✨George IV của Anh

George IV của Anh

George IV hay George Đệ Tứ (tên tiếng Anh: George Augustus Frederick; 12 tháng 8 năm 1762 – 26 tháng 6 năm 1830) là Quốc vương Vương quốc Anh và Vua của Hannover từ sau cái chết của phụ vương, George III, vào ngày 29 tháng 1 năm 1820, cho đến khi chính ông qua đời 10 năm sau. Từ 1811 đến khi lên ngôi, ông nắm giữ cương vị Nhiếp chính vương vì cha ông mắc bệnh thần kinh.

George IV là người có lối sống xa hoa và đóng góp nhiều cho công nghiệp thời trang trong Thời kì Nhiếp chính. Ông là người bảo trợ các hình thức giải trí, mốt thời trang và thị hiếu. Ông đã ủy quyền cho John Nash xây dựng Rạp Vương thất ở Brighton và sửa sang lại Cung điện Buckingham, và Sir Jeffry Wyattville xây dựng lại Lâu đài Windsor. Ông cũng góp phần trong việc thành lập Thư viện Quốc gia và Đại học Vương thất Luân Đôn.

Sức hấp dẫn và trình độ văn hóa đã mang tới cho George IV danh hiệu "quý ông bậc nhất của Anh quốc", tuy nhiên ông có quan hệ không mấy tốt đẹp với cha và vợ ông, Caroline xứ Braunschweig-Wolfenbüttel, và với lối sống phóng đãng, ông bị người dân của mình khinh miệt và khiến chế độ quân chủ mất uy tín nghiêm trọng. Ông thậm chí còn cấm Caroline tới dự lễ đăng quang của mình và yêu cầu chính phủ ban bố một dự luật mất lòng người là Dự luật Thống khổ và Hình phạt nhằm mục đích li dị với vương hậu nhưng bất thành.

Trong phần lớn thời gian George làm nhiếp chính và cai trị, Lãnh chúa xứ Liverpool điều hành chính phủ với chức vị Thủ tướng, với một ít sự hỗ trợ từ George. Các bộ trưởng chính phủ cho ông là nhỏ mọn, không đáng tin và vô trách nhiệm. Nhiều lần trong đời nhà vua bị ảnh hưởng từ các sủng thần ái thiếp. Những công dân phải nộp thuế nên rất tức giận và sự tiêu xài hoang phí của ông trong thời điểm nước Anh phải căng mình chiến đấu với Các cuộc chiến tranh của Napoleon. Ông không thể hiện mình là một nhà lãnh đạo quốc gia trong thời gian khó khăn, cũng không hành động như một gương mẫu tốt cho người dân. Chính phủ của Liverpool lãnh đạo Anh quốc giành được chiến thắng sau cùng, tổ chức hội nghị hòa bình và nỗ lực đối phó với tình trạng bất ổn về kinh tế, xã hội sau đó. Sau khi Liverpool nghỉ hưu, George bị ép phải chấp thuận ký vào quyết định Giải phóng Công giáo dù ông chống đối nó. Người con duy nhất của ông, Công chúa Charlotte, chết trước ông vào năm 1817 vì thế người kế nhiệm là Vương đệ William.

Cuộc sống ban đầu

thumb|left|upright|George (bên trái) cùng mẫu thân [[Charlotte xứ Mecklenburg-Strelitz|Vương hậu Charlotte và Vương đệ của ông Frederick, chân dung họa bởi Allan Ramsay, 1764.]] George chào đời tại Cung điện St James, Luân Đôn, ngày 12 tháng 8 năm 1762, là hoàng trưởng tử của vua George III của Liên hiệp Anh cùng Vương hậu Charlotte. Là con trai trưởng của đương kim Quốc vương, ông lập tức được phong làm Công tước xứ Cornwall và Công tước xứ Rothesay ngay khi chào đời; rồi trở thành Thân vương xứ Wales và Bá tước xứ Chester vài ngày sau đó. Ngày 18 tháng 9 cùng năm, ông được rửa tội bởi Thomas Secker, Tổng giám mục Canterbury. Những người đỡ đầu của ông là Công tước Mecklenburg-Strelitz (chú của mẹ ông, mà đại diện là Công tước Devonshire, Lãnh chúa Chamberlain, đứng đại diện), Công tước Cumberland (ông chú của ông) và Vương thái phi xứ Wales (bà nội của ông). George là một học sinh có tài, và chỉ không lâu ông có thể thành thạo tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Ý, cùng với ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Anh.

Khi được 18 tuổi, ông được ban cho một dinh thự riêng, và trái ngược với phụ thân vốn là người giản dị và ít tai tiếng, ông lại đắm chìm trong cuộc sống lãng phí phóng đãng, ông nghiện rượu nặng, có nhiều nhân tình và cực kì phóng túng. Ông có lối nói chuyện dí dỏm, dù say hay tỉnh táo và tốt bụng, nhưng lại cực kì xa hoa, thích trang trí cung điện của mình. Vương tử bước sang tuổi 21 vào năm 1783, và được hưởng trợ cấp £60,000 (tương đương với £6.514.000 hiện nay) từ Nghị viện và hưởng thu nhập khoảng £50,000 (tương đương £5,429,000 hiện nay) từ phụ vương. Nhưng con số đó là quá ít cho những nhu cầu của George. Sau đó ông lại cho xây một dinh thự nữa ở Carlton House, và tha hồ tận hưởng cuộc sống quý tộc. Mâu thuẫn gia tăng giữa Thân vương xứ Wales với cha ông, vốn kỳ vọng rằng người thừa kế phải sống tiết kiệm hơn nhiều. Nhà vua, nhà chính trị bảo thủ, bị chống đối bởi sự ủng hộ của thái tử dành cho Charles James Fox và các chính trị gia đối lập khác. thumb|upright|[[Chân dung thu nhỏ bởi Richard Cosway, c. 1780–82]] thumb|left|"Người vợ" không chính thức của George, Maria Anne Fitzherbert Ngay khi vừa bước sang tuổi 21, Thân vương xứ Wales say mê Maria Fitzherbert. Bà không xuất thân quý tộc cao quý, lớn hơn ông 6 tuổi, hai lần góa bụa, và là người Công giáo. Mặc dù không môn đăng hộ đối, Thân vương quyết định kết hôn với bà. Nhưng điều này vi phạm vào Luật định cư 1701, cấm người trong danh sách nối ngôi kết hôn với người Công giáo, và Đạo luật Hôn nhân Vương thất 1772, cấm ông kết hôn mà không được nhà vua đồng ý, và chắc chắn nhà vua sẽ không đồng ý.

