✨Vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ
Các vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ rất đa dạng, từ các tiểu vệ tinh nhỏ hơn cho đến Titan khổng lồ, thậm chí còn lớn hơn cả Sao Thủy. Sao Thổ có 274 vệ tinh có quỹ đạo được xác nhận. Con số này không bao gồm hàng nghìn tiểu vệ tinh (moonlet) nằm bên trong vành đai dày đặc của Sao Thổ, cũng không bao gồm hàng trăm vệ tinh xa xôi tiềm năng cỡ vài kilômét đã được quan sát trong sự kiện che khuất. Sao Thổ có 7 vệ tinh có khối lượng đủ lớn để đạt đến trạng thái cân bằng thủy tĩnh, và các vành đai dày đặc với chuyển động quỹ đạo phức tạp của riêng mình. Đặc biệt đáng chú ý trong số các vệ tinh của Sao Thổ là Titan, vệ tinh lớn thứ hai trong Hệ Mặt Trời, với một khí quyển kiểu Trái Đất và một quan cảnh bao gồm các hydrocarbon và các mạng lưới sông khô, và Enceladus, phát ra các luồng khí và bụi và có thể ẩn giấu nước lỏng dưới vùng cực nam.
Các vành đai của Sao Thổ được tạo thành từ các vật thể có kích thước từ kính hiển vi đến các mặt trăng nhỏ rộng hàng trăm mét, mỗi vòng trên quỹ đạo riêng của nó quanh Sao Thổ. Do đó, không thể đưa ra một số lượng chính xác các vệ tinh của Sao Thổ, bởi vì không có ranh giới khách quan giữa vô số vật thể vô danh nhỏ tạo thành hệ vành đai của Sao Thổ và các vật thể lớn hơn được đặt tên là vệ tinh. Hơn 150 vệ tinh tự nhiên được nhúng trong các vòng đã được phát hiện bởi sự xáo trộn mà chúng tạo ra trong vật liệu vòng xung quanh, mặc dù điều này được cho là chỉ là một mẫu nhỏ trong tổng dân số của các vật thể đó.
Vẫn còn 211 vệ tinh tự nhiên chưa được đặt tên (tính đến tháng 3 năm 2025). Ngoại trừ vệ tinh chưa đặt tên là S/2009 S 1, tất cả chúng đều là những vệ tinh không đồng đều. Hầu hết các vệ tinh không đều sử dụng tên từ thần thoại Gallic, Norse và Inuit dựa trên các nhóm quỹ đạo của chúng.<
Nhóm
Các nhà khoa học phân loại các vệ tinh của Sao Thổ ra làm bảy loại. Khác hẳn với trường hợp của Sao Mộc, một vệ tinh của Sao Thổ có thể thuộc nhiều loại. Các loại vệ tinh của Sao Thổ gồm có:
- Loại "bảo vệ vòng đai" có quỹ đạo nằm sát ngoài, hay sát trong, hay ở giữa của vòng đai. Các vệ tinh ở sát ngoài hay sát trong của một vòng đai giới hạn phạm vi của vòng đai đó và làm cho ranh giới của nó rõ ràng hơn, trong khi các vệ tinh ở giữa một vòng đai tạo ra những khoảng hở ở trong giữa vòng đai. Các vệ tinh thuộc loại này gồm có: Pan, Atlas, Prometheus, Pandora, Epimetheus, Janus, S/2004 S3 và S/2004 S4 (hai vệ tinh mới được khám phá vào năm 2004 nên chưa có tên).
Tập tin:PIA21436.jpg|Pan Tập tin:Atlas (NASA).jpg|Atlas Tập tin:Prometheus moon.jpg|Prometheus Tập tin:PIA21055 - Pandora Up Close.jpg|Pandora Tập tin:Epimetheus - Voyager 1.jpg|Epimetheus Tập tin:Janus - Voyager 2.jpg|Janus - Loại vệ tinh "lớn, bên trong" có quỹ đạo nằm giữa 200 ngàn và 450 ngàn km nếu kể từ tâm của Sao Thổ ra. Tuy tên gọi có chữ "lớn", loại này bao gồm vài vệ tinh nhỏ. Các vệ tinh thuộc loại này gồm: Mimas, Enceladus, Tethys, Dione, Rhea, Methone, Pallene...
