✨Cao Xuân Dục

Cao Xuân Dục

Cao Xuân Dục (chữ Hán: 高春育; tự là Tử Phát, hiệu Long Cương Cổ Hoan Đông Cao; 1843–1923) là một quan đại thần của triều đình nhà Nguyễn, Việt Nam, từng làm tổng đốc, thượng thư và Đông các đại học sĩ, tổng tài Quốc sử quán.

Tiểu sử

Cao Xuân Dục sinh năm 1843 tại thôn Thịnh Mỹ (Thịnh Khánh), xã Cao Xá, huyện Đông Thành, phủ Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Cao Xuân Dục nổi tiếng thông minh từ nhỏ, khi theo học được thầy dạy yêu mến, gả cho con gái. Nhưng về đường khoa cử, Cao Xuân Dục lại khá lận đận, muộn mằn, mãi đến năm ông 34 tuổi (1876) mới đỗ Cử nhân, năm sau đi thi Hội lại bị trượt. Từ sau đó trở đi, Cao Xuân Dục không tiếp tục con đường cử tử nữa, mà bước chân vào chính trường với chức quan đầu tiên là Hậu bổ Quảng Ngãi.

Trong quá trình làm quan, ông đã trải qua những chức:

  • Biện lư Bộ Hình (1883)
  • Án sát Hà Nội (1883)
  • Bố chính Hà Nội (1884)
  • Tuần phủ Hưng Yên (1889)
  • Tổng đốc Sơn Tây - Hưng Hóa - Tuyên Quang (1889)
  • Khâm sai Chủ khảo trường thi Hương Hà Nam (1894)
  • Tổng đốc Định Ninh (1896)
  • Phong tước Kiên Giang Quận công (1898)
  • Phó Tổng tài Quốc Sử Quán (1898)
  • Tổng tài Quốc Sử Quán (1903)
  • Chủ khảo trường thi Hội (1901), quản Quốc Tử Giám
  • Thượng thư Bộ Học (1907)
  • Cơ mật viện Đại thần - Phụ chính Đại thần
  • Phong hàm Thái tử Thiếu bảo (1908)
  • Phong tước An Xuân tử (1911)
  • Về hưu với hàm Đông các Đại học sĩ (1913).

Đông các Đại học sĩ là một trong Tứ trụ Triều đình, bốn vị quan lớn có nhiệm vụ bàn bạc với vua những chuyện quan trọng trong việc giữ gìn cơ sở đất nước. Đông các Đại học sĩ có nhiệm vụ lập dựng các văn thư quan trọng, coi sóc việc tuyển chọn nhân sự của triều đình.

Khi Trương Như Cương theo Pháp muốn làm Phó vương, bắt các quan trong triều phải ký vào biểu dâng lên Vua, Cao Xuân Dục đã không nghe theo, còn đề vào mấy câu:

Do đó mà ông bị gièm, giáng chức về làm Tri phủ huyện Quốc Oai .

Cao Xuân Dục qua đời năm 1923, thọ 81 tuổi.

Tại thành phố Vinh, ngày 6 tháng 12 năm 2012, có cuộc [http://www.vietnamplus.vn/Home/Hoi-thao-khoa-hoc-ve-danh-nhan-VH-Cao-Xuan-Duc/201212/172393.vnplus hội thảo khoa học] về đóng góp của Cao Xuân Dục trong nền văn học Việt Nam. nhỏ|trái|Tổng đốc Nam Định - Cao Xuân Dục, trong buổi lễ xướng danh kỳ thi Hương ở Nam Định năm 1897 nhỏ|trái|Quan chánh chủ khảo Nguyễn Tuyên (áo sáng) cùng toàn quyền tổng thống đại thần [[Paul Doumer và phó chủ khảo Cao Xuân Dục (áo tối) nhận lễ bái của cống sĩ đăng khoa, trường thi hương Nam Định năm 1897.]]

Gia đình

Một số người con của Cao Xuân Dục cũng đã thành đạt:

  • Cao Xuân Tiếu, Phó bảng khoa Ất Mùi (1895), làm quan đến Thượng thư,
  • Cao Xuân Khôi, Tú tài (1905),
  • Cao Xuân Thọ, Cử nhân (1911), làm quan Tri phủ,
  • Cao Ngọc Anh (tên thật là Cao Thị Hòa), nhà thơ.
  • Đặng Văn Thụy, con rể (cưới bà Cao Thị Bích, con gái ông), Đình nguyên Hoàng giáp năm Giáp Thìn (1904), làm quan đến chức Tế tửu.
  • Hoàng Tăng Bí, con rể (cưới bà Cao Thị Thuyên, con gái ông), Phó bảng khoa Canh Tuất (1910)
  • Lê Xuân Mai, con rể (cưới bà Cao Thị Trâm, con gái ông), Phó bảng khoa Canh Tuất (1910), Tri huyện Mộ Đức, Tri phủ Tư Nghĩa.

