Gioan Maria Phan Đình Phùng (1891–1944) là một Giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Theo tài liệu của Giáo phận, ông nguyên là Đại diện Tông Tòa Hạt Đại diện Tông Tòa Phát Diệm trong thời gian ngắn ngủi từ năm 1943 đến năm 1944. Ông là người Việt thứ 4 được tấn phong chức Giám mục.
Giám mục Phan Đình Phùng sinh ra trong một gia đình Công giáo tại Kim Sơn, Ninh Bình. Sau quá trình tu học kéo dài 17 năm, ông được truyền chức linh mục năm 1924. Sau khi trở thành linh mục, ông lần lượt đảm nhận các chức vụ khác nhau như giáo sư chủng viện Penang, Đại chủng viện Thượng Kiệm và trở thành giám đốc Đại chủng viện Thượng Kiệm kiêm Tổng quản Địa phận Phát Diệm.
Tòa Thánh bổ nhiệm linh mục Phan Đình Phùng làm giám mục phó địa phận Phát Diệm năm 1940. Cuối năm 1943, giám mục Nguyễn Bá Tòng trao lại địa phận cho ông để nghỉ hưu. Chưa được bao lâu, giám mục Phùng qua đời tháng 5 năm 1944.
Thân thế và tu học
Giám mục Phan Đình Phùng sinh ngày 24 tháng 12 năm 1891 tại làng Kiến Thái, giáo xứ Trì Chính, Phát Diệm (nay thuộc xã Kim Chính, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, thuộc Giáo phận Phát Diệm), trong một gia đình thế tộc và đạo đức theo đạo Công giáo. Ông là hậu duệ của đại thần Phan Định Tuân. Tài liệu Nam Kỳ Địa phận cho rằng ông sinh vào cuối mùa thu năm 1892. Thân phụ ông là ông Phan Văn Thược và song thân đều làm nông nhưng có gia cảnh sung túc, riêng ông Thược còn là một thầy đồ và làm thuốc có tiếng trong vùng. Phan Đình Phùng là người con thứ tư trong số 7 người con gồm 3 nam và 4 nữ. Ông cũng là con trai đầu lòng của song thân. Sau khi sinh được năm ngày, cậu bé Phùng được cử hành nghi thức Bí tích Rửa Tội.
Từ năm bảy tuổi, Phan Đình Phùng đã theo học chữ nho với phụ thân. Ba năm sau đó, linh mục Cung phụ trách Hướng đạo quyết định đưa cậu đi học trường Latinh. Sau hai năm học tại trường Latinh, Sau ba năm du học, chủng sinh Phùng được cử hành nghi thức cắt tóc và được Giám mục Địa phận yêu cầu hồi hương, phân công đảm trách chức giáo sư Tiểu chủng viện Phúc Nhạc. Năm 1921, ông vào trường sách đoán, lần lượt nhận các chức nhỏ khác. Ông cũng được chọn làm Giám đốc Hội Thầy Giảng và Giám đốc Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm. Trong thời gian đảm nhận vai trò linh mục Tổng đại diện, ông hỗ trợ giám mục Gioan Baotixita Nguyễn Bá Tòng quản lý nhà các thầy giảng, các dòng nữ tu và các công tác khác. Ông cũng đã hỗ trợ Giám mục Tòng phát triển, chấn chỉnh nhiều dòng nữ tu. Tân giám mục là người Việt Nam thứ tư được phong giám mục, nhưng là người đầu tiên xuất thân từ Bắc Kỳ. Giám mục Tòng cũng đã gửi thư báo tin bổ nhiệm cho Giám mục Địa phận Vĩnh Long Phêrô Máctinô Ngô Đình Thục vào ngày 12 tháng 6. Nội dung thư, Giám mục Tòng cũng loan báo sẽ chờ tông sắc giáo hoàng, sau đó mới định ngày tấn phong tân giám mục. Ông cũng đề nghị cầu nguyện cho tân chức. Giám mục Thục sau đó đề nghị các giáo hữu trong Địa phận cầu nguyện cho tân giám mục.
Lễ tấn phong Giám mục cho Giám mục Tân cử Phan Đình Phùng được tiến hành vào ngày 3 tháng 12 năm 1940, tại Phát Diệm, với vị chủ phong là Khâm sứ Tòa Thánh Antonin Drapier với sự phụ phong của hai Giám mục Nguyễn Bá Tòng, Đại diện Tông Tòa Phát Diệm và và Louis De Cooman Hành, Đại diện Tông Tòa Thanh Hóa. Khẩu hiệu Giám mục của ông là "Lạy Chúa con yêu mến Chúa". Theo sách Lịch Sử Giáo Phận Phát Diệm của Vinh sơn Trần Ngọc Thụ đưa ra con số 10 giám mục tham dự và con số giáo dân khoảng 4 đến 5 vạn người. Lễ tấn phong cũng là dịp Triều đình Huế trao cho Giám mục Địa phận là Gioan Baotixita Nguyễn Bá Tòng Nam Long Bội tinh và Kim khánh, chính phủ Pháp trao Bắc Đẩu Bội tinh.