Mặc dù vậy, hai người vẫn tổ chức một buổi lễ kết hôn vào ngày 15 tháng 12 năm 1785 tại nhà của Maria ở Park Street, Mayfair. Về mặt pháp lý thì hôn nhân này không có giá trị, và nhà vua không đồng thuận (thậm chí không bao giờ nhà vua được hỏi ý về chuyện này). Tuy nhiên, Fitzherbert đã tin rằng mình là người vợ thật và hợp pháp của thái tử, theo đúng luật của Giáo hội để được cấp định bởi pháp luật của nhà nước. Vì các lý do chính trị, cuộc hôn nhân được giữ kín và Fitzherbert đã hứa sẽ không tiết lộ nó ra.

Thân vương sớm chìm vào nợ nần vì lối sống của chính ông. Cha ông từ chối giúp đỡ, buộc ông phải bỏ lại Carlton House và sống tại căn hộ của Fitzherbert. Năm 1787, các đồng minh chính trị của thái tử đề xuất nghị viện cung cấp một khoản viện trợ để giảm nợ cho ông. Quan hệ của ông với Fitzherbert bị đặt nghi ngờ, và việc cuộc hôn nhân bí mật bị phát giác trở thành nỗi xúc phạm đến danh dự của quốc gia, và quốc hội không đồng ý hỗ trợ ông. Theo lệnh của thái tử, lãnh đạo đảng Whig là Charles James Fox tuyên bố câu chuyện trên là một sự bịa đặt, vu khống. Fitzherbert không hài lòng với việc công khai khước từ cuộc hôn nhân một cách kịch liệt như vậy và dự định chấm dứt mọi quan hệ với thái tử. Ông xoa dịu bà ta bằng cách nhờ đến thành viên khác của đảng Whig, Richard Brinsley Sheridan, nói lại tuyên bố mạnh mẽ của Fox một cách cẩn thận hơn. Nghị viện, trong khi đó, đã cấp cho thái tử £161,000 (tương đương với £ hiện nay) để thanh toán các khoản nợ và £60,000 (tương đương với £ hiện nay) để sửa sang lại Carlton House.

Khủng hoảng chấp chính 1788

thumb|upright|Chân dung vẽ bởi Sir [[Joshua Reynolds, 1785]] Mùa hạ năm 1788, tình trạng thần kinh của nhà vua George III xấu đi, có thể là kết quả của căn bệnh di truyền porphyria. Ban đầu ông vẫn còn có thể hoàn thành các công việc và tuyên bố Nghị viện gián đoạn từ 25 tháng 9 đến 20 tháng 11. Thời gian nhà vua bị loạn trí, đặt ra mối đe dọa lớn đối với cuộc sống của ông, và khi Nghị viện họp lại vào tháng 11 nhà vua đã không thể làm theo thông lệ là đọc bài phát biểu từ đức vua trong khi Nghị viện khai mạc. Nghị viện cảm thấy tự nó đang ở một vị trí không vững vàng: theo đúng như pháp luật thì Nghị viện không thể hoạt động cho đến khi công bố bài phát biểu của Đức vua trong ngày khai mạc.

Mặc dù bị cấm hành động như vậy, Nghị viện bắt đầu tranh luận về người Nhiếp chính. Tại Viện Thứ dân, Charles James Fox tuyên bố ý kiến của ông là Thân vương xứ Wales có thể nắm toàn quyền điều hành đất nước khi nhà vua không có mặt. Trái ngược lại đó là ý kiến của Thủ tướng, William Pitt Trẻ, người lập luận rằng, vì không có một quy chế về điều này, thì quyền chọn Nhiếp chính là đặc quyền của Nghị viện. Ông thậm chí còn tuyên bố, nếu không có uy quyền của Nghị viện "Thân vương xứ Wales không có nhiều quyền hạn  ... để gánh vác chính phủ, hơn bất kì thần dân nào của quốc gia." Mặc dù không đồng tình với nguyên tắc cơ bản cho một Nhiếp chính, Pitt đồng ý với Fox rằng Thân vương xứ Wales là lựa chọn tốt nhất của cương vị Nhiếp chính. Sau khi thông qua một số nghị định sơ bộ, Pitt vạch ra một kế hoạch chính thức cho việc Nhiếp chính, theo đó quyền lực của Thân vương xứ Wales bị hạn chế rất nhiều. Một vài ví dụ minh họa, là thái tử không thể bán tài sản của nhà vua hoặc phong tước cho bất cứ ai khác con của nhà vua. Thân vương xứ Wales chống đối kế hoạch của Pitt, tuyên bố nó là một "dự án yếu kém, rối loạn và bất ổn trong các cách giải quyết vấn đề." Vì lợi ích của quốc gia, cả hai bên đã đồng ý thỏa hiệp. một "sự phi lý chắc chắn", Công tước xứ York mô tả kế hoạch này "vi hiến và bất hợp pháp." Năm 1795, thái tử ưng thuận; và họ kết hôn ngày 8 tháng 4 năm 1795 tại Nhà nguyện hoàng gia, Cung điện St James. Cuộc hôn nhân, tuy nhiên, là một điều tệ hại; cả hai người đều không hợp với nhau. Họ chính thức li thân sau khi một đứa con chào đời, Công chúa Charlotte, năm 1796. Thái tử vẫn qua lại với Maria Fitzherbert trong phần lớn thời gian còn lại của cuộc đời, mặc dù có nhiều lúc ghẻ lạnh.

