✨Tiếng Taíno

Tiếng Taíno

Tiếng Taíno là một ngôn ngữ Arawak nói bởi người Taíno miền Caribe. Vào thời điểm tiếp xúc với người Tây Ban Nha, đây là ngôn ngữ chính khắp Caribe. Tiếng Taíno "cổ điển" (tiếng Taíno "lõi") từng là bản ngữ của cư dân quần đảo Leeward, Puerto Rico, Quần đảo Turks và Caicos, hầu hết Hispaniola, mon men đến Cuba. Tiếng Taíno Ciboney về cơ bản không được lưu giữ, nhưng tài liệu thực dân gợi lên rằng nó là phương ngữ Taíno, nó ở mé tây Hispaniola, Bahamas, Jamaica, và hầu hết Cuba.

Tới thế kỷ XV, tiếng Taíno đã thế chỗ nhiều ngôn ngữ bản địa khác, trừ cực tây Cuba và nơi này nơi khác tại Hispaniola. Do văn hóa Taíno suy sụp với nền cai trị thực dân Tây Ban Nha, nó bị tiếng Tây Ban Nha thế chỗ. Nó (về cơ bản) biến mất chỉ sau 100 năm tiếp xúc với người châu Âu Vì là ngôn ngữ bản địa đầu tiên mà người châu Âu tiếp xúc lúc mới đến châu Mỹ, tiếng Taíno cho các ngôn ngữ châu Âu nhiều từ mượn.

Phương ngữ

Granberry & Vescelius (2004) phân biệt hai phương ngữ, một trên Hispaniola và về phía đông, một cũng trên Hispaniola về phía tây.

  • Tiếng Taíno cổ điển (Đông), nói trong vùng văn hóa Taíno cổ điển và Taíno đông. Vùng này gồm quần đảo Leeward phía bắc Guadeloupe, Puerto Rico, Hispaniola, và Turks & Caicos. Tiếng Taíno cổ điển mon men đến miền đông Cuba vào thời điểm người Tây Ban Nha đến, có lẽ là do người từ Hispaniola chạy trốn người Tây Ban Nha.
  • Tiếng Taíno Ciboney (Tây), nói ở vùng văn hóa Ciboney và Lucayan. Những vùng này nằm ở Cuba, Jamaica, tây Hispaniola, và Bahamas.

Columbo nói rằng từ Bahama đến Cuba, Boriquen đến Jamaica, người dân nói một ngôn ngữ gồm nhiều phương ngữ nhưng đều thông hiểu nhau hết.

Ngữ âm học

Tiếng Taíno không phải ngôn ngữ viết. Những âm vị dưới đây phục dựng là tài liệu của người Tây Ban Nha:

Cũng có âm vỗ , đóng vai trò tha âm của .

Sự phân biệt giữa và được gợi lên từ phân biệt eei/ey trong ghi chép của người Tây Ban Nha, như trong ceiba "cây bông gòn". thường có thể đổi chỗ cho và có lẽ chỉ là một tha âm.

Phụ âm cuối duy nhất trong âm tiết hay từ là .

