✨Tiểu nhi kinh

Tiểu nhi kinh

phải|nhỏ| Một cuốn sách tiếng Ả Rập về nghi lễ Hồi giáo, với bản dịch tiếng Trung song song bằng chữ Tiểu nhi kinh, được xuất bản tại [[Tashkent năm 1899 ]] Tiểu nhi kinh hoặc ở dạng rút gọn của nó, Tiểu kinh, nghĩa là "hệ chữ thiếu nhi" hoặc "hệ chữ nhỏ" ("hệ chữ nguyên bản" đề cập đến chữ Ba Tư-Ả Rập; giản thể: 本经; phồn thể: 本經; bính âm: Běnjīng, Xiao'erjing: ; , , là hệ chữ viết các phương ngôn Hán ngữ như tiếng Quan thoại (đặc biệt là phương ngữ Lan Ngân, Trung Nguyên và Đông Bắc) hoặc tiếng Dungan bằng chữ Ba Tư-Ả Rập. Nó được sử dụng theo nhiều mục đích bởi nhiều người dân tộc thiểu số theo đức tin Hồi giáo ở Trung Quốc (chủ yếu là người Hồi, nhưng cũng có người Đông Hương và người Salar), và trước đây là hậu duệ người Dungan ở Trung Á. Cải cách chính tả đã giới thiệu chữ Latinh và sau đó là chữ Cyrillic cho tiếng Dungan, thứ tiếp tục được sử dụng cho đến ngày nay.

Tiểu nhi kinh được viết từ phải sang trái, như các hệ thống chữ viết khác sử dụng chữ Ba Tư-Ả Rập. Hệ thống chữ viết Tiểu nhi kinh không giống so với các hệ thống chữ viết dựa trên chữ Ả Rập khác ở chỗ tất cả các nguyên âm, dài và ngắn, được đánh dấu rõ ràng mọi lúc với các dấu phụ tiếng Ả Rập, không giống như một số hệ chữ viết khác dựa trên chữ Ả Rập như Uyghur Ereb Yéziqi sử dụng đầy đủ chữ cái và không có dấu phụ để đánh dấu các nguyên âm ngắn. Điều này làm cho nó trở thành một abugida thực sự. Cả hai thực tiễn này trái ngược với thực tiễn bỏ qua các nguyên âm ngắn trong phần lớn các ngôn ngữ sử dụng chữ Ả Rập (như tiếng Ả Rập, tiếng Ba Tư và tiếng Urdu). Điều này có thể là do tầm quan trọng của nguyên âm trong một âm tiết tiếng Trung.

Danh pháp

Tiểu nhi kinh không có một tên tiêu chuẩn duy nhất. Ở Sơn Tây, Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Đông, phía đông Thiểm Tây và cả Bắc Kinh, Thiên Tân và các tỉnh Đông Bắc, hệ chữ này được gọi là "Xiǎo'érjīng", khi rút ngắn thành "Xiǎojīng" hoặc "Xiāojīng" (sau này là "Xiāojīng" "Có nghĩa là" xem xét "trong các khu vực nói trên). Ở Ninh Hạ, Cam Túc, Nội Mông, Thanh Hải, phía tây Thiểm Tây và các tỉnh Tây Bắc, hệ chữ được gọi là "Xiǎo'érjǐn". Người Đông Hương gọi nó là "chữ Đông Hương" hay "chữ Hồi Hồi"; người Salar gọi nó là "chữ Salar"; người Dungan của Trung Á đã sử dụng một biến thể của Tiểu nhi kinh được gọi là "chữ Hồi", trước khi được tạo ra để từ bỏ chữ viết Ả Rập cho chữ Latin và Cyrillic. Theo A. Kalimov, một nhà ngôn ngữ học Dungan nổi tiếng, Dungan của Liên Xô cũ đã gọi hệ chự này là щёҗин (şjoⱬin; 經).

