✨Vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc

Vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc

phải|Sao Mộc và bốn vệ tinh lớn nhất của nó
Đến tháng 2 năm 2023 đã có 95 vệ tinh của Sao Mộc được khám phá và được chia ra làm 7 nhóm (dù quỹ đạo của vệ tinh mới S/2003 J 24 chưa được tính toán). Trong những vệ tinh này, Io, Europa, Ganymede và Callisto được khám phá bởi Galileo Galilei từ đầu thế kỷ 17 và được lập thành một nhóm. Bốn vệ tinh này, cũng như Metis, Adrastea và Amalthea của nhóm Amalthea, tự quay một vòng chung quanh chính mình trong một thời gian bằng một vòng chung quanh Sao Mộc nên luôn luôn có một mặt hướng về Sao Mộc và một mặt quay đi – trường hợp giống như Mặt Trăng đối với Địa Cầu. Đại đa số những vệ tinh nhỏ còn lại tuy quay chung quanh Sao Mộc nhưng đi ngược với chiều quay của hành tinh này. Tất cả các vệ tinh từ Euporie trở ra đều được đặt theo tên các con gái của thần Zeus.

Lịch sử phát hiện và đặt tên

Nguồn gốc

Phân nhóm

Bảy nhóm vệ tinh của Sao Mộc bao gồm:

  • Nhóm Amalthea, gần Sao Mộc nhất, gồm Metis, Adrastea, Amalthea và Thebe. Quỹ đạo của các vệ tinh này rất tròn, gần như nằm trên cùng một mặt phẳng với xích đạo của Sao Mộc và ở từ 100 ngàn km đến 200 ngàn km nếu kể từ tâm của Sao Mộc ra. Amalthea là tên của con dê đã cho sữa nuôi sống thần Zeus Hình:Metis.jpg|Metis Hình:Adrastea.jpg|Adrastea Hình:Amalthea.jpg|Amalthea Hình:Thebe.jpg|Thebe
  • Nhóm Galilean, khám phá bởi Galileo Galilei, gồm Io, Europa, Ganymede và Callisto. Đây là các vệ tinh lớn trong Thái Dương Hệ – Europa, nhỏ nhất trong nhóm, lớn hơn Sao Diêm Vương trong khi Ganymede, lớn nhất trong nhóm, lớn hơn Sao Thủy. Quỹ đạo của các vệ tinh này ở từ 400 ngàn km đến 2 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Mộc ra.
Image:Jupiter&Io.jpg|Sao Mộc và Io Hình:Europa-moon.jpg|Europa Hình:Ganymede (moon).gif|Ganymede Image:Callisto, moon of Jupiter, NASA.jpg|Callisto * _Themisto_ đứng một mình trong nhóm của nó. Quỹ đạo của vệ tinh này ở vào khoảng 7 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Mộc ra. Themisto là tên của một nữ thần trong thần thoại Hy Lạp, con gái của thần sông Inachus, là vợ của Athamas Hình:Themisto.jpg|Themisto * Nhóm _Himalia_ gồm Leda, Himalia, Lysithea, Elara và Dia. Quỹ đạo của các vệ tinh này ở từ 11 triệu km đến 12 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Mộc ra, chu kỳ 287 ngày. Himalia lấy theo tên của một nữ thần, người đã có với Zeus ba người con là Spartaios, Kronios, và Kytos. Image:TheIrregulars JUPITER Himalia.svg Image:Leda2(moon).jpg|Leda Hình:Himalia-moon.jpg|Himalia |Lysithea Image:Elara (moon).jpg|Elara * Nhóm _Ananke_ gồm Euporie, Euanthe, Orthosie, Harpalyke, Praxidike, Thyone, Ananke, Iocaste, Hermippe... Quỹ đạo của các vệ tinh này nằm nghiêng vào khoảng 150° đối với xích đạo của Sao Mộc và ở vào khoảng 21 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Mộc ra. Tất cả các vệ tinh này đi ngược với chiều quay của Sao Mộc. Ananke là tên của nữ thần số mệnh trong thần thoại Hy Lạp, mẹ của ba nữ thần Moirae * Nhóm _Carme_ gồm Pasithee, Chaldene, Isonoe, Erinome, Kale, Aitne, Taygete, Carme, Kalyke... Quỹ đạo của các vệ tinh này nằm nghiêng vào khoảng 160° đối với xích đạo của Sao Mộc và ở vào khoảng 23 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Mộc ra. Tất cả các vệ tinh trong nhóm này đi ngược với chiều quay của Sao Mộc. * Nhóm _Pasiphaë_ gồm Eurydome, Pasiphae, Sponde, Megaclite, Callirrhoe, Sinope, Autonone... Tất cả các vệ tinh trong nhóm này đi ngược với chiều quay của Sao Mộc. Pasiphaë là tên của con gái thần Mặt Trời Helios và là vợ của vua Minos xứ Crete