Tài liệu

  • Payne D.L., "A classification of Maipuran (Arawakan) languages based on shared lexical retentions", in: Derbyshire D.C., Pullum G.K. (eds.), Handbook of Amazonian Languages, vol. 3, Berlin, 1991.
  • Derbyshire D.C., "Arawakan languages", in: Bright, William (ed.), International Encyclopedia of Linguistics, vol. 1, New York, 1992.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiếng Taíno** là một ngôn ngữ Arawak nói bởi người Taíno miền Caribe. Vào thời điểm tiếp xúc với người Tây Ban Nha, đây là ngôn ngữ chính khắp Caribe. Tiếng Taíno "cổ điển" (tiếng
nhỏ|ình tượng vị thần (Zemi) Cộng hòa Dominica(?): Taino thế kỷ 15-16 **Người Taíno** nằm trong số những người da đỏ bản địa vùng biển Caribbean và Florida. Đồng thời với người châu Âu vào
**Tiếng Warao** (còn gọi là **Guarauno**, **Guarao**, **Warrau**) là ngôn ngữ bản địa của người Warao. Đây là một ngôn ngữ tách biệt, được nói bởi khoảng 28.000 người chủ yếu ở bắc Venezuela, Guyana
**Tiếng Tây Ban Nha Cuba** (_español Cubano_) gọi là thông tục đơn giản là _cubano_, hoặc thậm chí là _cubañol_ là một phương ngữ của tiếng Tây Ban Nha. Đó là phương ngữ được sử
**Jamaica** là một quốc đảo, có chiều dài và chiều rộng với diện tích 11.100 km². Quốc gia này nằm ở Biển Caribbean, cự ly khoảng về phía nam Cuba, và về phía tây Hispaniola, đảo
**Puerto Rico** (phiên âm tiếng Việt: Pu-éc-tô Ri-cô, ), tên gọi chính thức là **Thịnh vượng chung Puerto Rico** (, ) là một vùng quốc hải thuộc chủ quyền của Hoa Kỳ. Puerto Rico nằm
**Cộng hòa Dominicana** (tiếng Tây Ban Nha: _República Dominicana_, Tiếng Việt: **Cộng hòa Đô-mi-ni-ca-na**) là một quốc gia nằm trên đảo Hispaniola thuộc quần đảo Đại Antilles của vùng Caribe. Quốc gia này chiếm giữ
**Lịch sử Cuba** được đặc trưng bởi sự phụ thuộc vào các cường quốc bên ngoài như Tây Ban Nha, Hoa Kỳ và Liên Xô. Đảo Cuba là nơi sinh sống của nhiều nền văn
**Haiti** (; tiếng Pháp _Haïti,_ ; tiếng Haiti: _Ayiti_), tên chính thức **Cộng hòa Haiti** ); (Tiếng Haiti: Repiblik Ayiti) (Tiếng Việt: Cộng hòa Ha-i-ti), là một quốc gia ở vùng biển Ca-ri-bê nói tiếng
**Cuba** (), tên gọi chính thức là **Cộng hòa Cuba** (tiếng Tây Ban Nha: _República de Cuba_) là một quốc đảo có chủ quyền nằm ở vùng Caribe. Cuba bao gồm đảo Cuba (hòn đảo
**Hispaniola** (tiếng Tây Ban Nha: _La Española_, tiếng Taíno: _Haiti_) là đảo lớn thứ 22 trên thế giới, nằm trong nhóm đảo Đại Antilles, Caribbe. Đây là đảo lớn thứ nhì Caribbe sau Cuba, và
**Rừng quốc gia El Yunque** () trước đây được gọi là **rừng quốc gia Luquillo**, và **rừng quốc gia Caribbean** _Bosque Nacional del Caribe_), là một khu rừng nằm ở đông bắc Puerto Rico. Đây
nhỏ|phải|Xì gà Cuba (dòng [[xì gà Cohiba)]] **Xì gà Cuba** (_Cuban cigars_) là các loại xì gà được sản xuất tại Cuba từ thuốc lá được trồng tại quốc đảo Cuba, đây là một sản
**Bahamas** () hay tên chính thức **Thịnh vượng chung Bahamas** (phiên âm Tiếng Việt: Ba-ha-mát), hay **Quần đảo Bahamas** là một quốc gia nói tiếng Anh tại Vùng Caribe. Là một quần đảo với 700
**Creole Haiti** (, ; ) là một ngôn ngữ creole dựa trên tiếng Pháp được nói bởi 9,6–12triệu người trên toàn cầu, và là ngôn ngữ mẹ đẻ của hầu hết người Haiti. Ngoài nền
thumb|right|Quả ổi chín (_[[Psidium guajava_).]] **Ổi** (tiếng Anh: **guava** ( )) là một loại trái cây nhiệt đới phổ biến được trồng ở nhiều vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ổi thường (_Psidium guajava_)