Tập tin:Mimas moon.jpg|Mimas Tập tin:PIA17202 - Approaching Enceladus.jpg|Enceladus Tập tin:Tethys moon (large).jpg|Tethys Tập tin:Dione (Mond) (30823363).jpg|Dione Tập tin:PIA07763 Rhea full globe5.jpg|Rhea Tập tin:Methone PIA14633.jpg|Methone Tập tin:Pallene N1665945513 1.jpg|Pallene - Loại "quỹ đạo chung" là một nhóm vệ tinh nằm trên cùng một quỹ đạo nhưng ở cách xa nhau và có cùng một vận tốc nên không bao giờ va chạm. Tethys (xem loại "lớn, bên trong" ở trên) dùng chung một quỹ đạo với hai vệ tinh nhỏ tên là Telesto và Calypso; Dione (xem loại "lớn, bên trong" ở trên) dùng chung một quỹ đạo với hai vệ tinh nhỏ tên là Helene và Polydeuces.
Trường hợp của Epimetheus và Janus (xem loại "bảo vệ vòng đai" ở trên) là trường hợp đặc biệt của loại này: cả hai lớn gần bằng nhau, có quỹ đạo riêng, và gần nhau vừa đủ để có thể va chạm, nhưng cứ vào khoảng 4 năm hai vệ tinh này đổi quỹ đạo với nhau để tránh va chạm.Tập tin:Telesto cassini closeup.jpg|Telesto Tập tin:N00151485 Calypso crop.jpg|Calypso Tập tin:PIA12758 Helene crop.jpg|Helene Tập tin:Polydeuces.jpg|Polydeuces - Loại vệ tinh "lớn, bên ngoài" có quỹ đạo nằm giữa 1 triệu và 3,5 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Thổ ra. Các vệ tinh thuộc loại này gồm: Titan, Hyperion và Iapetus. Loại này có thể gọi là một nhóm.
Hình:Titan moon (small).jpg|Titan Hình:Hyperion (Mond) (19227386).jpg|Hyperion Image:Flight to Hyperion Animation.gif|Bay tới Hyperion Hình:Iapetus_as_seen_by_the_Cassini_probe_-_20071008.jpg|Iapetus Các vệ tinh thuộc những loại trên là vệ tinh lớn với khối lượng đáng kể (ngoại trừ S/2004 S3, S/2004 S4, Methone và Pallene). Các vệ tinh còn lại là các vệ tinh nhỏ, thường thường bán kính chỉ vào khoảng 10 km (ngoại trừ Phoebe), có quỹ đạo ở ngoài 10 triệu km nếu kể từ tâm của Sao Thổ ra, mới được khám phá gần đây và được chia ra làm 3 nhóm: - Nhóm Inuit bao gồm Kiviuq, Ijiraq, Paaliaq và Siarnaq.
- Nhóm Norse bao gồm Phoebe, Skathi, Mundilfari, Suttungr, Thrymr và Ymir.
- Nhóm Gallic bao gồm Albiorix, Erripao và Tarvos.
Trong các vệ tinh lớn, 8 vệ tinh tự quay một vòng chung quanh chính mình trong cùng một thời gian với một vòng chung quanh Sao Thổ nên luôn luôn có một mặt hướng về Sao Thổ và một mặt quay đi – giống như trường hợp của Mặt Trăng đối với Địa Cầu. Trong số các vệ tinh nhỏ, 6 vệ tinh đi ngược với chiều quay của Sao Thổ. Hầu hết các vệ tinh của Sao Thổ có cấu tạo pha trộn giữa băng và đá.