Các người thành đạt trong hàng cháu của ông có:

  • Cao Xuân Tảo (con trai trưởng ông Cao Xuân Tiếu), cử nhân (1912), làm quan Tá lư Bộ Lễ, sinh năm 1892, mất năm 1935.
  • Cao Xuân Huy (con trai út ông Cao Xuân Tiếu), Giáo sư Triết học phương Đông và văn học Trung quốc ở Hà Nội, giải thưởng Hồ Chí Minh, sinh năm 1900, mất năm 1983.
  • Hoàng Minh Giám, cháu ngoại (con ông Hoàng Tăng Bí), giữ các chức vụ Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam.
  • Đặng Văn Hướng, cháu ngoại (con ông Đặng Văn Thụy), đỗ Phó bảng, từng làm Tổng đốc Nghệ An trong nội các Trần Trọng Kim, Quốc vụ khanh trong Chính phủ Hồ Chí Minh.

Các người thành đạt trong hàng chắt ông có:

  • Cao Xuân Hạo (con ông Cao Xuân Huy, cháu ông Cao Xuân Tiếu), nhà ngôn ngữ học nổi tiếng.
  • Đặng Văn Việt (con ông Đặng Văn Hướng), Trung tá Quân đội Nhân dân Việt Nam, người được mệnh danh là "Hùm xám đường số 4" vào năm 1950, đồng thời cũng là một nhà văn và dịch giả.
  • Đặng Thị Tâm (con ông Đặng Văn Hướng), Giáo sư Tiến sĩ ngành Tâm lý trẻ em
  • Đặng Văn Ký (con ông Đặng Văn Hướng), Giáo sư Tiến sĩ ngành Công nghệ chất dẻo
  • Hoàng Vĩnh Giang (con ông Hoàng Minh Giám), Anh hùng Lao động, Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Ủy ban Olympic Việt Nam
  • Ông Cao Xuân Vỹ (1920-2013, con ông Cao Xuân Tảo, cháu ông Cao Xuân Tiếu) Tổng Giám đốc Thanh niên Cộng hòa, chế độ VNCH đệ nhất.

Nhận xét

Phó giáo sư Chương Thâu (Quốc Triều Chính Biên Toát Yếu) có viết:

:"Cao Xuân Dục có thể xứng đáng là một nhà văn hoá lớn ở nước ta cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Đứng đầu bộ Học và Sử Quán, ông chỉ đạo và tham gia biên soạn cùng một số học giả ở hai cơ quan này nhiều bộ sách về sử và địa lý".

Cao Xuân Dục rất có ý thức sưu tầm bảo lưu sách cổ, trong thời gian làm quan khắp nơi, cụ dày công tìm kiếm thuê người chép lại những bộ sách quý hiếm, xây dựng nên Long Cương Bảo tàng Thư viện, một trong vài thư viện lớn bậc nhất ở Nghệ Tĩnh (cùng với Mộng Thương thư trai của gia đình Nguyễn Chi ở Can Lộc).

Tại Thành phố Hồ Chí Minh có một con đường (trước là đường Cần Giuộc, ở Quận 8, gần cầu Chà Và trên đường đi ra phía cầu Nhị Thiên Đường) được đặt tên ông.

Tác phẩm

Cao Xuân Dục tham gia soạn thảo các sách:

  • Đại Nam thực lục (ghi sử 1883-1888),
  • Quốc triều tiền biên toát yếu (ghi sử các chúa Nguyễn từ Nguyễn Kim đến hết Chúa Nguyễn Phúc Dương),
  • Quốc triều chính biên toát yếu (ghi sử nhà Nguyễn từ khi vua Gia Long lên ngôi (1802) đến năm Đồng Khánh thứ 3 (1889),
  • Đại Nam Nhất Thống Chí (địa chí Trung Bộ - Duy tân - 1910),
  • Đại Nam Dư Địa Chí Ước Biên (Trung và Bắc Bộ),
  • Quốc Triều Luật Lệ Toát Yếu (Duy Tân 1907-1916),
  • Quốc triều khoa bảng lục (ghi chép tên họ, quê quán người thi đỗ),
  • Quốc Triều Hương Khoa Lục (ghi chép tên họ, quê quán người thi đỗ).