Các tình nhân của George bao gồm Mary Robinson, một đào hát đã được ban một khoản trợ cấp khá hào phóng khi bà ta đe dọa sẽ công bố bức thư của ông lên báo chí; Grace Elliott, người vợ đã ly hôn của một thầy thuốc; và Frances Villiers, Bá tước phu nhân Jersey, người từng chi phối ông trong một vài năm.

George được đồn đại là có rất nhiều con ngoại hôn. James Ord (sinh 1786) — người đã di cư sang Mỹ và trở thành một linh mục dòng Tên đã được cho là con trai của ông với Fitzherbert. Nhà vua, vào những năm cuối đời, đã nói với một người bạn rằng ông có một đứa con trai làm sĩ quan hải quân của Tây Ấn, danh tính của người này thì người ta dự đoán đó là Thuyền trưởng Henry A. F. Hervey (1786–1824), theo điều tra là con của George với nhạc sĩ Lady Anne Lindsay (sau là Barnard), con gái của Bá tước thứ 5 xứ Balcarres. Một báo cáo khác rằng con cháu của ông bao gồm Major George Seymour Crole, con trai của con gái quản đốc rạp hát Eliza Crole hoặc Fox; William Hampshire, con trai của Sarah Brown; và Charles "Beau" Candy, con trai với một phụ nữ Pháp và ông này mang họ mẹ. Anthony Camp, Giám đốc nghiên cứu tại Society of Genealogists, đã bác bỏ những tuyên bố rằng George IV là cha của Ord, Hervey, Hampshire và Candy, cho những chuyện đó là hư cấu.

Vấn đề nợ của Thân vương xứ Wales, tổng cộng vào thời điểm cao nhất là £630,000 (tương đương với £ ngày nay) vào thời điểm 1795, đã được giải quyết (ít nhất là tạm thời) bởi Nghị viện. Không muốn cung cấp cho ông đủ tiền để xóa hết nợ, họ chỉ tăng trợ cấp thêm cho ông là £65,000 (tương dương với £ hiện nay mỗi năm). Năm 1803, được cộng thêm £60,000 (tương đương với £ hiện nay), và các khoản nợ của George năm 1795 đã được trả xong vào năm 1806, mặc dù các khoản nợ sau năm 1795 vẫn còn đó.

Nhiếp chính

thumb|upright|Tranh nửa mặt bởi Sir [[Thomas Lawrence, 1814.]] thumb|Chân dung trong trang phục [[Hiệp sĩ Garter#Habit and insignia|Cấp tước Gater bởi Lawrence, 1816.]] Cuối năm 1810, George III một lần nữa tái phát bệnh cũ sau cái chết của cô con gái mà ông thương yêu nhất, Công chúa Amelia. Nghị viện chấp nhận thực hiện theo đúng kế hoạch năm 1788, không cần sự đồng ý của nhà vua, Quan Ủy nhiệm đóng dấu ấn tín lên chứng thư dưới tên Quan Ủy nhiệm. Chứng thư bị thiếu chữ ký của quốc vương, nhưng đã được niêm phong theo yêu cầu của Quốc hội và dự luật được lưỡng viện thông qua, dưới tên của nhà vua, sau đó được hoàng gia chấp thuận và trở thành Đạo luật Nhiếp chính 1811. Nghị viện hạn chế một số quyền hạn của hoàng tử Nhiếp chính (cũng tức là Thân vương xứ Wales). Những sự kiềm chế đó kết thúc một năm sau khi thông qua Đạo luật. Thân vương xứ Wales trở thành Hoàng tử Nhiếp chính ngày 5 tháng 2 năm 1811.

Nhiếp chính giao cho các đại thần nắm toàn quyền quản lý các công việc, trong khi ông đóng vai trò hạn chế hơn nhiều so với phụ thân. Một nguyên tắc theo đó Thủ tướng là một cá nhân được sự ủng hộ của Hạ viện cho dù Nhà vua có đồng ý hay không, bắt đầu hình thành. Chính phủ khi đó, với một ít sự trợ giúp của Nhiếp chính, chủ trì các chính sách của Anh quốc. Một trong những cuộc xung đột chính trị quan trọng nhất đó là vấn đê giải phóng Công giáo, một phong trào xóa bỏ các hạn chế về chính trị bị áp đặt lên những người Công giáo. Đảng Bảo thủ, được lãnh đạo bởi Thủ tướng, Spencer Perceval, phản đối việc giải phóng Công giáo, trong khi đảng Whigs thì ủng hộ. Vào đầu thời kì Nhiếp chính, Thân vương xứ Wales đã dự định ủng hộ lãnh đạo đảng Whig, William Grenville, Nam tước Grenville thứ nhất. Tuy nhiên, ông lại không ngay lập tức đưa Lãnh chúa Grenville và các thành viên Whig vào chính phủ. Theo lời khuyên của mẫu thân, ông tuyên bố rằng việc đột ngột sa thải chính phủ đảng Tory sẽ gây ra một tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe của Nhà vua (người ủng hộ một cách kiên định đối với đảng Bảo thủ), do đó ngăn cản khả năng khỏi bệnh của ông ta.

