Ngụy lược () là một sử liệu Trung Quốc do Ngư Hoạn, một quan viên Tào Ngụy, viết trong khoảng thời gian từ 239 đến 265. Mặc dù không phải là một sử gia chính thức, Ngư Hoạn vẫn được các học giả Trung Quốc đánh giá cao. Một thông tin đáng chú ý được Ngư Hoạn ghi chép trong tài liệu của mình, là về những du khách và thương nhân La Mã (được người Trung Quốc gọi là Đại Tần) thời đó, cho rằng giới thượng lưu La Mã là hậu duệ của những người nhập cư từ giới quý tộc Trung Quốc cổ đại và giới thượng lưu Parthia là hậu duệ của các đế chế Bắc Ấn Độ cổ đại.
Nội dung
Bản gốc Ngụy lược của Ngư Hoạn vốn đã bị thất lạc, nhưng chương về người Tây Nhung đã được Bùi Tùng Chi trích dẫn như một chú thích mở rộng cho tập 30 của Tam quốc chí, được xuất bản lần đầu tiên vào năm 429. Ngoài chương này, chỉ còn lại một số trích dẫn riêng lẻ trong các văn bản khác.
Ngư Hoạn không đề cập đến nguồn tài liệu của mình trong văn bản còn sót lại. Một số dữ liệu mới này có lẽ đã đến Trung Quốc thông qua các thương nhân từ Đế chế La Mã (Đại Tần). Thông tin liên lạc trên đất liền với phương Tây dường như vẫn tiếp tục tương đối không bị gián đoạn đối với Tào Ngụy sau khi nhà Đông Hán sụp đổ.
Ngư Hoạn dường như chưa bao giờ rời khỏi Trung Quốc, nhưng ông đã thu thập được một lượng lớn thông tin về các quốc gia ở phía tây Trung Quốc bao gồm Parthia, Ấn Độ và Đế chế La Mã, cũng như các con đường khác nhau để đi đến chúng. Một số thông tin này đã đến Trung Quốc trước thời của Ngư Hoạn, và cũng có thể được tìm thấy trong các phần liên quan đến 'Tây Vực' của Sử ký, Hán thư và Hậu Hán thư. Bất chấp sự lặp lại của thông tin trước đó (và đôi khi huyền ảo), Ngụy lược chứa khá nhiều tư liệu mới, độc đáo và nói chung là đáng tin cậy, chủ yếu từ cuối thế kỷ thứ II và đầu thế kỷ thứ III. Chính thông tin mới này đã làm cho Ngụy lược trở thành một nguồn lịch sử có giá trị. Hầu hết các thông tin mới dường như đến từ triều đại Đông Hán, trước khi Trung Quốc phần lớn bị cắt đứt khỏi phương Tây bởi các cuộc nội chiến và bất ổn dọc biên giới vào cuối thế kỷ thứ hai.
Ngụy lược mô tả các tuyến đường đến Đế chế La Mã và rất có thể một số hoặc tất cả thông tin mới về Đế chế La Mã và Parthia đến từ các thủy thủ nước ngoài. Một ghi chép như vậy mà có thể Ngư Hoạn đã có, được ghi chép chi tiết trong Lương thư, từ một thương gia La Mã, người đã đến Giao Chỉ, gần Hà Nội ngày nay vào năm 226, và được cử đến triều đình của hoàng đế Đông Ngô là Tôn Quyền, người đã yêu cầu ông ta tường trình về con người và quê hương của mình.
Ngư Hoạn cũng ghi chép một mô tả ngắn gọn về "Zesan", một nước chư hầu của Đế chế La Mã. John E.Hill đã xác định "Zesan" với Azania ở bờ biển Đông Phi, nhưng điều này khó có thể xảy ra, vì nguồn sau này như Tân Đường thư cho biết "Zesan" nằm ở phía đông bắc của Đế chế La Mã, do đó có thể là Trebizond .
Ngụy lược đã đề cập đến một vương quốc tên là "Panyue" hoặc "Hanyuewang", nằm ở phía đông nam của Ấn Độ. Hill đã xác định nó với Pandya của Tamilakam và đưa ra bản dịch: Vương quốc Panyue (Pandya) còn được gọi là Hanyuewang. Nó cách vài nghìn dặm về phía đông nam của Tianzhu (Bắc Ấn Độ), và tiếp xúc với Yi Circuit [ở miền nam Vân Nam ngày nay]. Dân cư ít; họ có cùng chiều cao với người Trung Quốc. Thương nhân từ Shu (Tây Tứ Xuyên) đi xa đến đây. Con đường phía Nam, sau khi đạt được điểm cực tây nhất, quay về hướng đông nam cho đến khi đi đến điểm cuối. Hill tin rằng cụm từ "與益部相近" (dữ Ích bộ tương cận) mang ý nghĩa "có liên hệ với Ích bộ". Tuy nhiên, nó có thể được hiểu theo nghĩa đen là "gần với Ích bộ", và ứng cử viên có khả năng cho "Panyue" là Pundravardhana ở Bengal.
