Sông Dinh, còn có tên là sông Tô Hạp, sông Cái Phan Rang, là một con sông đổ ra Biển Đông. Sông Dinh chảy qua các tỉnh Khánh Hoà và Ninh Thuận, Việt Nam.
Sông có chiều dài 135 km và diện tích lưu vực là 3.109 km².
Dấu ấn lịch sử
Trong suốt lịch sử của vùng Panduranga, Sông Dinh (người Chăm gọi là Kraung Ding, có nghĩa là "sông phố") luôn được xem là một nguồn nước quan trọng có ảnh hưởng đến quá trình phát triển của người Chăm ở tiểu quốc này, vì thế mà bên cạnh Kraung Ding, tên con sông còn được gọi là Panduranga, sau này người Việt phiên âm ra thành Sông Phan Rang.
Năm 1471, sau những chiến dịch chinh phạt Chiêm Thành của vua Lê Thánh Tông, người Chăm mất 4/5 lãnh thổ của mình vào tay Đế chế Đại Việt, họ chỉ còn giữ lại vùng Kauthara và Panduranga, trung tâm chính trị của người Chăm được chuyển về Băl Cau thuộc vùng Phan Rang, cạnh sông Dinh ngày nay.
nhỏ|Cầu đường sắt Tân Mỹ bị bỏ hoang bắc qua Sông Dinh, đây là cây cầu cổ nhất Việt Nam được xây dựng cùng thời với Cầu đường sắt Phan Rang (Cầu Móng)
Năm 1653, Chúa Hiền Vương Nguyễn Phúc Tần sai Cai cơ Hùng Lộc dẫn 3.000 quân đánh sang đất Chiêm Thành, vua Chiêm Po Nraup sai con là Xác Bà Ân dâng thư xin hàng. Chúa Nguyễn ưng thuận cho lấy sông Phan Rang làm ranh giới giữa 2 nước. Lãnh thổ phía Nam sông Phan Rang vẫn thuộc về các chúa Chiêm người Chăm. Sông Dinh/Phan Rang trở thành biên giới giữa 2 quốc gia trong 137 năm, đến năm 1832 vua Minh Mạng cho xoá bỏ Thuận Thành trấn, người Chăm mất toàn bộ quyền tự trị của mình thì sông Dinh/Phan Rang mới không còn là biên giới tự nhiên giữa 2 nước. Ngày nay, thành phố Phan Rang – Tháp Chàm có 3 phường có địa phận nằm ở bờ phía nam của sông đó là: Bảo An, Đạo Long và Đông Hải.
Dòng chảy
thumb|Cầu Móng bắt qua sông Dinh, đây là cầu đường sắt dài nhất [[Ninh Thuận được xây dựng dưới thời Pháp thuộc]]
thumb|[[Cầu An Đông bắt qua hạ nguồn sông Dinh, chỉ cách cửa biển khoảng 1km. Đây là cầu dài nhất tỉnh Ninh Thuận với 16 nhịp và dài 1.018 km]]
Sông Dinh bắt nguồn từ dãy núi cao E Lâm Thông giáp với tỉnh Lâm Đồng ở vùng Phan Rang. Sông có chiều dài 130 km, lưu vực 2050 km², lưu lượng trung bình 39m³/s, lưu lượng thấp nhất 3,35–8,0m³/s, tại hạ nguồn của thủy điện Đa Nhim.
Trên sông có ba con đập được xây dựng là Sông Pha, Nha Trinh và Lâm Cấm. Đập Lâm Cấm có cao độ +7,4 m được xây dựng cách cửa sông Cái 15 km. Mặt cắt ngang của đập trên thượng nguồn là 3 km với trữ lượng nước khoảng 1,5–2,0 triệu m3 vào mùa khô và được bổ sung khoảng 12 m3/s lưu lượng từ thủy điện Sông Pha. Lưu lượng thấp nhất (vào những tháng mùa khô – tháng tư) tại đập Lâm Cấm sau khi tưới tiêu ước lượng khoảng 2,0–3,5 m3/s.
