Xuất sư biểu () là tên gọi hai bài biểu, Tiền xuất sư biểu (前出師表) và Hậu xuất sư biểu (後出師表) do Gia Cát Lượng viết ra để dâng lên Thục Hán Hậu chủ Lưu Thiện trước khi ông thân chinh dẫn quân đi Bắc phạt lần thứ nhất và lần thứ hai vào các năm 225 và 226 thời Tam Quốc. Hai bài biểu này ngoài việc trình bày nguyên nhân xuất chinh, Gia Cát Lượng còn dùng để bày tỏ sự trung thành của mình với hoàng đế Thục Hán và những lo lắng của ông cho sự an nguy của đất nước. Với giọng văn thống thiết, Tiền xuất sư biểu và Hậu xuất sư biểu sau đó đã trở nên nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc như là đại diện xuất sắc của thể loại biểu và là tượng trưng cho lòng trung thành trong thời phong kiến.
Tiền xuất sư biểu
Được Lưu Bị gửi gắm vận mệnh của thái tử và cả đất Thục Hán trước khi qua đời, Gia Cát Lượng trong vai trò thừa tướng đã bỏ hết tâm sức để bình định Mạnh Hoạch rồi chuẩn bị quân lực để Bắc phạt Tào Ngụy hòng thống nhất Trung Quốc. Năm Kiến Hưng thứ 5 (227 đời Thục Hán Hậu chủ, Gia Cát Lượng quyết định thân chinh dẫn quân tiến lên phía Bắc, trước khi ra trận ông dâng lên vua bản Tiền xuất sư biểu với nội dung sau này được Trần Thọ ghi lại trong quyển 35 của Tam quốc chí
Tiền xuất sư biểu có giọng văn chân thành bộc lộ quyết tâm Bắc phạt của Gia Cát Lượng đồng thời khuyên nhủ Hậu chủ "gần gũi với hiền thần mà xa lánh lũ tiểu nhân" (親賢臣、遠小人; Thân hiền thần, viễn tiểu nhân). Tuy được ghi lại trong văn bản lịch sử chính thức của thời Tam Quốc là Tam quốc chí nhưng trong tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa nhà văn La Quán Trung khi mô tả cuộc Bắc phạt lần thứ nhất của Gia Cát Lượng lại không nhắc tới bài biểu này.
Hậu xuất sư biểu
Hậu xuất sư biểu được Gia Cát Lượng dâng lên Thục Hán Hậu chủ vào năm Kiến Hưng thứ 6 (228). Bài biểu một mặt trình bày những khó khăn của cuộc Bắc phạt lần thứ hai phản ánh qua các sự kiện lịch sử thời đầu Tam Quốc, mặt khác Hậu xuất sư biểu thể hiện quyết tâm hết lòng hết sức của Gia Cát Lượng vì Hậu chủ mặc dù việc thành bại của Bắc phạt bản thân ông không thể định đoạt. Bài biểu có hai câu nói nổi tiếng sau này đã trở thành biểu tượng cho lòng trung thành của Gia Cát Lượng với nhà Thục Hán nói riêng và của bầy tôi với vua chúa phong kiến Trung Quốc nói chung:
Nhận xét về giọng văn chân thành thống thiết của bài Hậu xuất sư biểu, Tạ Phương Đắc thời Nam Tống trong tác phẩm Văn chương quỹ phạm đã viết: "Đọc Xuất sư biểu, ai không khóc là bất trung, đọc Trần tình biểu ai không khóc là bất hiếu, đọc Tế thập nhị lang văn ai không khóc là bất từ". Khác với Tiền xuất sư biểu, Hậu xuất sư biểu được La Quán Trung đưa toàn văn trong hồi 97 của Tam quốc diễn nghĩa.