Bản dịch
Phần về Đại Tần (lãnh thổ La Mã) từ Ngụy lược đã được Friedrich Hirth dịch sang tiếng Anh trong tập sách tiên phong năm 1885 của ông, Trung Quốc và Đông La Mã. Hirth tuyển tập các bản nguyên văn và bản dịch của một loạt các tài liệu chữ Hán khác nhau có ghi chép về Đại Tần, làm cho nó trở thành một tài liệu tham khảo thiết yếu cho đến tận ngày nay. Năm 1905, Édouard Chavannes dịch phần còn lại của Ngụy lược sang tiếng Pháp với tiêu đề "Les Pays d'occident d'après le Wei lio". Bản dịch của Chavannes được kèm theo nhiều ghi chú, trong đó ông đã làm rõ nhiều điều chưa rõ ràng và xác định một cách thuyết phục nhiều quốc gia và thị trấn được đề cập trong Ngụy lược, đặc biệt là dọc theo các phần phía đông của các tuyến đường thương mại trên bộ.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_Ngụy lược_** () là một sử liệu Trung Quốc do Ngư Hoạn, một quan viên Tào Ngụy, viết trong khoảng thời gian từ 239 đến 265. Mặc dù không phải là một sử gia chính
**Chiến tranh Đại Ngu – Đại Minh**, **Chiến tranh Hồ – Minh**, hay thường được giới sử học Việt Nam gọi là **cuộc xâm lược của nhà Minh**, là cuộc chiến của nhà Hồ nước
thumb|Các thi thể trong trang phục dân sự, được Ukraine tuyên bố là bị bắn bởi binh sĩ Nga, nằm trên một con phố ở Bucha. Tay của một trong số họ bị trói sau
**Cuộc xâm lược châu Âu của người Mông Cổ** vào thế kỷ 13 là một loạt các cuộc chiến nhằm chinh phục mảnh đất này của người Mông Cổ, bằng con đường tiêu diệt các
nhỏ|phải|Ngụy quốc
([[triện thư, 220 TCN)]] **Ngụy** (Phồn thể: 魏國; Giản thể: 魏国) là một quốc gia chư hầu trong thời kỳ Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Lãnh thổ của quốc gia này hiện
Trong thời kỳ Nga xâm lược Ukraina năm 2022, khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật và nguy cơ leo thang hạt nhân rộng hơn, đã được các nhà bình luận
**Cuộc xâm lược Ba Lan 1939** – được người Ba Lan gọi là **Chiến dịch tháng Chín** (_Kampania wrześniowa_), **Chiến tranh vệ quốc năm 1939** (_Wojna obronna 1939 roku_); người Đức gọi là **Chiến dịch
Lập luận **người rơm** (straw man) là một dạng ngụy biện phi hình thức (informal fallacy), nó tạo nên ấn tượng rằng đã bác bỏ một lập luận, trong khi trọng tâm thực sự của
[[Dresden, Đức sau khi bị quân Đồng Minh thực hiện không kích chiến lược]] **Ném bom chiến lược** là một hình thức không kích bằng chiến lược quân sự được sử dụng dưới dạng chiến
Hình ảnh ấp chiến lược với hàng rào bằng tre và hào cạn cắm chông bao quanh **Ấp Chiến lược** là một "quốc sách" do chính phủ Mỹ và Đệ Nhất Cộng hòa Việt Nam
Chiến thắng chiến lược là chiến thắng đem lại lợi thế lâu dài để giành thắng lợi quyết định trong chiến tranh, cũng như làm rối loạn khả năng của đối phương khi tiến cuộc
Trang sơ lược này cung cấp thông tin khái quát về Giáo hội Công giáo – hệ phái có lượng tín đồ lớn nhất trong Kitô giáo. Người đọc có thể dùng trang này như
