Khỉ đột phía tây (Gorilla gorilla) là một loài khỉ lớn và là loài có số lượng lớn nhất chi Gorilla.
Phân loại
Gần như tất cả các cá thể thuộc đơn vị phân loại này thuộc về phân loài G. g. gorilla có số lượng khoảng 95.000.
Mô tả vật lý
Khỉ đột phía tây nói chung có màu sắc sáng hơn Khỉ đột phía đông, phân loài G. g. gorilla có màu nâu hoặc hơi xám với một trán vàng, mũi chúng cũng có một đỉnh nhô ra - đặc điểm này không xuất hiện ở khỉ đột phía đông. Chiều cao trung bình của con đực tự nhiên là con cái là , cân nặng của cá thể hoang dã hiếm khi được đo đạc, nhưng cân nặng của cá thể giam cầm là ở con đực và ở con cái. Hai phân loài của loài này khác nhau ở kích thước hộp sọ và răng.
Phân bố
Khỉ đột phía Tây phân bố ở Angola, Cameroon, Cộng hòa Trung Phi, Guinea Xích đạo. Chúng thường được tìm thấy ở đọ cao dưới 500 mét nhưng một vài con có thể sống ở độ cao 1.900 mét.
Tập tính
Chúng là loài hoạt động bán trên cạn và trong ngày, chúng thường xây tổ ở dưới đất để ngủ nhưng đôi khi là ở trên cây. Chúng là loài sống theo tập tính xã hội hay sống thành đàn gắn kết và ổn định, được chỉ huy bởi 1 con đực lớn trưởng thành "lưng bạc". Khỉ đột không có lãnh thổ và phạm vi nhóm chồng lên nhau rộng rãi. thumb|left|Một con đực ở vườn thú Melbourne.
Đe dọa
Cả hai phân loài của loài này đều đối mặt với những mối đe dọa nhưng ở mức đọ khác nhau. Săn trộm để buôn bán và tiêu thụ là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến số lượng loài này suy giảm dù chúng không phải là mục tiêu chính của con người nhưng mỗi năm có ít nhất 1 đến 3 cá thể thuộc phân loài Gorilla gorilla diehli bị giết mỗi năm. Dịch bênh cũng là nguyên nhân gây ra sự suy giảm của loài khỉ đột phía Tây, phân loài Gorilla gorilla gorilla bị ảnh hưởng bởi vi-rút Ebola. Các cuộc khảo sát được thực hiện từ những năm 1980 cho đến ngày nay cho thấy đã có hàng loạt cá thể khỉ đột chết hàng loạt trong một khu vực rừng rộng lớn, hầu như còn nguyên vẹn nằm dọc biên giới giữa đông bắc Gabon và tây bắc Congo, bao gồm một số công viên quốc gia và khu khai thác gỗ. Theo ước tính có 3 phần 4, số cá thể khỉ đột đã chết do vi-rút Ebola. Lí do thứ ba là suy thoái và phá hủy môi trường sống của khỉ đột, mất môi trường sống đang nổi lên như một mối đe dọa lớn đối với Khỉ đột phương Tây. Khi các đồn điền cọ dầu ở châu Á đạt công suất, châu Phi đang trở thành biên giới mới cho loại cây này, mang lại triển vọng kinh tế tuyệt vời ở các quốc gia có lượng mưa, đất và nhiệt độ thích hợp. Thật không may, những khu vực như vậy lại trùng khớp với môi trường sống tốt của khỉ đột, tương ứng 73,8% phạm vi của khỉ đột phía Tây được coi là thích hợp cho cọ dầu. Nếu không có quy hoạch sử dụng đất cẩn thận và tức thời bao gồm sự hợp tác giữa các cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm về các khu bảo tồn và động vật hoang dã, mặt khác là phát triển kinh tế và nông nghiệp, những khu vực rộng lớn của môi trường sống của khỉ đột Tây có thể bị xóa sổ trong vòng vài thập kỷ nữa. Lí do cuối cùng là do biến đổi khí hậu, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến cả 2 phân loài khỉ đột phía Tây, biến đổi khí hậu khiến cho các khu rừng nơi loài này sinh sống. Mặc dù các tác động có thể