Năm 1812, khi khả năng nhà vua sẽ hồi phục dần mờ đi, Thân vương xứ Wales một lần nữa thất bại trong việc thành lập chính phủ của đảng Whig. Thay vào đó, ông đề nghị họ tham gia phục vụ trong chính phủ của Perceval. Đảng Whig, tuy nhiên, từ chối hợp tác vì những bất đồng trong chính sách giải phóng Công giáo. Một cách miễn cưỡng, Thái tử bèn cho phép Perceval tiếp tục làm Thủ tướng.

Ngày 10 tháng 5 năm 1812, Perceval bị ám sát bởi John Bellingham. Hoàng tử Nhiếp chính chuẩn bị bổ nhiệm lại một lãnh đạo mới cho tất cả các thành viên trong chính phủ Perceval. Hạ viện chính thức công bố ước nguyện của họ về "một chính quyền vững mạnh và hiệu quả", nên Hoàng tử Nhiếp chính trao quyền lãnh đạo chính phủ cho Richard Wellesley, Hầu tước Wellesley thứ nhất, và sau đó là Francis Rawdon-Hastings, Bá tước Moira đời thứ hai, cùng nhau phân chia quyền lực. Có nhà chính trị phân tích rằng, Hoàng tử vốn đã biết rằng hai người này sẽ không phục nhau. Khi điều đó trở thành sự thật, George bèn lấy cớ này mà lập tức tái bổ nhiệm chính phủ của Perceval, lúc này do Robert Jenkinson, Bá tước thứ 2 xứ Liverpool, làm tướng.

Đảng Bảo thủ, không giống như những thành viên Whig ví dụ Bá tước xứ Grey, tiếp tục hạ quyết tâm trong cuộc chiến tranh trên lục địa châu Âu chống lại Đại hoàng đế Pháp là Napoleon I. Một liên minh chống Pháp, bao gồm Nga, Phổ, Áo, Anh và nhiều tiểu quốc khác, đã đánh bại Napoleon vào năm 1814. Theo nghị quyết của Hội nghị Vienna, Tuyển hầu quốc Hanover, một vùng lãnh thổ có cùng quân vương với nước Anh từ 1714, trở thành một vương quốc, gọi là Vương quốc Hanover. Ngày 30 tháng 12 năm 1814, Hoàng tử Nhiếp chính ký và phê chuẩn Hiệp ước Ghent để kết thúc Chiến tranh 1812 với Hoa Kỳ. Napoleon trở về từ nơi bị lưu đày năm 1815, nhưng lại bị thua trong Trận Waterloo dưới tay Arthur Wellesley, Công tước thứ nhất xứ Wellington, anh của Hầu tước Wellesley.

Trong thời kì này George có mối quan tâm đặc biệt dành cho mĩ thuật và thời trang, và các cộng sự của ông như người ăn diện Beau Brummell và kiến trúc sư John Nash đã tạo nên Nền kiến trúc thời kì Nhiếp chính. Ở Luân Đôn Nash đã thiết kế các dãy thềm của Công viên Nhiếp chính và Đường Nhiếp chính. George đã lên một ý tưởng mới về một spa ở vùng ven biển và cho phát triển Brighton Pavilion thành một cung điện ở bờ biển, với cấu trúc được Nash phỏng theo phong cách "Kiến trúc Gothic Ấn Độ" lấy cảm hứng từ ngôi đền Taj Mahal, với phần bên trong bắt chước theo kiểu "Ấn Độ" và "Trung Quốc".

Cai trị

thumb|left|Lễ đăng quang của George IV, [[19 tháng 7 năm 1821]] thumb|left|George IV đang ở [[Holyhead trên đường đến Ireland ngày 7 tháng 8 năm 1821, cũng là ngày vợ ông chết]] thumb|upright|Chân dung hoàng hậu Caroline. Khi George III qua đời năm 1820, Hoàng tử Nhiếp chính, đã 57 tuổi, kế vị ngai vàng với vương hiệu George IV, với quyền lực không thay đổi mấy so với trước. Vào thời điểm lên ngôi, ông phát phì và có thể đã nghiện cồn thuốc phiện. thumb|upright|[[Nửa mặt (Đồng Anh)|Nửa bên mặt của George IV, 1821]] thumb|upright|Chân dung bởi [[David Wilkie (họa sĩ)|Sir David Wilkie miêu tả nhà vua trong chuyến thăm của ông tới Scotland]] Lễ đăng quang của George là một sự kiện cực kì lộng lẫy và xa hoa, tiêu tốn đến £243,000 (tương đương £ vào ; để so sánh, thì lễ đăng quang của cha ông chỉ tiêu tốn có £10,000, chưa bằng 1/20 của ông). Mặc dù chi phí tốn kém, nhưng nó là một sự kiện có tính chất đại chúng. Năm sau ông đến thăm Edinburgh cho "1 và 20 ngày ngớ ngẩn". Chuyến thăm Scotland, được tổ chức bởi Sir Walter Scott, là chuyến thăm đầu tiên của quốc vương Anh đến đây từ giữa thế kỉ XVII.

George IV dành phần lớn những năm cuối đời sống ẩn dật tại Lâu đài Windsor, nhưng ông vẫn tiếp tục can thiệp vào chính trị. Lúc đầu người ta tin rằng ông sẽ ủng hộ chính sách Giải phóng Công giáo, như ông đã từng đề xuất một dự luật Giải phóng Công giáo ở Ireland năm 1797, nhưng quan điểm chống Công giáo của ông trở nên rõ ràng vào năm 1813 khi ông vận động đánh bại Dự luật nhằm giảm bớt hạn chế đối với Công giáo. Năm 1824 ông bị quần chúng lên án vì giải phóng công giáo. Đã từng tuyên thệ trong buổi lễ đăng quang, George lập luận rằng ông quyết tâm bảo vệ đức tin Kháng Cách và không ủng hộ bất kì biện pháp giải phóng Công giáo nào. Ảnh hưởng của ngôi vua còn rất lớn, và quyền lực của Đảng Bảo thủ dưới thời Thủ tướng Jenkison quá mạnh, nên việc giải phóng Công giáo dường như vô vọng. Tuy nhiên năm 1827, Lãnh chúa Liverpool nghỉ hưu và được thay thế bởi một người ủng hộ tự do tôn giáo trong đảng Bảo thủ là George Canning. Khi Canning bước vào nội các, nhà vua đã bí mật chỉ thị của các đại thần về vấn đề Công giáo, nghĩ rằng thực là phù hợp để có một tuyên bố công khai về những ý kiến của ông và vấn đề trên cũng là giống như người cha đáng kính của ông, George III.

