✨Các Công ước Genève

Các Công ước Genève

[[Tập_tin:Parties_to_the_Geneva_Conventions.svg|thế=A political map of the world|nhỏ|Quốc gia thành viên các Công ước Genève và các Nghị định thư

]] Các Công ước Genève là bốn công ước và ba nghị định thư luật nhân đạo quốc tế quy định luật quốc tế về việc đối xử nhân đạo trong chiến tranh. Các Công ước Genève quy định các quyền cơ bản của tù binh, dân thường, quân nhân và thiết lập chế độ bảo vệ cho thương binh, bệnh binh, dân thường trong và xung quanh khu vực chiến sự. Các Công ước Genève cũng xác định chế độ bảo vệ cho những người không tham chiến thuộc diện bảo vệ. Hiện tại, 196 quốc gia đã phê chuẩn các Công ước Genève.

Lịch sử

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Geneva_Conventions_1864-1949.svg|nhỏ|Lịch sử hình thành các Công ước Genève từ năm 1864 đến năm 1949liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Original_Geneva_Conventions.jpg|phải|nhỏ|Một bản sao của [[Công ước Genève thứ nhất|Công ước Genève 1864.]] Năm 1859, doanh nhân người Thụy Sĩ Henry Dunant đến thăm thương binh sau Trận Solferino. Sau khi chứng kiến tình trạng thiếu cơ sở vật chất, nhân sự và trợ giúp y tế, ông xuất bản cuốn sách Ký ức về Solferino vào năm 1862, kể lại những nỗi kinh hoàng của binh lính trong chiến tranh và đề xuất thiết lập:

  • Một cơ quan viện trợ nhân đạo thường trực trong thời chiến

  • Một điều ước quốc tế công nhận tính trung lập của cơ quan viện trợ nhân đạo và đảm bảo hoạt động của cơ quan trong vùng chiến sự liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Geneva_Convention_1864_-_CH-BAR_-_29355687.pdf|phải|nhỏ|Bản gốc của Công ước Genève 1864 liênkết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Herter-_In_the_name_of_mercy_give.jpg|nhỏ|Áp phích của [[Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế|Phong trào Chữ thập đỏ trong Chiến tranh thế giới thứ nhất]]Ngày 22 tháng 8 năm 1864, chính phủ Thụy Sĩ mời chính phủ của tất cả các nước châu Âu, Hoa Kỳ, Brasil và México tham dự một hội nghị ngoại giao để đàm phán về đề xuất của Dunant. Tổng cộng có 16 quốc gia cử đại biểu tới tham dự hội nghị. Ngày 22 tháng 8 năm 1864, hội nghị thông qua Công ước Genève về cải thiện tình trạng của thương binh, bệnh binh thuộc lực lượng vũ trang chiến đấu trên bộ. 12 quốc gia ký công ước:

Năm 1901, Henry Dunant là người đồng nhận Giải Nobel Hòa bình đầu tiên vì nỗ lực thành lập Phong trào Chữ thập đỏ quốc tế và các Công ước Genève.

Ngày 20 tháng 10 năm 1868, một điều ước sửa đổi, bổ sung một số điều của Công ước Genève năm 1864 liên quan đến chiến tranh trên biển được ký kết nhưng chỉ được Hà Lan và Hoa Kỳ phê chuẩn. Sau cùng, Hà Lan rút khỏi điều ước. Tuy nhiên, Công ước Den Haag 1899 và 1907 sau này được thông qua, thiết lập chế độ bảo vệ nạn nhân của chiến tranh trên biển.

Năm 1906, chính phủ Thụy Sĩ triệu tập một hội nghị để sửa đổi, bổ sung Công ước Genève năm 1864 với sự tham dự của đại diện 35 quốc gia. Ngày 6 tháng 7 năm 1906, hội nghị thông qua sửa đổi, bổ sung Công ước Genève năm 1864.