xảy ra của biến đổi khí hậu toàn cầu vẫn chưa được biết đến, nhưng một số dự đoán cho thấy sự khô hạn của khu vực này với những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra đối với sinh thái rừng, chẳng hạn như thay đổi về hoa quả, năng suất rừng và gia tăng khả năng bị cháy, thậm chí là rừng rút. Những thay đổi theo mùa về lượng mưa và nhiệt độ cũng như thời tiết khắc nghiệt có thể đang diễn ra và sẽ tiếp tục. Các tác động tiêu cực lên loài khỉ đột đã được dự đoán trước. Biến đổi khí hậu là yếu tố ít có khả năng xảy ra nhất mà hành động hiệu quả đối với loài khỉ đột và các khu rừng nhiệt đới châu Phi nói chung có thể được thực hiện kịp thời. Các cuộc đàm phán về khí hậu năm 2015 đã dẫn đến thỏa thuận hợp tác quốc tế giữa hầu hết các quốc gia trên thế giới về nhu cầu hành động; tuy nhiên, nhiệm vụ đảo ngược, hoặc thậm chí làm phẳng các xu hướng nhiệt độ hiện tại sẽ vô cùng thách thức.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Khỉ đột phía tây** (**_Gorilla gorilla_**) là một loài khỉ lớn và là loài có số lượng lớn nhất chi Gorilla. ## Phân loại Gần như tất cả các cá thể thuộc đơn vị phân
**Gorilla gorilla gorilla** (Tên tiếng Anh: Western lowland gorilla - _Khỉ đột đất thấp phía tây_) là một trong hai phân loài khỉ đột phía tây (_Gorilla gorilla_), chúng sống ở rừng nguyên sinh, rừng
**Khỉ đột đất thấp phía Đông** hay còn gọi là **khỉ đột Grauer** hay **khỉ đột Congo** (Danh pháp khoa học: _Gorilla beringei graueri_) là một phân loài của loài khỉ đột miền Đông, đây
**Khỉ đột núi** (_Gorilla beringei beringei_) là một trong hai phân loài khỉ đột phía đông, gồm hai quần thể. Một quần thể được tìm thấy ở núi lửa Virunga ở Trung Phi, thuộc về
**Khỉ đột phía đông** (**_Gorilla beringei_**) là một loài khỉ đột thuộc họ Người và là loài linh trưởng lớn nhất còn sinh tồn. Hiện nay, khỉ đột phía đông được chi là hai phân
**Khỉ đột** (danh pháp khoa học: _Gorilla_) là một chi thuộc họ người, bộ linh trưởng, động vật ăn cỏ sống trong rừng rậm châu Phi, là giống lớn nhất trong bộ Linh trưởng còn
nhỏ|phải|Hình tượng con khỉ đột trên các phương tiện đại chúng là sinh vật to lớn, mạnh mẽ, bệ vệ và đáng sợ **Hình tượng con khỉ đột** (_Gorilla_) phổ biến trong văn hóa đại
Quân Đức diễn hành tại Paris **Mặt trận phía tây** của chiến trường châu Âu trong Chiến tranh thế giới thứ hai bao gồm các trận chiến trên lãnh thổ của Đan Mạch, Na Uy,
**Ozoum**, hay là **Ozzie** ( – 25 tháng 1 năm 2022), là một con khỉ đột đất thấp phía Tây (_Gorilla gorilla gorilla_) sinh ra ở châu Phi. Con khỉ là đối tượng nghiên cứu
**_Câu chuyện phía Tây_** (tiếng Anh: **_West Side Story_**) là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại nhạc kịchtình cảmchính kịch của công chiếu vào năm 2021 do Steven Spielberg làm đạo diễn
**Tranh chấp dự án thăm dò khí đốt Repsol ** là việc Trung Quốc, một đối tác toàn diện của Việt Nam, đã đe dọa sẽ tấn công các căn cứ của nước này tại
**_Phía Tây không có gì lạ_** (tiếng Đức: _Im Westen nichts Neues_) hoặc **_Mặt trận miền Tây vẫn yên tĩnh_** là tiểu thuyết đề tài phản chiến của Erich Maria Remarque, một cựu binh Đức
Sau khi cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ vào năm 1914, Quân đội Đế quốc Đức đã mở ra **Mặt trận phía tây**, khi họ tràn qua Luxembourg và Bỉ, rồi giành