Khu vực thượng nguồn của sông có dạng bậc thềm có độ cao 800–1000 m lòng sông dài và có độ trũng. Lưu vực các nhánh sông phân bổ hình rễ cây, từ Tân Mỗ về xuôi, sông chảy qua vùng đồi thấp là đồng bằng Phan Rang.
Chế độ dòng chảy của sông sông phù hợp với phân bổ mùa của khu vực là: Mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 12 dòng chảy lớn có lũ. Mùa kiệt từ tháng 1 đến tháng 7, dòng chảy phụ thuộc vào việc xả nước tưới của thủy điện Đa Nhim cho vùng Hải Du.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Sông Dinh**, còn có tên là **sông Tô Hạp**, **sông Cái Phan Rang**, là một con sông đổ ra Biển Đông. Sông Dinh chảy qua các tỉnh Khánh Hoà và Ninh Thuận, Việt Nam. Sông
**Sông Giá** (tên khác: **Sông Chế**) là một con sông đổ ra Sông Cái Phan Rang. Sông Giá chảy qua các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận . Sông có chiều dài 57 km và diện tích
**Sông Hàm Leo** là sông đổ ra sông Tô Hạp (tức Sông Dinh Ninh Thuận) trong lưu vực Sông Cái Phan Rang. Sông Hàm Leo chảy ở huyện Khánh Sơn tỉnh Khánh Hoà và huyện
**Ninh Thuận** là một tỉnh cũ ven biển gần cực nam vùng duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Phan Rang – Tháp Chàm nằm
**Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận** là tên gọi chung của chuỗi hai nhà máy điện hạt nhân I và II được lập dự án xây dựng cho đến năm 2016 tại tỉnh Ninh
**Sông Đáy**, còn gọi là **Hát Giang** (喝江) là dòng sông chảy từ phía Tây Hà Nội, xuyên qua tỉnh rồi thành ranh giới giữa Ninh Bình và trước khi đổ ra biển Đông tại
nhỏ|phải|Bãi biển Ninh Chử lúc bình minh **Ninh Chử** (nhiều tài liệu ghi nhầm là _Ninh Chữ_) là một bãi biển ven vịnh Phan Rang thuộc thôn Ninh Chử, xã Khánh Hải, tỉnh Khánh Hòa.
Đến với Ninh Thuận không thể không nhắc đến rong sụn. Rong sụn sau khi được lấy trực tiếp ngoài biển sẽ được sơ chế kỹ càng mà vẫn giữ được độ tươi ngon dai
**Thuận Thành** là một thị xã nằm ở phía nam sông Đuống thuộc tỉnh Bắc Ninh, Việt Nam. Trung tâm thị xã nằm tại phường Hồ. Trên địa bàn thị xã có Chùa Dâu là
**Đồng bằng sông Cửu Long** đã có lịch sử khai phá từ thế kỷ 17, bắt đầu dưới quyền chúa Nguyễn, các chúa đã cho tổ chức các đơn vị hành chính ban đầu trên
**Bình Thuận** là tỉnh cũ ven biển nằm ở cực nam của vùng duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Toàn bộ tỉnh (cùng với Đắk Nông) đã được sáp nhập vào Lâm Đồng. Ngày
**Nam Định** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Nam Định, Việt Nam. Đây là một trong những thành phố được Pháp lập ra đầu tiên ở Liên bang Đông Dương. Nằm ở phía
**Quảng Ninh** là một tỉnh ven biển thuộc vùng Đông Bắc Bộ Việt Nam. Theo quy hoạch phát triển kinh tế, Quảng Ninh vừa thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía bắc, và vừa thuộc
**Tây Ninh** là một tỉnh thuộc vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. Tây Ninh nằm ở vị trí cầu nối giữa Thành phố Hồ Chí Minh và thủ đô Phnôm Pênh, vương quốc Campuchia và
Bản đồ các vùng du lịch ở Việt Nam.PNG phải| Đền Kiếp Bạc - Hải Dương [[Hoàng thành Thăng Long ở Hà Nội]] phải|Quần đảo Cát Bà ở [[Hải Phòng]] **Vùng đồng bằng sông Hồng
