✨Tiếng Emilia-Romagna
Tiếng Emilia-Romagna (còn bị gọi nhầm là tiếng Emilia) là một ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Rôman, được nói ở Bắc-Tây Ý (tại Emilia-Romagna, ở miền nam Lombardia, miền bắc Toscana (Lunigiana) và miền bắc Marche. Nó cũng được sử dụng ở San Marino.
Số lượng người nói tại Emilia-Romagna được ước tính chừng 3.500.000 (dữ liệu 1987). Tiếng Emilia-Rôman được công nhận là ngôn ngữ thiểu số của châu Âu kể từ năm 1981 (Báo cáo 4745 của Hội đồng châu Âu). UNESCO cũng đưa nó vào Sách đỏ các ngôn ngữ bị đe dọa, trong số các ngôn ngữ đáng được bảo vệ.
Ở Ý, theo truyền thống, nó được gọi là phương ngữ, điều này có thể gây nhầm lẫn bên ngoài Ý vì tiếng Emilia-Romagna không phải là một phương ngữ của tiếng Ý, mà là một sự phát triển song song của tiếng Latinh. Các phương ngữ tiếng Emilia-Romagna có các đặc điểm hình thái, cú pháp và từ vựng khác biệt với tiếng Ý, không được chia sẻ với các ngôn ngữ Ý Trung.
Ngày nay thuật ngữ Emilia-Romagna không được dùng nữa và bị coi là lỗi thời. Và để tôn trọng sự phân loại ngôn ngữ học mới nhất, ta nên phân biệt Emilia và Romagna thành hai ngôn ngữ gần gũi nhưng riêng biệt.
Phương ngữ
Các phương ngữ của tiếng Emilia-Romagna được chia thành hai nhóm chính, mỗi nhóm bao gồm các nhóm con khác nhau.
- Các phương ngữ Romagna nói ở Romagna (tại các tỉnh Forlì-Cesena, Ravenna và Rimini), mạn bắc Marche (Pesaro và Urbino) và tại Cộng hòa San Marino;
- Các phương ngữ Emilia nói ở Emilia, ở các tỉnh (Piacenza, Parma, Reggio Emilia, Modena, Bologna và Ferrara) và ở Toscana (tỉnh Massa Carrara).
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Tiếng **Emilia-Romagna** (còn bị gọi nhầm là **tiếng Emilia**) là một ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Rôman, được nói ở Bắc-Tây Ý (tại Emilia-Romagna, ở miền nam Lombardia, miền bắc Toscana (Lunigiana) và miền
**Emilia-Romagna** (, tiếng Romagnol: _Emélia-Rumâgna_) là một vùng ở Bắc Ý, bao gồm hai vùng lịch sử là Emilia và Romagna. Thủ phủ vùng là Bologna. Nó có diện tích , và dân số khoảng
**Lugo** là một đô thị tự quản và xã (_comune_) ở bắc vùng Emilia-Romagna của Ý, trong tỉnh Ravenna. Đô thị này rộng 116 km2, dân số thời điểm giữa năm 2009 là 37.770 người.
**Tiếng Liguria** (_ligure_ hoặc _lengua ligure_) là loại ngôn ngữ Gallo-Rôman được sử dụng ở vùng Liguria ở miền Bắc nước Ý, các vùng ven biển Địa trung Hải của Pháp, Monaco và trong những
**Reggio Emilia** (tiếng Latin: _Regium Lepidi_ và _Regium_) là một thành phố ở phía bắc Italia , trong vùng Emilia-Romagna. Thành phố này có dân số khoảng 168.885 người tại thời điểm ngày 30 tháng
**Tỉnh Reggio Emilia** (tiếng Ý: _Provincia di Reggio Emilia_) là một trong 8 tỉnh ở vùng Emilia-Romagna. Tỉnh lỵ là thành phố Reggio Emilia. Tỉnh có diện tích 2.293 km², dân số 487.003 người (2005). Có
**Công quốc Modena và Reggio** (tiếng Ý: _Ducato di Modena e Reggio_, tiếng La Tinh: _Ducatus Mutinae et Regii_) là một nhà nước trên Bán đảo Ý, được thành lập vào năm 1452 nằm ở
**Tỉnh Bologna** (Tiếng Ý: **_Provincia di Bologna_**) là một tỉnh cũ ở vùng Emilia-Romagna của Ý. Tỉnh lỵ là thành phố Bologna. Từ năm 2015, tỉnh bị thay thế bằng thành phố trung tâm Bologna.