**Nhà Bắc Ngụy** (tiếng Trung: 北魏朝, bính âm: běi wèi cháo, 386–535), còn gọi là **Thác Bạt Ngụy** (拓拔魏), **Hậu Ngụy** (後魏) hay **Nguyên Ngụy** (元魏), là một triều đại thời Nam Bắc triều trong
**Quản trị chiến lược** (tiếng Anh: _strategic management_) là khoa học và nghệ thuật về chiến lược nhằm xây dựng phương hướng và mục tiêu kinh doanh, triển khai, thực hiện kế hoạch ngắn hạn
**Cuộc xâm lược Nam Tư** (mật danh **Chỉ thị 25** hay **Chiến dịch 25**), còn được biết đến với cái tên **Chiến tranh tháng Tư** (tiếng Serbia-Croatia: _Aprilski rat_, tiếng Slovene: _Aprilska vojna_), là cuộc
nhỏ|phải|Cơ sở dự trữ dầu mỏ chiến lược của Hoa Kỳ **Dự trữ chiến lược** (_Strategic reserve_) là lượng dự trữ hàng hóa hoặc các mặt hàng được chính phủ, tổ chức hoặc doanh nghiệp
_Kẻ bạc gian_ (Le Tricheur), họa phẩm của [[Georges de La Tour, trưng bày tại bảo tàng Louvre, Paris]] **Ngụy biện con bạc**, hay **ngụy biện của tay cá cược**, **ngụy biện Monte Carlo** hoặc
**Ngụy Văn hầu** (chữ Hán: 魏文侯; trị vì: 403 TCN - 387 TCN hoặc 403 TCN-396 TCN), tên thật là **Ngụy Tư** (魏斯), là vị quân chủ khai quốc của nước Ngụy - chư hầu
**Ngụy** là một họ của người ở vùng Văn hóa Đông Á. Họ này có mặt ở Việt Nam, Trung Quốc (chữ Hán: 魏, Bính âm: Wei), và Triều Tiên (Hangul: 위, Romaja quốc ngữ:
**Sự kiện** **Anh và Liên Xô tấn xâm lược Iran** là một cuộc tấn công của phe Đồng Minh - bao gồm Hồng quân Liên Xô, quân đội Vương quốc Anh cùng các lực lượng
**Bắc Ngụy Đạo Vũ Đế** (chữ Hán: 北魏道武帝; 371–409), tên húy là **Thác Bạt Khuê** (拓拔珪), tên lúc sinh là **Thác Bạt Thiệp Khuê** (拓拔渉珪), là hoàng đế khai quốc của triều đại Bắc Ngụy
**Bắc Ngụy Minh Nguyên Đế** (chữ Hán: 北魏明元帝; 392–423), tên húy là **Thác Bạt Tự** (拓拔嗣), là hoàng đế thứ hai của triều đại Bắc Ngụy trong lịch sử Trung Quốc. Ông là con trai
**Hồ thái hậu** (chữ Hán: 胡太后, ? - 17 tháng 5, năm 528), còn thường gọi là **Linh thái hậu** (靈太后), một phi tần của Bắc Ngụy Tuyên Vũ Đế, và Hoàng thái hậu nhiếp
** Viện Quốc tế Nghiên cứu chiến lược ** (tiếng Anh: **International Institute for Strategic Studies**, **IISS**) là một viện nghiên cứu của Anh (hoặc là một think tank) trong lĩnh vực quốc tế. Từ
**Bắc Ngụy Hiếu Minh Đế** (chữ Hán: 北魏孝明帝; 510 – 31/3/528) tên húy là **Nguyên Hủ** (), là hoàng đế thứ chín của triều đại Bắc Ngụy trong lịch sử Trung Quốc. Do ông chỉ
nhỏ|Toàn cảnh Hirosima bị Hoa Kỳ thả bom nguyên tử, một hình thức răn đe của Hoa Kỳ đối với Nhật Bản trong Thế chiến 2 **Chiến lược răn đe** là một kiểu chiến lược
**Ngụy Khắc Đản** (魏克憻, 1817–1873), tự **Thản Chi**, là danh sĩ và là quan nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử sơ lược thumb|Đoàn sứ thần Đại Nam tại Paris năm 1863,
**Bắc Ngụy Văn Thành Đế** (chữ Hán: 北魏文成帝; 440–465), tên húy là **Thác Bạt Tuấn** (), là hoàng đế thứ năm của triều đại Bắc Ngụy trong lịch sử Trung Quốc. Ông đăng cơ sau
**Chiến lược rút lui** trong kinh doanh là kế hoạch và hành động ngừng hoạt động của doanh nghiệp khi hoạt động kinh doanh không thuận lợi. Rút lui trong kinh doanh là biện pháp
**Sự kiện Mẫu Đơn Xã** () là một sự kiện quân sự và ngoại giao xảy ra ở Đài Loan vào năm 1874. Nhật Bản đã lấy cớ rằng thủy thủ đoàn trên thuyền vương
**Vương Túc** (chữ Hán: 王肃, 464 - 501), tên tự là **Cung Ý**, người Lâm Nghi, Lang Tà , đại thần, tướng lĩnh, ngoại thích nhà Bắc Ngụy. ## Thân thế Vương Túc là hậu
**Ngụy Đại Huân** (tiếng Trung: 魏大勋, tiếng Anh: David; sinh ngày 12 tháng 4 năm 