Nhà thờ Chúa hóa bánh và cá ra nhiều là một nhà thờ Công giáo ở Tabgha, trên vùng bờ tây bắc của Biển hồ Galilee, Israel, giữa Magdala và Caphácnaum. Nhà thờ này xây dựng trên di tích của một nhà thờ thế kỷ thứ 4 và một nhà thờ thế kỷ thứ 5, ở địa điểm được cho là nơi Chúa Giêsu đã làm phép lạ hóa 5 tấm bánh và hai con cá ra nhiều, đủ cho hơn 5.000 người ăn (Phúc âm Mátthêu 14: 13-21).
Lịch sử
Việc ghi chép sớm nhất về một nhà thờ tưởng niệm việc Chúa Giêsu làm phép hóa 5 chiếc bánh và hai con cá ra nhiều cho 5.000 người ăn no, đã được người hành hương Tây Ban Nha Egeria ghi lại từ khoảng năm 380.
""Không xa đó (Caphanaum) là một số bậc đá nơi Chúa đứng. Và trong cùng một vị trí gần biển là một cánh đồng cỏ đầy cỏ khô và nhiều cây cọ. Gần đó là 7 dòng suối, dòng nào cũng chảy mạnh. Và đây là cánh đồng mà Chúa đã cho dân chúng ăn bằng 5 chiếc bánh và hai con cá. Trên thực tế, phiến đá mà trên đó Chúa đặt bánh đã được làm thành một bàn thờ. Bên ngoài nhà thờ có một con đường công cộng mà trước đây tông đồ Mátthêu đã từng đặt trạm thu thuế ở đó, khi ông còn làm người thu thuế. Gần nơi đây có một ngọn đồi mà Chúa đã giảng bài Tám mối Phúc thật".
Nhà thờ đầu tiên được Joseph thành Tiberias xây dựng khoảng năm 352, và dường như đã bị phá hủy bởi một trận động đất vào năm 419. Khoảng năm 480 thượng phụ Matryrios đã xây lại một nhà thờ khác và mở rộng đáng kể, với sàn nhà ghép khảm. Năm 614, người Ba Tư đã phá nhà thờ thời đế quốc Byzantine này và khu này bị bỏ hoang trong khoảng 1.300 năm.
Năm 1888 khu đất này được "Hội Truyền giáo Đức ở Palestine" (Deutsche Katholische Palaestinamission) cùng Giáo phận Köln mua. Một cuộc điều tra khảo cổ đầu tiên được tiến hành vào năm 1892, sau đó là các cuộc khai quật đầy đủ bắt đầu từ năm 1932 do các nhà khảo cổ Đức - linh mục E. Mader, dòng Biển Đức và Alfons Maria Schneider - lãnh đạo. Cuộc khai quật năm 1932 đã phát hiện ngôi nhà thờ thời đế quốc Byzantine với tường bằng đá bazan đen cùng sàn ghép tranh khảm. Cuộc khai quật năm 1936 lại phát hiện thêm tàn tích của ngôi nhà thờ nhỏ hơn từ thế kỷ thứ 4, đúng như lời mô tả của người hành hương Egeria.
Nhà thờ hiện nay được xây dựng từ năm 1980 đến 1982 bởi các kiến trúc sư người Đức ở Köln - Anton Goergen và Fritz Baumann - giống như sơ đồ nhà thờ thời đế quốc Byzantine ở thế kỷ thứ 5. Nhà thờ gồm một gian giữa và 2 gian cạnh cùng một cánh ngang, với gian cung thánh nằm ở đầu nhà thờ. Bên dưới bàn thờ chính là một phiến đá vôi được tìm thấy khi khai quật, được cho là chỗ xưa kia Chúa đã đặt bánh và cá lên để làm phép biến hóa ra nhiều. Cửa chính của nhà thờ được thiết kế bởi điêu khắc gia người Đức Elmar Hillebrand.
Nhà thờ này được thánh hiến năm 1982 và trực thuộc quyền quản lý của một chi nhánh Dòng Biển Đức của Tu viện Đức Mẹ An giấc ở Jerusalem.
Tháng 4 năm 2014, nhà thờ này đã bị một nhóm người Do Thái cực hữu làm uế tạp, vài tuần lễ trước chuyến viếng thăm Israel của Đức Giáo hoàng Phanxicô.