Quan điểm giải quyết vấn đề tôn giáo của Canning không được đón nhận bởi phần nhiều thành viên Đảng Bảo thủ, bao gồm cả Công tước Wellington. Kết quả là, chính phủ bị buộc phải có sự tham gia của đảng Whigs. Canning chết vào cuối năm đó, và Frederick Robinson, Tử tước Goderich, lên thay lãnh đạo chính phủ liên minh mỏng manh Tory-Whig. Lãnh chúa Godwrich bị bãi chức năm 1828, và kế nhiệm bởi Công tước Wellington, người theo thời gian cũng đã chấp thuận rằng sự bác bỏ những biện pháp giải phóng đối với người Công giáo là không phù hợp với tình hình chính trị. George không bao giờ thân thiết với Wellington như là với Canning và đã tìm cách làm phiền công tước bằng cách giả bộ đã chiến đấu tại Waterloo dưới lớp cải trang thành một vị tướng Đức. Với nhiều khó khăn, Wellington đã nhận được sự chấp thuận của nhà vua để giới thiệu Dự luật nới lỏng Công giáo ngày 29 tháng 1 năm 1829. Dưới ảnh hưởng từ vị hoàng đệ chống công giáo của ông, Công tước Cumberland, nhà vua rút lại điều đã phê chuẩn khi trước và phản đối nội các từ chức đồng loạt ngày 4 tháng 3. Ngày hôm sau, nhà vua, đang chịu sức ép chính trị khá căng từ sự từ nhiệm của nội các, đành miễn cưỡng đồng ý với Dự luật và chính phủ vẫn nắm quyền.

Bệnh tình và Tạ thế

thumb|upright|[[Thuật in thạch bản|Thạch bản của George IV nhìn nghiêng, bởi George Atkinson, in trong C. Hullmandel, 1821]] thumb|left|Chân dung Công chúa [[Charlotte Augusta xứ Wales|Charlotte]] George đã nghiện rượu nặng và có một lối sống buông thả, do đó sức khỏe của ông xuống dốc nhanh vào cuối những năm 1820. Thường xuyên tiệc tùng chè chén, ông trở nên quá khổ, vì thế trở thành mục tiêu chế nhạo trong mỗi lần xuất hiện trước công chúng. Năm 1797 cân nặng của ông đạt tới , và năm 1824 vòng eo của ông là . Ông bị bệnh gout, xơ cứng động mạch, phù vùng ngoài ("cổ chướng"), và có thể là porphyria. Trong năm cuối cùng của cuộc đời, ông nằm cả ngày trên giường và những cơn khó thở liên tục hành hạ ông. Giữa năm 1829, Sir David Wilkie đã mô tả "Thánh thượng đã hao mòn đi dần từ ngày qua ngày", và trở nên mập đến mức ông trông giống như "một khúc xúc xích bự chảng nhét vào bao phủ". Nhà vua đã dùng cồn thuốc phiện để chống lại cơn đau bàng quang nặng, và khiến ông bị mê sảng nhiều lần và rơi vào tình trạng tàn tật trong những ngày cuối cùng. Năm 1830 cân nặng của ông được ghi nhận lại là .

Mùa xuân năm 1830, cái tạ thế của George IV đã là quá rõ ràng. Bị hành hạ bởi chứng cổ chướng và khó thở, ông buộc phải ngủ trong tư thế ngồi thẳng trên một cái ghế, và các bác sĩ phải thường xuyên vỗ bụng ông để các chất dư thừa có thể thoát ra ngoài. Ông viết chúc thư vào tháng 5 và trở nên rất mộ đạo trong những tháng cuối cùng, bày tỏ với một phó giám mục rằng ông đã ăn năn vì cuộc sống phóng đãng vào thời trẻ, nhưng hi vọng sự thương xót sẽ đến với ông vì ông luôn cố gắng làm những điều tốt nhất cho thần dân. Các bác sĩ đã tiến hành một cuộc khám nghiệm tử thi cho kết quả là ông tạ thế vì bệnh rò rỉ đường tiêu hóa, kết quả của việc một mạch máu bị vỡ trong dạ dày của ông. Một lượng lớn khối u "kích thước như quả cam" được tìm thấy trong bàng quang của ông, và quả tim của ông bị phình ra bị bao quanh bởi lượng mỡ khá lớn và van tim bị vôi hóa.

Người con duy nhất của ông, Công chúa Charlotte xứ Wales, đã qua đời vì biến chứng hậu sản năm 1817 sau khi hạ sinh một đứa bé chết yểu. Hoàng nhị đệ, Hoàng tử Frederick, Công tước York và Albany, đã chết mà không có con cái vào năm 1827, nên ngôi vàng thuộc về người em trai thứ ba của ông là Hoàng tử William, Công tước Clarence, với vương hiệu William IV.