Bảng số liệu

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
phải|Sao Mộc và bốn vệ tinh lớn nhất của nó Đến tháng 2 năm 2023 đã có 95 vệ tinh của Sao Mộc được khám phá và được chia ra làm 7 nhóm (dù quỹ
Các **vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ** rất đa dạng, từ các tiểu vệ tinh nhỏ hơn cho đến Titan khổng lồ, thậm chí còn lớn hơn cả Sao Thủy. Sao Thổ có 274
upright=1.5|phải|nhỏ|Sao Thiên Vương và sáu vệ tinh lớn nhất của nó (_kích thước theo tỷ lệ, thứ tự khoảng cách đến hành tinh không theo tỷ lệ_). Từ trái sang phải: Puck, Miranda, Ariel, Umbriel,
phải|[[Sao Hải Vương (trên cùng) và Triton (ở giữa), 3 ngày sau khi _Voyager 2_ bay qua]] Tính đến tháng 2 năm 2024, Sao Hải Vương có 16 vệ tinh, được đặt tên theo các
Sao Hỏa có hai tiểu **vệ tinh**, Phobos và Deimos, được cho là các tiểu hành tinh bị bắt giữ. Cả hai được Asaph Hall phát hiện năm 1877, được đặt tên theo các nhân
thumb|upright=1.6|Vệ tinh của các [[hành tinh trong hệ Mặt Trời so với Trái Đất]] **Vệ tinh tự nhiên** là vật quay quanh hành tinh hoặc hành tinh lùn mà không phải do con người chế
nhỏ| Bức tranh thể hiện sự tưởng tượng của các họa sĩ về ngoại mặt trăng [[Kepler-1625b I đang quay quanh hành tinh của nó.]] **Vệ tinh tự nhiên ngoài Hệ Mặt Trời** hay **ngoại
nhỏ|299x299px| Một số vệ tinh tự nhiên (với quy mô [[Trái Đất). 19 vệ tinh đủ lớn để có hình cầu và chỉ Titan mới có bầu khí quyển riêng. ]] Các vệ tinh tự
thumb|Hình Metis từ tàu _Galileo_ **Metis** (phiên âm tiếng Anh: ; tiếng Hy Lạp: Μήτις), còn biết đến với tên gọi: **Jupiter XVI** (Jupiter có nghĩa là Sao Mộc trong tiếng Anh), là một trong
**Thebe** ( **_THEE_'-bee_; ) còn được biết với cái tên _**', là vệ tinh thứ tư trong số các vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc tính từ khoảng cách với hành
**Themisto** (; tiếng Hy Lạp: _Θεμιστώ_), cũng được biết đến với cái tên ****, là một vệ tinh dị hình của Sao Mộc chuyển động cùng chiều với Sao Mộc. Được phát hiện vào năm
**Eupheme** , hay còn gọi là **Jupiter LX**, ban đầu được gọi là ****, là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc, có đường kính 2 km. ## Khám phá Nó được bởi đội các
**Eurydome** , còn được biết là **_', là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được phát hiện đồng thời với Hermippe bởi một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học
**Hermippe** (tiếng Hy Lạp: _Ερμίππη_), còn gọi là **_', là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được bởi đội các nhà thiên văn từ Viện Thiên văn học thuộc Đại học Hawaii
**Carpo** ( **_KAR**-poh_; tiếng Hy Lạp: _Καρπώ_), còn được gọi là _**', là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được khám phá bởi một đội các nhà thiên văn
**Hegemone** , còn được biết là **_', là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được phát hiện bởi một nhóm nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii do Scott S. Sheppard
**Autonoe** , còn được biết là ****, là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Autonoe được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii do Scott S.
**Herse** ( **_HUR**-see_; tiếng Hy Lạp: _Ἕρση_), hay **Jupiter L_', trước đó được biết tới với ký hiệu là _**', là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được khám
**Kallichore** , còn được gọi là **Jupiter XLIV** là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii do Scott S. Sheppard dẫn
**Kore** , còn được gọi là **Jupiter XLIX** là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Nó được một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii do Scott S. Sheppard dẫn
**Euanthe** , hay còn gọi là **_' là một vệ tinh tự nhiên của sao Mộc. Euanthe được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii do Scott S.