**Budrio** là một thị xã ở tỉnh Bologna, vùng Emilia-Romagna, Italia; cự ly 15 km về phía đông Bologna. Budrio là nơi sinh của Giuseppe Barilli, nổi tiếng hơn với tên Quirico Filopanti, một nhà toán
**Công quốc Parma**, tên gọi chính thức là **Công quốc Parma và Piacenza** (; ) là một công quốc lịch sử trên Bán đảo Ý, được thành lập vào năm 1545, toạ lạc ở miền
**Tỉnh Parma** (Tiếng Ý: _Provincia di Parma_) là một tỉnh ở vùng Emilia-Romagna của Ý. Tỉnh lỵ là thành phố Parma. Tỉnh Parma có sân bay Giuseppe Verdi. Tỉnh này có diện tích 3.449 km², tổng
**Tỉnh Ravenna** (Tiếng Ý: _Provincia di Ravenna_) là một tỉnh ở vùng Emilia-Romagna của Ý. Tỉnh lỵ là thành phố Ravenna. Tỉnh này có diện tích 1.858 km², tổng dân số là 365.369 người (2005). Có
**Tỉnh Ferrara** (Tiếng Ý: _Provincia di Ferrara_) là một tỉnh ở vùng Emilia-Romagna của Ý. Tỉnh lỵ là thành phố Ferrara. Tỉnh này có diện tích 2.632 km² và tổng dân số là 349.774 (2005). Có
**A.C. Carpi** là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp của Ý có trụ sở tại Carpi thuộc tỉnh Modena. Carpi FC 1909 được thành lập vào năm 1909 và tái thành lập vào
**Nhóm ngôn ngữ Gallo-Ý**, **Gallo-Itali**, **Gallo-Calupine** hoặc đơn giản là **Calupine** tạo thành phần lớn của nhóm ngôn ngữ Rôman tại miền bắc Italy. Chúng gồm những ngôn ngữ: Piemonte, Lombard, Emilia-Romagna và Liguria. Tiếng
**Nhà thờ chính tòa Modena** (tiếng Ý: _Duomo di Modena_), ở thành phố Modena, Ý, là một trong số các tòa nhà theo lối kiến trúc Roman quan trọng nhất ở châu Âu. Cùng với
**Castelnovo Monti** (chính thức: **Castelnovo ne' Monti** là một đô thị ở Ý. Đô thị này nằm ở tỉnh Reggio Emilia trong vùng núi Apennine. Dân số của Castelnovo Monti là 10.053 người. Castelnovo nổi
**Scandiano** là một thị xã ở Emilia-Romagna, Italia, thuộc tỉnh Reggio Emilia. Thị xã có dân số 24.700 người thời điểm cuối tháng 3 năm 2009. Đây là quê hương của thủ tướng Ý Romano
**Các mái cổng của Bologna** là một di sản văn hóa và kiến trúc quan trọng của thành phố Bologna, Ý. Nó là biểu tượng đại diện cho thành phố cùng với Các tháp của
**Đại học Gelato** là ngôi trường tọa lạc ở Anzola dell'Emilia nằm gần Bologna, Ý. Trường này được nhà sản xuất máy làm kem Carpigiani thành lập vào năm 2003, với mục đích dạy cho
nhỏ|270x270px|Nhóm ngôn ngữ Rôman (đơn giản hóa)|liên_kết=Special:FilePath/Romance_languages_improved.PNG **Nhóm ngôn ngữ Tây Rôman** là một trong hai phân nhánh của nhóm ngôn ngữ Rôman được đề xuất dựa trên tuyến La Spezia-Rimini. Chúng bao gồm các