Di sản

thumb|left|"A Voluptemony Under The Horrors of Digestion": 1792 bức biếm họa của [[James Gillray từ thời đại George là Thân vương xứ Wales]]

Những năm cuối của vua George được đấu dấu bởi sự suy sụp về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và ông rút khỏi các đại sự quốc gia. Một phụ tá cao cấp của nhà vua viết trong nhật ký của ông ta: "Một kẻ đáng kinh, hèn nhát, ích kỉ, một con chó vô cảm không còn tồn tại ... Đã có rất nhiều vị vua tốt và khôn ngoan nhưng không nhiều trong số họ ... và tôi tin rằng đây là thứ tồi tệ nhất." George IV được miêu tả là "Quý ông đệ nhất của Anh quốc" vì phong cách nhã nhặn và lịch thiệp của ông. Ông có nhiều phẩm chất tốt; ông lanh lợi, thông minh và hiểu biết. Tuy nhiên, sự lười biếng và lãng phí của ông đã làm hao mòn nhiều phần tài năng đó. The Times viết, ông luôn thích "một cô gái và một chai rượu hơn là chính trị và một bài diễn thuyết".

Thời kì Nhiếp chính đã chứng kiến nhiều sự thay đổi lớn về phong cách thời trang với ảnh hưởng quyết định từ George. Sau khi các đối thủ chính trị đặt thuế cho tóc giả, ông bỏ luôn việc đội tác giả và để bộ tóc tự nhiên. Ông diện trang phục tối hơn trước kia nhằm che giấu thân hình quá khổ, ông thích mặc quần tây dài và quần ngắn hơn là quần ống túm vì chúng lỏng hơn, và dùng những chiếc áo cổ cao vì nó giúp che giấu đôi cằm của ông. Chuyến thăm tới Scotland của ông năm 1822 dẫn đến sự hồi sinh, nếu không phải là sự tạo ra, của trang phục vải len kẻ ô vuông của người Scotland ngày hôm nay.

Trong cuộc khủng hoảng chính trị liên quan đến giải phóng Công giáo, Công tước Wellington đã nói rằng George là "người đàn ông tồi tệ nhất mà ông ta từng gặp trong cuộc đời, ích kỉ nhất, sai lầm nhất, độc ác nhất, và hoàn toàn không có một phẩm chất nào gỡ lại", nhưng bài ca tụng của ông ta phát biểu ở Thượng viện lại nói George "người đàn ông hoàn hảo nhất của thời đại" và tán dương kiến thức cũng như tài năng của ông.

thumb|upright|Tượng của George IV ở [[Trafalgar Square, Luân Đôn]] Có rất nhiều bức tượng vua George IV, phần nhiều trong số đó được dựng lên dưới thời của ông. Ở Liên hiệp Anh, chúng bao gồm một tượng đồng khắc hình ông ngồi trên lưng ngựa được thiết kế bởi Sir Francis Chantrey đặt trong Quảng trường Trafalgar và một cái khác ở Rạp Hoàng gia thuộc Brighton.

Ở Edinburgh, "Cầu George IV" là con đường chính nối Đại lộ Old Town với phía bắc qua khe núi Cowgate, được thiết kế bởi kiến trúc sư Thomas Hamilton năm 1829 và hoàn thành năm 1835. King's Cross, bây giờ là một tuyến đường giao thông chính ở địa phận giáp giữa Camden và Islington ở Bắc Luân Đôn, lấy tên từ một đài tưởng niệm dành cho George IV đầu những năm 1830. Một quảng trường và ở công viên lân cận thuộc St Luke's, Islington, cũng lấy theo tên của George IV.

Danh hiệu, huy hiệu và vinh dự

Danh hiệu

*12 tháng 8 năm 1762 – 29 tháng 1 năm 1820*: His Royal Highness Công tước Cornwall 19 tháng 8 năm 1762 – 29 tháng 1 năm 1820: His Royal Highness Thân vương xứ Wales 5 tháng 2 năm 1811 – 29 tháng 1 năm 1820: His Royal Highness Hoàng tử Nhiếp chính 1 tháng 10 năm 1814 – 29 tháng 1 năm 1820**: His Royal Highness Thái tử Hanover *29 tháng 1 năm 1820 – 26 tháng 6 năm 1830: Đức vua Bệ hạ

Khi mới sinh, ông cũng được hưởng vinh dự là Hoàng tử của Liên hiệp Anh, Hoàng tử Tuyển hầu của Brunswick-Lüneburg và Công tước Rothesay.

Danh dự

thumb|upright|Tranh biếm họa năm [[1819 mô tả Hoàng tử Nhiếp chính bởi George Cruikshank, minh họa cho "The Political House that Jack Built" của William Hone]]

Chức vụ ở Anh

26 tháng 12 năm 1765: Hiệp sĩ Garter 21 tháng 11 năm 1783: Cố vấn cơ mật *Tháng 7 1815: Hiệp sĩ Golden Fleece (Áo)