**Khỉ đột sông Cross** (_Gorilla gorilla diehli_) là một phân loài khỉ đột phía tây (_Gorilla gorilla_). Các cuộc điều tra gần đây nhất cho thấy khoảng 200 đến 300 cá thể khỉ đột sông
**Tây Ban Nha** ( ), tên gọi chính thức là **Vương quốc Tây Ban Nha** (), là một quốc gia có chủ quyền với lãnh thổ chủ yếu nằm trên bán đảo Iberia tại phía
**Chiến dịch Sa mạc Tây** hay **Chiến tranh Sa mạc** diễn ra tại Sa mạc Tây thuộc Ai Cập và Libya là giai đoạn đầu của Mặt trận Bắc Phi thuộc Chiến tranh thế giới
**Chiến dịch Tây Carpath** là một chiến dịch tấn công chiến lược do quân đội Liên Xô tiến hành nhằm tấn công vào tuyến phòng thủ của quân đội Đức Quốc xã tại miền Tây
**Xung đột giành quyền kiểm soát tại Quần đảo Trường Sa 1988**, hay còn gọi là **Hải chiến Trường Sa** hoặc **Xung đột Trường Sa** là sự kiện xung đột tại khu vực quần đảo
**Xung đột Việt Nam – Trung Quốc 1979–1991** là một chuỗi các cuộc đụng độ quân sự trên biên giới và hải đảo giữa hai nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và
**Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 1982** không có giới hạn chính thức, nó diễn ra suốt năm 1982. Trung bình, hầu hết xoáy thuận nhiệt đới có xu hướng hình thành trên Tây
**Xung đột biên giới Nga – Thanh (1652 - 1689)** là một loạt các vụ đụng độ vũ trang giữa nhà Thanh, với sự trợ giúp từ nhà Triều Tiên, và Sa quốc Nga, tranh
**Cuộc chinh phục Guatemala của Tây Ban Nha** là một chuỗi các xung đột dai dẳng trong thời kỳ Tây Ban Nha thuộc địa hóa châu Mỹ ở nơi ngày nay là đất nước Guatemala.
**Chiến dịch Tây Nguyên** (từ 4 tháng 3 đến 3 tháng 4 năm 1975), mật danh **Chiến dịch 275**, là chiến dịch mở đầu cuộc Tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975
**Chiến dịch Tây Bắc** (từ 14 tháng 10 đến 10 tháng 12 năm 1952) là chiến dịch tiến công của Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐNDVN) trên hướng Tây Bắc Việt Nam nhằm tiêu
**Cuộc đột kích Tatsinskaya** là một trận đánh nằm trong Chiến dịch Sao Thổ diễn ra từ ngày 24 đến ngày 29 tháng 12 năm 1942. Trong trận này, Quân đoàn xe tăng 24 do
**Carlos III của Tây Ban Nha** (Tiếng Anh: _Charles III_; Tiếng Ý và Tiếng Napoli: _Carlo Sebastiano_; Tiếng Sicilia: _Carlu Bastianu_; Sinh ngày 20/01/1716 - Mất ngày 14/12/1788) là Công tước có chủ quyền xứ
**Cuộc chinh phục Đế quốc Aztec của Tây Ban Nha**, còn gọi là **Cuộc chinh phục Mexico** hay **Chiến tranh Aztec-Tây Ban Nha** (1519-1521) là một trong những sự kiện quan trọng nhất của quá
**Mông Cổ chinh phục Tây Hạ** hay **Chiến tranh Mông - Hạ** là một loạt các cuộc xung đột giữa Đế quốc Mông Cổ và vương quốc Tây Hạ của người Đảng Hạng. Với sự
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
**Trận Sơn Tây (1883)**, là trận đánh mà quân đội viễn chinh Pháp tấn công vào thành cổ Sơn Tây, diễn ra từ ngày 13 tháng 12 năm 1883, kết thúc vào tối ngày 16
**Tây Tạng** là một khu vực tại Trung Á, nằm trên cao nguyên Thanh Tạng, có cao độ trung bình trên 4.000 mét và được mệnh danh là "nóc nhà của thế giới". Con người
**Vụ vượt thoát khỏi Đông Đức bằng khí cầu bay** là một sự việc xảy ra vào khoảng 2 giờ sáng ngày 16 tháng 9 năm 1979, trong đó hai gia đình, với tổng số
**Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2021** là một sự kiện mà theo đó các xoáy thuận nhiệt đới hình thành ở vùng phía Tây Bắc của Thái Bình Dương trong năm 2021, chủ
Vị trí vùng Tây Nguyên trên bản đồ Việt Nam [[Lâm Đồng]] [[Đắk Lắk]] **Tây Nguyên** hay **vùng cao nguyên Nam Trung Bộ** là khu vực địa lý với địa hình cao nguyên thuộc miền
