản cải lương nổi tiếng Đường gươm Nguyên Bá, như một hiện tượng thời đó liên danh "Thanh Kim Huệ - Thanh Tuấn" được khán giả nhiệt liệt đón nhận và nhanh chóng trở thành cặp đào kép sáng giá ăn ý trên sân khấu lẫn thị trường băng đĩa.
Năm 1974, đĩa hát cải lương Chuyện tình Lan và Điệp được soạn giả Loan Thảo làm đạo diễn do Chí Tâm và Thanh Kim Huệ thủ vai đào kép chánh được tung ra thị trường và được xem là bản thu âm chuẩn mực nhất của tác phẩm.
Cuối năm 1974, gia đình Thanh Điền lập gánh hát Xuân Liên Hoa, Thanh Kim Huệ về đoàn làm đào chánh, tại đoàn bà còn phát triển thêm khả năng viết tuồng. Cứ đi coi phim Hong Kong nào thấy hay bà lại về phóng tác với khá nhiều kịch bản cải lương như Quỷ kiến sầu, Yêu và ghen, Hoa học trò,...
Năm 1975, nghệ sĩ Thanh Kim Huệ chính thức nên duyên vợ chồng cùng nghệ sĩ Thanh Điền, khi đó bà mới 20 tuổi. Đến nay, ông bà đã có hai người con, con trai là Nguyễn Đăng Quang (1977) và con gái Nguyễn Đức Hồng Loan (1986) (cô đã qua đời do mắc bệnh hiểm nghèo).
Sau năm 1975, bà cùng Thanh Điền gia nhập đoàn hát Sài Gòn 1. Năm 1982 cũng được xem như cột mốc đáng nhớ cho cả Thanh Kim Huệ lẫn Thanh Điền với sự thành công rực rỡ của vở cải lương hài Ngao Sò Ốc Hến tạo tiếng vang lớn đến tận bây giờ, đây vẫn là một huyền thoại trong lịch sử sân khấu Việt Nam.
Các nam, nữ nghệ sĩ mà bà từng diễn chung trong sự nghiệp là: Thanh Điền, Minh Cảnh, Minh Vương, Thanh Tuấn, Chí Tâm, Trọng Hữu, Thanh Sang, Minh Phụng, Lệ Thủy, Mỹ Châu, Phượng Liên,...
Bà là một tấm gương lao động hăng say trong nghệ thuật, tính đến nay Thanh Kim Huệ đã có rất nhiều năm đứng trên sân khấu và luôn chung thủy với nghệ thuật cải lương, bà luôn tìm ra cái mới, phá cách trong giọng hát, một giọng ca đặc biệt không lẫn vào ai, cách luyến láy của bà từ lâu đã trở thành huyền thoại và tạo ra một trường phái Thanh Kim Huệ riêng biệt.
Bà qua đời vào chiều ngày 23 tháng 12 năm 2021 tại nhà riêng do bệnh ung thư, huởng thọ 67 tuổi.
Ngày 22 tháng 6 năm 2023, bà được truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân theo Quyết định số 725/QĐ-CTN của Chủ tịch nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Chương trình truyền hình
- Ngày tôi 20 (2021)
- Vui sống mỗi ngày (2021)
- Dấu ấn huyền thoại (2021)
Giải mã tri kỷ (2021)
Tâm đầu ý hợp (2020)
Vang bóng một thời (2020)
Mảnh ghép hoàn hảo (2020)
Ký ức vui vẻ (2019)
Gìn vàng giữ ngọc (2019)
Sau ánh hào quang (2018)
Ơn giời cậu đây rồi! (2018)
Ca sĩ bí ẩn (2017)
Giải mã kỳ tài (2017)
Hát câu chuyện tình (2017)
Hội ngộ danh hài (2017)
Sao nối ngôi (2017)
Giọng ca vàng qua các thế hệ (2014)
Nghệ sĩ và tri âm (2010)
Sân khấu và cuộc đời
Các vai diễn nổi bật
*Bao Công tra án Quách Hòe (vai Quách Hải Thọ)
- Chuyện tình Lan và Điệp (vai Lan)
- Đường gươm Nguyên Bá (vai Thủy Cúc)
- Đời cô Hạnh (vai Trinh)
- Khúc ly hương (vai Vân Phi)
- Lỡ bước sang ngang (vai Tuyết Anh)
- Lan Huệ sầu ai (vai Huệ)
- Lương Sơn Bá (vai Chúc Anh Đài)