Nhận định
Đức ông Vinh Sơn Trần Ngọc Thụ, viết trong sách Lịch Sử Giáo Phận Phát Diệm đánh giá Giám mục Phan Đình Phùng:
Tông truyền
Giám mục Gioan Maria Phan Đình Phùng, được tấn phong giám mục năm 1940, dưới thời Giáo hoàng Piô XII, bởi:
- Giám mục Chủ phong: Khâm sứ Tòa Thánh Antonin Drapier.
- Hai giám mục Phụ phong: Gioan Baotixita Nguyễn Bá Tòng, Đại diện Tông Tòa Phát Diệm và Giám mục Louis De Cooman Hành, Đại diện Tông Tòa Hạt Đại diện Tông Tòa Thanh Hóa.
Tóm tắt chức vụ
Thứ tự bổ nhiệm – tấn phong giám mục
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Gioan Maria Phan Đình Phùng** (1891–1944) là một Giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Theo tài liệu của Giáo phận, ông nguyên là Đại diện Tông Tòa Hạt Đại diện Tông
phải|nhỏ|Bản đồ các giáo phận Công giáo Việt Nam **Giáo hội Công giáo tại Việt Nam** hiện tại được tổ chức theo địa giới gồm có 3 giáo tỉnh là Hà Nội, Huế và Sài
**Giáo phận Phát Diệm** (tiếng Latin: _Dioecesis de Phatdiem_) là một giáo phận Công giáo tại Việt Nam. Đây là giáo phận đầu tiên ở Việt Nam được ủy thác cho hàng giáo sĩ Việt
**Gioan Baotixita Nguyễn Bá Tòng** (1868–1949) là Giám mục người Việt đầu tiên của Giáo hội Công giáo La Mã, được cử hành nghi thức tấn phong giám mục vào năm 1933. Ông đảm nhiệm
**Tổng giáo phận Huế** (tiếng Latin: _Archidioecesis Hueensis_) là một tổng giáo phận của Giáo hội Công giáo Rôma ở miền trung Việt Nam. Tính đến năm 2019, Tổng Giáo phận Huế có diện tích
**Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng** (20 tháng 5 năm 191922 tháng 2 năm 2009) là một hồng y người Việt Nam thuộc Giáo hội Công giáo Rôma. Ông là vị hồng y thứ ba của
**Giuse Maria Trịnh Văn Căn** (19 tháng 3 năm 1921 – 18 tháng 5 năm 1990) là một hồng y và dịch giả Công giáo người Việt Nam. Ông cũng là Tổng giám mục thứ
**Tang lễ của Giáo hoàng Gioan Phaolô II** được cử hành vào ngày 8 tháng 4 năm 2005, tức là sáu ngày sau khi ông qua đời vào ngày 2 tháng 4. Tang lễ liên
**Maria**, **Đức mẹ Maria**(Công giáo La Mã), hoặc gọi **Mary, mẹ của Chúa Jesus**, **trinh nữ Mary**(Tin Lành), là một phụ nữ người Do Thái quê ở Nazareth, thuộc xứ Galilea, sống trong khoảng những
**Năm phụng vụ** (hay còn gọi là Lịch Kitô giáo) là chu kỳ thời gian xác định bằng các mùa phụng vụ với những nghi thức và lễ hội đặc trưng của Kitô giáo, được
**Antonio María Javierre Ortas S.D.B.** (1921–2007) là một Hồng y người Tây Ban Nha của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông từng đảm nhận vai trò Hồng y Đẳng Linh mục Nhà thờ S. Maria
**Phaolô Nguyễn Văn Bình** (1 tháng 9 năm 1910 – 1 tháng 7 năm 1995) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông nguyên là Tổng giám mục Tiên khởi của Tổng
**Gioan Baotixita Nguyễn Huy Bắc** (sinh năm 1967) là một giám mục Công giáo người Việt, hiện đang đảm nhận chức vụ Giám mục chính tòa Giáo phận Ban Mê Thuột. Ông là giám mục
**Gioan Baotixita Bùi Tuần** (hay **Jean Baptiste Bùi Tuần**) (21 tháng 1 năm 1927 – 27 tháng 7 năm 2024 sau khi Giám mục Ngữ nghỉ hưu vào năm 1997, khi đã 69 tuổi. Ông
**Đình Chẩn** (**Giuse Trần Văn Đỉnh**; sinh năm 1983) là một linh mục người Việt Nam thuộc Giáo hội Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông được biết đến với vai trò là dịch giả
**Giuse Maria Trịnh Như Khuê** (11 tháng 12 năm 1898 – 27 tháng 11 năm 1978) là một hồng y thuộc Giáo hội Công giáo Rôma và là hồng y tiên khởi của Việt Nam. Khẩu
**Gioan Đỗ Văn Ngân** (sinh ngày 7 tháng 6 năm 1953) là một giám mục Công giáo người Việt Nam. Ông hiện giữ chức giám mục chính tòa Giáo phận Xuân Lộc và Chủ tịch
**Phêrô Trần Đình Tứ** (sinh 1937) là một giám mục người Việt của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông nguyên là Giám mục chính tòa thứ ba của Giáo phận Phú Cường và là nguyên
**Đa Minh Maria Hồ Ngọc Cẩn** (1876–1948) là giám mục người Việt tiên khởi của Hạt Đại diện Tông Tòa Bùi Chu và cũng là giám mục người Việt thứ hai của Giáo hội Công
**Phaolô Nguyễn Quang Đĩnh** (sinh năm 1973) là một Giám mục người Việt Nam, thuộc Giáo hội Công giáo Rôma. Ông hiện đảm nhận chức vụ Giám mục phụ tá của Giáo phận Hưng Hoá,
**Nhà thờ Núi** (tên chính thức là: **Nhà thờ chính tòa Kitô Vua**) là một nhà thờ Công giáo ở số 1 đường Thái Nguyên, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Nhà thờ này còn
**Anna**, thuộc dòng dõi vua David, là mẹ của Maria và bà ngoại của chúa Giêsu theo các ngụy thư Kitô giáo và Hồi giáo truyền thống. Mẹ của Maria không có tên trong các
**Thánh mẫu học Công giáo** là một môn học (có nhiều liên hệ với Thần học) nhằm tìm hiểu cuộc đời, các đặc ân của Maria cũng như vai trò của ngài trong kế hoạch
**Giuse Nguyễn Phụng Hiểu** (1921 – 1992) là một Giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Ông nguyên là Giám mục chính tòa của Giáo phận Hưng Hóa trong khoảng thời gian
**Nhà thờ Thánh Jeanne d'Arc** (phát âm là "Nhà thờ Thánh Giăng-đắc", tên thường gọi: **Nhà thờ Ngã Sáu**) là một nhà thờ Công giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh. Nhà thờ này tọa
nhỏ|270x270px|Đan Viện Thánh Mẫu Châu Sơn Đơn Dương **Đan viện Thánh Mẫu Châu Sơn Đơn Dương** là một dòng tu chiêm niệm tại huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng ngày nay. Đan viện được tổ
**Lịch Chung Rôma** (hay còn gọi **Lịch La Mã Tổng quát**) là lịch phụng vụ cho biết ngày cử hành các thánh và các mầu nhiệm của Chúa Giêsu Kitô trong Nghi lễ Rôma của
**Công giáo tại Việt Nam** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới sự lãnh đạo tinh thần của các giám mục tại Việt Nam, hiệp thông với giáo hoàng. Với số tỉ
**Anphong Nguyễn Hữu Long** (sinh ngày 25 tháng 1 năm 1953) là một giám mục Công giáo người Việt Nam. Ông hiện đảm nhận vai trò giám mục chính tòa Giáo phận Vinh, 2016 –
**Thánh Giuse** (hay **Yuse** từ tiếng Ý **Giuseppe**, từ tiếng Do Thái: יוֹסֵף "Yosef"; tiếng Hy Lạp: Ἰωσήφ; từ tiếng Anh: **Joseph**,đôi khi cũng được gọi là **Thánh Giuse Thợ**, hoặc **Thánh Cả Giuse**, **Giuse
**Đức Mẹ Guadalupe** () còn được biết với tên gọi **Đức Trinh Nữ Guadalupe** () là một tước hiệu mà Giáo hội Công giáo dành cho Đức Trinh Nữ Maria. Hai tài liệu, được xuất
**Thượng phụ Nikon** (tiếng Nga: Никон, tiếng Nga cổ: Нїконъ; tên khai sinh: **Nikita Minin (Minov)** _Ники́та Ми́нин (Минов)_; 7 tháng 5 năm 1605 – 17 tháng 8 năm 1681) là Thượng phụ Moskva và
nhỏ|267x267px|Dây pallium của Giáo hoàng Gioan XXIII với thiết kế hiện đại, được trưng bày tại bảo tàng [[Tổng giáo phận Gniezno]] [[Giáo hoàng Innôcentê III với dây Pallium trên vai trong một bức bích
