✨Tạp chí Kinh tế Sài Gòn kỳ số 19-2025

KTSG số 19-2025: Phá bỏ rào cản để kinh tế tư nhân cất cánh (KTSG) - Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó khẳng định “kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, là lực lượng tiên phong thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia…”. Phá bỏ rào cản để kinh tế tư nhân cất cánh (mục Ý kiến): Với doanh nghiệp tư nhân, có thể nói Nghị quyết 68-NQ/TW đã mở ra những hướng đi mới, đột phá, tạo động lực cho mọi người dân phát huy tinh thần kinh doanh một cách bình đẳng và bền vững. Sau Nghị quyết phải là hành động (An Nhiên): Sau niềm vui mừng trước một văn kiện quan trọng nhất từ trước tới nay dành cho kinh tế tư nhân, điều cộng đồng doanh nghiệp chờ đợi là các định hướng phát triển, các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể nêu trong Nghị quyết 68-NQ/TW phải được thực thi nhanh nhất, hiệu quả nhất. Nhiều thách thức trong nửa cuối năm (Cẩm Hà): Ngày 5-5-2025, Quốc hội bước vào kỳ họp thứ 9 với chương trình nghị sự dày đặc các vấn đề quan trọng của đất nước, trong đó có việc đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2024 và tình hình năm 2025. Cho vay ngang hàng tại Trung Quốc sau khủng hoảng và sandbox tại Việt Nam (Nguyễn Ngọc Phương Hồng - Lưu Minh Sang): Tuy thị trường cho vay ngang hàng tại Trung Quốc đã gần như chấm dứt, nhưng những bài học từ quá trình bùng nổ rồi sụp đổ của mô hình này vẫn còn nguyên giá trị… Kinh tế Mỹ tăng trưởng âm và hàm ý (Khúc Văn Quý - Bùi Trinh): GDP là một chỉ số kinh tế vĩ mô phản ánh nền kinh tế trong ngắn hạn và có ý nghĩa hạn chế. Sự sụt giảm về tăng trưởng GDP của Mỹ trong quí 1-2025 do nhập khẩu tăng và chi tiêu chính phủ giảm. Số liệu cho thấy mức độ toàn cầu hóa cao và sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế và nền kinh tế Mỹ không phải ngoại lệ. Kinh tế Mỹ trước ngã rẽ mới (Ngân Diệp): Kinh tế Mỹ đang bước vào một giai đoạn đầy thử thách, khi các biến động chính sách khiến nền kinh tế lớn nhất thế giới đối mặt với nhiều kịch bản khó lường. GDP Mỹ giảm - vì sao? (Nguyễn Vũ): GDP quí 1-2025 của Mỹ giảm 0,3% trong khi quí 4-2024 vẫn còn tăng 2,4%, theo số liệu của Bộ Thương mại Mỹ. Điều đáng chú ý là có nhiều lý giải cho mức giảm này. Bất ổn thuế quan dần hạ nhiệt! (Thanh Thủy): Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua diễn biến “rung lắc” nhẹ trong hai phiên trước kỳ nghỉ lễ 30-4 và 1-5-2025. Chỉ số chính nhiều lần vượt qua mốc tham chiếu, song lực cầu không mấy sôi động khiến VN-Index quay đầu giảm, xuống 1.226 điểm. Kịch bản nào cho chứng khoán tháng 5? (Triêu Dương): Kịch bản với thị trường chứng khoán trong tháng 5 thật sự khó lường, và có lẽ sẽ dao động theo tiến độ và kết quả của các cuộc đàm phán thương mại giữa Việt Nam và Mỹ. Không ít nhà đầu tư kỳ vọng rằng thỏa thuận thương mại giữa hai nước sẽ sớm được ký kết. Hành trình tìm về đỉnh cũ của cổ phiếu MWG (Đăng Linh): Doanh thu tiếp tục tăng trưởng trong khi chi phí được tiết giảm phần nào cho thấy hiệu quả của chiến lược tái cấu trúc “giảm lượng - tăng chất” mà Thế Giới Di Động (MWG) thực hiện trong suốt thời gian qua. Bóc tách lợi nhuận quí 1 của các ngân hàng (Lê Hoài Ân - Nguyễn Thị Ngọc An): Dựa trên số liệu đã công bố, mức tăng trưởng lợi nhuận của ngành ngân hàng trong quí 1-2025 không còn vượt trội như giai đoạn trước, nhưng tình hình kiểm soát nợ xấu đã tốt hơn nhiều. Doanh nghiệp logistics Việt Nam tìm cơ hội trong thách thức (Hoàng Hạnh): “Việc các chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc là cơ hội để doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn, chủ động hơn vào chuỗi logistics quốc tế”, ông Đào Trọng Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) trao đổi với Kinh tế Sài Gòn. Bối rối giữa quyền tiếp cận thông tin của cổ đông và nhu cầu bảo mật của công ty (Lê Thành Tâm - Trần Thanh Tùng): Trong khi chờ sửa đổi pháp luật, doanh nghiệp cần chủ động giải quyết vấn đề. Trước hết, cần xây dựng quy chế phân loại thông tin, xác định “bí mật thương mại” và “bí mật kinh doanh” dựa trên tiêu chí của Luật Sở hữu trí tuệ và Luật Cạnh tranh, như chiến lược kinh