Bài này viết về Đoàn Chèo Thanh Hóa cũ, nay là Bộ môn Chèo thuộc Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Thanh Hóa
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]]
Đoàn Chèo Thanh Hóa (tồn tại: 1963 - 2018) nguyên là một đơn vị hoạt động nghệ thuật chèo chuyên nghiệp của tỉnh Thanh Hóa, tồn tại từ năm 1959 đến năm 2018 thì sáp nhập vào Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Thanh Hóa. Đây là một Đoàn nghệ thuật Chèo cùng với một số địa phương khác vùng ven như: Yên Bái, Tuyên Quang, Thái Nguyên không thuộc châu thổ sông Hồng, cái nôi của nghệ thuật chèo Việt Nam. Nghệ thuật Chèo có hàng ngàn năm tuổi, là thể loại sân khấu cổ nhất và thuần khiết dân tộc nhất; là thể loại sân khấu của nền văn minh lúa nước thuộc châu thổ sông Hồng. Chèo xứ Thanh tuy nằm trong vùng ảnh hưởng lan tỏa của chèo nhưng lại có lịch sử hình thành khá sớm cùng với các đoàn chèo chuyên nghiệp khác.
Lịch sử
Đoàn Chèo Thanh Hóa thành lập năm 1959, với tên gọi "Đội chèo Thanh Hóa", năm 1963 đổi tên thành "Đoàn Chèo Thanh Hóa", trong những năm xây dựng miền Bắc XHCN và đấu tranh thống nhất nước nhà, Đoàn Chèo Thanh Hóa đã có nhiều chuyến lưu diễn từ Bắc vào Nam phục vụ công nhân, nông dân, bộ đội. Đoàn được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhì.
Năm 2010, đoàn có hơn 40 cán bộ, diễn viên và nhạc công, trong đó có 2 Nghệ sĩ Ưu tú.
Đoàn Chèo Thanh Hóa tìm ra hướng đi riêng cho mình bằng việc kết hợp diễn các vở chèo truyền thống, hiện đại với những điệu múa, hát dân ca 3 miền... nhằm đáp ứng nhu cầu từng đối tượng khán thính giả trên các vùng, miền, đồng thời chú trọng luyện tập, lựa chọn đề tài và phong cách biểu diễn, quan tâm đến công tác trẻ hóa đội ngũ diễn viên đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của công chúng.
Nhiều chuyến lưu diễn phục vụ khán giả vùng sâu, vùng xa trong và ngoài tỉnh, qua các vở diễn như: "Rực lửa Diên Hồng", "Cô gái sông Lam", "Tấm vóc Đại hồng", "Đồng tiền Vạn Lịch", "Gươm báu truyền ngôi"...
Năm 2001, đoàn tham gia hội diễn sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), vở diễn "Súy Vân" đứng đầu 16 đoàn chèo Việt Nam với 3 huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc và 1 bằng khen cho cá nhân. Năm 2005, cũng tại hội diễn này, vở diễn "Cà phê chín đỏ" của đoàn được xếp vào một trong 4 đoàn có tác phẩm hiện đại hay nhất trong tổng số 18 đơn vị tham gia.
Năm 2004, Chủ tịch nước tặng Đoàn Nghệ thuật Chèo Thanh Hóa Huân chương Lao động hạng Nhì. Đến 2010, đoàn có hàng chục Huy chương Vàng, Bạc cho tập thể và cá nhân. Năm 2006, đoàn được đánh giá là lá cờ đầu của khối nghệ thuật.
Năm 2016, Tại cuộc thi chèo diễn ra ở Ninh Bình, Đoàn nghệ thuật Chèo Thanh Hóa đã lọt vào tốp 5 đoàn mạnh nhất với Huy chương vàng vở diễn "Tấm lòng vàng".
Đến năm 2017, đoàn Chèo Thanh Hóa đã có 8 nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu NSƯT. Đoàn có 50 diễn viên, nhân viên phục vụ.
