✨Lê Dư

nhỏ|Lê Dư Lê Dư (1884- 1967), tên thật là Lê Đăng Dư, hiệu Sở Cuồng; là nhà nghiên cứu lịch sử và văn học Việt Nam.

Tiểu sử

Lê Dư là người ở xã Nông Sơn, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

Thuở nhỏ, ông học ở quê nhà. Khoảng năm 1900, ông cùng với Nguyễn Bá Trác, Phan Khôi ra Hà Nội học tiếng Pháp, rồi tham gia công tác tại trường Đông Kinh nghĩa thục và phong trào Đông Du,

Tháng 9 năm 1908, Nhật Bản thi hành hiệp ước Pháp - Nhật, nên đã ra lệnh trục xuất các nhà cách mạng và du học sinh người Việt, trong số đó có Lê Dư.

Rời Nhật Bản, Lê Dư sang Trung Quốc tiếp tục hoạt động cách mạng, nhưng về sau ông bỏ cuộc,

Trong thời gian ở nước ngoài, Lê Dư có đến Triều Tiên. Ở đây, ông là người đầu tiên phát hiện ra dòng họ Lý, hậu duệ của Hoàng tử Lý Long Tường, con thứ của vua Lý Anh Tông .

Năm 1925, Lê Dư về nước, vào làm việc ở phòng Chính trị thuộc Phủ Toàn quyền Bắc Kỳ, rồi làm việc ở Trường Viễn Đông Bác cổ Hà Nội.

Vừa làm việc, ông vừa biên soạn sách và cộng tác với các báo: Nam Phong tạp chí, Hữu Thanh, Đông Thanh, Đông Tây,...

Lê Dư mất ngày 31 tháng 8 năm 1967

Nhận xét

Nhà văn Vũ Ngọc Phan: :Sở Cuồng là một nhà văn học uyên thâm, có nhiều sáng kiến, có óc tìm tòi. Nhưng ông là một nhà Hán học thuần túy, nên trong việc biên tập của ông, người ta thấy thiếu hẳn phương pháp...

Khuyết điểm này, một lần nữa đã được GS. Thanh Lãng nói đến như sau: :Những sách trong Sở Cuồng văn khố không có tính cách văn học sử, vì nó không chú trọng đến mối giây liên hệ của các thời đại, ảnh hưởng của các văn sĩ, hay sự hình thành các trào lưu tưởng và nghệ thuật…Giá như soạn giả làm việc có phương pháp hơn, chú ý đến những điều vừa nêu trên hơn…Tuy nhiên, ngần ấy cũng đã giúp được nhiều ích lợi là bảo tồn được văn cổ và tìm ra được nhiều tiểu sử của các nhà văn mà trước kia chưa biết...

Mặc dù vậy, những đóng góp của nhà văn Lê Dư vẫn có giá trị và đáng trân trọng. Nhà nghiên cứu Trần Hải Yến viết: :_Với vốn học vấn Hán học uyên thâm, với công phu tìm kiếm tư liệu trong kho lưu trữ của Trường Viễn Đông Bác cổ, Lê Dư đã cung cấp cho người đọc, nhất là giới nghiên cứu, những thông tin quý báu đáng tin cậy, đặc biệt là những phát hiện của ông về tác giả _Cung oán ngâm khúc'', về tiểu sử của Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phạm Thái, Trần Tế Xương...Có thể thấy, công việc biên soạn sách của ông, phát xuất từ tấm lòng trân trọng muốn bảo vệ những di sản tinh thần "quốc học" mà ông đã tiếp thu trong thời gian sống và hoạt động tại Nhật Bản...