✨Tiếng Rusyn

Tiếng Rusyn

Tiếng Rusyn (tiếng Rusyn Carpathia: (), (); tiếng Rusyn Pannonia: (), còn được gọi trong tiếng Anh là Ruthene (đôi khi là Ruthenia), là một ngôn ngữ Đông Slav được nói bởi người Rusyn ở Đông Âu.

Phân loại

Có một số lý thuyết tranh luận về bản chất của tiếng Rusyn là một ngôn ngữ hay phương ngữ. Giới nghiên cứu Séc, Slovak và Hungary cũng như Mỹ và một số nhà ngôn ngữ học Ba Lan và Serbia coi nó là một ngôn ngữ riêng biệt (với mã ISO 639-3 riêng), trong khi các học giả khác (đặc biệt là ở Ukraina và cả Ba Lan, Serbia và Romania) coi nó là một phương ngữ Tây Nam của tiếng Ukraina.

Phân bố địa lý

Tiếng Rusyn Pannonia được nói ở Vojvodina ở Serbia và một phần của Croatia.

Tiếng Rusyn Carpathia được nói ở:

  • Vùng Transcarpathian của Ukraina
  • Đông bắc Slovakia
  • Ba Lan (từng hiện diện ở đông nam, nhưng bây giờ chủ yếu nằm rải rác ở mạn bắc và mạn tây). Dạng tiếng Rusyn ở Ba Lan thường được gọi là Lemko Từ năm 1995, tiếng Rusyn được công nhận là một ngôn ngữ thiểu số ở Slovakia, được hưởng vị thế của một ngôn ngữ chính thức tại các đô thị nơi có hơn 20 phần trăm cư dân nói tiếng Rusyn.