**Reggiolo** (Guastallese: ) là một thị trấn tại Emilia-Romagna, Ý. Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2016, Reggiolo có khoảng 9.192 người. Carlo Ancelotti, huấn luyện viên nổi tiếng của câu lạc bộ Real
**Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman** thuộc nhóm ngôn ngữ Rôman bao gồm ngôn ngữ con tiếng Pháp, tiếng Occitan và tiếng tiếng Franco-Provençal (Arpitan). Tuy nhiên, các định nghĩa khác rộng hơn nhiều, bao gồm nhiều
**Evangelista Torricelli** () (15 tháng 10 năm 1608 – 25 tháng 10 năm 1647) là nhà vật lý, nhà toán học người Ý, nổi tiếng với phát minh ra phong vũ biểu. ## Sự nghiệp
**Benito Amilcare Andrea Mussolini** (; 29 tháng 7 năm 1883 – 28 tháng 4 năm 1945). Được gọi là _Il Duce_ (Quý Lãnh tụ), Mussolini là người sáng lập ra chủ nghĩa phát xít Ý.Năm
**Sân bay Federico Fellini** (tiếng Ý: Aeroporto di Federico Fellini) (mã sân bay IATA: RMI, mã sân bay ICAO: LIPR) là một sân bay nằm tại Miramare, 5 km về phía đông nam của Rimini, Ý
right|thumb|[[Heinrich IV (đế quốc La Mã Thần thánh)|Heinrich IV và Giáo hoàng Grêgôriô VII ở Canossa 1077, mô tả bởi Carlo Emanuelle]] **Chuyến đi Canossa** (), đôi khi được gọi là **Chịu nhục ở Canossa**
thumb|Ẩm thực Ý (theo chiều kim đồng hồ): [[Pizza Margherita, mì spaghetti alla carbonara, cà phê espresso, và kem gelato.]] **Ẩm thực Ý** đã phát triển qua nhiều thế kỷ với những biến động chính
**Tiber** (tiếng Latinh: _Tiberis_, tiếng Ý: _Tevere_) là dòng sông chính ở thủ đô Roma, là con sông dài thứ ba ở Ý cũng như là con sông dài nhất tại miền Trung của quốc
**Trường đua Imola,** tên chính thức là **Trường đua quốc tế Enzo e Dino Ferrari** (tiếng Italia **Autodromo Internazionale Enzo e Dino Ferrari**), là một trường đua xe chuyên dụng nằm ở thị trấn Imola,
**Cesena Football Club** là một câu lạc bộ bóng đá Ý có trụ sở tại Cesena, Emilia-Romagna. Hiện đội đang chơi ở Serie B của Ý mùa giải 2024–25 sau khi thăng hạng từ Serie
phải|nhỏ|300x300px|_Piada_ hoặc _[[piadina_ với bresaola (bò muối). _Piadina_ không chỉ là món ăn của San Marino mà cũng rất phổ biến trong khu vực xung quanh, Emilia-Romagna.]] Vì San Marino là một vi quốc gia
**Câu lạc bộ bóng đá Reggio Audace**, thường được gọi là **Reggio Audace**, là một câu lạc bộ bóng đá Ý có trụ sở tại Reggio Emilia, Emilia-Romagna. Câu lạc bộ là đội thừa kế
Trong ẩm thực Ý, **ragù** ( từ ) là một loại nước xốt được làm từ thịt thường được phục vụ với pasta. Một xã hội của ẩm thực Ý, , ghi lại một số