Ngoài ra ông còn biên tập:

  • Bộ Nhân Thế Tu Tri (1901 - 8 tập 900 trang) trích trong Kinh Sử những lời hay ý đẹp nhằm giúp giáo dục con người tu dưỡng, sửa mình và mưu sinh;
  • Long Cương Văn Đối;
  • Long Cương Bát Thập Thọ Ngôn;
  • Long Cương Đối Liên;
  • Long Cương lai hạ tập;
  • Long Cương hưu đình hiệu tần;
  • Hà Nam trường hương thi văn tuyển;
  • Hạ Thọ Liên;
  • Hạ Ngôn đăng lục.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Cao Xuân Dục** (chữ Hán: 高春育; tự là **Tử Phát**, hiệu **Long Cương Cổ Hoan Đông Cao**; 1843–1923) là một quan đại thần của triều đình nhà Nguyễn, Việt Nam, từng làm tổng đốc, thượng
Phó bảng **Cao Xuân Tiếu** (高春肖, 1865 - 1939), quê làng Thịnh Mỹ, tổng Cao Xá, huyện Diễn Châu tỉnh Nghệ An, làm quan nhà Nguyễn đến chức Thượng thư, Hiệp biện đại học sĩ
Giáo sư **Cao Xuân Huy** (1900 - 1983) là một nhà nghiên cứu chuyên về lịch sử tư tưởng triết học phương Đông, từng được gọi là "nhà đạo học" ngay từ thuở mới khoảng
**Cao Xuân Tài** (sinh năm 1995) là một nam người mẫu, diễn viên, người dẫn chương trình người Việt Nam. Anh từng đoạt giải Á quân tại Vietnam Fitness Model 2017. Năm 2018, Xuân Tài
**Cao Ngọc Anh** (1878-1970) là một nhà thơ Việt Nam ở thế kỷ XX. ## Thân thế Bà tên thật là **Cao Thị Hòa**, sinh ngày 22 tháng 12 năm 1878 tại làng Thịnh Mỹ,
**Cao** là một họ của người thuộc vùng Văn hóa Đông Á. Họ này có mặt ở Việt Nam, Triều Tiên (Hangul: 고, Romaja quốc ngữ: _Go_), Trung Quốc (chữ Hán: 高, bính âm: _Gao_).
GIÀY DÉP DA XUÂN PHÚCSSHOES Cóquá nhiều đàn ông nghĩ rằng giầy dép không quan trọng, nhưng toàn bộ sự tinh tế của phái mạnh toát ra chính từ đôi chân Màu : Nâu. Đen....
Lớp học may tại một trường thuộc địa ở Hà Nội.|nhỏ|phải **Giáo dục Việt Nam thời Pháp thuộc** là nền giáo dục trong ba xứ Nam Kỳ, Trung Kỳ, Bắc Kỳ thuộc Liên bang Đông
**Trịnh Xuân Đức** là một nhà khoa học người Việt Nam. Ông đồng thời là tiến sĩ kỹ thuật trong lĩnh vực xử lý nước và môi trường. Ông còn là một nhà nghiên cứu
Màu ngọc trai Faipa 120ml ( Roma - Italy) Kính gửi ACE ngành tóc, với mong muốn mang lại cho ACE một dòng sản phẩm đẳng cấp chuyên nghiệp thế giới với giá rẻ có
**Xuân Trường** là một huyện nằm ở phía bắc tỉnh Nam Định, Việt Nam. ## Vị trí địa lý Huyện Xuân Trường nằm ở phía bắc của tỉnh Nam Định, nằm cách thành phố Nam
**Phan Huy Lê** (23 tháng 2 năm 1934 – 23 tháng 6 năm 2018) là Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân và một trong những chuyên gia về lịch sử Việt Nam, Chủ tịch Hội
Hình:Truongchinh.danghuong.png **Đặng Xuân Bảng** (鄧春榜, 1828-1910) tự là Hy Long, hiệu là Thiện Đình, là quan nhà Nguyễn và đồng thời cũng là một nhà sử học Việt Nam. ## Tiểu sử Ông nội ông
**Đặng Văn Thụy** (1858–1936), tên lúc nhỏ là **Đặng Văn Tụy**, tự **Mã Phong**, hiệu **Mộng Long**, tên thường gọi trong dân gian là **cụ Hoàng Nho Lâm**. Ông đậu Đình nguyên Hoàng Giáp khoa
**Đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.02**) là tên gọi thông dụng nhất của một tuyến đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc của Việt Nam,
Dưới đây là danh sách những người được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bổ nhiệm chức danh Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao Việt Nam