Thành tích
Năm 2020, Tại Cuộc thi Tài năng trẻ diễn viên Chèo toàn quốc năm 2020 đã diễn ra tại Hà Nam, Chèo Thanh Hóa đã giành 1 huy chương vàng (Phạm Nhật Hóa) và 1 huy chương bạc (Mạnh Cường), xếp thứ bảy các đoàn tham gia theo thành tích huy chương.
Năm 2019, Tại Liên hoan sân khấu chèo toàn quốc diễn ra tại Bắc Giang, chèo Thanh Hóa chỉ giành 1 huy chương vàng cá nhân (Thu Hoài) và 3 huy chương bạc, xếp thứ 15/16 đơn vị tham gia theo thành tích huy chương.
Năm 2017, Cuộc thi Tài năng trẻ Diễn viên sân khấu Tuồng, Chèo chuyên nghiệp toàn quốc diễn ra ở Thanh Hóa, Chèo Thanh Hóa đồng xếp thứ 6 với 1 HCV Lê Thị Thu Hà và 1 HCB của Phạm Văn Hóa.
Năm 2016, Tại cuộc thi Nghệ thuật Sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2016 diễn ra ở nhà hát Chèo Ninh Bình, Đoàn nghệ thuật chèo Thanh Hóa tham dự cuộc thi với vở diễn "Tấm lòng vàng của tác giả Trần Hồng Vân và đạo diễn NSƯT Trương Hải Thọ. Kết quả vở diễn đã vượt lên trở thành một trong 5 vở diễn giành huy chương vàng tại cuộc thi. Đạo diễn NSƯT Trương Hải Thọ cũng giành luôn giải đạo diễn xuất sắc nhất cuộc thi. Xếp hạng chung cuộc chèo Thanh Hóa lần đầu lọt vào tốp 5 đoàn mạnh nhất theo thành tích huy chương trong số 16 đoàn chèo tham gia cuộc thi.
Năm 2014, Tại "Cuộc thi tài năng trẻ diễn viên sân khấu Chèo chuyên nghiệp toàn quốc - 2014" diễn ra ở Ninh Bình, Đoàn chèo Thanh Hóa giành 01 HCB (Nguyễn Thị Minh Phượng). Xếp thứ 6 chung cuộc theo thành tích huy chương.
Năm 2013, Tại cuộc thi Nghệ thuật Sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2013 diễn ra ở Hải Phòng Đoàn Chèo Thanh Hóa không giành Huy chương vở diễn "Gươm báu truyền ngôi". Giải cá nhân có 02 Huy chương vàng (Khánh Vinh, NSƯT Thanh Tâm) và 04 Huy chương bạc (Quốc Dũng, NSƯT Hàn Hải, Quốc Chiến, Hồ Chiến). Cơ cấu giải thưởng cuộc thi có tổng 03 vở diễn đạt HCV và 06 vở diễn đạt HCB, 42 HCV cá nhân, 68 HCB cá nhân. Xếp thứ 11/17 đoàn tham dự theo thành tích huy chương.
Năm 2011, Tại Liên hoan Sân khấu Chèo về đề tài hiện đại – 2011 diễn ra ở Thái Bình, Chèo Thanh Hóa giành Huy chương bạc vở diễn "Vẹt". Giải cá nhân có 02 Huy chương vàng (Thanh Mai, NS. Thương Hiền) và 03 Huy chương bạc (NS. Hương Liên, NS. Thu Hài, NS. Khánh Vinh). Giải Đạo diễn trẻ triển vọng: Lê Thanh Tùng, vở "Vẹt". Cơ cấu giải thưởng cuộc thi có tổng 03 vở diễn đạt HCV và 03 vở diễn đạt HCB, 27 HCV cá nhân, 50 HCB cá nhân. Xếp hạng 6/13 đoàn tham dự theo thành tích huy chương.
Năm 2009, Tại Hội diễn sân khấu Chèo chuyên nghiệp toàn quốc - 2009 diễn ra ở Quảng Ninh Đoàn Chèo Thanh Hóa không giành Huy chương giải vở diễn (Cơ cấu giải hội diễn có 02 vở diễn đạt Huy chương vàng và 05 vở diễn đạt Huy chương bạc). Giải cá nhân có 02 Huy chương vàng (NSƯT Hàn Hải, Thu Hài) và 01 Huy chương bạc (Tăng Ngấn). Xếp thứ 9/17 đoàn tham dự theo thành tích huy chương.