Tiếng Rusyn được liệt kê là ngôn ngữ được bảo vệ bởi Hiến chương châu Âu về ngôn ngữ thiểu số và khu vực ở Slovakia, Serbia, Croatia và Romania.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiếng Rusyn** (tiếng Rusyn Carpathia: (), (); tiếng Rusyn Pannonia: (), còn được gọi trong tiếng Anh là **Ruthene** (đôi khi là **Ruthenia**), là một ngôn ngữ Đông Slav được nói bởi người Rusyn ở
**Tiếng Slav Đông cổ** hay **tiếng Nga cổ**, là ngôn ngữ của người Slav Đông sống ở Rus' Kiev và những nhà nước khác hình thành sau khi Rus' Kiev sụp đổ. Đây là ngôn
**Người Mỹ gốc Rusyn** () là công dân của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, có tổ tiên là người Rusyn, sinh ra ở Karpat Ruthenia, hoặc các khu vực lân cận của Trung Âu. Tuy
thumb|Tỉnh Zakarpattia (màu đậm), phía tây Ukraina. thumb|Huy hiệu của Karpat-Ukraina, hiện được [[tỉnh Zakarpattia sử dụng.]] **Ruthenia Karpat** () là một vùng lịch sử trên ranh giới giữa Trung và Đông Âu, hiện nay
**Hungary** () là một quốc gia không giáp biển thuộc khu vực Trung Âu. Có diện tích thuộc lưu vực Carpathian, nước này giáp với Slovakia về phía bắc, Ukraine về phía đông bắc, Romania
**Vojvodina**, tên chính thức là **Tỉnh tự trị Vojvodina** (tiếng Serbia:Аутономна Покрајина Војводина, Autonomna Pokrajina Vojvodina, tiếng Hungary: Vajdaság Autonóm Tartomány; tiếng Slovak: Autonómna Pokrajina Vojvodina; tiếng România: Provincia Autonomă Voivodina; tiếng Croatia: Autonomna Pokrajina
**Tỉnh tự trị Xã hội chủ nghĩa Vojvodina** (; ) là một trong hai tỉnh tự trị của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Serbia, thuộc Cộng hòa Liên bang Xã hội chủ nghĩa Nam
**Cộng hoà Nhân dân Tây Ukraina** hoặc **Cộng hoà Dân tộc Ukraina** (; viết tắt ), trong một khoảng thời gian tồn tại gọi là **tỉnh miền Tây của Cộng hoà Nhân dân Ukraina** (
**Ghe** hay **Ge** (Г г г; in nghiêng: _Г_ _г_) là một mẫu tự trong bảng chữ cái Kirin. Trong một vài ngôn ngữ, Г được đọc thành He.
Ngôn ngữ chính được nói ở **Ba Lan** là tiếng Ba Lan. Cộng đồng người khiếm khuyết sử dụng Ngôn ngữ ký hiệu Ba Lan thuộc Ngôn ngữ ký hiệu của Đức. Theo **Đạo luật
**Andy Warhol** (6 tháng 8 năm 1928 – 22 tháng 2 năm 1987) là một họa sĩ người Mỹ gốc Rusyn nổi tiếng về nghệ thuật đại chúng (_Pop Art_). Ông thường sơn tranh hậu
**Ngữ hệ Ấn-Âu** là một ngữ hệ lớn có nguồn gốc từ Tây và Nam đại lục Á-Âu. Nó bao gồm hầu hết ngôn ngữ của châu Âu cùng với các ngôn ngữ ở sơn
nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Thánh Vasily trên Quảng trường Đỏ, ở Moskva|thế=]] **Văn hóa Nga** có truyền thống lâu đời về nhiều mặt của nghệ thuật, đặc biệt khi nói đến văn học, múa dân
**Áo**, quốc hiệu là **Cộng hòa Áo**, là một quốc gia không giáp biển nằm tại Trung Âu. Quốc gia này tiếp giáp với Cộng hòa Séc và Đức về phía bắc, Hungary và Slovakia
**Nhóm ngôn ngữ Slav Đông** là một trong ba phân nhóm ngôn ngữ Slav, hiện được nói khắp Đông Âu, Bắc Á và vùng Kavkaz. Đây là nhóm ngôn ngữ Slav có đông người nói
**Tỉnh Nowogródek** () là một đơn vị hành chính của Đệ Nhị Cộng hòa Ba Lan từ năm 1919 đến 1939, với thủ phủ là Nowogródek (nay là Navahrudak, Belarus). Sau cuộc xâm lược Ba
[[Tập tin:Kajetan Saryusz-Wolski – Русь.jpg|thumb|Bưu chính năm 1907 của họa sĩ Ba Lan mô tả các biểu tượng quốc gia của Ruthenia:
1. Tổng lãnh thiên thần Micae, thánh bảo trợ của Kyiv và Ukraina
**Karpat-Ukraina** hay **Ukraina Karpat** (, ) là một khu tự trị của Tiệp Khắc, được thành lập vào tháng 12 năm 1938 khi đổi tên vùng Podkarpatská Rus (Rus cận Karpat). Quyền tự trị hành
thumbnail|Uzhhorod**Uzhhorod** hay **Uzhgorod** (tiếng Ukraina và tiếng Nga: Ужгород) là một thành phố Ukraina. Thành phố thuộc tỉnh Zakarpattia. Dân số theo điều tra năm 2022 là 115.449 người Uzhhorod nằm ở phía tây Ukraina,