Nguồn gốc

Kể từ khi đạo Hồi xuất hiện vào thời nhà Đường (bắt đầu từ giữa thế kỷ thứ 7), nhiều người nói tiếng Ả Rập hoặc tiếng Ba Tư đã di cư vào Trung Quốc. Hàng thế kỷ sau, những dân tộc này đã đồng hóa với người Hán bản địa, tạo thành dân tộc Hồi ngày nay. Nhiều sinh viên Hồi giáo Trung Quốc đã tham dự madrasas để học tiếng Ả Rập cổ điển và Qur'an. Bởi vì những sinh viên này có hiểu biết rất cơ bản về các ký tự Trung Quốc nhưng sẽ có khả năng sử dụng ngôn ngữ nói tốt hơn một khi đã bị đồng hóa, họ bắt đầu sử dụng chữ Ả Rập cho tiếng Trung Quốc. Điều này thường được thực hiện bằng cách viết ghi chú bằng tiếng Trung để hỗ trợ việc ghi nhớ surahs. Phương pháp này cũng được sử dụng để viết các bản dịch tiếng Trung trong từ vựng tiếng Ả Rập đã học trong madrasas. Do đó, một hệ thống chữ viết tiếng Trung Quốc với chữ Ả Rập dần dần được phát triển và chuẩn hóa ở một mức độ nào đó. Hiện tại, cổ vật được biết đến lâu đời nhất có dấu hiệu của Tiểu nhi kinh là một tấm bia đá trong sân của Nhà thờ Hồi giáo Đại học tập hạng ở Tây An thuộc tỉnh Thiểm Tây. Tấm bia cho thấy những câu kinh Qur'an được khắc bằng tiếng Ả Rập cũng như một ghi chú ngắn về tên của những người khắc ghi trong Tiểu nhi kinh..Tấm bia được thực hiện vào năm 740 AH trong lịch Hồi giáo (từ ngày 9 tháng 7 năm 1339 đến ngày 26 tháng 6 năm 1340). Một số bản thảo cũ của Tiểu nhi kinh (cùng với các văn bản hiếm khác bao gồm cả những bản từ Đôn Hoàng) được lưu giữ trong Viện Bản thảo phương Đông của Viện Hàn lâm Khoa học Nga ở St. Petersburg, Nga.

Sử dụng

Tiểu nhi kinh có thể được chia thành hai bộ, "hệ thống nhà thờ Hồi giáo" và "hệ thống nhật dụng". "Hệ thống nhà thờ Hồi giáo" là hệ thống được sử dụng bởi các học sinh và imam trong các nhà thờ Hồi giáo và madrasah. Nó chứa nhiều từ vựng tôn giáo Ả Rập và Ba Tư, và không sử dụng các chữ Hán. Hệ thống này tương đối chuẩn, và có thể được coi là một hệ thống chữ viết thực sự. "Hệ thống nhật dụng" là hệ thống được sử dụng bởi những người ít được giáo dục về các chữ cái và thư từ ở cấp độ cá nhân. Thông thường các chữ Hán đơn giản được xen lẫn với chữ Ả Rập, chủ yếu viết về các vấn đề phi tôn giáo và tương đối ít các từ mượn tiếng Ả Rập và tiếng Ba Tư. Việc này có thể khác nhau nhiều từ người này sang người khác. Hệ thống sẽ được phát minh bởi chính người viết, với sự hiểu biết của riêng mình về bảng chữ cái tiếng Ả Rập và tiếng Ba Tư, được ánh xạ theo cách phát âm biện chứng của chính mình. Thông thường, chỉ người gửi thư và người nhận thư mới có thể hiểu hoàn toàn những gì được viết, trong khi rất khó để người khác đọc. Không giống như người Hồi giáo Hồi ở các khu vực khác của Trung Quốc, người Hồi giáo ở các tỉnh phía tây bắc Thiểm Tây và Cam Túc không biết gì về Han Kitab hay văn ngôn, họ đã sử dụng Tiểu nhi kinh. Tiểu nhi kinh được sử dụng để chú thích bằng tiếng Trung, tài liệu Hồi giáo tiếng nước ngoài bằng các ngôn ngữ như tiếng Ba Tư.

Tiểu nhi kinh được sử dụng chủ yếu bởi người Hồi giáo không thể đọc chữ Hán. Nó không hoàn hảo do các yếu tố khác nhau. Các phương ngữ tiếng Hán khác nhau sẽ đòi hỏi nhiều mô tả khác nhau với Tiểu nhi kinh. Tiểu nhi kinh không thể hiển thị các thanh điệu có trong tiếng Trung, các âm cuối không thể phân biệt được, tức là xi'an và xian. Tiểu nhi kinh đơn giản hơn nhiều so với các chữ Hán dùng cho cho tiếng Hán.