- Máu nhuộm sân chùa (vai Chu Tuyết Hận)
- Nửa đời hương phấn (vai Diệu)
- Ngao Sò Ốc Hến (vai Thị Hến)
- Người tình trên chiến trận (vai Tiêu Kim Yến)
- Sân khấu về khuya (vai Mỹ Tiên)
- Trúng độc đắc (vai Thoa)
- Tình ca biên giới (vai Sao Ly)
- Yêu và ghen (vai Hương)
Các bài tân cổ & vọng cổ
Tân cổ
Vọng cổ
Soạn giả cải lương
Các tuồng cải lương do bà soạn:
- Bến tương tư
- Chắp cánh chim bằng
- Hoa học trò
- Khúc ly hương
- Quỷ kiến sầu
- Nắng đẹp muôn màu
- Nội ơi đừng ly dị
- Tiếng hát rừng hoang
- Yêu và ghen
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Thanh Kim Huệ** (14 tháng 11 năm 1954 – 23 tháng 12 năm 2021) là nữ nghệ sĩ cải lương người Việt Nam. Bà được đánh giá là một trong những cô đào nổi tiếng
**Lịch sử hành chính Huế** (tên đến hết năm 2024 là tỉnh Thừa Thiên Huế) được xem bắt đầu vào năm 1945 với cuộc cải cách hành chính của Chính phủ Cách mạng lâm thời
**Tổng giáo phận Huế** (tiếng Latin: _Archidioecesis Hueensis_) là một tổng giáo phận của Giáo hội Công giáo Rôma ở miền trung Việt Nam. Tính đến năm 2019, Tổng Giáo phận Huế có diện tích
**_Kim Bình Mai từ thoại_** (金瓶梅詞話), thường được biết đến tới tên gọi **_Kim Bình Mai_** (金瓶梅), là một bộ tiểu thuyết chương hồi được Lan Lăng Tiếu Tiếu Sinh sáng tác vào thời nhà
**Huế** là một trong sáu thành phố trực thuộc trung ương và là thành phố di sản của Việt Nam. Thành phố là một trong các trung tâm văn hóa, y tế và giáo dục
**Quần thể di tích Cố đô Huế** hay **Quần thể kiến trúc cố đô Huế** là những di tích lịch sử - văn hóa do triều Nguyễn chủ trương xây dựng trong khoảng thời gian
**Kinh thành Huế**, **cố cung Huế** hay **Thuận Hóa kinh thành** (chữ Hán: 順化京城) là một tòa thành ở cố đô Huế, nơi đóng đô của triều đại nhà Nguyễn trong suốt 143 năm từ
**Trận kinh thành Huế năm 1885** là một sự kiện chính trị, một trận tập kích của quân triều đình nhà Nguyễn do Tôn Thất Thuyết chỉ huy đánh vào lực lượng Pháp. Sự kiện
**Triệu Huệ** (chữ Hán: 兆惠, ; 1708 – 1764), tự **Hòa Phủ** (和甫), là một đại thần, tướng lĩnh đời Càn Long nhà Thanh trong lịch sử Trung Quốc. ## Khởi nghiệp Ông là người
nhỏ|300x300px|Ca Huế trong không gian thính phòng Ca Huế là loại hình âm nhạc truyền thống được phát triển từ rất lâu đời, được cho là từ thời chúa Nguyễn trên mảnh đất Thuận Hóa
Đại tháp tổ [[Liễu Quán, Tổ của phái Thiền Lâm Tế Tử Dung-Liễu Quán. Thảo am xưa của sư ở núi Thiên Thai, thành phố Huế, chính là Tổ đình Thuyền Tôn, tức là Thiên
**Thanh Điền** (sinh ngày 15 tháng 7 năm 1945) là nghệ sĩ cải lương, diễn viên điện ảnh, đạo diễn sân khấu, nhiếp ảnh gia người Việt Nam. Ông được Nhà nước Việt Nam phong
**Viện Cơ mật** hay **Cơ mật viện** (chữ Hán: 機密院) là một cơ quan trong triều đình nhà Nguyễn, thành lập năm Giáp Ngọ (1834) dưới thời Minh Mạng. Công trình kiến trúc Viện Cơ
**Chiến dịch Huế - Đà Nẵng** là một chiến dịch trong các chiến dịch lớn của cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Mùa xuân năm 1975 do Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam
nhỏ|300x300px|Bệnh viện Trung ương Huế 2025 **Bệnh viện Trung ương Huế** (được thành lập năm 1894) là bệnh viện Tây y đầu tiên của Việt Nam. Bệnh viện tọa lạc tại số 16 đường Lê