**Cá nhám đầu xẻng** hay **cá nhám búa đầu nhỏ**, **cá mập đầu xẻng**, tên khoa học **_Sphyrna tiburo_**, là thành viên của chi Cá nhám búa (_Sphyrna_) thuộc họ Cá nhám búa. Tiếng Hy
**Quần đảo Cayman** thuộc lãnh thổ hải ngoại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, nằm ở phía Tây vùng biển Caribe, bao gồm 3 đảo: Grand Cayman, Cayman Brac và đảo Little
**Yara** là một đô thị ở tỉnh Granma của Cuba, nằm ở trung độ giữa các thành phố Bayamo và Manzanillo, ở vịnh Guacanayabo. Yara có nghĩa "nơi chốn" trong tiếng Taíno. Đô thị này
nhỏ|phải|Phố cổ La Havana đầy màu sắc nhỏ|phải|Xe hơi cổ ở Cuba **Văn hóa Cuba** (_Culture of Cuba_) là sự kết hợp của các yếu tố phức hợp và ảnh hưởng khác nhau tại đất
Lịch sử thuộc địa của Hoa Kỳ bao gồm lịch sử thực dân châu Âu tại châu Mỹ từ khi bắt đầu thuộc địa hóa vào đầu thế kỷ 16 cho đến khi sáp nhập
nhỏ|Một góc nhìn lãng mạn về thời khắc đoàn thám hiểm của [[Christopher Columbus đặt chân lên châu Mỹ (Dióscoro Puebla, 1862).]] **Phát hiện ra châu Mỹ** là hội nghị lịch sử được đánh dấu
nhỏ|Rita Longa **Rita Longa** (14 tháng 6 năm 1912, Havana, Cuba - ngày 29 tháng 5 năm 2000, Havana, Cuba) là một nhà điêu khắc Cuba. Bà lần đầu nghiên cứu nghệ thuật thương mại
Sinh khoảng năm [[1450, Cristoforo Colombo được thể hiện trong bức chân dung do Alejo Fernándõ vẽ giai đoạn 1505–1536. Ảnh chụp của nhà sử học Manuel Rosa]] **Cristoforo Colombo** (tiếng Tây Ban Nha: _Cristóbal
**Vẹt Iguaca** (danh pháp hai phần: **_Amazona vittata_**), còn gọi là **vẹt Puerto Rico**, hay chính xác hơn là **vẹt Amazona Puerto Rico**, là loài chim đặc hữu duy nhất ở quần đảo Puerto Rico,
**Các dân tộc bản địa châu Mỹ** (**thổ dân châu Mỹ** hay **người Anh-điêng**, ở Việt Nam còn gọi là **người da đỏ** để chỉ dân bản địa ở Hoa Kỳ mà bắt nguồn từ
nhỏ|phải|Họa phẩm về thần gió tây Zephyrus trong thần thoại Hy Lạp **Vị thần thời tiết** (_Weather god_) là một vị thần thánh/nữ thần trong thần thoại gắn liền với các hiện tượng thời tiết
**Groot** là một siêu anh hùng xuất hiện trong các cuốn truyện tranh Mỹ do Marvel Comics xuất bản. Được tạo bởi Stan Lee, Jack Kirby, Larry Lieber, và Dick Ayers, nhân vật này lần
**Quần đảo Leeward** , nghĩa đen là **Quần đảo khuất gió** là một nhóm các đảo nằm ở Tây Ấn, kéo dài từ phía Đông Puerto Rico đến phía Nam Dominica, là các đảo phía
**Alexandria Ocasio-Cortez** (; ; sinh ngày 13 tháng 10 năm 1989), còn được biết tới qua tên viết tắt **AOC**, là một chính khách người Mỹ đảm nhiệm chức vụ Dân biểu Hoa Kỳ đại
nhỏ|phải|Một bộ sưu tập xì gà Bốn điếu xì gà từ 4 nhãn hiệu khác nhau Hình ảnh [[Che Guevara và điếu xì gà]] **Xì gà** là một loại thuốc lá làm từ lá thuốc
**Khoai tây** (danh pháp hai phần: **_Solanum tuberosum_**), thuộc họ Cà (_Solanaceae_). Khoai tây là loài cây nông nghiệp ngắn ngày, trồng lấy củ chứa tinh bột. Chúng là loại cây trồng lấy củ rộng
nhỏ|Đảo Eleuthera được bao quanh bởi các vùng biển nông có màu xanh lam nhạt được hình thành bởi dòng đáy biển trong vùng nước nông nổi bật, tương phản hoàn toàn với màu xanh
**Ngữ hệ Arawak**, còn gọi là **ngữ hệ Maipure**, là một ngữ hệ thổ dân Nam Mỹ. Hiện nay ở Nam Mỹ, chỉ Ecuador, Uruguay, và Chile là không có thành phần dân cư nói
**Cự đà** (danh pháp khoa học **_Iguana_**) là một chi gồm các loài thằn lằn sống ở các khu vực nhiệt đới Trung và Nam Mỹ và khu vực Caribbe. Cự đà không tồn tại
**Trái Đất rỗng** là một tập hợp các thuyết cho rằng Trái Đất hoặc là hoàn toàn rỗng hoặc có chứa một không gian rỗng đáng kể bên trong nó. Các thuyết này từ lâu
**Mona** (tiếng Tây Ban Nha: Isla de la Mona) là hòn đảo lớn thứ ba của quần đảo Puerto Rico, sau hòn đảo chính Puerto Rico và Vieques. Đây là đảo lớn nhất trong quần
**Bartolomé de las Casas** (; 11 tháng 11 năm 1484 – 18 tháng 7 năm 1566) là một địa chủ, thầy dòng, linh mục, và giám mục người Tây Ban Nha sống vào thế kỷ