Cách sử dụng hiện đại

Trong những năm gần đây, việc sử dụng Tiểu nhi kinh sắp bị biến mất do nền kinh tế đang phát triển của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và sự cải thiện giáo dục chữ Hán ở các vùng nông thôn của Trung Quốc. Các chữ Hán cùng với bính âm Hán ngữ kể từ đó đã thay thế Tiểu nhi kinh. Từ giữa những năm 1980, đã có rất nhiều công việc mang tính học thuật được thực hiện trong và ngoài Trung Quốc liên quan đến Tiểu nhi kinh. Nghiên cứu tại chỗ đã được tiến hành và người dùng Tiểu nhi kinh đã được phỏng vấn. Các tài liệu viết và in của Tiểu nhi kinh cũng được thu thập bởi các nhà nghiên cứu, những tài liệu tại Đại học Nam Kinh là toàn diện nhất. Machida Kazuhiko đang dẫn đầu một dự án ở Nhật Bản liên quan đến Tiểu nhi kinh. Sách được in trong Tiểu nhi kinh. Trong tiếng Ả Rập Qur'ans, chú thích Tiểu nhi kinh được sử dụng để giúp phụ nữ đọc. Tiểu nhi kinh được sử dụng để giải thích các thuật ngữ nhất định khi được sử dụng làm chú thích. Tiểu nhi kinh cũng được sử dụng để viết Qurans tiếng Hán.

Một Đại Xưởng Hồi Imam, Ma Zhenwu, đã viết một bản dịch Qur'an sang tiếng Hán bao gồm các chữ Hán và Tiểu Nhi Kinh.

Bảng chữ cái

Tiểu nhi kinh có 36 chữ cái, 4 trong số đó được sử dụng để thể hiện các nguyên âm. 36 chữ cái bao gồm 28 chữ cái mượn từ tiếng Ả Rập, 4 chữ cái mượn từ tiếng Ba Tư cùng với 2 chữ cái được sửa đổi và 4 chữ cái thêm duy nhất cho Tiểu nhi kinh.

Chữ đầu và phụ âm

|}

Kết thúc và nguyên âm

|}

  • Bởi vì có một vấn đề trong quá trình tổng hợp dấu phụ và thay thế ۟ trong ْ .

Các nguyên âm trong tiếng Ả Rập và Ba Tư vay mượn tuân theo các ngôn ngữ chính thống tương ứng của chúng, cụ thể là, chỉ các nguyên âm dài được thể hiện và các nguyên âm ngắn bị bỏ qua. Mặc dù có thể bỏ qua sukuun ( 30x30px) khi đại diện cho các khoản vay tiếng Ả Rập và Ba Tư, nhưng không thể bỏ qua nó khi đại diện cho tiếng Trung Quốc. Ngoại lệ là những từ đơn tiết được sử dụng thường xuyên có thể bị lược bỏ sukuun khỏi chữ viết. Ví dụ, khi được nhấn mạnh, "的" và "和" được viết là () và (); khi không được nhấn mạnh, chúng có thể được viết bằng các sukuuns như () và (), hoặc không có succubus như () và (). Tương tự, sukuun đôi khi cũng có thể đại diện cho tiếng Trung Quốc - cuối cùng thay vì (). Điều này đôi khi được thay thế bằng fatHatan (30x30px), các kasratan (30x30px), hoặc dammatan (30x30px). Trong các từ đa âm, cuối cùng là 'alif () đại diện cho nguyên âm dài -ā có thể được bỏ qua và thay thế bằng một nguyên âm (30x30px|FatHah) đại diện cho nguyên âm ngắn -ă. Xiao'erjing tương tự như Hán Việt ở chỗ các từ được viết như một, trong khi một khoảng trắng được chèn giữa các từ. Khi đại diện cho các từ tiếng Trung, dấu shaddah thể hiện sự nhân đôi của toàn bộ âm tiết mà nó nằm trên đó. Nó có chức năng tương tự như dấu lặp trong tiếng Trung "々". Các dấu câu tiếng Ả Rập có thể được sử dụng với Xiao'erjing cũng như các dấu câu tiếng Trung Quốc, chúng cũng có thể được trộn lẫn (các dấu ngắt và dấu chấm trong tiếng Trung với dấu phẩy và dấu ngoặc kép tiếng Ả Rập).