doanh hay dữ liệu khách hàng. Kinh doanh dữ liệu: cơ hội “vàng số” và ranh giới tuân thủ (Trần Quốc Thái - Nguyễn Thị Kim Thanh): Khi dữ liệu trở thành nguồn tài nguyên chiến lược trong nền kinh tế số, Việt Nam không thể đứng ngoài làn sóng hợp pháp hóa và thương mại hóa dữ liệu. Nhưng song hành với quyền kinh doanh là câu hỏi hóc búa: đâu là ranh giới giữa khai thác “vàng số” và bảo vệ quyền riêng tư của cá nhân? Chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài: Nên bổ sung nhiều cơ chế chấp thuận (Đỗ Đình Lâm - Vũ Thị Lan): Ngày 24-9-2024, dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân đã được Bộ Công an ban hành để lấy ý kiến rộng rãi. Dự thảo đã có những thay đổi đáng kể so với Nghị định 13/2023/NĐ-CP. Đây là tiền đề quan trọng cho sự phát triển kinh tế số của Việt Nam cũng như đảm bảo an ninh quốc gia. Startup một người - trào lưu mới của khởi nghiệp (Ricky Hồ): Chỉ với máy tính xách tay, kỹ năng sử dụng các công cụ AI hữu hiệu, một cá nhân có thể tự vận hành cả công ty; từ tiếp thị, quảng bá, bán hàng đến chăm sóc khách hàng, kế toán… Với các công cụ AI - hay còn gọi tác nhân AI hoặc trợ lý cá nhân AI, chuyện thành lập và vận hành hiệu quả startup trị giá tỉ đô không còn nằm ngoài tầm với. Phẩm chất của một nhà sáng lập thời AI (Hồ Nguyên Thảo): Nhà sáng lập là người giữ vai trò kiến trúc sư, điều hành toàn bộ sự vụ hàng ngày tại các công ty một người. Đến khi công ty phát triển hơn, trong bối cảnh AI thay thế nhiều vị trí của con người hiện nay, nhà sáng lập ban đầu cần tìm kiếm người đồng hành có phẩm chất tương tự, như tư duy tích hợp và hệ thống hóa, tốc độ học và ứng dụng vượt trội, kỹ năng sử dụng AI… Cân bằng và hài hòa giữa đạo đức và nội quy lao động (Nguyễn Hữu Phước): Trong môi trường doanh nghiệp hiện đại, những quy định về hành vi ứng xử, đạo đức nghề nghiệp và kỷ luật lao động không còn là những điều khoản rời rạc nữa. Chúng đang trở thành một hệ thống nhất thể, nơi pháp lý và văn hóa doanh nghiệp cần phải giao thoa, cùng lúc đảm bảo tuân thủ và nuôi dưỡng bản sắc của tổ chức. Nỗi niềm của khách thuê Airbnb (Song Hảo): Ngày cuối ở London. Trả chìa khóa cho con gái bà chủ nhà, bước ra khỏi căn hộ Airbnb mà mình đã ở cả tuần, cảm giác buồn vui khó tả. Và tôi chợt nhận ra hàng loạt vấn đề của ngành công nghiệp chia sẻ Airbnb. Đặc biệt là khi khách thuê dường như đã bị bỏ quên ở hầu hết các thị trường… Bi kịch của những học sinh xuất sắc (TS.BS. Phạm Minh Triết): sự xuất sắc trong học tập không đồng nghĩa với trưởng thành về cảm xúc hay xã hội. Nhiều trẻ tài năng phải chịu đựng cảm giác trống rỗng bởi phụ huynh chỉ chú trọng thành tích mà không để ý đến cảm xúc của con. Phụ huynh cần biết cách “ép” và “lắng nghe” một cách cân bằng. Âm vọng từ Cửu đỉnh (Đỗ Quang Tuấn Hoàng): Tháng 5-2024, “Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế” của Việt Nam chính thức được ghi danh vào Danh mục Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO. Và giờ đây bên cạnh việc đến Huế thưởng ngoạn cửu đỉnh, công chúng có thể chiêm ngưỡng các họa tiết độc đáo từ cửu đỉnh qua nhiều dáng vẻ hơn - trên tranh khắc gỗ, tranh in giấy dó, áo dài thêu và các vật phẩm chất liệu gốm sứ. “Đi Sở Thú” (Nguyễn Văn Mỹ): Sở Thú là tên gọi phổ biến của Thảo cầm viên Sài Gòn. “Đi Sở Thú” từng là ước mơ thuở nhỏ của tôi mỗi khi được đến Sài Gòn, cũng là phần thưởng oai nhất của nhiều học sinh các tỉnh một thời, thú vị về cái gọi là lá phổi xanh, về các loại cầm thú và kỳ hoa dị thảo giữa lòng thành phố. Doanh nghiệp Trung Quốc lao đao vì “bão” thuế (Lạc Diệp): Các mức thuế quan kỷ lục do Mỹ áp đặt đang khiến ngành xuất khẩu Trung Quốc đối mặt với thách thức rất lớn, làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và đe dọa hàng triệu việc làm. Thuế quan của Mỹ thúc đẩy các nước đa dạng hóa thương mại (Song Thanh): Đối mặt với các mức thuế cao của chính quyền Tổng thống Donald Trump, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và nhiều nền kinh tế khác đang chạy đua tìm kiếm các đối tác thương mại mới để giảm thiểu rủi ro từ sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.  Mời bạn đọc đón xem!