✨Led Zeppelin IV
Album thứ tư của ban nhạc rock người Anh Led Zeppelin được phát hành vào ngày 8 tháng 11 năm 1971. Dù không có một dòng chữ nào trên bìa đĩa, song nó vẫn được biết tới rộng rãi với tên gọi Led Zeppelin IV, theo cách đặt tên của ban nhạc cho 3 album trước đó của họ. Album còn có nhiều tên gọi khác như Bộ tứ biểu tượng, Số 4, Vô danh, Ký tự, Tu sĩ hay ZoSo – biểu tượng của Jimmy Page trên bìa album. Page thường xuyên in biểu tượng này theo trang phục diễn của mình.
Kể từ khi phát hành, album luôn nhận được vô số những thành công cả về mặt thương mại cũng như chuyên môn. Đây là một trong những album bán chạy nhất thế giới với ít nhất 32 triệu bản đã bán. Riêng tại Mỹ, Led Zeppelin IV đã bán được 23 triệu bản và trở thành album bán chạy thứ 3 tại đây. Năm 2003, tạp chí Rolling Stone xếp Led Zeppelin IV ở vị trí số 66 trong danh sách "500 album vĩ đại nhất mọi thời đại".
Thu âm
Album ban đầu được thu vào tháng 12 năm 1970 ở phòng thu mới Basing Street Studios của hãng Island Records, cùng lúc với album Aqualung của Jethro Tull. Theo lời gợi ý của Fleetwood Mac, cả nhóm rời tới Headley Grange, tại căn nhà cũ của nữ hoàng Victoria ở Đông Hampshire, Anh. Tại đây họ sử dụng phòng thu di động của The Stones. Jimmy Page nhớ lại: "Chúng tôi cần chút thoải mái, một nơi mà chúng tôi có thể nhâm nhi tách trà và dạo bước trong những khu vườn rồi làm những gì mình thích."
Page cũng nhấn mạnh rằng việc cho phát hành album mà không có tiêu đề ở bìa đĩa lại rất tương phản với việc anh bị báo chí dè bỉu khi họ cho rằng năm 1971 – năm mà ban nhạc không có bất kể hoạt động nào kể cả ra mắt album lẫn thực hiện tour – là một năm "tự sát"
Vì không có tiêu đề, Atlantic buộc phải tiến hành quảng bá album thông qua việc in bìa đĩa cùng các biểu tượng trong mọi buổi họp báo. Đây có lẽ là sản phẩm đầu tiên được sản xuất mà không có thương hiệu cụ thể – một cách đơn giản để chống lại kiểu thương mại truyền thống (đặc biệt với hãng Atlantic Records).
Phát hành album mà không có tiêu đề thực sự là một việc rất khó để nhận dạng, vậy nên hầu hết người hâm mộ gọi đây là Led Zeppelin IV. Catalogue của Atlantic Records thì ghi album là Bộ tứ biểu tượng và Số 4. Nó cũng được gọi tên là ZoSo (biểu tượng của Page), Vô danh hay Ký tự. Page vẫn thường gọi album là Số 4 hay Led Zeppelin IV trong các bài phỏng vấn, còn Plant thì nói "Đó là album số 4". Đây không phải là album duy nhất không có tiêu đề, song lại là album duy nhất không có một dòng chữ nào được ghi ở cả bìa trước lẫn sau, thậm chí cả mã số trong catalogue ở phần gáy (ít nhất là trong bản LP gốc).
Bộ tứ biểu tượng
Ý tưởng thể hiện mỗi thành viên theo một biểu tượng xuất phát từ Jimmy Page. Biểu tượng này vẫn được gọi đơn giản là ZoSo, cho dù Page luôn khẳng định nó không liên quan gì tới các chữ viết cả.
Bìa album và thiết kế
nhỏ|phải|Toàn cảnh phần bìa trước và sau của album Bức tranh sơn dầu từ thế kỷ 19 làm mặt bìa trước được Plant mua trong một cửa hàng bán đồ cổ ở Reading, Berkshire, Anh
Đây là một trong 10 bìa album được Royal Mail chọn làm "Bìa album tiêu biểu" trong bộ tem phát hành vào tháng 1 năm 2010.
Phần minh họa bên trong có tên "The Hermit" (Tu sĩ) được thiết kế bởi Barrington Colby MOM lấy ý tưởng từ lá bài cùng tên trong bộ bài nổi tiếng Rider-Waite.
Rất nhiều ấn bản theo phần bìa album này đã từng được giới thiệu. Một số phiên bản mô tả một người tiếp tế tóc râu rậm đang leo núi, trong khi một số phiên bản khác không hiển thị ngôi sao sáu cánh trong lồng đèn của tu sĩ. Nếu để phần ảnh trong của album đối xứng dọc qua tấm gương, ta có thể nhìn thấy hình một khuôn mặt trên các phiến đá. Có nhiều ý kiến cho rằng đó đơn giản là mặt của một "con chó đen".
Danh sách ca khúc
Thành phần tham gia sản xuất
;Led Zeppelin
- John Bonham – trống.
- John Paul Jones – bass, piano điện, mandolin, thu âm, EMS VCS 3, guitar acoustic trong "The Battle of Evermore".
- Jimmy Page – guitar điện và acoustic, mandolin, sản xuất, chỉnh âm, chỉnh âm kỹ thuật số.
- Robert Plant – hát chính, sắc xô, harmonica.
; Các nghệ sĩ được mời
- Sandy Denny – hát chính trong "The Battle of Evermore".
- Ian Stewart – piano trong "Rock and Roll".
;Ê-kíp sản xuất
- Barrington Colby MOM – thiết kế "The Hermit".
- George Chkiantz – trộn âm.
- Peter Grant – sản xuất.
- Graphreaks – thiết kế.
- Andy Johns – kỹ thuật viên âm thanh.
- George Marino – chỉnh âm (CD năm 1990).
- Joe Sidore – chỉnh âm (CD gốc).
Phát hành và đón nhận của công chúng
Với mục đích quảng bá cho việc phát hành album, một chuỗi hoạt động giới thiệu các biểu tượng được theo kèm các buổi họp báo.
Tôn vinh
Năm 1998, tạp chí Q bầu chọn Led Zeppelin IV là album xuất sắc thứ 26 của mọi thời đại, tới năm 2000, tạp chí trên xếp album cũng ở vị trí số 26 trong danh sách 100 album của Anh xuất sắc nhất. Năm 2003, tạp chí Rolling Stone xếp Led Zeppelin IV ở vị trí 66 trong danh sách "500 album vĩ đại nhất". Đây cũng là album đứng thứ 7 trong danh sách "100 Album của thập kỷ 70" của Pitchfork Media.
Năm 2006, Led Zeppelin IV chiếm vị trí số một trong danh sách "100 album của Anh xuất sắc nhất" theo tạp chí Classic Rock. Cùng năm, nó cũng có vị trí số 1 tại danh sách "100 album vĩ đại nhất" của Guitar World và vị trí số 7 tại danh sách "10 album xuất sắc nhất" của đài ABC.
(*) không có thứ tự cụ thể
Xếp hạng
;Album
;Đĩa đơn