nhỏ|Bản đồ hành chính tỉnh [[Nam Định]] **Nam Định** là một tỉnh cũ thuộc vùng nam đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. ## Lịch sử tổ chức hành chính ### Trước khi thành lập tỉnh
_Đối với các định nghĩa khác, xem_ _Ninh Bình (định hướng)._ **Ninh Bình** là tỉnh nằm ở cửa ngõ phía Nam của thủ đô Hà Nội và thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng, miền Bắc,
**Nam Định** là một tỉnh cũ nằm ở phía Nam Đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. Năm 2023, Nam Định là đơn vị hành chính Việt Nam đứng thứ 13 về số dân, xếp thứ
Vị trí vùng đồng bằng sông Hồng (màu đỏ) trên bản đồ Việt Nam
Các tiểu vùng ở Bắc Bộ trước năm 2013, khi Vùng Đồng bằng sông Hồng chưa có tỉnh Quảng Ninh **ĐồngVùng sinh thái phù sa ven biển đặc trưng ở bãi ngang - [[cồn nổi (Kim Sơn, Ninh Bình)]] Vị trí 3 tiểu khu (màu đỏ) của khu dự trữ sinh quyển thế giới châu
**Ninh Phước** là một huyện nằm ở phía nam tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam. ## Địa lý thumb|left|[[Sông Giá (Ninh Thuận)|Sông Giá, đoạn chảy qua cầu Phú Quý (QL.1) thuộc thị trấn Phước Dân]] Huyện
## Tổ chức hành chính trước 1975 ## Tổ chức hành chính từ 1975 đến 1992 * Tháng 2 năm 1976, ba tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy hợp nhất thành tỉnh Thuận
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số
Cầu Trì Chính qua sông Vạc, nằm trên quốc lộ 10 đoạn qua [[phát Diệm|thị trấn Phát Diệm]] **Sông Vạc** là 1 trong 4 con sông thuộc tỉnh Ninh Bình là tuyến đường thủy quốc
thumb|Đèo Sông Pha, Ninh Thuận nhìn về hướng đông bắc thumb|Dự án du lịch ở đỉnh đèo Sông Pha Đèo Ngoạn Mục nhìn từ ranh giới hai tỉnh Lâm Đồng và Ninh Thuận **Đèo Ngoạn
**Ninh Hữu Hưng** (甯有興) là người được nhiều làng nghề ở Việt Nam tôn xưng là vị tổ xưa nhất của nghề mộc Việt Nam, do đó được coi như vị tổ nghề xây dựng
Dự án Nhà ở xã hội Thành Hải có quy mô 1.155 căn do Công ty Hoàng Quân Bình Thuận làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Bất động sản Sao Biển đảm nhiệm vai
Sông Hoàng Long nhìn từ cầu Trường Yên Sông Hoàng Long ([[Ninh Bình) vào mùa lũ 2008]] Cầu Trường Yên qua Sông Hoàng Long **Sông Hoàng Long** là con sông lớn đồng thời là 1
**Chợ Rồng Ninh Bình** là chợ đầu mối giao thương hàng hóa trên địa bàn tỉnh Ninh Bình và khu vực. Đây là chợ có quy mô cấp I, nằm cạnh quốc lộ 10 thuộc
**Chùa Đậu** là một ngôi chùa cổ, trước đây thờ _Pháp Vũ_, thuộc hệ thống chùa Tứ Pháp tại thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Ngôi chùa đã bị phá hủy hoàn toàn trong
**_Sống trong sợ hãi_** (tựa tiếng Anh: **_Living in Fear_**) là một bộ phim điện ảnh Việt Nam thuộc thể loại tình cảm - tâm lý của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên thực hiện, công
**Lê Long Đĩnh** (chữ Hán: 黎龍鋌 15 tháng 11 năm 986 – 19 tháng 11 năm 1009) là vị hoàng đế thứ 3 cũng là vị hoàng đế cuối cùng của nhà Tiền Lê trong
**Nguyễn Bắc Việt** (sinh năm 1961) là chính trị gia người Việt Nam. Ông hiện là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 14 nhiệm kì 2016-2021 thuộc đoàn đại biểu Ninh Thuận, Trưởng Đoàn
nhỏ|phải|Bức tượng một thế võ trong bài roi trực chỉ ở bãi biển Quy Nhơn **Võ thuật Bình Định** bao gồm nhiều môn võ cổ truyền có xuất xứ từ tỉnh Bình Định hoặc đã