**Người Ukraina** (, ) là một dân tộc Đông Slav bản địa tại Ukraina. Bản ngữ của người Ukraina là tiếng Ukraina. Đa số người Ukraina là tín đồ Chính thống giáo Đông phương, một
**Galicia** (, ; , ) là một khu vực lịch sử và địa lý trải dài tại nơi ngày nay là miền đông nam Ba Lan và miền tây Ukraina, một thời gian dài là
**Người Mỹ gốc Nga** (, ) là người Mỹ có tổ tiên hoàn toàn hoặc một phần từ người Nga. Thuật ngữ này có thể áp dụng cho Người Nga hải ngoại nhập cư đến
**Trận Vukovar** là một cuộc vây hãm kéo dài 87 ngày từ tháng 8 đến tháng 11 năm 1991 ở thành phố Vukovar, miền đông Croatia, áp đặt bởi Quân đội nhân dân Nam Tư
**Ruthenia Đỏ**, hay ** Rus' Đỏ, Hồng Nga, Nga Đỏ** (; __; ; ), là một thuật ngữ được sử dụng từ thời Trung cổ để chỉ các thân vương quốc phía tây nam của
nhỏ|Tấm biển tại [[Ung Hòa cung tại Bắc Kinh, Trung Quốc, từ phải sang trái viết bằng tiếng Mãn, tiếng Hán, tiếng Tạng, tiếng Mông Cổ.]] nhỏ|phải|Biểu trưng của chính quyền Liên bang [[Thụy Sĩ,
thumb|_Ye_, from [[Karion Istomin's alphabet book (1694)]] **Ye**, **Je**, **Ie**, hoặc đơn giản là **E** (Е е; in nghiêng: _Е_ _е_) là một chữ cái trong hệ thống chữ
**Chữ Kirin**, **chữ Cyril** ( )(Кири́л) hay là chữ **Slav** (Slavonic hoặc Slavic) là một hệ thống chữ viết sử dụng cho nhiều ngôn ngữ khác nhau ở lục địa Á-Âu và được dùng như
**Cộng hòa Slovakia** (tiếng Việt: **Xlô-va-ki-a**; tiếng Anh: **Slovakia** ; tiếng Slovak: , đầy đủ ) là một quốc gia nằm kín trong lục địa tại Trung Âu với dân số trên 5 triệu người
**Tiệp Khắc** (, _,_ trước năm 1990: _Československo_, ), trong khẩu ngữ còn gọi tắt là **Tiệp**, là một cựu nhà nước có chủ quyền tại Trung Âu tồn tại từ tháng 10 năm 1918,
**Người Slav** hay **Slavơ** là những nhóm người nói ngữ tộc Slav. Người Slav phân bố về mặt địa lý trên khắp các vùng phía bắc của lục địa Á-Âu; họ chủ yếu sinh sống
right|thumb|Điệu múa dân gian Slovakia right|thumb|Nhà thờ bằng gỗ ởn [[Bodružal là một ví dụ về kiến trúc dân gian của Rusyn và được chọn là di sản thế giới của UNESCO.]] **Văn hóa Slovakia**
**Yery**, **Yeru**, **Ery** hay **Eru** (Ы ы; dạng in nghiêng: _Ы_ _ы_), thường được gọi là trong tiếng Nga hiện đại hoặc trong lịch sử và trong tiếng Slavonic
**Người Slav Tây** là các sắc tộc Slav nói các ngôn ngữ Slav Tây. Họ tách khỏi nhóm người Slav chung vào khoảng thế kỷ thứ 7, và thành lập các chính thể độc lập
phải|nhỏ| Nhà thờ Chúa Thánh Thần **Levoča** () () là một thị trấn ở Vùng Prešov phía đông Slovakia với dân số 14.700 người. Thị trấn có trung tâm lịch sử, nhà thờ phong cách
phải|nhỏ|200x200px| Bản đồ cho thấy biên giới của Ba Lan trước năm 1938 (bao gồm khu vực màu xám đại diện cho [[Kresy) và sau năm 1945. "Lãnh thổ được phục hồi" là những vùng
**Chiến tranh Ba Lan – Ukraina**, diễn ra từ tháng 11 năm 1918 đến tháng 7 năm 1919, là cuộc xung đột giữa Cộng hòa Ba Lan thứ hai và các lực lượng Ukraina (cả
Sau khi Cuộc tấn công Ba Lan được phát động bởi cả Liên Xô và Đức Quốc Xã, các chiến dịch khủng bố và đàn áp người Ba Lan của Liên Xô đã bắt đầu
**Cộng hòa Nhân dân Ba Lan** (1952–1989), trước đây là **Cộng hòa Ba Lan** (1944–1952), là một quốc gia ở Trung Âu tồn tại như tiền thân của Cộng hòa Ba Lan dân chủ hiện
**Novi Sad** (Serbia Cyrillic: Нови Сад, phát âm là [Novi ː sa ː d]; tiếng Hungary: Újvidék; tiếng Slovakia: Novy Sad; Rusyn: Нови Сад) là thủ phủ của tỉnh Vojvodina miền bắc Serbia, và trung
**Tỉnh Zakarpatsk** hay **Zakarpattia** (tiếng Ukraina: Закарпатська область) là một tỉnh (oblast) nằm ở phía tây nam của Ukraina. Tỉnh có cùng ranh giới với khu vực lịch sử Karpat Ruthenia và có đường biên
**Hungary** là một quốc gia ở Trung Âu. Lịch sử của nó theo tên này từ thời đầu Trung cổ, khi các lưu vực sông Pannonian bị những người Magyar chinh phục. Các vương quốc
**Kajetan Abgarowicz** (bút danh: **Kajetan Abgar-Soltan**, và **Soltan Abgar**; ) (sinh ngày 7 tháng 8 năm 1856 tại Czerniowie, Vương quốc Galicia và Lodomeria – mất ngày 27 tháng 7 năm 1909 tại Truskavets, Ukraine