**Chiến tranh Kế vị Tây Ban Nha** (1701–1714) là một cuộc xung đột chính trị quân sự ở châu Âu đầu thế kỉ XVIII, được kích nổ bởi cái chết của vị vua cuối cùng
thumb|Sơ đồ cấu tạo xi lanh trong động cơ xăng bốn kỳ: **Động cơ đốt trong** (tiếng Anh: **_i**nternal **c**ombustion **e**ngine_; viết tắt: **ICE**) là một loại động cơ nhiệt, trong đó quá trình đốt
**Xung đột biên giới Campuchia – Thái Lan 2008–2013** bắt đầu vào tháng 6 năm 2008 là sự gia tăng cường độ mới nhất sau một thế kỷ dài tranh chấp liên quan đến khu
**Thiểm Tây** (, ) là một tỉnh của Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa. Năm 2018, Thiểm Tây là tỉnh đông thứ mười sáu về số dân, đứng thứ mười lăm về kinh tế Trung
**Đế quốc Tây La Mã** là phần đất phía tây của Đế quốc La Mã cổ đại, từ khi Hoàng đế Diocletianus phân chia Đế chế trong năm 285; nửa còn lại của Đế quốc
**Chiến tranh Pháp-Tây Ban Nha** là một cuộc xung đột quân sự đã đẩy nước Pháp tham chiến trong Chiến tranh Ba mươi năm. Sau khi các đồng minh Đức của Thụy Điển buộc phải
**Nhà Tây Sơn** (chữ Nôm: 家西山, chữ Hán: 西山朝 / **Tây Sơn triều**) là một triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam tồn tại từ năm 1778 đến năm 1802, được thành lập
**Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2023** là một sự kiện mà theo đó các xoáy thuận nhiệt đới hình thành ở vùng phía Tây Bắc của Thái Bình Dương trong năm 2023, chủ
**Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2020** là một sự kiện mà theo đó các xoáy thuận nhiệt đới hình thành ở vùng phía Tây Bắc của Thái Bình Dương trong năm 2020, chủ
**Đế quốc Tây Ban Nha** () là một trong những đế quốc lớn nhất thế giới và là một trong những đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Đạt tới thời kỳ cực
thumb|right|Máy bay tiêm kích [[F-15E Strike Eagles của Không quân Mỹ]] thumb|Động cơ phản lực không khí của một chiếc máy bay chở khách đang cất cánh, có thể thấy rõ luồng khí phụt phía
**Đợt lốc xoáy bùng phát từ ngày 9–10 tháng 12 (2023)** đã ảnh hưởng đến nhiều vùng ở miền Nam Hoa Kỳ, chủ yếu trên khắp các bang Tennessee, Kentucky và Mississippi. Tennessee phải gánh
**Cuộc chinh phục Chiapas của Tây Ban Nha** là một chuỗi các xung đột quân sự khởi phát bởi những chinh phục tướng công Tây Ban Nha nhằm chống lại các chính thể Trung Bộ
**Chiến tranh Mỹ – Tây Ban Nha** là xung đột quân sự giữa Tây Ban Nha và Hoa Kỳ xảy ra từ tháng 4 đến tháng 8 năm 1898 liên quan đến vấn đề về
**Hãn quốc Đột Quyết** (chữ Turk: ), hoặc gọi **Hãn quốc Turk**, là nhà nước liên minh bộ lạc lấy du mục làm ngành nghề chính, nổi lên ở phía bắc sa mạc Gobi (tức
**Vụ đột kích Sơn Tây**, mật danh của quân đội Mỹ là **_chiến dịch Bờ Biển Ngà_** (tiếng Anh: _Operation Ivory Coast_), là cuộc tập kích của quân đội Mỹ bằng máy bay trực thăng