**Nguyễn Cung Tông** (chữ Hán: 阮恭宗 23/2/1852 – 6/10/1883), tên thật là **Nguyễn Phúc Ưng Ái**, sau đổi thành **Nguyễn Phúc Ưng Chân** (阮福膺禛), là vị hoàng đế thứ năm của triều đại nhà Nguyễn.
**Hoàng Tăng Bí** (1883-1939), tự **Nguyên Phu**, hiệu **Tiểu Mai**, là một sĩ phu yêu nước và nhà soạn tuồng Việt Nam đầu thế kỷ 20. ## Cuộc đời và sự nghiệp Ông sinh năm
GIÀY DÉP DA XUÂN PHÚCSSHOES Cóquá nhiều đàn ông nghĩ rằng giầy dép không quan trọng, nhưng toàn bộ sự tinh tế của phái mạnh toát ra chính từ đôi chân Màu : Nâu. Đen....
GIÀY DÉP DA XUÂN PHÚCSSHOES Cóquá nhiều đàn ông nghĩ rằng giầy dép không quan trọng, nhưng toàn bộ sự tinh tế của phái mạnh toát ra chính từ đôi chân Màu : Nâu. Đen....
Giày Nam Da Bò Dr. TẶNG Tất Khử Mùi Cao Cấp.TIỀN NÀO CỦA ĐẤY, CÁC BẠN ĐỪNG SO ĐO VỚI HÀNG RẺ TIỀN MẤT CÔNG!•Màu sắc: màu Đen , Nâu •Kích cỡ: 38 – 39
GIÀY DÉP DA XUÂN PHÚCSSHOES Cóquá nhiều đàn ông nghĩ rằng giầy dép không quan trọng, nhưng toàn bộ sự tinh tế của phái mạnh toát ra chính từ đôi chân Màu : Nâu. Đen....
**Giáo dục Việt Nam** dưới chính thể Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (từ 1976 đến nay) là một sự tiếp nối của giáo dục thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Khi
**Cộng hòa Dân chủ Đức** (**CHDC Đức** hay **CHDCĐ**; - **DDR**), thường được gọi là **Đông Đức** dựa trên việc nước này quản lý phần lãnh thổ phía Đông của Đức (để phân biệt với
Các chức sắc và tín đồ ăn mặc lễ phục theo giáo lý của tôn giáo **Giáo lý Cao Đài** là những lý thuyết của đạo Cao Đài ## Mục đích Mục đích của đạo
**Văn Đức Khuê** (文德奎, 1807-1864), trước tên là **Giai**, sau đổi là **Khuê**; là danh thần triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử **Văn Đức Khuê** sinh năm Đinh Mão (1807) tại
**Vụ án Sầm Đức Xương** là vụ án mua dâm xảy ra vào năm 2009 với nhân vật chính là ông Sầm Đức Xương, cựu hiệu trưởng trường THPT Việt Lâm (Vị Xuyên, Hà Giang),
**Nguyễn Đức Đạt** (chữ Hán: 阮德達, 1824 - 1887), tự **Khoát Như**, hiệu **Nam Sơn Chủ Nhân**, **Nam Sơn Dưỡng Tẩu**, **Khả Am Chủ Nhân**, là nhà nho, nhà giáo Việt Nam. ## Tiểu sử
**Đào Vọng Đức** (sinh năm 1936) là một nhà vật lý người Việt, Tiến sĩ khoa học (1975), Giáo sư (1984), Viện sĩ (1988) Viện Hàn lâm khoa học các nước thế giới thứ 3,
**Đặng Văn Việt** (1920 - 25 tháng 9 năm 2021) là một trung tá Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông nguyên là trung đoàn trưởng đầu tiên của Trung đoàn 174 - một trong
Giày Thể Thao Nam tăng chiều cao phong cách cực ngầu thời trang trẻ trung G19CHÀO MỪNG BẠN GHÉ THĂM SHOP GIÀY THỂ THAO NAM TKT Các chương trình khuyến mại bất ngờ cực kỳ
✔️Về sản phẩm:Shop cam kết cả về chất liệu cũng như hình dáng ( đúng với những gì được nêubật trong phần mô tả sản phẩm). ✔️Về giá cả: Shopnhập với số lượng nhiều và
MÔ TẢ SẢN PHẨM THÔNG TIN SẢN PHẨM GIÀY THỂ THAO NAM✔️ Đến với Shop bạn hoàn toàn có thể yên tâm hàng đảm bảo chất lượng, tốt trong tầm giá.( không có hàng lỗi,