Chức vụ quân sự

1782: Đại tá, Quân đội Anh 1796–1820: Đại tá của Light Dragoons thứ 10

Huy hiệu

Tổ tiên

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**George IV** hay **George Đệ Tứ** (tên tiếng Anh: George Augustus Frederick; 12 tháng 8 năm 1762 – 26 tháng 6 năm 1830) là Quốc vương Vương quốc Anh và Vua của Hannover từ sau
**William IV của Liên hiệp Anh** (William Henry; 21 tháng 8 năm 1765 – 20 tháng 6 năm 1837) là Quốc vương Vương quốc Anh và Vua của Hannover từ 26 tháng 6 năm 1830 cho
**Victoria của Liên hiệp Anh** (Alexandrina Victoria; 24 tháng 5 năm 1819 – 22 tháng 1 năm 1901) là Nữ vương Vương quốc Liên hiệp Anh từ ngày 20 tháng 6 năm 1837 cho đến
**Edward IV** (28 tháng 4, 1442 – 9 tháng 4, 1483) là một vị vua nước Anh, trị vì lần thứ nhất từ ngày 4 tháng 3 năm 1461 đến ngày 3 tháng 10 năm 1470,
**George III của Liên hiệp Anh** (George William Frederick; 4 tháng 6 năm 1738 – 29 tháng 1 năm 1820) là Quốc vương Đại Anh và Ireland cho đến khi hai vương quốc hợp nhất
**Henry VII** (tiếng Wales: _Harri Tudur_; tiếng Anh: _Henry VII of England_; 28 tháng 1, 1457 - 21 tháng 4, 1509) là Quốc vương của nước Anh và là Lãnh chúa của Ireland, lên ngôi
**Crown của Anh** là loại xu bạc có mệnh giá cao nhất của Vương quốc Anh và Scotland, nó ra đời sau khi Anh và Scotland Liên minh với nhau vào năm 1707. Nói đúng
**Henry VIII** (28 tháng 6 năm 1491 – 28 tháng 1 năm 1547) là Quốc vương của nước Anh từ ngày 21 tháng 4 năm 1509 cho đến khi băng hà. Ông là Lãnh chúa,
**Richard I** (8 tháng 9 năm 1157 – 6 tháng 4 năm 1199) là Quốc vương nước Anh từ 6 tháng 7 năm 1189 cho tới khi mất. Ông cũng là Công tước của Normandy,
**Ernst August** (sinh ngày 05 tháng 06 năm 1771 – mất ngày 18 tháng 11 năm 1851), là vua của Vương quốc Hannover từ này 02/06/1837 cho đến khi ông qua đời vào năm 1851.
**Georg V** (tiếng Đức: _Georg Friedrich Alexander Karl Ernst August_; 27 tháng 05 năm 1819 - 12 tháng 06 năm 1878) là vua cuối cùng của Vương quốc Hannover, ông chính là người con duy
**George IV** có thể chỉ đến: ## Nhân danh * Giorgi IV của Gruzia (1192–1223), vua của Gruzia từ 1213 đến 1223 * Giorgi IV xứ Guria (mất năm 1726), thân vương xứ Guria từ
**James II và VII** (14 tháng 10 năm 1633 – 16 tháng 9 năm 1701) là vua của Anh và Ireland với vương hiệu **James II** và cũng là vua của Scotland với vương hiệu
**Henry VI** (tiếng Anh: _Henry VI of England_; 6 tháng 12, 1421 – 21 tháng 5, 1471) là Quốc vương của Vương quốc Anh từ năm 1422 đến năm 1461 và một lần nữa, từ
**Elizabeth I của Anh** (tiếng Anh: _Elizabeth I of England;_ tiếng Pháp: _Élisabeth Ire d'Angleterre;_ tiếng Tây Ban Nha: _Isabel I de Inglaterra;_ 7 tháng 9 năm 153324 tháng 3 năm 1603) là Nữ vương
**Edward I của Anh** (17/18 tháng 6 1239 – 7 tháng 7 1307), còn được gọi là **Edward Longshanks** và **Kẻ đánh bại người Scots** (Latin: _Malleus Scotorum_), là Vua của Anh từ 1272 đến
**George FitzClarence, Bá tước thứ 1 xứ Munster** (tên đầy đủ: _George Augustus Frederick FitzClarence_; 29 tháng 1 năm 1794 – 20 tháng 3 năm 1842), là một quý tộc và quân nhân người Anh.
**Augusta của Đại Anh** (tiếng Anh: _Augusta Frederica of Great Britain_; 31 tháng 7 năm 1737 – 23 tháng 3 năm 1813) là một công chúa Anh, cháu gái của vua George II và là
nhỏ| [[James Gillray: _Sự tương phản thời trang; – hoặc – chiếc giày nhỏ của Công tước phu nhân bị khuất phục trước bàn chân to lớn của ngài Công tước_, được xuất bản lần
thumb|Victoria của Anh Xuất thân thực sự của Victoria của Anh đã trở thành chủ đề của các cuộc nghiên cứu. Những nghi ngờ về việc này chủ yếu xoay quanh các vấn đề bệnh
**Thống chế** () là cấp bậc cao nhất trong Lục quân Anh kể từ năm 1736. Nó tương đương cấp bậc Đô đốc Hạm đội Hải quân Hoàng gia hoặc Thống chế Không quân Hoàng
**Friedrich Wilhelm IV** (15 tháng 10 năm 1795 – 2 tháng 1 năm 1861) là vua nước Phổ từ ngày 4 tháng 6 năm 1840 cho đến khi băng hà vào ngày 2 tháng 1
**Vương miện kim cương** (tiếng Anh: _Diamond Diadem_), nó được gọi chính thức gọi là **Vương miện nhà nước George IV**, là một vương miện hoàng gia được thiết kế vào năm 1820 dành cho
**Léopold I của Bỉ** (16 tháng 12 năm 1790 - 10 tháng 12 năm 1865) là Quốc vương đầu tiên của Vương quốc Bỉ, sau khi Bỉ tuyên bố tách khỏi Hà Lan vào ngày
**Vương tử Alfred của Liên hiệp Anh** (22 tháng 9 năm 1780 – 20 tháng 8 năm 1782) là người con thứ mười bốn và là con trai út trong số chín người con trai
thumb|JTượng James I tại [[Đài tưởng niệm Scott]] **James I** (27 tháng 5 năm 1394 - 21 tháng 2 năm 1437), là vua của Scotland từ năm 1406 cho đến khi băng hà. Ông là