Bảng thống kê
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Thrymr** hoặc **Saturn XXX**, là một vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ. Nó được Gladman và các đồng nghiệp phát hiện vào năm 2000 và được chỉ định tạm thời **S / 2000
Các **vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ** rất đa dạng, từ các tiểu vệ tinh nhỏ hơn cho đến Titan khổng lồ, thậm chí còn lớn hơn cả Sao Thủy. Sao Thổ có 274
phải|[[Sao Hải Vương (trên cùng) và Triton (ở giữa), 3 ngày sau khi _Voyager 2_ bay qua]] Tính đến tháng 2 năm 2024, Sao Hải Vương có 16 vệ tinh, được đặt tên theo các
upright=1.5|phải|nhỏ|Sao Thiên Vương và sáu vệ tinh lớn nhất của nó (_kích thước theo tỷ lệ, thứ tự khoảng cách đến hành tinh không theo tỷ lệ_). Từ trái sang phải: Puck, Miranda, Ariel, Umbriel,
thumb|upright=1.6|Vệ tinh của các [[hành tinh trong hệ Mặt Trời so với Trái Đất]] **Vệ tinh tự nhiên** là vật quay quanh hành tinh hoặc hành tinh lùn mà không phải do con người chế
nhỏ| Bức tranh thể hiện sự tưởng tượng của các họa sĩ về ngoại mặt trăng [[Kepler-1625b I đang quay quanh hành tinh của nó.]] **Vệ tinh tự nhiên ngoài Hệ Mặt Trời** hay **ngoại
nhỏ|299x299px| Một số vệ tinh tự nhiên (với quy mô [[Trái Đất). 19 vệ tinh đủ lớn để có hình cầu và chỉ Titan mới có bầu khí quyển riêng. ]] Các vệ tinh tự
**Skathi** còn có tên là **Saturn XXVII,** ban đầu có tên gọi là **Skadi**, là một vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ. Skathi là một trong những vệ tinh dị hình của Sao Thổ,
**Nhóm Inuit** là một nhóm động học gồm các vệ tinh tự nhiên dị hình của Sao Thổ chuyển đồng cùng chiều với Sao Thổ, các vệ tinh trong nhóm này có cùng một quỹ
**Hyperion** ( _hy-**PEER**-ee-ən_; tiếng Hy Lạp: _Ὑπερίων_), còn được biết đến là **Saturn VII** (7), là một vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ được khám phá bởi William Cranch Bond, George
: _Cũng có một tiểu hành tinh mang tên 53 Kalypso._ **Calypso** ( _kə-**LIP**-soh_; ) là một vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ. Nó được khám phá vào năm 1980, từ
**Aegaeon** , hay **_' (tên chỉ định tạm thời: _**'), là một vệ tinh tự nhiên của sao Thổ. Nó được cho là khá bằng phẳng giống với Methone. Nó quay quanh giữa Janus và
**Telesto** ( _tə-**LES**-toh_, ) là một vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ. Nó được phát hiện ra bởi Smith, Reitsema, Larson và Fountain vào năm 1980 từ những quan sát trên
**Aegir**, hay **Saturn XXXVI** (tên gọi tạm thời là **S/2004 S 10**), là một vệ tinh tự nhiên của Sao Thổ. Nó được phát hiện bởi Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna và
**Enceladus** (phiên âm ) là vệ tinh lớn thứ sáu của Sao Thổ. Nó được nhà thiên văn học William Herschel phát hiện vào năm 1789. Trước năm 1980 (thời điểm 2 tàu vũ trụ
**Pandora** ( _pan-**DOHR**-ə_; ) là một vệ tinh bên trong của Sao Thổ. Nó được khám phá vào năm 1980 từ những bức ảnh chụp bởi tàu vũ trụ _Voyager 1, _và
**Daphnis** ( **_DAF**-nis_; ) là một vệ tinh rìa trong của Sao Thổ. Nó cũng được biết tới là _**'; ký hiệu tạm thời của nó là **_'. Daphnis có đường kính
nhỏ|[[Mặt Trời, trung tâm của Hệ Mặt Trời (Lưu ý: Mặt Trời là một ngôi sao, không phải hành tinh).]] **Thời gian biểu phát hiện các hành tinh và vệ tinh trong Hệ Mặt