Thí dụ

Điều 1 của Tuyên ngôn Quốc tế về nhân quyền ở Tiểu nhi kinh, chữ Hán giản thể và phồn thể, Bính âm hán ngữ và tiếng Việt:

  • Tiểu nhi kinh (hình ảnh): 500x500px
  • Tiểu nhi kinh (Unicode فيو لس ح لياس دودى.(
  • Giản thể:
  • Phồn thể:
  • Bính âm:
  • Tiếng việt: "Tất cả mọi người sinh ra đều tự do và bình đẳng về phẩm cách và quyền lợi, có lý trí và lương tri và nên đối xử với nhau trong tình anh em."
👁️ 2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
phải|nhỏ| Một cuốn sách tiếng Ả Rập về nghi lễ Hồi giáo, với bản dịch tiếng Trung song song bằng chữ Tiểu nhi kinh, được xuất bản tại [[Tashkent năm 1899 ]] **Tiểu nhi kinh**
Thông tin về An cung ngưu hoàng hoàn Kwangdong Hàn QuốcAn Cung Ngưu Hoàng Hoàn Tổ Yếnlà sản phẩm xuất xứ từ Hàn Quốc. An cung ngưu hoàng Hàn quốc là sản phẩm hỗ trợ
Thông tin về An cung ngưu hoàng hoàn Kwangdong Hàn QuốcAn Cung Ngưu Hoàng Hoàn Tổ Yếnlà sản phẩm xuất xứ từ Hàn Quốc. An cung ngưu hoàng Hàn quốc là sản phẩm hỗ trợ
NGƯU HOÀNG THANH TÂM - AN CUNG NGƯU HOÀNG HOÀN HÀN QUỐCTheo dược học cổ truyền, An Cung Ngưu Hoàng có công dụng thanh nhiệt giải độc, trấn kinh khai khiếu, dục đàm. Chuyên trị
Ancung ngưu hoàng hoàn Hàn Quốcmàu đỏ là sản phẩm chất lượng, nhập khẩu từ Hàn Quốc.đạt tiêu chuẩn xuấtkhẩu thị trường Châu Á là sản phẩmbồi bổ phổ biến nhất trên thị trườngViệt Nam
**Kinh điển Phật giáo** có số lượng cực kỳ lớn, thậm chí xưa lấy 84.000 để ước chừng tượng trưng về số lượng pháp uẩn. Kinh văn Phật giáo truyền miệng hoặc được viết ở
**Nhĩ Nhã** () là bộ từ điển của Trung Quốc thời kỳ cổ đại, một trong những tác phẩm kinh điển của Nho giáo được xếp vào danh sách thập tam kinh. _Nhĩ_ nghĩa là
**Kính mắt (mắt kiếng)** hay còn được biết đến là **kính đeo mắt** là một loại vật dụng gồm các thấu kính thủy tinh đặt trong khung làm bằng nhựa cứng để đeo trước mắt,
phải|nhỏ|200x200px| Các lớp học về kinh tế sử dụng rộng rãi các biểu đồ cung và cầu như biểu đồ này để dạy về thị trường. Trong đồ thị này, S và D là cung
**Tiểu thuyết** (chữ Hán: 小說) là một thể loại văn xuôi có hư cấu, thông qua nhân vật, hoàn cảnh, sự việc để phản ánh bức tranh xã hội rộng lớn và những vấn đề
thumb|right|Tượng mô tả đức Phật thuyết kinh Chuyển pháp luân cho năm anh em [[Kiều Trần Như tại một ngôi chùa Việt Nam tại Quebec, Canada.]] **_Kinh Chuyển pháp luân_** (chữ Hán: 轉法輪經; _Chuyển pháp
**_Sự im lặng của bầy cừu_** là một tiểu thuyết trinh thám kinh dị của tác giả Thomas Harris. Được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1988, đây là phần tiếp theo của cuốn
**Văn hóa phẩm kinh dị Nhật Bản** (, viết tắt: **_J-horror_**) hay Kinh dị Nhật Bản là dòng kinh dị viễn tưởng phát sinh từ nền văn hóa đại chúng ở Nhật Bản, thường được
nhỏ|Tượng đồng [[Bồ tát Phật Di lặc trầm ngâm, khoảng thế kỷ thứ 7. Hiện vật nằm trong danh sách quốc bảo của Hàn Quốc.]] **Di-lặc hạ sinh kinh** (tiếng Phạn: आर्यमैत्रेय-व्याकरणम्, _Maitreya-vyākaraṇa_), còn gọi