;Thành tích khác:
Năm 1999, đoàn chèo Thanh Hóa nhận Huân chương Lao động hạng Ba vì đã có thành tích xuất sắc trong thời kỳ đổi mới.
Năm 2004, đoàn chèo Thanh Hóa đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì.
*Năm 2009, Đoàn Nghệ thuật Chèo Thanh Hóa được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất, riêng cá nhân nghệ sĩ Hải Thọ đã tặng Huân chương Lao động hạng Ba.
👁️
3 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
_Bài này viết về **Đoàn Chèo Thanh Hóa** cũ, nay là Bộ môn Chèo thuộc **Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Thanh Hóa**_ Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Đoàn Chèo Thanh Hóa**
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Thanh Hoá** là đơn vị hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp được thành lập năm 2018 trên cơ sở hợp nhất,
**Nghệ sĩ chèo ở Việt Nam** là những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu chèo, gồm những nghệ sĩ chuyên nghiệp trong các nhà hát chèo và các nghệ nhân không
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam 2016]] **Đoàn Chèo Hải Phòng** là đơn vị hoạt động nghệ thuật, đóng tại số 49 đường Hai Bà Trưng , thành phố Hải Phòng. Đây là
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam 2016]] **Đoàn Chèo Nam Định** (mỹ danh: _Chiếng chèo thành Nam_) là đơn vị hoạt động nghệ thuật chèo chuyên nghiệp tồn tại từ năm 1959 đến
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Đoàn Chèo Phú Thọ** (tồn tại: 1959 - 2018) nguyên là đơn vị hoạt động nghệ thuật, đóng tại thành phố Việt Trì, Phú Thọ. Đây là
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Đoàn Chèo Yên Bái** (tồn tại: 1962 - 2005) nguyên là đơn vị hoạt động nghệ thuật, hiện nay đã được sáp nhập vào Đoàn Nghệ thuật
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Đoàn Chèo Tuyên Quang** trước đây là đơn vị hoạt động nghệ thuật chèo độc lập, hoạt động từ năm 1962 đến năm 2009 thì sáp nhập
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Đoàn Chèo Thái Nguyên** (tồn tại: 1962 - 2002) nay chỉ còn là **Đội Chèo Thái Nguyên** thuộc Đoàn Nghệ thuật Thái Nguyên đóng tại Tổ 39,
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam]] **Nhà hát Chèo Vĩnh Phúc** (2005-2018), nay đã sáp nhập vào Nhà hát nghệ thuật Vĩnh Phúc là đơn vị hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp, đóng
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam 2016]] **Nhà hát Chèo Hưng Yên** là đơn vị sự nghiệp công lập có thu trực thuộc Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch Hưng
Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam 2016]] **Nhà hát Chèo Bắc Giang** là đơn vị hoạt động nghệ thuật, có trụ sở tại thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang. Với lịch sử
Cổng vào nhà hát Chèo Ninh Bình Một cảnh trong vở Tiếng hát đại ngàn **Nhà hát Chèo Ninh Bình** là đơn vị hoạt động nghệ thuật chèo chuyên nghiệp, gồm 2 đoàn chèo. Nhà
Cổng Nhà hát Chèo Hà Nam Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam năm 2016]] **Nhà hát Chèo Hà Nam** nguyên là đơn vị hoạt động nghệ thuật chèo chuyên nghiệp tồn tại từ