Về sau có nhiều học giả đưa ra giả thuyết rằng Hậu xuất sư biểu rất có thể không phải do Gia Cát Lượng sáng tác với lý do rằng nó không xuất hiện trong Tam quốc chí của Trần Thọ hay Gia Cát Lượng văn tập mà lại có nguồn gốc từ bản ký của Trương Nghiễm nước Đông Ngô, việc này là hoàn toàn không hợp lẽ nếu như Hậu xuất sư biểu thực sự là tác phẩm của Gia Cát Lượng. Hơn nữa nội dung Hậu xuất sư biểu cũng xuất hiện nhiều chi tiết vô lý như việc nhắc tới cái chết của Triệu Vân qua câu: "Từ khi thần tới Hán Trung khoảng trong một năm mà mất Triệu Vân,..." trong khi sách Tam quốc chí ghi Triệu Vân qua đời mãi tận năm Kiến Hưng thứ 9 (229) tức là sau khi Hậu xuất sư biểu được sáng tác. Thêm nữa, văn phong của Hậu xuất sư biểu tuy chân thành thống thiết nhưng lại mất đi cái hào sảng, tự tin của Tiền xuất sư biểu ví dụ câu: "Nếu không đánh giặc thì nghiệp vương sẽ mất. Chỉ ngồi mà đợi mất ai sẽ cùng nhau ra đánh giặc?". Ngoài ra Gia Cát Lượng khi dâng biểu vẫn đang là thừa tướng nắm toàn bộ quyền lực của triều đình nhà Thục Hán vì vậy ông không thể viết rằng: "Nhiều người bàn kế mãi mà chưa thành" như trong Hậu xuất sư biểu được. Vì những mâu thuẫn này, một số học giả đã cho rằng Hậu xuất sư biểu là tác phẩm của Gia Cát Cẩn, anh của Gia Cát Lượng nhưng làm quan to bên Đông Ngô. Tuy nhiên thì cho đến nay những tranh cãi xung quanh vấn đề này vẫn chưa chấm dứt.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_Xuất sư biểu_** () là tên gọi hai bài biểu, **_Tiền xuất sư biểu_** (前出師表) và **_Hậu xuất sư biểu_** (後出師表) do Gia Cát Lượng viết ra để dâng lên Thục Hán Hậu chủ Lưu
nhỏ|phải|Tượng Nhân sư nhỏ|phải|[[Tượng Nhân sư lớn ở Giza, với Kim tự tháp Khafre ở phía sau]] **Nhân sư** là một nhân vật động vật thần thoại được thể hiện như một con sư tử
**Biểu tình bài Nhật tại Trung Quốc năm 2012** là một loạt các cuộc biểu tình bài Nhật Bản được tổ chức ở các thành phố lớn tại Trung Quốc và Đài Loan trong khoảng
**Biểu tình Thái Bình 1997** (còn được biết đến với tên gọi **Sự kiện Thái Bình**) là một cuộc biểu tình của 43.000 nông dân dưới sự lãnh đạo của nhóm cựu chiến binh –
nhỏ|phải|Khẩu hiệu phản đối Trung Quốc ở Vũng Tàu **Các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc lắp đặt giàn khoan thăm dò dầu khí HD-981** đã diễn ra trong tháng 5 năm 2014 (gần
**Biểu diễn tri thức và suy luận** (**Knowledge representation and reasoning**, **KRR**, **KR&R**, **KR²**) là lĩnh vực của trí tuệ nhân tạo (AI) tập trung vào việc biểu diễn thông tin về thế giới dưới
**Biểu tình Phật giáo tại Huế 1993** là một cuộc biểu tình lớn của hơn 40.000 người dân Huế, diễn ra trước trụ sở Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố vào ngày 24 tháng
**Lý thuyết sản xuất** là sự nghiên cứu về quá trình sản xuất, hay là quá trình kinh tế của việc chuyển đổi đầu vào thành đầu ra. Quá trình sản xuất sử dụng các
**Các cuộc biểu tình George Floyd** là một loạt các cuộc biểu tình phản đối sự bạo hành của cảnh sát và phân biệt chủng tộc bắt đầu tại Minneapolis, Hoa Kỳ từ ngày 26
**Lịch sử Tây Tạng từ năm 1950 đến nay** bắt đầu từ sau trận Qamdo năm 1950. Trước đó, Tây Tạng đã tuyên bố độc lập khỏi Trung Quốc vào năm 1913. Năm 1951, người
nhỏ|Hình 1: Sơ đồ các giai đoạn biểu hiện gen nhân thực. **Biểu hiện gen** là quá trình chuyển đổi thông tin di truyền chứa trong gen thành sản phẩm trong tế bào sống, từ