**Tiêu Chiêu Văn** (, 480–494), gọi theo thụy hiệu là **Hải Lăng Cung vương** (海陵恭王), tên tự **Quý Thượng** (季尚), là vị vua thứ tư của triều Nam Tề trong lịch sử Trung Quốc. Ông
**_Bản sự kinh_** (sa.: _itivṛttaka_, pi.: itivuttaka, zh.: 本事經, ja.: _honji kyō_) là một trong 12 thể loại truyền thống của kinh điển Phật giáo, ghi lại vô số công hạnh trong quá khứ của
Combo sách hay, ý nghĩa mang nhiều giá trị, hai trong những cuốn sách thiếu nhi kinh điển của thời hiện đại. 1. Tìm lại màu xanh Kira đáng ra đã chết lâu rồi. Từ
**Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), thường được gọi ngắn là **Thổ**, là một quốc gia xuyên lục địa, phần lớn nằm tại Tây
**Tiêu Xước** (萧綽, 953–1009), hay **Tiêu Yến Yến** (萧燕燕), là một hoàng hậu, hoàng thái hậu và chính trị gia triều Liêu. Bà là hoàng hậu của Liêu Cảnh Tông, và sau khi Cảnh Tông
**_Kinh Dịch_** (chữ Nôm: 經易), tên gốc là **_Dịch Kinh_** (chữ Hán: 易經), là một sách bói toán cổ xưa của Trung Quốc, nằm trong hàng ngũ những kinh điển cổ xưa nhất của nền
Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên sáng lập của OECD và G20, đồng thời được xếp vào nhóm các quốc gia E7 , EAGLEs và NIC. Tính đến năm 2023, nền kinh tế Thổ Nhĩ
**Nhĩ Chu Vinh** (, 493 -530), tên tự là **Thiên Bảo** (天寶), người Bắc Tú Dung, là tướng lĩnh, quyền thần nhà Bắc Ngụy thời Nam Bắc triều trong lịch sử Trung Quốc. Ông là
**Bắc Kinh** có lịch sử lâu dài và phong phú, nguyên truy từ cách nay 3.000 năm. Trước khi Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Hoa vào năm 221 TCN, Bắc Kinh là thủ đô
**Đệ nhị Cộng hòa Ba Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Ba Lan** ()**,** là một quốc gia ở Trung và Đông Âu, tồn tại từ ngày 7 tháng 10 năm 1918 đến ngày 6
**Phạm Thị Huệ** (sinh năm 1996) là một nữ vận động viên điền kinh người Việt Nam. ## Tiểu sử Phạm Thị Huệ sinh ngày 26 tháng 9 năm 1996 tại thôn Tân Lương xã
**Cáp Nhĩ Tân** là một địa cấp thị và thủ phủ của tỉnh Hắc Long Giang ở phía Đông Bắc Trung Quốc. Cáp Nhĩ Tân là thành phố đông dân thứ 8 của Trung Quốc
**Tiểu não** là cấu trúc giải phẫu lớn nhất của não sau (hay trám não) của tất cả các loài động vật có xương sống. Mặc dù tiểu não thường nhỏ hơn đại não (như
**Bắc Kinh** (; ), là thủ đô của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Thành phố nằm ở miền Hoa Bắc, và là một trong số bốn trực hạt thị của Trung Hoa, với
**Kính vạn hoa** là một bộ truyện dài nhiều tập của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Bộ truyện gồm 54 tập truyện mang tính hài hước kể về những chuyện vui buồn trong giới học
**Đại tạng kinh** (, _Dàzàngjīng_; , _Daejanggyeong_; , _Daizōkyō_), còn được gọi tắt là **Tạng kinh** (藏經) hay **Nhất thiết kinh** (一切經), là danh xưng dùng để chỉ các tổng tập Kinh điển Phật giáo
nhỏ|430x430px|BrdU (màu đỏ), thể hiện quá trình neurogenesis trong trung khu dưới hạt (SGZ) của vùng DG hồi hải mã. Hình ảnh minh họa này của Faiz và cộng sự, năm 2005. **Khoa học thần
Tiền giấy mệnh giá 500 [[đồng Việt Nam Cộng hòa|đồng phát hành năm 1966]] **Kinh tế Việt Nam Cộng hòa** (1955-1975) là một nền kinh tế theo hướng thị trường, đang phát triển, và mở