**Trận Mậu Thân tại Huế** là trận chiến kéo dài 26 ngày giữa Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam với Quân lực Việt Nam Cộng Hòa và đồng minh Hoa Kỳ
**Thanh Tuấn**, tên thật ** Nguyễn Thanh Liêm** (sinh ngày 15 tháng 3 năm 1950), là nghệ sĩ cải lương nổi tiếng từ trước năm 1975 (cùng thời với Lệ Thủy, Mỹ Châu, Minh Cảnh,
**Trần Tiễn Thành** (chữ Hán: 陳踐誠, 1813-1883), trước có tên là **Dưỡng Độn**, sau kỵ quốc úy đổi là **Thời Mẫn**, sau nữa được vua Tự Đức ban tên là **Tiễn Thành**, hiệu là **Tốn
**Lăng tẩm Huế** gồm những nơi dùng để an táng các vị vua, chúa cũng như hoàng tộc của những triều đại đã chọn Huế làm trung tâm quyền lực. Một phần nội thất [[Lăng
**Hội An** là một thành phố cũ thuộc tỉnh Quảng Nam cũ tại Việt Nam. Phố cổ Hội An từng là một thương cảng quốc tế sầm uất, gồm những di sản kiến trúc đã
Chiều 19-6, Phòng Giáo dục và đào tạo (GD-ĐT) thành phố Biên Hòa đã tổ chức Hội nghị tổng kết năm học 2024-2025. Đến dự có Giám đốc Sở GD-ĐT Trương Thị Kim Huệ cùng
**Lăng Trường Thanh** (tên Hán 長清陵), tức lăng Hiển Tôn Hiếu Minh Hoàng đế - Nguyễn Phúc Chu (sinh ngày 11 tháng 6 năm 1675, mất ngày 1 tháng 6 năm 1725), là vị Chúa
**Đại chủng viện Huế** (tiếng Anh: **Major Seminary of Hue**) là một trong 9 đại chủng viện ở Việt Nam. Đại chủng viện này tọa lạc tại số 30, đường Kim Long, thành phố Huế,
:_Xem các trường có cùng tên Hai Bà Trưng tại bài định hướng Trường Hai Bà Trưng_ **Trường THPT Hai Bà Trưng** tại Huế là một trong những ngôi trường lớn và có lịch sử
Nhà vườn Huế. **Nhà vườn Huế** là một loại vườn cảnh kết hợp giữa kiến trúc nhà ở với vườn cây bao quanh ở thành phố Huế, Việt Nam. Thuật ngữ này chỉ sử dụng
**Thanh Hằng**, tên thật là Trần Thị Mỹ Hằng (sinh ngày 12 tháng 2 năm 1962), là một nghệ sĩ cải lương, diễn viên hài, diễn viên điện ảnh người Việt Nam. ## Nghệ thuật
nhỏ|Phố cổ Bao Vinh hiện nay **Cảng thị Thanh Hà – Bao Vinh** là một thương cảng cổ sầm uất của Đàng Trong. Cùng với Hội An, nó là cửa ngõ ngoại thương lớn nhất
**Điện Phụng Tiên** (chữ Hán: 奉先殿), có nghĩa _"Điện thờ phụng tổ tiên"_, là một ngôi điện nằm ở gần cửa Chương Đức, phía trước Cung Diên Thọ, cửa tây của Hoàng Thành, thành phố
**Đỗ Thị Kim Huê** (sinh ngày 15 tháng 8 năm 1985), thường được biết đến với nghệ danh **Nhật Kim Anh**, là một nữ ca sĩ kiêm diễn viên người Việt Nam. ## Tiểu sử
**Đèo Kim Quy** là đèo trên quốc lộ 49 ở vùng giáp ranh xã Bình Điền thị xã Hương Trà và xã Hương Nguyên huyện A Lưới thành phố Huế, Việt Nam . ## Vị
**Giải bóng đá U21 Quốc tế báo Thanh niên 2018** (tên tiếng Anh: _International U21 Football Tournament - Vietnam Youth Newspaper 2018_) là giải bóng đá giao hữu quốc tế thường niên lần thứ 12
nhỏ|265x265px|Trụ sở Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh **Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh**, thường được gọi ngắn gọn là **Đoàn**, là một tổ chức chính trị – xã hội của thanh