Cổng vào nhà hát Chèo Hà Nội **Nhà hát Chèo Hà Nội** là đơn vị hoạt động nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp của thủ đô, thành lập trên cơ sở nâng cấp từ _Đoàn
**Nhà hát Chèo Thái Bình** là đơn vị hoạt động nghệ thuật chèo chuyên nghiệp gồm có 2 đoàn nghệ thuật chèo hoạt động chủ yếu tại tỉnh Thái Bình. Nhà hát chèo Thái Bình
**Nhà hát Chèo Việt Nam** là trung tâm biểu diễn, nghiên cứu và đào tạo nghệ thuật Chèo Việt Nam. Cơ quan chủ quản của Nhà hát là Cục Nghệ thuật biểu diễn, Bộ Văn
Một buổi diễn của nhà hát Chèo Hải Dương Các đoàn [[chèo, nhà hát chèo Việt Nam 2016]] **Nhà hát Chèo Hải Dương** là đơn vị sự nghiệp tự đảm bảo một phần chi phí
**Nhà hát Chèo Quân đội ** là đơn vị hoạt động nghệ thuật sân khấu chèo chuyên nghiệp, trực thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhà hát được thành lập trên cơ sở nâng
**Hoa Tâm** (1906 – 1986) là một nghệ nhân chèo Việt Nam. Được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân vào năm 1984. Hoa Tâm tên thật là **Vũ Thị Định**, sinh năm 1906,
**Quan Âm Thị Kính** là một trong bảy vở chèo cổ đầu tiên của nghệ thuật sân khấu chèo Việt Nam. Các vở chèo kinh điển của nghệ thuật chèo được lưu giữ lại đến
nhỏ|275x275px|Các nghệ sĩ [[Nhà hát Chèo Việt Nam biểu diễn ở bờ Bắc sông Bến Hải, năm 1956)]] Một cảnh trong vở "Tiếng hát đại ngàn" của Đoàn chèo 2 - [[Nhà hát Chèo Ninh
Phong cảnh cố đô nhìn từ núi Mã Yên Cửa Đông vào [[đền Vua Đinh Tiên Hoàng]] **Quần thể di tích Cố đô Hoa Lư** là hệ thống các di tích về kinh đô Hoa
**Trung đoàn 141**, Sư đoàn 312, Quân đoàn 12 là một trong những đơn vị bộ binh chủ lực cấp trung đoàn được thành lập sớm nhất của Quân đội nhân dân Việt Nam. ##
**Sư đoàn 320**, còn gọi là **Sư đoàn Đồng Bằng**, là một sư đoàn chủ lực thuộc Quân đoàn 34, Quân đội nhân dân Việt Nam. Ban đầu có tên Đại đoàn, thành lập từ
**Diễm Lộc**, tên đầy đủ là **Phan Thị Lộc** (sinh năm 1938), ## Đầu đời Diễm Lộc, tên khai sinh là Phan Thị Lộc, sinh năm 1938 tại Ba Vì, Sơn Tây, bà mồ côi
Trung Quốc đã và đang là khởi nguồn của nhiều tiến bộ, phát hiện khoa học và các phát minh sáng chế. Dưới đây là danh sách theo thứ tự bảng chữ cái Latinh các
nhỏ|phải|Tượng con Tê giác trước [[Bảo tàng d'Orsay của Henri Alfred Jacquemart, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm tê giác của Johann Dietrich Findorff **Hình tượng
**Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch** là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về văn hóa, gia đình, thể dục, thể thao, du lịch và báo
phải|Các đền thờ trong không gian [[Hoa Lư tứ trấn]] **Hoa Lư tứ trấn** là bốn vị thần trấn giữ các hướng đông, tây, nam, bắc của cố đô Hoa Lư trong tín ngưỡng dân
Lễ tế cổ truyền tại đền Vua Đinh Tiên Hoàng Sân khấu lễ hội Hoa Lư tại quảng trường [[cố đô Hoa Lư]] Rồng vàng trong lễ hội Cờ Lau **Lễ hội Hoa Lư** là
**Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Thái Bình** được thành lập năm 1975 =Quá trình hình thành và phát triển= Trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Thái Bình (tiền thân là Trường Nghiệp
**Dân ca Đông Anh** hay **Dân ca, dân vũ Đông Anh** hay **ngũ trò Viên Khê** là hệ thống các trò diễn xướng đi kèm các bài dân ca, lưu hành tại thôn Viên Khê,
**Giải bóng chuyền cúp Hoa Lư** là giải thi đấu bóng chuyền thường niên trong hệ thống các giải đấu bóng chuyền Việt Nam và được xem là giải đấu mở màn cho một mùa
**Hoa khôi dạy chồng** là một vở chèo do tác giả Doãn Hoàng Giang công bố tại Hà Nội năm 1994. ## Lịch sử Đầu thập niên 1990, chèo Bắc Bộ chịu áp lực của
**Hoàng thành Thăng Long** (chữ Hán: 昇龍皇城; Hán-Việt: Thăng Long Hoàng thành) là quần thể di tích gắn với lịch sử kinh thành Thăng Long - Đông Kinh và tỉnh thành Hà Nội bắt đầu
**Lương Thùy Linh** (sinh năm 1983) là một nghệ sĩ chèo Việt Nam. Cô được nhiều khán giả biết đến qua các vở diễn như _Thương nhớ trầu cau, Hai mươi năm thù hận, Bài
**Thanh Ngoan** là một nghệ sĩ nổi tiếng trong làng chèo và xẩm Việt Nam. Hiện tại bà đang là Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam ## Tiểu sử Thanh Ngoan tên thật là
**Trò Xuân Phả** là các trò diễn dân gian mô tả cảnh 5 quốc gia cổ (thuộc Trung Hoa, Hòa Lan, Tú Huần, Chăm Pa, Ai Lao) đem lễ vật cùng với những tiết mục
**Thúy Ngần** (sinh ngày 17 tháng 10 năm 1964), tên khai sinh là **Vũ Thúy Ngần**, là một diễn viên chèo người Việt Nam, được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ
Trong sinh học, **đồng tiến hóa** (tiếng Anh: _coevolution_) là một dạng tiến hóa xảy ra khi hai hoặc nhiều loài ảnh hưởng đến sự tiến hóa của nhau thông qua quá trình chọn lọc
**Báo hoa mai** (_Panthera pardus_), thường gọi tắt là **báo hoa**, (tiếng Anh: **Leopard**) là một trong năm loài mèo lớn thuộc chi _Panthera_ sinh sống ở châu Phi và châu Á. Chúng dài từ
**Hồ Quý Ly** (chữ Hán: 胡季犛; 1336 – 1407), tên chữ **Nhất Nguyên** (一元), là vị hoàng đế đầu tiên của nhà nước Đại Ngu trong lịch sử Việt Nam. Ông ở ngôi vị Hoàng
**Sihanoukville** (tiếng Khmer: ក្រុងព្រះសីហនុ), phiên âm tiếng Việt là **Xi-ha-núc-vin**, tên khác: **Kampong Som**, **Kampong Saom**, **Kâm Póng Sao**, là một thành phố cảng ở phía nam Campuchia và là thủ phủ của tỉnh Sihanoukville
**Doãn Hoàng Giang** (2 tháng 8 năm 1938 – 16 tháng 1 năm 2023), còn có tên khác là **Doãn Đức Viên**, quê thị trấn Phát Diệm huyện Kim Sơn tỉnh Ninh Bình, Chủ tịch
**Văn hóa Hải Phòng** là khái niệm nói về đặc trưng của vùng đất cửa biển được biết đến qua các loại hình văn hóa khác nhau như văn học nghệ thuật, sân khấu, âm
**Hoa Lư** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Ninh Bình, Việt Nam. Hoa Lư từng là kinh đô của Việt Nam giai đoạn (968 – 1010) với ba triều đại phong kiến liên
thế=ảnh chân dung|nhỏ|293x293px|Ảnh chân dung**Đôn Truyền** (sinh năm 1934), tên khai sinh là **Đỗ Đôn Truyền**, là nhạc sĩ người Việt Nam. Ông sinh năm 1934 tại Vĩnh Phúc, Vĩnh Lộc Thanh Hóa. Ông công
Một số đặc trưng của văn hóa Việt Nam: [[Phụ nữ Việt Nam với áo tứ thân, áo dài, nón quai thao đang chơi các nhạc cụ , Hắc cô như đàn bầu, tam thập
**Tết Đoan Ngọ** hoặc **Tết Đoan Dương** (Hán Việt: 端午節 - Đoan Ngọ Tiết, 端陽節 - Đoan Dương Tiết) (ngày mùng 5 tháng 5 theo âm lịch) là một ngày Tết truyền thống tại một