**Thelxinoe** , hay còn được gọi là **_', là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Thelxinoe được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii do Scott
**Helike** , hay còn được gọi là **_' là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Vệ tinh này được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii
**Euporie** , hay còn được gọi là **_' là một vệ tinh tự nhiên của sao Mộc. Euporie được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học đến từ Đại học Hawaii do
**Ersa** , còn được gọi là **Jupiter LXXI,** ban đầu được gọi là **S/2018 J 1,** là một vệ tinh tự nhiên của sao Mộc. Nó được phát hiện bởi Scott S. Sheppard và nhóm
**Từ quyển của Sao Mộc** là khoang rỗng trong luồng gió mặt trời sinh ra bởi từ trường của hành tinh này. Mở rộng đến bảy triệu km theo hướng về phía Mặt Trời và
**Europa** hay **Jupiter II** là vệ tinh thứ sáu, tính theo quỹ đạo từ trong ra ngoài, của Sao Mộc. Europa được Galileo Galilei và Simon Marius phát hiện năm 1610. Hai nhà khoa học
**Io** (IPA: ˈaɪoʊ; tiếng Hy Lạp: Ῑώ) là vệ tinh tự nhiên nằm phía trong cùng trong số bốn vệ tinh Galileo của Sao Mộc và với đường kính 3.642 kilômét, là vệ tinh lớn
nhỏ|[[Mặt Trời, trung tâm của Hệ Mặt Trời (Lưu ý: Mặt Trời là một ngôi sao, không phải hành tinh).]] **Thời gian biểu phát hiện các hành tinh và vệ tinh trong Hệ Mặt
thumb|[[Ảnh dựng của bốn **vệ tinh Galileo** của Sao Mộc, trong một hình ảnh tổng hợp mô tả một phần của Sao Mộc và kích thước tương đối của chúng (các vị trí chỉ mang
**Enceladus** (phiên âm ) là vệ tinh lớn thứ sáu của Sao Thổ. Nó được nhà thiên văn học William Herschel phát hiện vào năm 1789. Trước năm 1980 (thời điểm 2 tàu vũ trụ
**Adrastea** (phiên âm tiếng Anh: ; tiếng Hy Lạp: Αδράστεια), còn được biết đến với tên gọi **Jupiter XV** (_Jupiter_ có nghĩa Sao Mộc trong tiếng Anh), là vệ tinh thứ hai theo thứ tự
**Sinope** ( ; ) là một vệ tinh dị hình của Sao Mộc được Seth Barnes Nicholson phát hiện tại Đài thiên văn Lick vào năm 1914, và được đặt theo tên của vị thần
**Vệ tinh băng** là một loại vệ tinh tự nhiên với bề mặt được cấu tạo chủ yếu từ băng. Vệ tinh băng có thể có một đại dương bên dưới bề mặt, và phần
**Thyone** , hay còn được gọi là **_' là một vệ tinh dị hình của Sao Mộc. Thyone được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học đến từ Đại học Hawaii do
**Mneme** , hay còn được gọi là **** là một vệ tinh dị hình của sao Mộc. Mneme được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học đến từ Đại học Hawaii do
**Elara** ( **_EL**-ər-ə_; ) là một vệ tinh dị hình của Sao Mộc, chuyển động cùng chiều với sao Mộc. Nó được phát hiện ra bởi Charles Dillon Perrine tại đài quan
**Pandia** , còn được biết là **Jupiter LXV**, ban đầu được gọi là **S/2017 J 4**, là một vệ tinh tự nhiên bên ngoài của Sao Mộc, đường kính là 3 km, bán kính là 1,5 km.
**Ganymede** (phiên âm /ˈgænɨmiːd/ GAN-ə-meed) là vệ tinh tự nhiên lớn nhất của Sao Mộc và cũng là vệ tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời. Thậm chí nó còn lớn hơn cả Sao Thủy,
**Callisto** (, hay **Jupiter IV**) là vệ tinh lớn thứ hai của Sao Mộc. Trong hệ Mặt Trời, Callisto là vệ tinh lớn thứ ba, sau Ganymede cũng của Sao Mộc và vệ tinh Titan
nhỏ|Một bóng quá cảnh đôi trên Sao Mộc. Hai vệ tinh có thể nhìn thấy, Io và Europa, ngay bên phải hành tinh trong bóng tối. (Hình ảnh được tạo bởi máy tính.) nhỏ|Một cái
**Titan** (phát âm tiếng Anh: ˈtaɪtən _TYE-tən,_ tiếng Hy Lạp: _Τῑτάν_) hoặc **Saturn VI** là vệ tinh lớn nhất của Sao Thổ, vệ tinh duy nhất có bầu khí quyển đặc và là vật thể
**Pasiphae** , trước đây được viết là **Pasiphaë**, là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Mộc. Nó được khám phá ra vào năm 1908 bởi Philibert Jacques Melotte
**Callirrhoe** ( kə-LIRR -o-ee; Hy Lạp: _Καλλιρρόη),_ còn được gọi là **** là một trong các vệ tinh tự nhiên bên ngoài của sao Mộc. Đó là một mặt trăng dị hình quay quanh theo
**Pasithee** (tiếng Hy Lạp: _Πασιθέα_), còn được biết đến là **_', là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Mộc. Nó được khám phá ra vào năm 2001 bởi
**Miranda**, hay **Uranus V**, là vệ tinh nhỏ nhất và nằm trong cùng trong số năm vệ tinh tự nhiên chính của Sao Thiên Vương. Giống như 27 vệ tinh tự nhiên còn lại, Miranda
**Cyllene** ( ; tiếng Hy Lạp: _Κυλλήνη_), còn được biết đến là **_', là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Mộc. Nó được khám phá ra vào năm
**Iocaste** ( _eye-o-**KAS**-tee_; tiếng Hy Lạp: _Ιοκάστη_), còn được gọi là **_', là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Mộc. Nó được khám phá bởi
**Carme** () là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Mộc. Nó được khám phá ra bởi Seth Barnes Nicholson tại Đài thiên văn Núi Wilson tại California vào
**Praxidike** (; tiếng Hy Lạp: _Πραξιδίκη_), còn được biết đến là **_', là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Mộc. Nó được khám phá ra bởi một đội