Ngày 27 tháng 7 năm 1929, Công ước Genève năm 1864 được sửa đổi, bổ sung lần thứ ba và Công ước về đối xử tù binh được thông qua nhằm chấn chỉnh, khắc phục những thiếu sót của Công ước Den Haag 1899 và 1907 về việc bảo vệ tù binh trong Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, một loạt các hội nghị được triệu tập vào năm 1949 để cập nhật, mở rộng các Công ước Genève và Den Haag. Kết quả là bốn Công ước Genève được thông qua:

  • Công ước Genève I, kế thừa Các Công ước Genève năm 1864.
  • Công ước Genève II về cải thiện tình trạng của thương binh, bệnh binh và người bị đắm tàu thuộc lực lượng hải quân, thay thế Công ước Den Haag X 1907, là Công ước Genève về bảo vệ nạn nhân của chiến tranh trên biển.
  • Công ước Genève IV về bảo vệ dân thường trong thời chiến, bổ sung một số điều của Công ước Den Haag 1899 và 1907 về bảo vệ dân thường và lãnh thổ bị chiếm đóng, là Công ước Genève đầu tiên không phải về người tham chiến.

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Flag_of_the_Red_Crystal.svg|phải|nhỏ|Biểu tượng Pha lê đỏ theo Nghị định thư IIII

Nội dung

Công ước

Các Công ước Genève gồm bốn công ước:

  • Công ước Genève I về cải thiện tình trạng của thương binh, bệnh binh thuộc lực lượng vũ trang chiến đấu trên bộ (được thông qua vào năm 1864, được sửa đổi vào năm 1906, năm 1929 và năm 1949);
  • Công ước Genève II về cải thiện tình trạng của thương binh, bệnh binh và người bị đắm tàu thuộc lực lượng hải quân (được thông qua vào năm 1949, kế thừa Công ước Den Haag X 1907);
  • Công ước Genève III về đối xử tù binh (được thông qua vào năm 1929, sửa đổi cuối cùng vào năm 1949);
  • Công ước Genève IV về bảo vệ dân thường trong chiến tranh (được thông qua vào năm 1949, căn cứ một phần Công ước Den Haag II năm 1899 và Công ước Den Haag IV 1907).

Hiện tại, 196 quốc gia đã phê chuẩn các Công ước Genève.

Nghị định thư

Các Công ước Genève có ba nghị định thư:

  • Nghị định thư I (1977) về bảo vệ nạn nhân của xung đột vũ trang mang tính chất quốc tế
  • Nghị định thư II (1977) về bảo vệ nạn nhân của xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế
  • Nghị định thư III (2005) về chấp nhận Biểu tượng đặc biệt bổ sung

    Phạm vi áp dụng

    Xung đột vũ trang mang tính chất quốc tế

    Các Công ước Genève được áp dụng đối với tất cả các trường hợp chiến tranh hoặc xung đột vũ trang giữa các quốc gia thành viên, dù cho một quốc gia thành viên không thừa nhận tình trạng chiến tranh. Trong trường hợp một quốc gia tham chiến không phải là thành viên các Công ước Genève thì các quốc gia thành viên vẫn có nghĩa vụ tuân thủ các Công ước Genève nếu quốc gia không phải là thành viên chấp nhận và áp dụng các điều khoản của các Công ước Genève.

Nghị định thư I quy định các Công ước Genève được áp dụng đối với xung đột vũ trang chống thực dân, chế độ phân biệt chủng tộc.

Xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế

Các Công ước Genève quy định những tiêu chuẩn tối thiểu được áp dụng đối với xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế. Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế giải thích rằng một cuộc xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế nếu ít nhất một bên không phải là một quốc gia, ví dụ như xung đột vũ trang giữa một quốc gia và một chủ thể phi quốc gia hoặc xung đột vũ trang giữa các chủ thể phi quốc gia.