**Công quốc Milano** (tiếng Ý: _Ducato di Milano_; tiếng Lombard: _Ducaa de Milan_) là một nhà nước ở Bắc Ý, được thành lập vào năm 1395 bởi Gian Galeazzo Visconti, khi đó là lãnh chúa
**Esteban José Jean-Pierre Ocon-Khelfane** (tiếng Pháp: [ɛs.te.ban ɔ.kɔ̃]; sinh ngày 17 tháng 9 năm 1996) là một tay đua người Pháp thi đấu cho đội đua BWT Alpine-Renault ở Công thức 1. Anh đã ra
**Parma** () là một thành phố của Ý nằm trong khu vực Emilia-Romagna, nổi tiếng với những kiến trúc, âm nhạc và nghệ thuật. Đây là thành phố đông dân thứ hai ở Emilia-Romagna sau
thumb|right|Bắc Ý được tô đậm. **Miền Bắc nước Ý** hay **Bắc Ý** được gọi không chính thức trong tiếng Ý là _Il Nord_, _Settentrione_ hay _Alta Italia_. Đây là một vùng địa lý và do
nhỏ|phải|Một cô bé đang ăn Pizza **Lịch sử của pizza** bắt nguồn từ thời cổ đại, khi nhiều nền văn hóa cổ đại làm ra bánh mì dẹt với một lớp phủ bên trên. Họ
Tháng 3 năm 2020 là tháng thứ ba trong năm 2020. Tháng này bắt đầu vào ngày Chủ nhật và kết thúc vào thứ ba, sau 31 ngày. Trang này dành cho tin tức về
Đây là dòng thời gian các sự kiện chính vào tháng 3 năm 2020 của đại dịch COVID-19, gây ra bởi SARS-CoV-2, lần đầu tiên được phát hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc. ## Thống
**Bologna** (, , ; ; ) là một thành phố ở đông bắc nước Ý, là thủ phủ vùng Emilia-Romagna (plaine du Pô) và thuộc tỉnh Bologna. Bologna là thành phố đông dân thứ bảy
thumb|Vùng mà Parmigiano-Reggiano được sản xuất, theo quy định của EU và Ý. **Pho mát Parmesan** có tên tiếng Ý đầy đủ là **Parmigiano-Reggiano** (; ), là một pho mát dạng hạt cứng. Nó được
**Sicilia** ( , ) là một vùng hành chính tự trị của Ý. Vùng này gồm có đảo Sicilia lớn nhất Địa Trung Hải và lớn thứ 45 thế giới, cùng một số đảo nhỏ
**Nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman** hay **Rhaetia** là một nhóm ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Rôman được nói ở bắc và đông bắc Ý và ở Thụy Sĩ. Cái tên "Rhaetia-Rôman" dùng để chỉ tỉnh
**Đông Bắc Ý** ( hay chỉ ) là một trong năm vùng thống kê chính thức của Ý được Viện Thống kê Quốc gia Ý (ISTAT) sử dụng, đất là một vùng cấp 1 của
**Piemonte** (tiếng Piemonte và tiếng Occitan: _Piemont_; tiếng Pháp: _Piémont_) là một trong 20 vùng của Ý. Diện tích vùng này là 25.399 km² với dân số khoảng 4,4 triệu người. Thủ phủ là thành phố
nhỏ|350x350px| Khách hàng học bài và đọc sách tại Thư viện công cộng chi nhánh chính New York **Thư viện công cộng** là thư viện mà công chúng có thể truy cập và thường được
**Giorgio Armani** (sinh ngày 11 tháng 7 năm 1934) là một nhà tạo mẫu thời trang người Italia. Ông nổi tiếng trong việc thiết kế cho các dòng sản phẩm y phục nam giới. ##
**Toscana** () là một vùng ở Trung Ý với diện tích khoảng và dân số khoảng 3,8 triệu người (2013). Thủ phủ vùng là Firenze (_Florence_ trong tiếng Pháp). Toscana nổi tiếng với phong cảnh