**Đức Mẹ Lộ Đức** là một trong số nhiều tước hiệu mà người Công giáo dành cho Đức Mẹ Maria. Tước hiệu này xuất phát từ việc Đức Mẹ được cho là đã hiện ra
nhỏ|_La Visione di San Domenico_ (), tranh của [[Bernardo Cavallino (1640)]] **Kinh Mân Côi** là một phương pháp cầu nguyện phổ biến và quan trọng của Giáo hội Công giáo Rôma. Bài kinh này bao
**Phêrô Nguyễn Văn Nhơn** (sinh ngày 1 tháng 4 năm 1938) là một hồng y, giám mục Công giáo người Việt Nam. Ông hiện đảm nhận tước vị Hồng y Đẳng Linh mục Nhà thờ
**Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận** (17 tháng 4 năm 1928 – 16 tháng 9 năm 2002) là một hồng y người Việt Nam thuộc Giáo hội Công giáo Rôma. Ông từng đảm trách cương vị
**Giáo hoàng Piô IX** (Tiếng Latinh: _Pie IX_; tiếng Ý: _Pio IX_; tên khai sinh: **Giovanni Maria Mastai Ferretti**;) là vị giáo hoàng thứ 255 của Giáo hội Công giáo. Theo niên giám tòa thánh
**Giuse Nguyễn Chí Linh** (sinh ngày 22 tháng 11 năm 1949) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam, ông từng đảm trách vai trò Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế và
nhỏ|phải|_Chúa Kitô Toàn năng_, tranh vẽ [[thế kỷ 6|thế kỷ thứ 6, bức linh ảnh cổ xưa tại Tu viện Thánh Catarina (Sinai).]] **Giáo hội Chính thống giáo Đông phương**, tên chính thức là **Giáo
**Marc Armand Ouellet**, P.S.S. (sinh ngày 8 tháng 6 năm 1944), là một Hồng y người Canada của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông là nguyên Tổng trưởng Thánh Bộ Giám mục và Hồng y
**Tôma Nguyễn Văn Tân** (1940 – 2013) là một Giám mục người Việt Nam của Giáo hội Công giáo Rôma. Ông từng đảm trách vai trò Giám mục chính tòa Giáo phận Vĩnh Long từ
**Phêrô Nguyễn Văn Khảm** (sinh ngày 2 tháng 10 năm 1952) là một Giám mục Công giáo người Việt. Ông hiện đảm nhận vai trò Giám mục Chính tòa Giáo phận Mỹ Tho, Chủ tịch
thumb|_Comencia la Comedia_, 1472 **_Thần khúc_** ( , nghĩa đen: "Vở kịch Thần thánh") là một trường ca của nhà thơ Ý thời Trung cổ Dante Alighieri (1265-1321), là một trong số những nhà thơ
**Tên người Việt Nam** được các nhà nghiên cứu cho rằng bắt đầu có từ thế kỷ 2 TCN và càng ngày càng đa dạng hơn, trong khi có ý kiến khác cho rằng: "sớm
**Vũ** hay **Võ** (武) là một họ phổ biến tại Việt Nam, Trung Quốc, Triều Tiên và Hàn Quốc. Số lượng người mang họ Vũ phổ biến đứng thứ 7 với 3,9% dân số tại
**Giuse Phạm Văn Thiên** (1907–1997) là một giám mục của Giáo hội Công giáo người Việt Nam. Ông là Giám mục tiên khởi của Giáo phận Phú Cường, đồng thời giữ chức vụ này từ
**Đền Thánh Fátima** (), tên chính thức là **Đền Đức Mẹ Mân Côi tại Fátima** (), là một trung tâm hành hương được cung hiến cho Đức Mẹ Fátima tọa lạc tại thành phố Fátima,
**Phaolô Nguyễn Thanh Hoan** (1932–2014) là một giám mục của Giáo hội Công giáo Rôma tại Việt Nam Ông từng đảm nhận nhiệm vụ giám mục tại Giáo phận Phan Thiết trong hai giai đoạn
**Giáo hội Công giáo**, gọi đầy đủ là **Giáo hội Công giáo Rôma**, là giáo hội Kitô giáo được hiệp thông hoàn toàn với vị giám mục giáo phận Rôma, hiện tại là Giáo hoàng