Một xung đột có thể được coi là xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế nếu sự bạo lực đạt đến một cường độ nhất định và chủ thể phi quốc gia trong xung đột có sự tổ chức nhất định và có thể tiến hành các hoạt động quân sự.

Phân loại xung đột vũ trang

Các Công ước Genève không định nghĩa "xung đột vũ trang". Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế xem xét mức độ bạo lực để xác định sự tồn tại của xung đột vũ trang theo từng trường hợp. Đối với xung đột vũ trang mang tính chất quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc cấm việc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế, nên thậm chí những sự kiện sử dụng vũ lực nhỏ giữa hai quốc gia có thể thuộc diện áp dụng các Công ước Genève.

Đối với xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế, Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế nhận định rằng sự can thiệp quân sự của nước ngoài chống lại một chủ thể phi quốc gia trong một quốc gia khác cũng có thể thuộc diện áp dụng các Công ước Genève nếu quốc gia đó cho phép sự can thiệp quân sự. Trong trường hợp một quốc gia can thiệp quân sự mà không có sự đồng ý của quốc gia khác hoặc để ủng hộ một chủ thể phi quốc gia chống lại quốc gia đó thì xung đột đó được coi là mang tính chất quốc tế.

Thi hành

Vi phạm nghiêm trọng

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:International_Criminal_Court_logo.svg|nhỏ|Biểu trưng [[Tòa án Hình sự Quốc tế]] Những vi phạm nghiêm trọng của các Công ước Genève được coi là tội ác chiến tranh. Những hành vi sau đây được coi là vi phạm nghiêm trọng Công ước Genève III và IV nếu được thực hiện đối với một người thuộc diện bảo vệ của các Công ước:

  • giết người, tra tấn hoặc đối xử vô nhân đạo, bao gồm thử nghiệm trên cơ thể người
  • gây đau khổ hoặc thương tích nghiêm trọng cho cơ thể hoặc sức khỏe
  • cưỡng ép một người thuộc diện bảo vệ phải phục vụ trong quân đội của một quốc gia
  • tước đoạt quyền được xét xử công bằng của một người thuộc diện bảo vệ bị buộc tội ác chiến tranh

Những hành vi sau đây cũng được coi là vi phạm nghiêm trọng Công ước Genève IV:

  • bắt giữ con tin
  • phá hủy, chiếm đoạt tài sản trên diện rộng mà không có nhu cầu quân sự, một cách tùy tiện và trái luật
  • trục xuất, di dân hoặc biệt giam trái luật

Các Công ước Genève quy định quốc gia thành viên có nghĩa vụ phải ban hành luật trừng phạt vi phạm nghiêm trọng các Công ước Genève và bắt giữ, truy tố người bị cáo buộc vi phạm nghiêm trọng các Công ước Genève hoặc người chịu trách nhiệm ra lệnh bất kể quốc tịch của người đó.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã thành lập các tòa án đặc biệt để truy tố, xét xử vi phạm nghiêm trọng các Công ước Genève, bao gồm Tòa án Hình sự Quốc tế Rwanda và Tòa án Hình sự Quốc tế về Nam Tư cũ. Hiện tại, Tòa án Hình sự Quốc tế có thẩm quyền đối với tội ác chiến tranh.