Các tranh khảm
left|Hai con cá ở hai bên cạnh giỏ bánh
Một trong những điểm chính nổi bật của nhà thờ là những tranh khảm từ thế kỷ thứ 5 đã được phục hồi. Những tranh khảm này là những mẫu sớm nhất được biết đến của nghệ thuật Kitô giáo tại Đất Thánh. Các tranh khảm ở 2 cánh ngang mô tả các loài chim lội nước và các cây cối khác nhau, với một vị trí nổi bật cho hoa sen. Hoa này - không có ở vùng Đất Thánh - cho thấy các nghệ sĩ đã sử dụng một cảnh quan vùng sông Nil phổ biến trong nghệ thuật La Mã và Byzantine thời kỳ đầu. Tất cả các họa tiết khác mô tả thực vật và động vật từ vùng Galilê. Các tranh khảm ở phía trước bàn thờ mô tả hai con cá ở hai bên cạnh một giỏ chứa bánh mì.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nhà thờ Chúa hóa bánh và cá ra nhiều** là một nhà thờ Công giáo ở Tabgha, trên vùng bờ tây bắc của Biển hồ Galilee, Israel, giữa Magdala và Caphácnaum. Nhà thờ này xây
**Nhà thờ Tám mối Phúc thật** hay **Nhà thờ bát Phúc** là một nhà thờ Công giáo ở gần Biển hồ Galilee, Israel. Nhà thờ này được xây dựng trên ngọn đồi (cũng gọi là
Hóa bánh ra nhiều, tranh vẽ của [[Raffaellino del Garbo (1476 hoặc 1466 – 1527)]] **_Hóa bánh ra nhiều_** là tên của hai câu chuyện trong Tân Ước kể về việc Chúa Giêsu làm phép
**Nhà thờ chính tòa Köln** hay **Nhà thờ lớn Köln** với tên chính thức là **Nhà thờ thánh Phêrô và Đức Mẹ Maria** là một nhà thờ Công giáo Rôma tại Köln (còn được viết
**Dương Quân** - Nhà thơ trào phúng. Tên thật là **Dương Tự Cường**. Ông sinh ngày 8 tháng 8 năm 1926 (Bính Dần) tại xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Mất ngày
**Nhà thờ họ Đào Bá** là một di tích Lịch sử Văn hoá cấp Quốc gia, có địa chỉ tại thôn Lưu Khê, Quảng Yên, Quảng Ninh. Thủy tổ là cụ Đào Bá Lệ là
nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Thánh Vasily trên Quảng trường Đỏ, ở Moskva|thế=]] **Văn hóa Nga** có truyền thống lâu đời về nhiều mặt của nghệ thuật, đặc biệt khi nói đến văn học, múa dân
**Cà phê** (bắt nguồn từ tiếng Pháp: _café_ [/kafe/]) là một loại thức uống được ủ từ hạt cà phê rang, lấy từ quả của cây cà phê. Các giống cây cà phê được bắt
**Nhà Tấn** (, ; 266–420 theo dương lịch), là một trong Lục triều trong lịch sử, sau thời Tam Quốc và trước thời Nam Bắc triều ở Trung Quốc. Triều đại này do Tư Mã
nhỏ|phải|Hình ảnh bánh sinh nhật. **Bánh sinh nhật** là một loại bánh thường có ý nghĩa quan trọng và đặc biệt nhất trong dịp kỷ niệm sinh nhật của người dùng. Đây là một loại
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
**Văn hóa Hải Phòng** là khái niệm nói về đặc trưng của vùng đất cửa biển được biết đến qua các loại hình văn hóa khác nhau như văn học nghệ thuật, sân khấu, âm
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
**Carlos III của Tây Ban Nha** (Tiếng Anh: _Charles III_; Tiếng Ý và Tiếng Napoli: _Carlo Sebastiano_; Tiếng Sicilia: _Carlu Bastianu_; Sinh ngày 20/01/1716 - Mất ngày 14/12/1788) là Công tước có chủ quyền xứ
nhỏ|phải|Bàn thờ [[Yết Kiêu tại Đền thờ Đức Thánh Trần, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh]] **Bàn thờ** hay **bàn cúng**, **bàn thiêng** là một cấu trúc được sử dụng trong các nghi lễ