**_Biểu tượng thất truyền_** (_The Lost Symbol_), được viết với tên mã **_Chìa khóa Solomon_**, là tiểu thuyết xuất bản năm 2009 của tác giả người Mỹ Dan Brown. Đây là một tiểu thuyết kịch
thumb|Con dấu và tiêu ngữ của Ohio được lắp vào mặt quảng trường đằng trước cầu thang vào phía tây Tòa Đại hội đồng Ohio. Việc lắp tiêu ngữ này gây một vụ kiện liên
MẶT NẠ NUÔI DƯỠNG BIỂU BÌ TÓC SOPHIA SEOUL GOLDEN SIÊU DƯỠNG TÓCmặt nạ nuôi dưỡng biểu bì tóc sophia seoul goldenCÔNG DỤNG: Thành phần bên trong mặt nạ nuôi dưỡng biểu bì tóc Sophia
nhỏ|phải| Cuộc Diễn hành [[Washington, D.C.|Washington của Phong trào Dân quyền Mỹ,những người dẫn đầu đi bộ từ Đài kỷ niệm Lincoln đến Tượng đài Washington, ngày 28 tháng 8 năm 1963.]] nhỏ|phải|Hàng ngàn người
**Nhà sản xuất âm nhạc** hay **nhà sản xuất bản thu** () là một cá nhân làm việc trong nền công nghiệp âm nhạc, là người có công việc là giám sát và quản lý
**Niên biểu hóa học** liệt kê những công trình, khám phá, ý tưởng, phát minh và thí nghiệm quan trọng đã thay đổi mạnh mẽ vốn hiểu biết của nhân loại về một môn khoa
nhỏ|_Phiến đất sét Đại hồng thủy_ từ [[Sử thi Gilgamesh, lấy từ tàn tích thư viện Ashurbanipal, thế kỉ thứ 7 TCN, hiện đang trưng bày ở Bảo tàng Anh]] **Sử thi** hay **trường ca**
Liệu bạn đã biết về lợi ích của thiên nhiên Altai hoang sơ? Chính xác hơn là về chất có trong gạc (sừng non) của loài maral Altai, có trong mỹ phẩm "SILAPANT" ? Mỹ
thumb|right|348x348px|Bìa của bài thơ có chủ đề tiến hóa của [[Erasmus Darwin, _Temple of Nature_ cho thấy một nữ thần vén bức màn bí ẩn của thiên nhiên (bên trong là Artemis). Tượng trưng và
thumb|Theo như mô hình [[thuyết Vụ Nổ Lớn, vũ trụ mở rộng từ một điểm rất đặc và nóng và tiếp tục mở rộng cho đến bây giờ. Phép loại suy phổ biết giải thích
thumb|Một cảnh khiêu dâm từ một bức [[bích họa của Pompeii, -50 sau Công nguyên, Bảo tàng bí mật, Napoli]] Hoạt động Mại dâm đã tồn tại trong các nền văn hóa từ thời kỳ
**Triều đại trong lịch sử Trung Quốc**, hay **triều đại Trung Quốc**, ý chỉ các chế độ quân chủ thế tập cai trị Trung Quốc trong phần lớn chiều dài lịch sử nước này. Kể
Là một nhánh của toán học, đại số phát triển vào cuối thế kỷ 16 ở châu Âu với công trình của François Viète. Đại số được xem xét một cách đáng chú ý như
**Đề xuất kinh doanh** là đề nghị bằng văn bản từ người bán cho người mua tiềm năng. Đề xuất kinh doanh thường là bước quan trọng trong quy trìnhbán hàng phức tạp — tức
MÔ TẢ SẢN PHẨMBỘT PHA NƯỚC TẮM TRẺ EM NHÂN HƯNGLà sản phẩm sử dụng để tắm rửa cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong thời kì xuất hiện biểu hiện bệnh ngoài da,
MÔ TẢ SẢN PHẨMkem Dưỡng Da Tinh Chất Tơ Nhện DEOPROCE- Thể tích : 50ml- Xuất xứ: Hàn Quốc- HSD: 12 tháng sau khi mở nắp.1.Ưu đãi dành riêng cho khách hàng đặt.- Hỗ trợ
Serum Ngăn Ngừa Mụn Chiết Xuất Từ Tràm DOCTOR OZ ( 5ml)"CÔNG NGHỆ ĐÁNH BẬT GỐC MỤNKHÔNG BONG TRÓC - KHÔNG NẶN – KHÔNG THÂM "+ BÍ QUYẾT ĐÁNH BAY MỤN + XOÁ MỤN TẬN
MÔ TẢ SẢN PHẨMSản phẩm Huyết Hồng Sâm Ohana của Đông Y Vũ Đức, dòng Dược Mỹ Phẩm ra đời giúp đỡ chị em khỏe đẹp với xuất xứ từ thiên nhiên quý Hiếm từ
MÔ TẢ SẢN PHẨM1 hộp 90 gói Tinh chất Serum Nhau Thai Cuống Rốn Royal ̂́ ̂́ ♀️ Là loại serrum cao cấp, chuyên dùng cho các thẩm mỹ viện cao cấp Nhật Bản, một
MÔ TẢ SẢN PHẨM ̂́ ̂́ ♀️ Là loại serrum cao cấp, chuyên dùng cho các thẩm mỹ viện cao cấp Nhật Bản, một sản phẩm chủ đạo mới trong ngành làm đẹp Nhật Bản!