1989) là nam diễn viên Trung Quốc. Anh tốt nghiệp khoa diễn xuất Học viện Hý kịch Trung ương khóa
**Nga Thanh** (chữ Hán: 娥清, ? - ?) người quận Đại , dân tộc tiên Ti, tướng lãnh nhà Bắc Ngụy. ## Cuộc đời và sự nghiệp ### Thời Minh Nguyên đế Thanh sớm tỏ
**Ngụy** là một từ gốc Hán trong tiếng Việt có nhiều nghĩa tùy thuộc vào chữ Hán Nôm gốc, văn cảnh và từ ghép với nó. Nghĩa thường dùng là để chỉ sự vật, sự
**Chiến tranh Thục – Ngụy (228–234)**, hay còn gọi là **Gia Cát Lượng Bắc phạt** hoặc **Lục xuất Kỳ Sơn** (chữ Hán: 六出祁山; bính âm: Lìuchū Qíshān), là một loạt chiến dịch quân sự của
**Các cuộc xâm lược của Mông Cổ** đã được tiến hành trong suốt thế kỷ 13, kết quả là tạo ra một Đế quốc Mông Cổ vô cùng rộng lớn bao phủ phần lớn châu
Số/ Ký hiệu: 20/QĐ-TTg Ngày ban hành: 04/01/2012 Ngày hiệu lực: 04/01/2012 Hình thức văn bản: Quyết định Đơn vị ban hành/ Người ký/ Chức vụ: Thủ tướng Chín phủ | Nguyễn Thiện Nhân |
**Tào Chân** (chữ Hán:曹真; ? -231), biểu tự **Tử Đan** (子丹), là một vị tướng của triều đình Tào Ngụy trong thời Tam Quốc của lịch sử Trung Quốc. Ông có công rất lớn trong
Lược chải tóc thông minh thế hệ mới 1 nút bấm (đen) với sự cải tiến vượt trội đem lại cho người dùng sự tiện lợi vô cùng, thao tác nhanh, dễ sử dụng giúp bạn
Lược chải tóc thông minh thế hệ mới 1 nút bấm (đen) với sự cải tiến vượt trội đem lại cho người dùng sự tiện lợi vô cùng, thao tác nhanh, dễ sử dụng giúp bạn
Tôm là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, trong 100g tôm luộc chứa khoảng 99 calo, nên nếu bạn muốn giảm cân, có thể thêm tôm luộc vào thực đơn của mình.Tôm là một thực
Tôm là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, trong 100g tôm luộc chứa khoảng 99 calo, nên nếu bạn muốn giảm cân, có thể thêm tôm luộc vào thực đơn của mình.Tôm là một thực
**Tư Mã Ý** (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 tháng 9 năm 251), biểu tự **Trọng Đạt** (仲達), là nhà chính trị, nhà quân sự phục vụ nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc trong
Ve, rận hay các loài động vật ký sinh trên cơ thể động vậtkhi hút máu sẽ để lại những vết thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus xâm nhập gây ra nhiễm
**_Diên Hi công lược_** (, tiếng Anh: _Story of Yanxi Palace_) là một bộ phim truyền hình cổ trang, cung đấu của Trung Quốc được phát sóng trong năm 2018. Phim được chuyển thể từ
Hạt mít luộc có vị bùi béo, ăn rất ngon miệng nên được nhiều người yêu thích, nhưng liệu ăn hạt mít luộc có gây tăng cân không?Mít là loại trái cây thơm ngon mà
Hạt mít luộc có vị bùi béo, ăn rất ngon miệng nên được nhiều người yêu thích, nhưng liệu ăn hạt mít luộc có gây tăng cân không?Mít là loại trái cây thơm ngon mà
Lược nhuộm tóc thông minh thế hệ mới công nghệ chăm sóc tóc thông minh sử dụng nguyên liệu hoàn toàn từ thiên nhiên, được chiết xuất từ hơn 20 loại thảo dược quý có tác dụng
Tính năng nổi trội - Thành phần: Tự nhiên như hà thủ ô, bồ kết, oliu - Tính năng: Tự nhuộm tóc dễ dàng trong vòng 5 phút. Sử dụng được nhiều lần - Màu
Sản phẩm là lược chải tóc bằng tre, được thiết kế đặt làm Lược chắc chắn, rất ăn da đầu, có cái ở đầu lược rất dầy và cứng, giúp giữ cho các nan bên