**Atlas** là một vệ tinh bên trong của Sao Thổ. Atlas được khám phá bởi Richard Terrile vào năm 1980 (khoảng thời gian nào đó trước ngày 12 tháng 11) từ những bức ảnh do
nhỏ|Ảnh của _[[Voyager 2_ chụp Proteus, vệ tinh dị hình có kích thước lớn nhất.]] thumb|Biểu đồ vẽ quỹ đạo của các vệ tinh dị hình của [[Sao Thổ. Ở gần trung tâm, quỹ đạo
**Titan** (phát âm tiếng Anh: ˈtaɪtən _TYE-tən,_ tiếng Hy Lạp: _Τῑτάν_) hoặc **Saturn VI** là vệ tinh lớn nhất của Sao Thổ, vệ tinh duy nhất có bầu khí quyển đặc và là vật thể
**Europa** hay **Jupiter II** là vệ tinh thứ sáu, tính theo quỹ đạo từ trong ra ngoài, của Sao Mộc. Europa được Galileo Galilei và Simon Marius phát hiện năm 1610. Hai nhà khoa học
nhỏ| Tiểu vệ tinh Earhart 400 mét trong [[Vành đai Sao Thổ|Vành đai A của Sao Thổ, ngay bên ngoài Encke Gap. ]] nhỏ|Một hình ảnh khác của Earhart nhỏ| Một vi vệ tinh khác
**Miranda**, hay **Uranus V**, là vệ tinh nhỏ nhất và nằm trong cùng trong số năm vệ tinh tự nhiên chính của Sao Thiên Vương. Giống như 27 vệ tinh tự nhiên còn lại, Miranda
**Epimetheus** là một vệ tinh bên trong của Sao Thổ. Nó cũng được biết tới là **Saturn XI**. Nó được đặt tên theo vị thần Epimetheus trong thần thoại, anh em của Prometheus. ## Phát
**Proteus** ( **_PROH**-tee-əs_; tiếng Hy Lạp: _Πρωτεύς_), cũng được biết đến là **Neptune VIII**, là vệ tinh tự nhiên lớn thứ hai của Sao Hải Vương, và là vệ tinh bên trong
**Polydeuces** hay **Saturn XXXIV** (34), là một vệ tinh tự nhiên nhỏ của Sao Thổ có cùng quỹ đạo với mặt trăng Dione và cân chỉnh xung quanh điểm Lagrange kéo dài . Đường kính
**Vệ tinh băng** là một loại vệ tinh tự nhiên với bề mặt được cấu tạo chủ yếu từ băng. Vệ tinh băng có thể có một đại dương bên dưới bề mặt, và phần
**Prometheus** là một vệ tinh rìa trong của Sao Thổ. Nó được khám phá vào năm 1980 (vào lúc nào đó trước ngày 25 tháng 10) từ những bức ảnh chụp bởi tàu vũ trụ
**Phoebe** ( ; Tiếng Hy Lạp: _Phoíbē_) là một vệ tinh dị hình của Sao Thổ với đường kính trung bình 213 km. Nó được phát hiện ra bởi William Henry Pickering vào ngày 18 tháng
**Helike** , hay còn được gọi là **_' là một vệ tinh tự nhiên của Sao Mộc. Vệ tinh này được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học từ Đại học Hawaii
**Iapetus** (phát âm ) đôi khi được viết là **Japetus** (phiên âm là /ˈdʒæpɨtəs/). Iapetus được nhà thiên văn học Giovanni Domenico Cassini phát hiện vào năm 1671. Đây là một vệ tinh hết sức
**Tự nhiên** hay **thiên nhiên**, theo nghĩa rộng nhất, là thế giới hay vũ trụ mang tính vật chất. "Tự nhiên" nói đến các hiện tượng xảy ra trong thế giới vật chất, và cũng
**Rhea** (phiên âm /ˈriːə/) là vệ tinh lớn thứ hai của Sao Thổ và là vệ tinh lớn thứ 10 trong hệ Mặt Trời. Rhea được Giovanni Domenico Cassini, một nhà thiên văn nổi tiếng
**Pan** ( **_PAN_**, ) là vệ tinh tự nhiên bên trong cùng thứ hai của Sao Thổ. Nó là một vệ tinh nhỏ có hình quả óc chó, xấp xỉ 35 kilomet
**Ijiraq** ( **_EE**-yi-rahk_ hay _**IJ**-i-rahk_), hay **Saturn XXII** (22), là một vệ tinh tự nhiên dị hình của Sao Thổ chuyển động cùng chiều với Sao Thổ. Nó được
**Methone** là một vệ tinh tự nhiên rất nhỏ của Sao Thổ có quỹ đạo giữa quỹ đạo của vệ tinh Mimas và vệ tinh Enceladus. ## Lịch sử trái|nhỏ|200x200px|Hình ảnh phát hiện ra vệ
**Pallene** ( _pə-**LEE**-nee_; ) là một vệ tinh tự nhiên rất nhỏ của Sao Thổ. Nó là một trong ba vệ tinh nhỏ được biết đến với cái tên nhóm các vệ
**Kiviuq** ( **_KIV**-ee-uk_ hoặc _**KEE**-vee-ohk_) là một vệ tinh tự nhiên dị hình chuyển động nghịch hành của Sao Thổ. Nó được khám phá bởi Brett J. Gladman vào
**Anthe** ( ;; tiếng Hy Lạp: Άνθη) là một vệ tinh tự nhiên rất nhỏ của Sao Thổ nằm giữa quỹ đạo của vệ tinh Mimas và vệ tinh Enceladus. Nó cũng được biết tới
**Bebhionn** (phát âm là hoặc ), hay còn gọi là **Saturn XXXVII**, là một vệ tinh tự nhiên nhỏ, không đều của Sao Thổ. Phát hiện ra nó được Scott S. Sheppard, David C. Jewitt,
**Tarvos** , hoặc **Saturn XXI,** là một vệ tinh dị hình chuyển động cùng chiều của sao Thổ. Nó được phát hiện bởi John J. Kavelaars cùng các cộng sự vào ngày 23 tháng 9
**Fornjot** (/ fɔːrnjɒt / FOR-nyot) hoặc **Saturn XLII** (chỉ định tạm thời **S/2004 S 8**), là vệ tinh tự nhiên ngoài cùng thứ hai của Sao Thổ (sau S/2004 S 26). Sự phát hiện ra
phải|nhỏ|upright=1.8|Hình ảnh các vành đai chính, chụp ở điểm thuận lợi khi [[Sao Thổ che khuất Mặt Trời từ tàu không gian Cassini ngày 15 tháng 9 năm 2006 (độ trắng được cường điệu). "Đốm
**Thiên thể giả thuyết trong Hệ Mặt Trời** là một hành tinh, vệ tinh tự nhiên, vệ tinh phụ hoặc thiên thể tương tự trong Hệ Mặt Trời mà sự tồn tại của chúng không
**Ganymede** (phiên âm /ˈgænɨmiːd/ GAN-ə-meed) là vệ tinh tự nhiên lớn nhất của Sao Mộc và cũng là vệ tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời. Thậm chí nó còn lớn hơn cả Sao Thủy,
**Oberon** , còn gọi là **** là vệ tinh lớn và nằm phía ngoài cùng trong nhóm vệ tinh chính của Sao Thiên Vương. Đây là vệ tinh lớn và nặng thứ hai của Sao
**Umbriel** (phát âm là / ʌmbriəl /) là vệ tinh lớn thứ ba của Sao Thiên Vương và được William Lassell phát hiện vào ngày 24 tháng 10 năm 1851. Nó được phát hiện cùng
**Triton** là vệ tinh tự nhiên lớn nhất của Sao Hải Vương và là vệ tinh đầu tiên của Sao Hải Vương được phát hiện. Nó được khám phá vào ngày 10 tháng 10 năm
**Tethys** (phiên âm /ˈtiːθɨs/, /ˈtɛθɨs/) là một trong 4 vệ tinh được nhà thiên văn học Giovanni Domenico Cassini phát hiện vào năm 1684. Tethys là một trong 7 vệ tinh lớn của Sao Thổ