Hàng nghìn côntenơ tại bãi của cảng Elizabeth, [[New Jersey]] [[Tàu côngtenơ đang xếp hàng ở cầu cảng Copenhagen]] Xe lửa chở côngtenơ ở [[Anh]] **Côngtenơ hóa** là hệ thống vận chuyển hàng hóa đa
**Trung Hoa Dân Quốc** () là một chính thể tiếp nối sau triều đình nhà Thanh năm 1912, chấm dứt hơn 2000 năm phong kiến Trung Quốc. Đây là chính thể cộng hòa hiện đại
nhỏ|[[Nhà hát La Mã ở Bosra, một trong những tượng đài được bảo tồn tốt nhất của Syria trong thời La Mã. Lịch sử lâu dài và giàu có của Syria đóng một phần rất
**Lý Bí** (; 722 – 1 tháng 4, 789), tự là **Trường Nguyên** (), tước phong **Nghiệp huyện hầu** (), là quan viên dưới thời nhà Đường trong lịch sử Trung Quốc. Ông là người
**_Bài thơ Đông – Tây_** (tiếng Anh: **_The Ballad of East and West_**) (tên bản dịch tiếng Việt của Nguyễn Viết Thắng) là một bài thơ của nhà thơ Anh, Rudyard Kipling (giải Nobel Văn
nhỏ|Thủ tướng Anh [[Winston Churchill, Tổng thống Hoa Kỳ Franklin D. Roosevelt, và Lãnh tụ Xô viết Joseph Stalin ở Yalta, Krym, Liên Xô vào tháng 2 năm 1945]] **Quan hệ giữa Hợp chúng quốc
**Phú Thọ** là một tỉnh thuộc vùng Đông Bắc Bộ, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Phú Thọ có diện tích là 9.361 km² (xếp thứ 15); dân số
**Bánh mì** là một loại baguette của Việt Nam với lớp vỏ ngoài giòn tan, ruột mềm, còn bên trong là phần nhân. Tùy theo văn hóa vùng miền hoặc sở thích cá nhân mà
Bánh bò, một loại bánh gạo đặc trưng của Việt Nam **Bánh gạo** là tên gọi chỉ chung các loại bánh mặn và bánh ngọt được làm từ bột gạo. Một chiếc bánh gạo bất
**Bánh nướng chảo**, dịch từ **pancake** trong tiếng Anh, hay **bánh phèng la**/ **phèn la** trong tiếng Việt, là một loại bánh phẳng được chế biến từ bột làm từ tinh bột có thể chứa
**Nhà Đường** là một hoàng triều cai trị Trung Quốc từ năm 618 đến năm 907. Thành lập bởi gia tộc họ Lý, nhà Đường là triều đại kế tục nhà Tùy (581–618) và là
**Nhà Tống** là hoàng triều cai trị Trung Quốc từ năm 960 đến năm 1279. Triều đại này được sáng lập bởi Tống Thái Tổ sau khi ông soán ngôi Hoàng đế Hậu Chu rồi
**Thanh Hóa** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Trung Bộ, Việt Nam. Thành phố Thanh Hóa từng là một trong những thành phố trực thuộc tỉnh lớn nhất của cả
**Nhà Hán** là hoàng triều thứ hai trong lịch sử Trung Quốc, do thủ lĩnh khởi nghĩa nông dân Lưu Bang thành lập và được cai trị bởi gia tộc họ Lưu. Tiếp nối nhà
## Lịch sử Tây Hán ### Cao Đế khai quốc Ba tháng đầu tiên sau cái chết của Tần Thủy Hoàng tại Sa Khâu, các cuộc nổi dậy của nông dân, tù nhân, binh sĩ
**Bồ Đào Nha** (tiếng Bồ Đào Nha: _Portugal_, ), quốc hiệu là **Cộng hòa Bồ Đào Nha** (, ) là một quốc gia nằm ở phía Tây Nam của khu vực châu Âu, trên bán
**Đế quốc Tây Ban Nha** () là một trong những đế quốc lớn nhất thế giới và là một trong những đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Đạt tới thời kỳ cực
**Cầm Bành** (chữ Hán: 琴彭), không rõ tịch quán, là tướng lãnh người Việt hợp tác với nhà Minh thời Bắc thuộc lần thứ tư trong lịch sử Việt Nam. ## Cuộc đời Thời Minh
**Tây Ban Nha** ( ), tên gọi chính thức là **Vương quốc Tây Ban Nha** (), là một quốc gia có chủ quyền với lãnh thổ chủ yếu nằm trên bán đảo Iberia tại phía
**Khánh Hòa** là một tỉnh ven biển thuộc duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Khánh Hòa có diện tích: 8.556 km², xếp thứ 17;
**Nhà Nguyễn** (chữ Nôm: 茹阮, chữ Hán: 阮朝; Hán-Việt: _Nguyễn triều_) là triều đại quân chủ cuối cùng trong lịch sử Việt Nam. Nhà Nguyễn được thành lập sau khi
**Siddhartha Gautama** (tiếng Phạn: सिद्धार्थ गौतम, Hán-Việt: Tất-đạt-đa Cồ-đàm) hay **Gautama Buddha**, còn được gọi là **Shakyamuni** (tiếng Phạn: शाक्यमुनि, Hán-Việt: Thích-ca Mâu-ni) là một nhà tu hành và nhà truyền giáo, người sáng lập
thumb|Nước hoa Vintage Atomizer **Nước hoa** hay **dầu thơm** (tiếng Anh: _Perfume_, ) là hỗn hợp của tinh dầu thơm hoặc các hợp chất tạo mùi thơm, chất hãm hương (lưu hương) và dung môi,
**Chiến tranh Hoa Kỳ - Anh Quốc**, hay thường được biết đến với cái tên **Chiến tranh năm 1812**, là một cuộc chiến giữa các lực lượng quân đội Hoa Kỳ và quân đội Đế
phải **Hình tượng con Cá** xuất hiện trong văn hóa từ Đông sang Tây với nhiều ý nghĩa biểu trưng. Đặc biệt con cá gắn liền với biểu tượng cho nguồn nước và sự no
Quốc giáo của nhà Thương () là một tôn giáo cổ đại của Trung Quốc, trong đó các tín đồ được đào tạo giao tiếp với nhiều vị thần, bao gồm tổ tiên và các
**Người Hoa** () là một dân tộc có nguồn gốc từ Trung Quốc và được công nhận là một trong 54 dân tộc của Việt Nam. Các tên gọi khác của họ là **người Minh**,
**Ireland** (phiên âm: "Ai-len"; phát âm tiếng Anh: ; ), hay còn được gọi chi tiết là **Cộng hòa Ireland** (, ), là một quốc gia ở tây bắc châu Âu, chiếm khoảng 5/6 diện
Một cặp bánh chưng vuông chưa luộc được gói bằng khuôn với 4 lá, trong đó có 2 lá bên trong với mặt lá màu xanh thẫm quay vào áp với bề mặt gạo để
**Chùa Côn Sơn** (tên chữ là **Thiên** **Tư Phúc tự** hay **Côn Sơn Tự**), còn gọi là **chùa Hun**, là một ngôi chùa nằm bên ngọn núi Côn Sơn (hay còn gọi là núi Hun)
**Nhà Tần** (221 TCN - 206 TCN) là triều đại kế tục nhà Chu và trước nhà Hán trong lịch sử Trung Quốc. Nhà Tần được đặt tên theo nước Tần - nước đã chiến
**Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), thường được gọi ngắn là **Thổ**, là một quốc gia xuyên lục địa, phần lớn nằm tại Tây
**James Douglas Morrison** (sinh ngày 8 tháng 12 năm 1943 tại Melbourne, Florida; mất ngày 3 tháng 7 năm 1971 tại Paris) là ca sĩ, người sáng tác ca khúc, viết nhạc cũng là một
Một miếng [[bánh nướng nhân thập cẩm]] thumb|Bánh nướng được bổ đôi gồm nhân [[đậu đỏ và trứng muối bên cạnh bánh nướng nhân khoai lang vàng]] nhỏ|Hộp bánh trung thu **Bánh trung thu** là
nhỏ|[[Muhammad Ali của Ai Cập|Muhammad Ali Pasha]] **Lịch sử Ai Cập dưới triều đại Muhammad Ali Pasha** (1805 - 1953) là một thời kỳ cải cách và hiện đại hóa nhanh chóng, khiến Ai Cập