**Tiếu ngạo giang hồ** được coi là một trong những tiểu thuyết đặc sắc nhất của Kim Dung, với nhiều thành công về nội dung, cốt truyện, thủ pháp văn học. _Tiếu ngạo giang hồ_
**Hãn quốc Y Nhi**, (, _Hülegü-yn Ulus_, , _Ilxānān_, chữ Hán: 伊兒汗國), còn dịch là **hãn quốc Y Lợi** (伊利汗国) hoặc **hãn quốc Y Nhĩ** (伊尔汗国), là một hãn quốc của người Mông Cổ thành
**Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh**, còn được gọi là **Đại học UEH** () là đại học đa thành viên chuyên khối kinh tế hệ công lập, thuộc nhóm đại học trọng
**Lý Chấn Phiên**, thường được biết đến với nghệ danh **Lý Tiểu Long** (tiếng Trung: 李小龍, tiếng Anh: _Bruce Lee,_ 27 tháng 11 năm 1940 – 20 tháng 7 năm 1973), là một cố võ
**Nhị thập bát tú** là một thuật ngữ trong thiên văn học phương Đông cổ đại, chỉ 28 chòm sao nằm gần hoàng đạo và xích đạo thiên cầu. Đây là một phần quan trọng
**Kinh tế Israel** là một nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa phát triển với mức độ công nghiệp hóa, kỹ nghệ cùng hàm lượng tri thức cao, đây là quốc gia có
**Người Duy Ngô Nhĩ** hay **Người Uyghur** (tiếng Uyghur: ئۇيغۇرلار (chữ Ả Rập), уйғурлар (chữ Kirin), tiếng Trung ) là một sắc tộc người Turk sống chủ yếu ở khu tự trị Tân Cương, Trung
Cấu trúc cây rẽ nhánh tiếp thị đa cấp điển hình. Cá nhân màu xanh ở trên cùng sẽ nhận được tiền thưởng từ việc bán hàng của các thành viên màu đỏ ở tuyến
**Kinh tế Hàn Quốc** là một nền kinh tế hỗn hợp phát triển cao được đặc trưng bởi những tập đoàn sở hữu bởi các gia đình giàu có được gọi là Chaebol. Hàn Quốc
Turkmenistan là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới. Nước này có diện tích chủ yếu là hoang mạc với nông nghiệp thâm canh trong các khu vực được tưới
**Tề Tề Cáp Nhĩ** hay **Qiqihar** (tiếng Trung: 齐齐哈尔, ; bính âm: _Qíqíhā'ěr_) là một địa cấp thị và là thành phố lớn thứ hai của tỉnh Hắc Long Giang, Cộng hòa Nhân dân Trung
Vị trí các nền kinh tế đang nổi lên trên bản đồ thế giới, theo [[Morgan Stanley Capital International 2006]]**Các nền kinh tế đang nổi lên** là những nền kinh tế đang trong giai đoạn
nhỏ|Hoa đào nhỏ nhỏ|Cây hoa đào **Đào Hoa đảo** là một địa danh trong bộ ba tiểu thuyết võ hiệp _Xạ Điêu Tam Bộ Khúc_ của Kim Dung. Đảo Đào Hoa là một đảo nhỏ
**Nhĩ Chu Thiên Quang** (chữ Hán: 尒朱天光, 496 – 532), không rõ tên tự, người Bắc Tú Dung xuyên , dân tộc Yết đã Tiên Ti hóa, thành viên gia tộc Nhĩ Chu, tướng lãnh,
**Örkesh Dölet** (tiếng Duy Ngô Nhĩ: ئۆركەش دۆلەت; cũng được chuyển tự là **Uerkesh Davlet**), hay **Ngô Nhĩ Khai Hy** (giản thể: 吾尔开希, phồn thể: 吾爾開希, bính âm: Wú'ěrkāixī) là nhà bất đồng chính kiến
**Nhĩ Chu Thế Long** (chữ Hán: 尒朱世隆, 500 – 532), tên tự là **Vinh Tông**, người Bắc Tú Dung xuyên , dân tộc Yết đã Tiên Ti hóa, thành viên gia tộc Nhĩ Chu, tướng
**Quan hệ Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ** là mối quan hệ song phương chính thức giữa Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ. Hai nước chính thức
**Kinh tế Hoa Kỳ** (Mỹ) là một nền kinh tế tư bản chủ nghĩa hỗn hợp với kỹ nghệ, mức độ công nghiệp hóa và trình độ phát triển rất cao. Đây không chỉ là