Di sản

Các Công ước Genève được coi là nền tảng của luật nhân đạo quốc tế và có vai trò trong những cuộc xung đột vũ trang không mang tính chất quốc tế gần đây, bao gồm Chiến tranh Afghanistan, Chiến tranh Iraq, các cuộc xung đột ở Chechnya và Chiến tranh Nam Ossetia 2008.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
[[Tập_tin:Parties_to_the_Geneva_Conventions.svg|thế=A political map of the world|nhỏ|Quốc gia thành viên các Công ước Genève và các Nghị định thư ]] **Các Công ước Genève** là bốn công ước và ba nghị định thư luật nhân đạo
**Công ước Genève về đối xử nhân đạo đối với tù binh, hàng binh chiến tranh** là công ước về các quy tắc mà các nước đã phê chuẩn hoặc chưa phê chuẩn được khuyến
**Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy** () là hiệp ước quốc tế về môi trường, được ký vào năm 2001 và có hiệu lực kể từ tháng 5
**Công ước chống Tra tấn của Liên Hợp Quốc,** tên đầy đủ là Công ước về chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ
**Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị** (tiếng Anh: _International Covenant on Civil and Political Rights_, viết tắt: **ICCPR**) là một công ước quốc tế do Đại Hội đồng Liên
**Genève** ( theo tiếng Pháp, phiên âm tiếng Việt: **Giơ-ne-vơ hoặc Giơ-neo** ; ; ; ) là thành phố đông dân thứ hai ở Thụy Sĩ (sau Zürich) và là thành phố Romandy (phần nói
**Hiệp định Genève 1954** (tiếng Việt: **Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954**) là hiệp định đình chiến được ký kết tại thành phố Genève, Thụy Sĩ nhằm khôi phục hòa bình ở Đông Dương. Hiệp định
**Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** (**VNDCCH**), cũng được gọi là **Bắc Việt** (), là một nhà nước ở Đông Nam Á tồn tại từ năm 1945 đến năm 1976. Là một thành viên Khối
**Đệ Nhất Cộng hòa** (1955–1963), còn được gọi là **Chính quyền Ngô Đình Diệm**, là chính thể của Việt Nam Cộng hòa được thành lập sau cuộc Trưng cầu dân ý năm 1955 ở miền
**Trận Vukovar** là một cuộc vây hãm kéo dài 87 ngày từ tháng 8 đến tháng 11 năm 1991 ở thành phố Vukovar, miền đông Croatia, áp đặt bởi Quân đội nhân dân Nam Tư
**Hiến pháp Việt Nam Cộng hoà năm 1967** là bản hiến pháp thứ hai của chính quyền Việt Nam Cộng hoà, Quốc hội Lập hiến thông qua vào ngày 18 tháng 3 năm 1967, Ủy
thumb|Logo của Phong trào đấu tranh cho Nhân quyền, kết hợp giữa biểu tượng [[hòa bình|chim hòa bình và bàn tay]] **Nhân quyền** (hay **quyền con người**; tiếng Anh: _human rights_) là những quyền tự
**Hội Quốc Liên** là một tổ chức liên chính phủ được thành lập vào ngày 10 tháng 1 năm 1920 theo sau Hội nghị hòa bình Paris nhằm kết thúc Thế Chiến 1. Đây là
**Thụy Sĩ** (còn được viết là _Thụy Sỹ_), tên đầy đủ là **Liên bang Thụy Sĩ**, là một nước cộng hòa liên bang tại châu Âu. Quốc gia này gồm có 26 bang, và thành
**Luật Nhân đạo Quốc tế** là một phần chủ yếu của Công pháp quốc tế và bao gồm những quy tắc mà trong thời chiến, nhằm bảo vệ những người ngoài vòng chiến đấu hoặc
**Jean Henri Dunant** (8.5.1828 – 30.10.1910), tức **Henry Dunant** hoặc **Henri Dunant**, là một nhà kinh doanh và nhà hoạt động xã hội người Thụy Sĩ. Trong chuyến đi buôn bán năm 1859, ông đã
**Tòa án Hình sự Quốc tế** là một tổ chức, tòa án quốc tế có trụ sở tại Den Haag, Hà Lan và là tòa án quốc tế thường trực đầu tiên và duy nhất
thumb|Quan chức lãnh đạo của một số quốc gia thành viên SEATO trước thềm Tòa nhà Quốc hội tại Manila, hội nghị do Tổng thống Philippines [[Ferdinand Marcos chủ trì vào ngày 24 tháng 10