✔️Về giá cả: Shopnhập với số lượng nhiều và trực tiếp nên chi phí sẽ cực cạnh tranh nhé.✔️Về dịch vụ:Khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm về việc đổi size, màu nếu có
**Trường Cao đẳng Công nghệ Thông tin, Đại học Đà Nẵng** (tên tiếng Anh: _College of Information Technology - The University of Danang_) là một **trường công lập** thành viên của Đại học Đà Nẵng.
**Hoàng Vĩnh Giang** (1946 – 11 tháng 9 năm 2021) là một nhà hoạt động thể thao tại Việt Nam. Ông đã giữ các vị trí Phó chủ tịch Ủy ban Olympic châu Á, Tổng
**Viện kiểm sát nhân dân tối cao** (tên tiếng Anh: _The Supreme People's Procuracy of Vietnam_) là cấp cao nhất trong hệ thống Viện kiểm sát nhân dân của Việt Nam. VKSNDTC được lãnh đạo
**Đặng Văn Hướng** (1887 – 1954) là quan nhà Nguyễn, từng giữ chức Thị lang Bộ Công, Tham tri Bộ Hình triều đình nhà Nguyễn, Tuần vũ Hà Tĩnh, Tổng đốc Nghệ An thuộc Chính
Mã tiêu chuẩn bàn chân chất béo rộng bắn một sân lớn Khách hàng cá nhân phản ánh một nửa mã khuyến cáo 36 37 bắn 37 lần lượt tương tự Đế bằng không có
**Vụ Trịnh Xuân Thanh trở về Việt Nam** là một câu chuyện có 2 phiên bản khác nhau. Chính vì 2 phiên bản trái ngược đưa đến một cuộc khủng hoảng quan hệ ngoại giao
**Phùng Xuân Nhạ** (sinh ngày 3 tháng 6 năm 1963) là một giáo sư, tiến sĩ ngành Kinh tế, Ông cũng từng là Giảng viên, Phó Trưởng phòng Hành chính – Tuyên huấn – Đối
**Đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là tên gọi thông dụng nhất của một tuyến đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc của Việt Nam
**Nguyễn Xuân Phúc** (sinh ngày 20 tháng 7 năm 1954 tại Quảng Nam) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông nguyên là Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
thumb|Gian chùa gỗ Đức Hậu được xây dựng từ thế kỉ XIV **Chùa Đức Hậu - Thiên Linh tự** **(thuộc Quần thể Đức Hậu)** nằm ở Làng Đức Hậu, nay là 3 xóm Xuân Hoa,
**Lịch sử hành chính Cao Bằng** được lấy mốc từ năm 1832 khi vua Minh Mạng thực hiện cải cách hành chính ở miền Bắc, đổi trấn Cao Bằng làm tỉnh Cao Bằng. Đến thời
**Lý Tử Xuân** (Hangul: 이자춘; 1315 – 1360) là một quan lại của Nhà Nguyên (sau đó ông chuyển sang phục vụ cho Cao Ly) và cha của Lý Thành Quế, người thành lập nhà
**Lê Đức Xuân** (sinh năm 1966) là Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao Việt Nam. Ông hiện giữ chức vụ Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao 3 tại
**Văn Cao** (tên khai sinh là **Nguyễn Văn Cao**, 15 tháng 11 năm 1923 – 10 tháng 7 năm 1995) là một nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ, chiến sĩ biệt động ái quốc người
Quân kỳ của Quân đội Đức quốc xã**Lịch sử quân sự Đức trong Chiến tranh thế giới thứ hai** bắt đầu từ quân số 100.000 do Hòa ước Versailles hạn chế, không được quyền có
thumb|Logo kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại giao Đức-Việt vào năm 2015 Việt Nam (Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) và Cộng hòa Liên bang Đức (BRD) đã lập quan hệ ngoại giao vào