thumb|Bản đồ Vương quốc Anh (xanh đậm), Ireland và Hanover (xanh nhạt) 1789 thumb|Đồng 16 [[Gute Groschen từ năm 1825 Vua George IV của Vương quốc Anh và Hanover]] **Liên minh cá nhân giữa Anh
**Caroline của Braunschweig-Wolfenbüttel** (tiếng Đức: _Caroline Amalie Elisabeth von Braunschweig-Wolfenbüttel_; 17 tháng 5 năm 1768 - 7 tháng 8 năm 1821) là Vương hậu của Vương quốc Liên hiệp Anh và Hannover với tư cách
**Victoire xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld** (17 tháng 8 năm 1786 - 16 tháng 3 năm 1861), là một Công nữ người Đức của Công quốc Sachsen-Coburg-Saalfeld, từng là Vương phi xứ Leiningen với tư cách là vợ
**Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland** hoặc **Vương quốc Liên hiệp Đại Anh và Ireland** () là quốc gia được thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1801 khi Vương quốc Đại Anh và
:_Xem thêm: Danh sách phối ngẫu quốc vương Anh._ Đã có 13 vị quốc vương Anh kể từ liên minh chính trị giữa xứ Anh (_England_) và xứ Scotland vào ngày 1 tháng 5 năm
**Margaret Pole, Nữ Bá tước của Salisbury** (tiếng Anh: _Margaret Pole, Countess of Salisbury_; 14 tháng 8 năm 1473 – 27 tháng 5 năm 1541), là một nhà đại quý tộc Anh quốc. Bà là
**Vương tử Adolphus, Công tước xứ Cambridge** (_Adolphus Frederick_; 24 tháng 2 năm 1774 – 8 tháng 7 năm 1850) là người con thứ 10 và là con trai thứ bảy của Vua George III
thumb|[[Victoria của Anh cùng chồng là Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha.]] Dưới đây là danh sách các hôn phối của Quốc vương và Nữ vương cai trị nước Anh từ năm 1707 trở đi. Sở
**George Canning** (11 tháng 4 năm 1770 - 8 tháng 8 năm 1827) là chính khách Anh thuộc đảng Tory, ông là Thủ tướng Anh, Bộ trưởng Tài chính Anh (10/4/1827 - 8/8/1827), hai chức
**Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha** (26 tháng 8 năm 1819 – 14 tháng 12 năm 1861), tên đầy đủ cùng tước hiệu khi sinh là **Franz Albrecht August Karl Emanuel von Sachsen-Coburg-Saalfeld, Công tước xứ
**Mary của Liên hiệp Anh và Hannover** (tiếng Anh: _Mary of the United Kingdom and Hanover_; 25 tháng 4 năm 1776 – 30 tháng 4 năm 1857) là con gái của George III của Liên
Album thứ tư của ban nhạc rock người Anh Led Zeppelin được phát hành vào ngày 8 tháng 11 năm 1971. Dù không có một dòng chữ nào trên bìa đĩa, song nó vẫn được
**Beatrice của Liên hiệp Anh và Ireland,** hay **Beatrice của Liên hiệp Anh** (tiếng Anh: _Princess Beatrice of the United Kingdom_; tên đầy đủ: Beatrice Mary Victoria Feodore; 14 tháng 4 năm 1857 – 26
**Wilhelm I** (tiếng Đức: _Friedrich Wilhelm Karl_; 27 tháng 9 năm 1781 – 25 tháng 6 năm 1864) là Vua của Württemberg từ ngày 30 tháng 10 năm 1816 cho đến khi ông qua đời
**Charlotte Augusta của Liên hiệp Anh, Vương nữ Vương thất** (tiếng Anh: _Charlotte Augusta of the United Kingdom/Charlotte, Princess Royal_; tiếng Đức: _Charlotte Auguste des Vereinigten Königreichs/Charlotte, Königliche Prinzessin_; tiếng Tây Ban Nha: _Carlota del
**_Chiến tranh giữa các vì sao: Tập III – Sự báo thù của người Sith_**) (tựa gốc tiếng Anh: **_Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith_**) là một bộ phim không gian sử
**Chiến tranh Anh-Tây Ban Nha** (1625–1630) là một cuộc chiến do Tây Ban Nha phát động nhằm chống lại Vương quốc Anh và Các tỉnh Liên hiệp. Cuộc xung đột này thuộc một phần của
**Adelheid xứ Sachsen-Meiningen** (_Adelheid Amalie Luise Therese Caroline_; 13 tháng 8 năm 1792 – 2 tháng 12 năm 1849) là Vương hậu của Vương quốc Liên hiệp Anh và Hanover từ ngày 26 tháng 6
**Louis XV** (15 tháng 2 năm 1710 – 10 tháng 5 năm 1774), biệt danh **Louis Đáng yêu**, là quân vương của Vương tộc Bourbon, giữ tước hiệu Vua của Pháp từ 1 tháng 9
thumb|Tranh vẽ Viện Quý Tộc ngày xưa. Viện này bị cháy năm 1834. **Viện Quý tộc** (tiếng Anh: _House of Lords_) là thượng viện của Quốc hội Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland.
**Louis Francis Albert Victor Nicholas Mountbatten, Bá tước Mountbatten thứ nhất của Miến Điện** (tên khai sinh là Hoàng tử Louis của Battenberg; 25 tháng 6 năm 1900 – 27 tháng 8 năm 1979), là
thumb|right|Hiến chương do [[George IV của Anh|Nhà vua George IV cấp vào năm 1827, thành lập trường King's College, Toronto, nay là Đại học Toronto]] thumb|right|Bản khắc màu của H. D. Smith, kỷ niệm việc
**Chế độ quân chủ Vương quốc Liên hiệp**, thường được gọi chế độ **quân chủ Anh**, là chế độ quân chủ lập hiến của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và Lãnh thổ
**João VI** hoặc **John VI** (tiếng Bồ Đào Nha: **João VI**; – ), biệt danh là "the Clement", là vua của Vương quốc Liên hiệp Bồ Đào Nha, Brasil và Algarve từ năm 1816 đến năm