phải|nhỏ| là thiết giáp hạm hiệp ước đầu tiên **Thiết giáp hạm hiệp ước** là những thiết giáp hạm được chế tạo vào những năm 1920 hoặc 1930 theo các điều khoản của một trong
**Công hàm năm 1958 của Thủ tướng Phạm Văn Đồng** là công hàm do Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Phạm Văn Đồng gửi cho Thủ tướng Quốc vụ viện Cộng
Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2014, Nga xâm chiếm và sau đó sáp nhập bán đảo Krym từ Ukraina. Sự kiện này diễn ra trong khi có khoảng trống quyền lực tương đối
**Tòa án Hình sự Quốc tế về Nam Tư cũ** là một tòa án đặc biệt của Liên Hợp Quốc có nhiệm vụ truy tố, xét xử các tội ác chiến tranh trong Chiến tranh
ASEAN tại đại lộ Jalan Sisingamangaraja No.70A, [[Jakarta|Nam Jakarta, Indonesia.]] nhỏ|Quốc kỳ của 10 nước thành viên ASEAN. Từ phải qua: [[Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan, Việt Nam|298x298px]] **Hiệp hội
phải|Trái phiếu Cải cách Điền địa cấp năm 1970 **Cải cách điền địa** là tên gọi chung cho 2 đợt phân phối lại ruộng đất trong khuôn khổ chương trình **Cải cách nông nghiệp** và
thumb|Máy bay giám sát [[Antonov An-30]] **Hiệp ước Bầu trời Mở** (tiếng Anh: **Treaty on Open Skies**) là hiệp ước thiết lập chương trình thực hiện các chuyến bay giám sát trên không phi vũ
Tháp canh ở khu tưởng niệm Buchenwald, năm 1983 **Trại tập trung Buchenwald** (tiếng Đức: _Konzentrationslager (KZ) Buchenwald_, (rừng cây sồi) là một trại tập trung do Đức Quốc xã lập ra ở _Ettersberg_ (núi
**Hiến chương Liên Hợp Quốc** là hiến pháp của Liên Hợp Quốc, được ký kết trong Hội nghị Liên Hợp Quốc về Tổ chức Quốc tế (_United Nations Conference on International Organization_) tại San Francisco,
**Hiệp ước Hòa bình Nhân dân** () do đại diện các tổ chức sinh viên Mỹ và Việt Nam phát triển vào tháng 12 năm 1970. Hiệp ước này là một phần trong nỗ lực
**Thỏa ước Matignon** (tiếng Pháp: _Accords de Matignon_) là một văn kiện được ký tắt giữa Thủ tướng Quốc gia Việt Nam Nguyễn Phúc Bửu Lộc và Thủ tướng Pháp Joseph Laniel ngày 4 tháng
**Hiệp hội các nhà xuất bản quốc tế** (tiếng Anh: _International Publishers Association_) là một tổ chức quốc tế của ngành công nghiệp xuất bản đại diện cho việc xuất bản sách và báo chí.
**Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam** là một chính phủ tồn tại ở miền nam Việt Nam trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. Chính phủ này tồn tại
**Lục quân Việt Nam Cộng hòa** (Tiếng Anh: _Army of the Republic of Vietnam_, **ARVN**) hay **Bộ binh** là lực lượng quân chủ lực chiến đấu trên bộ của Việt Nam Cộng hòa. Lực lượng
Màu **đỏ** là màu sắc mà đa số người cảm nhận được khi nhìn vào hình bên. ## Trong vật lý Ánh sáng có màu đỏ là ánh sáng ít bị khúc xạ nhất nên