**Tỉnh ủy Bắc Ninh** hay còn được gọi **Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh,** là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh giữa hai kỳ đại hội đại
Đê tả sông Hồng, đoạn gần chợ Bồ Đề. Mặt đê là đường giao thông **Đê sông Hồng**, gọi đầy đủ là **hệ thống đê sông Hồng** là một trong 4 hệ thống đê điều
**Bình Thuận** là một trong những trung tâm du lịch của Việt Nam hiện nay. Nếu so với các trung tâm du lịch lớn khác của Việt Nam như: Hạ Long, Huế, Nha Trang, Đà
Kéo, Búa, Bao - Lý Thuyết Trò Chơi Trong Cuộc Sống Thường Ngày Tái Bản 2018 Thuở bé, chúng ta vẫn đinh ninh rằng Kéo, búa, bao là trò chơi đơn thuần dựa vào may
Kéo Búa Bao - Lý Thuyết Trò Chơi Trong Cuộc Sống Thường Ngày Tái Bản 2017 Thuở bé, chúng ta vẫn đinh ninh rằng Kéo, búa, bao là trò chơi đơn thuần dựa vào may
**_Đường lên đỉnh Olympia_** là một chương trình trò chơi truyền hình về kiến thức cho học sinh Trung học phổ thông do Bộ Giáo dục và Đào tạo và Đài Truyền hình Việt Nam
**Sông Can Bầu** (hay _sông Canh Bầu_, _sông Đập_) là một phụ lưu của Sông Bôi (đồng thời cũng là phụ lưu cấp 2 của sông Hoàng Long, phụ lưu cấp 3 của sông Đáy).
**Năng lượng sóng** là việc thu năng lượng của sóng biển để làm những công việc có ích – ví dụ, sản xuất điện, khử muối trong nước hoặc bơm nước. Cỗ máy khai thác
**Đường hầm sông Sài Gòn** (hay còn gọi là **hầm Thủ Thiêm**) là một đường hầm vượt qua sông Sài Gòn ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Đây là một hạng mục của
**Khởi nghĩa Ba Đình** là một trong các cuộc khởi nghĩa của phong trào Cần Vương cuối thế kỷ 19 của nhân dân Việt Nam chống lại ách đô hộ của thực dân Pháp, diễn
**Đình So** là một công trình kiến trúc đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam. Là đình của làng So bao gồm toàn bộ xã Cộng Hòa và xã
**Nhà Đinh** (chữ Nôm: 茹丁, chữ Hán: 丁朝, Hán Việt: _Đinh triều_) là triều đại quân chủ phong kiến trong lịch sử Việt Nam bắt đầu năm 968, sau khi Đinh Tiên Hoàng dẹp xong
**Bắc Ninh** là một tỉnh ở Việt Nam, với vị trí nằm trong Vùng thủ đô Hà Nội, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng. Bắc Ninh là
**Tây Ninh** là một tỉnh thuộc vùng Đông Nam Bộ, miền Nam Việt Nam. Tây Ninh nằm ở biên giới miền Tây Nam của Việt Nam, có chung đường biên giới quốc tế trên bộ
**Bắc Ninh** là một tỉnh của Việt Nam, với vị trí nằm trong Vùng thủ đô Hà Nội, thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng. Tỉnh cũng nằm trong Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ
**Phan Rang – Tháp Chàm **(thường được gọi tắt là **Phan Rang**) là thành phố tỉnh lỵ cũ, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá và khoa học kỹ thuật của tỉnh Ninh Thuận,