**Hà Thanh Xuân** (tên thật **Trần Thị Thanh Xuân**; sinh ngày 2 tháng 5 năm 1988) là một ca sĩ hải ngoại thành công với dòng nhạc trữ tình trước 1975, hiện cộng tác với
**Báo và phát thanh, truyền hình Đồng Nai** là một cơ quan báo chí – truyền thông trực thuộc tỉnh ủy Đồng Nai. Đài được thành lập ngày 19 tháng 11 năm 1976 với nhiệm
**Thanh Sang** (2 tháng 2 năm 1943 – 21 tháng 4 năm 2017) là nghệ sĩ cải lương nổi tiếng người Việt Nam, ông được xem là một trong những nghệ sĩ gạo cội của
**Châu Thanh** sinh năm 1957 tại Tây Ninh tên khai sinh là Trần Tuấn Kiệt, là một nghệ sĩ cải lương nổi tiếng của Việt Nam, ông còn được đồng nghiệp và khán giả mệnh
**Philipphê Nguyễn Kim Điền** (13 tháng 3 năm 1921 – 8 tháng 6 năm 1988) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông nguyên là Giám mục chính tòa Tiên khởi Giáo phận
**_Thanh sử cảo_** (清史稿) là bản thảo một bộ tư liệu lịch sử về thời nhà Thanh, bắt đầu từ khi Nỗ Nhĩ Cáp Xích (hay Thanh Thái Tổ) lập ra nhà Thanh vào năm
**Tấn Huệ Đế** (chữ Hán: 晋惠帝; 259 – 307), tên thật là **Tư Mã Trung** (司馬衷), là vua thứ hai của nhà Tây Tấn trong lịch sử Trung Quốc. Ông không có năng lực cai
nhỏ|phải|Bún bò Huế, một trong những nét đặc trưng của ẩm thực xứ Huế **Ẩm thực Huế** là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý chế biến, trang trí, phong cách
**Minh Thành Tổ** (chữ Hán: 明成祖, 1360 – 1424), ban đầu truy tôn là **Minh Thái Tông** (明太宗), là hoàng đế thứ ba của nhà Minh, tại vị từ năm 1402 đến năm 1424. Ông
thumb|Bức tranh 《Vạn quốc lai triều đồ》 vẽ Hậu phi của [[Càn Long Đế.]] **Hậu cung Nhà Thanh** (chữ Hán: 清朝後宮; _"Thanh triều Hậu cung"_) là quy định và trật tự của hậu cung dưới
thumb|Ảnh chụp Hoàng thành Huế ngày [[11 tháng 9, năm 1932.]] **Hoàng thành Huế** (chữ Hán: 皇城) hay còn được gọi là **Đại Nội** (大內), là vòng thành thứ hai bên trong Kinh thành Huế,
**Sa Đéc** là một thành phố cũ thuộc tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam. Vùng đất Sa Đéc xưa có tên Khmer là Phsar Dek, có hai cách hiểu thứ nhất người ta cho rằng Phsar
**Nguyễn Kim** (chữ Hán: 阮淦, 1468–1545), là một nhà chính trị và quân sự giai đoạn Lê trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông được xem là người lãnh đạo trên thực tế của
**Cố đô Huế**, còn gọi là **Phú Xuân**, là thủ phủ Đàng Trong dưới thời các chúa Nguyễn từ năm 1687 đến 1774, sau đó là thủ đô của triều đại Tây Sơn từ năm
**Huệ Cung Vương** (756–780) (trị vì 765–780) là quốc vương thứ 36 của vương quốc Tân La trong lịch sử Triều Tiên. Ông là con trai của Cảnh Đức Vương và Mãn Nguyệt phu nhân
**Thanh Đông lăng** (; ) là một quần thể lăng mộ hoàng gia của triều đại nhà Thanh nằm ở Tuân Hóa, Đường Sơn, tỉnh Hà Bắc, cách về phía đông bắc thủ đô Bắc