MÔ TẢ SẢN PHẨM- Đây là loại sửa rửa mặt dành cho những nàng da dầu, giúp loại bỏ lượng dầu trên da mặt bạn một cách đáng kể, làm sạch bề mặt da và
MÔ TẢ SẢN PHẨM1 hộp 90 gói Tinh chất Serum Nhau Thai Cuống Rốn Royal ̂́ ̂́ ♀️ Là loại serrum cao cấp, chuyên dùng cho các thẩm mỹ viện cao cấp Nhật Bản, một
MÔ TẢ SẢN PHẨM1 hộp 90 gói Tinh chất Serum Nhau Thai Cuống Rốn Royal ̂́ ̂́ ♀️ Là loại serrum cao cấp, chuyên dùng cho các thẩm mỹ viện cao cấp Nhật Bản, một
̂́ ̂́ ♀️ Là loại serrum cao cấp, chuyên dùng cho các thẩm mỹ viện cao cấp Nhật Bản, một sản phẩm chủ đạo mới trong ngành làm đẹp Nhật Bản! ✅ Mỗi gói có
MÔ TẢ SẢN PHẨM ̂́ ̂́ ̂́ ̂́ ♀️ Là loại serrum cao cấp, chuyên dùng cho các thẩm mỹ viện cao cấp Nhật Bản, một sản phẩm chủ đạo mới trong ngành làm đẹp
MÔ TẢ SẢN PHẨMGiá không thể sốc hơn các ty ơi Đợt trước nhập đã hơn 1tr/h rồi DEAL SIÊU TỐT # /90 gói #10gói Giá giảm dã man Ai ko tranh thủ đặt đợt
**Sukhoi Su-25 "Grach"** (; tên ký hiệu của NATO: **Frogfoot**) là một loại máy bay cường kích cận âm hai động cơ được sản xuất, phát triển ở Liên Xô bởi hãng Sukhoi. Nó được
**Sukhoi Su-30** (tên ký hiệu của NATO: **"Flanker-C",** nguyên văn tiếng Nga: Сухой Су-30) là máy bay chiến đấu đa năng được phát triển bởi Công ty hàng không Sukhoi của Nga và đưa vào
**Sư tử châu Á** hay **sư tử Ấn Độ**, **sư tử Á-Âu** (danh pháp ba phần: _Panthera leo persica_) là một phân loài sư tử sống ở Ấn Độ. Phạm vi phân bố hiện tại
nhỏ|Hộp đựng [[bút lông bằng sứ Đức Hóa, với thiết kế chạm khắc hình chim hạc và hoa sen được gia công vào xương gốm. Cuối thế kỷ 17-18 (nhà Thanh), cao 9,7 cm (3,8
**Chính sách thuế xuất nhập khẩu của Trump** đề cập tới một loạt các loại thuế xuất nhập khẩu được thiết lập hay công bố dưới thời Donald Trump làm tổng thống Hoa Kỳ. ##
**Sukhoi Su-33** (-33; tên ký hiệu của NATO: _Flanker-D_) là một máy bay tiêm kích ưu thế trên không đa năng hoạt động trên tàu sân bay được sản xuất ở Nga bởi hãng Sukhoi
Từ điển bách khoa quân sự năm [[2004]] **_Từ điển Bách khoa Quân sự Việt Nam_** là từ điển tập hợp các khái niệm quân sự (biểu đạt bằng thuật ngữ) và tên riêng (tên
**Cuộc biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn**, ở Trung Quốc được gọi là **Sự cố ngày 4 tháng 6** (), là các cuộc biểu tình do sinh viên lãnh đạo được tổ chức
nhỏ|phải|294x294px|Múa lân nhân ngày kỷ niệm danh nhân [[Trần Văn Thành tại dinh Sơn Trung (An Giang, Việt Nam)]] **Múa lân - sư - rồng** (; Hán Việt: vũ sư) là một môn nghệ thuật
**Biểu tượng cảm xúc** (tiếng Anh: emoticon /ɪˈməʊ.tɪ.kɒn/ US /ɪˈmoʊ.t̬ə.kɑːn/), viết tắt cho “emotion icon”, cũng được gọi đơn giản là emote, là một hình ảnh đại diện của các biểu hiện trên gương mặt
**Biểu tình Tây Nguyên 2004** (còn được biết đến với tên gọi **Bạo loạn Tây Nguyên 2004 hoặc **Thảm sát Phục Sinh''') là một cuộc biểu tình của người Thượng xảy ra vào Lễ Phục
**Các cuộc biểu tình về cải cách tư pháp Israel năm 2023** là một loạt các cuộc biểu tình trên đường phố ở Israel bắt đầu vào đầu năm 2023. Các cuộc biểu tình đều
thumb|Biểu ngữ 「Cuộc xâm lược [[quần đảo Senkaku của Trung Quốc! Hành động đoàn kết dân tộc quốc gia」 tại Shibuya ngày 2 tháng 10 năm 2010.]] **Biểu tình phản đối quần đảo Senkaku năm