**Quốc gia Việt Nam** () là một chính phủ thuộc Liên bang Đông Dương thuộc Liên hiệp Pháp, tuyên bố chủ quyền toàn bộ lãnh thổ Việt Nam, tồn tại trong giai đoạn từ giữa
nhỏ|Trụ sở chính của Tòa đặc biệt **Tòa đặc biệt Tòa án Campuchia** (tiếng Anh: ; tiếng Pháp: , **CETC**; tiếng Khmer: , _angk chomnoumchomreah visaeamonhnh knong tolakar kampouchea_), còn được gọi là **Tòa án
thumb|Giấy phép lái xe quốc tế do [[Đài Loan cấp]] **Giấy phép lái xe quốc tế** là một thẻ nhận dạng cá nhân cho phép người sở hữu nó điều khiển xe cá nhân tại
**Bảo Đại** (chữ Hán: , 22 tháng 10 năm 1913 – 31 tháng 7 năm 1997), tên khai sinh là **Nguyễn Phúc (Phước) Vĩnh Thụy** (), là vị hoàng đế thứ 13 và là vị
thumb|upright=1.1|Ảnh chụp một phòng tra tấn cũ ở [[Lữ Thuận Khẩu, Trung Quốc]] **Tra tấn** là hành vi có chủ ý gây chấn thương tâm lý hoặc thể xác nghiêm trọng cho một cá nhân
**Tổ chức Thương mại Thế giới** là một tổ chức quốc tế có trụ sở chính tại Genève, Thụy Sĩ, có chức năng điều chỉnh và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại quốc
thumb|Biểu ngữ tuyên truyền nhân quyền tại Việt Nam **Nhân quyền tại Việt Nam** là tổng thể các mối quan hệ xã hội liên quan đến việc thực thi quyền con người tại Việt Nam
**Jacques Necker** (30 tháng 9 năm 1732 – 9 tháng 4 năm 1804) là một chủ ngân hàng và chính khách người Genève , từng giữ chức bộ trưởng tài chính cho Louis XVI. Ông
thumb|Các tù nhân chiến tranh của [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên|Bắc Triều Tiên được Hoa Kỳ trao trả sau Chiến tranh Triều Tiên.]] **Trao đổi tù binh** hay **trao đổi tù nhân**
**Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới** (tiếng Anh: _World Intellectual Property Organization_ – **WIPO**; tiếng Pháp: _Organisation mondiale de la propriété intellectuelle_ – **OMPI**) là một trong những cơ quan chuyên môn của
**Lê Duẩn** (7 tháng 4 năm 1907 – 10 tháng 7 năm 1986) là một chính trị gia người Việt Nam, Bí thư Thứ nhất Đảng Lao động Việt Nam từ năm 1960 đến năm
Khoảng một triệu người dân miền Bắc (khoảng 800 ngàn trong đó là người Công giáo) di cư đến miền Nam Việt Nam trong những năm 1954–1955 theo những chuyến tàu do Pháp và Mỹ
**Helmut Josef Michael Kohl** (3 tháng 4 năm 1930 – 16 tháng 6 năm 2017) là một chính khách và chính trị gia bảo thủ Đức. Ông từng là Thủ tướng Đức từ năm 1982
300x300px|Bản đồ Khu phi quân sự vĩ tuyến 17.|thế=|nhỏ**Khu phi quân sự vĩ tuyến 17** (được biết nhiều trên quốc tế với tên gọi **Khu phi quân sự Việt Nam**, tiếng Anh: **_V**ietnamese **D**e**m**ilitarized **Z**one_
nhỏ|Khu đất 42 Nhà chung đầu năm 2007 (tòa khâm sứ Hà Nội cũ) **Tòa Khâm sứ Hà Nội** là tòa nhà tọa lạc tại số 42 phố Nhà Chung, quận Hoàn Kiếm, Thủ đô
**Ủy ban Nhân quyền** hay **Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc** (tiếng Anh: _Human Rights Committee_) là một cơ quan trực thuộc Liên Hợp Quốc gồm 18 chuyên gia độc lập có nhiệm vụ
**Phaolô Nguyễn Văn Bình** (1 tháng 9 năm 1910 – 1 tháng 7 năm 1995) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông nguyên là Tổng giám mục Tiên khởi của Tổng