Phùng Tất Đắc (1907 - 2008), bút hiệu Lãng Nhân, Cố Nhi Tân và Tị Tân; là một nhà thơ, nhà văn Việt Nam.
Tiểu sử
Thời trẻ
Ông sinh ngày 20 tháng 6 năm 1907 tại Hà Nội. Đây cũng là nơi ông đã trải qua thời thờ ấu.
Lớn lên, Phùng Tất Đắc theo học trường Bưởi. Trong năm học thứ ba của ông, một giám học người Pháp đánh bạt tai và miệt thị một học sinh người Việt Nam là "sale Anamite" (đồ dân An Nam bẩn thỉu). Việc này khiến học sinh toàn trường bất mãn và tổ chức bãi khóa. Sau nhiều ngày dàn xếp không có kết quả vì viên giám học không chịu xin lỗi, cuộc bãi khóa tiếp tục và nhà trường quyết định sử dụng biện pháp mạnh tay để đàn áp: đuổi học một số học sinh, trong đó có Phùng Tất Đắc và một người bạn ông sau này cũng trở thành nhà văn Lê Văn Trương.
Trong số những học sinh bị đuổi học, sau này có vài người tìm cách trốn sang Pháp, mấy người khác đổi tên họ để đi làm cho nhà nước thuộc địa. Lê Văn Trương sang Lào tìm vàng và viết tiểu thuyết phiêu lưu. Phùng Tất Đắc cũng theo bạn định trốn đi ngoại quốc, nhưng bị ông cụ thân sinh gọi về Nam Định, bắt lấy vợ. Là con trưởng, ông phải tuân theo lời cha và lấy vợ năm mới 17 tuổi (1924). Nhưng rồi cuộc hôn nhân này không bền và hai người đã xa nhau sau khi có một cô con gái. Năm 1945, bà vợ này và người con gái qua đời vì bạo bệnh.
Đóng góp văn học, thời kỳ ngoài Bắc
Vào khoảng năm 1928-1929, Hoàng Tích Chu, một nhà báo tiên phong ở Bắc Kỳ từ Pháp trở về nước nhận lời làm chủ bút cho Hà thành ngọ báo.
Năm 1929 (có tài liệu nói năm 1930), ông Chu xuống Nam Định rủ Phùng Tất Đắc, đang làm thư ký cho Tòa đốc lý Nam Định, lên Hà Nội cùng làm báo. Phùng Tất Đắc, khi đó 22 tuổi, mang theo 4.000 đồng tiền lên Hà Nội cùng với ông Chu, Phùng Bảo Thạch và Tạ Đình Bính xuất bản tờ báo Đông Tây đặt trụ sở ở số nhà 12, phố Nhà thờ, Hà Nội. Lúc đầu, tờ Đông Tây chỉ có hai người viết là Hoàng Tích Chu (ký bút hiệu Văn Tôi), và Phùng Tất Đắc.
Dần dần tờ báo quy tụ nhiều tay viết có tư tưởng canh tân như Phan Khôi, Phùng Bảo Thạch, Tạ Đình Bính, Trần Tuấn Khải, Nguyễn Nam Sáu, Tô Ngọc Vân, Trần Quang Trân, Lê Phổ, Đỗ Mộng Ngọc, Vi Huyền Đắc, Trịnh Đình Rư, Thiết Can, Hoàng Ngọc Phách...
Tờ Đông Tây mang nặng tính chính trị, thể hiện sự thông cảm với thất bại của khởi nghĩa Yên Bái và các lãnh tụ Nguyễn Thái Học, Phó Đức Chính, phê phán chủ thuyết quân chủ lập hiến của Phạm Quỳnh, tố cáo những viên tham quan như Tổng đốc Thái Bình Vi Văn Định... Tờ báo được công chúng ủng hộ mạnh mẽ và trở thành tờ báo bán chạy nhất Bắc Kỳ thời đó. Tuy nhiên, cuối năm 1932, vì bài thơ Cái chày ám chỉ Tổng đốc Thái Bình Vi Văn Định dùng chày đánh vào đầu gối phạm nhân mà Đông Tây bị thu hồi giấy phép với tội danh "vu khống người nhà nước". Số cuối cùng của Đông Tây là ngày 25 tháng 7 năm 1932.
Phùng Tất Đắc cùng vài người bạn khác lại sang làm cho tuần báo Duy tân, nhưng tờ báo này cũng yểu mệnh sau khi ra được 22 số.
Ngoài ra, Phùng Tất Đắc từng đóng góp bài vở cho các báo chí khác ở Bắc Kỳ như Cri de Hanoi, Fléchettes, Nhựt Tân, Hải Phòng Tuần báo, và Ích hữu. Ông là tác giả hai vở truyện "Trương Chi", "Bích Mã Lương" và nhiều bài nghị luận được đăng dài hạn.
Sau đó là một thời gian chừng ba, bốn năm, Phùng Tất Đắc đi giang hồ vào miền Trung. Ông lần lượt đặt chân đến Huế, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Nha Trang, rồi vào cả miền Nam. Trong giai đoạn này, có lúc ông làm thư ký cho luật sư Dương Văn Giáo ở Quy Nhơn, có hồi vào Sài Gòn viết báo, trong đó có báo do ông Diệp Văn Kỳ làm Chủ bút.
Năm 1935, Phùng Tất Đắc quay về Nam Định và lấy vợ lần nữa. Bà vợ hai của ông làm nghề buôn sợi nên gia đình rất khá giả. Nhờ thế, ông có một cuộc sống khá phong lưu, từng được dân Nam Định gọi là "công tử thành Nam".
Năm 1940, Phùng Tất Đắc ra ứng cử chức nghị viên trong Bắc Kỳ nghị viện và giữ chức này cho tới khi xảy ra cuộc đảo chính của quân đội Đế quốc Nhật Bản vào tháng 3 năm 1945. Phùng Tất Đắc bị vu cáo giữ vàng cho người Pháp nên bị quân Nhật bắt giữ và tra tấn để khảo vàng. Ông may mắn được một đại tá người Nhật cứu ra rồi đến lánh nạn ở nhà ông Trần Trọng Kim, lúc bấy giờ là thủ tướng chính phủ Đế quốc Việt Nam.
Sự nghiệp trong Nam
Sau Cách mạng tháng Tám, ông đi tản cư được một năm thì lại đem gia đình trở về Hà Nội và lại sống thong dong nhờ bà vợ đảm đang làm đại lý nhiều cửa hàng buôn sợi.
Năm 1954, ông đưa gia đình di cư vào Nam đến Sài Gòn rồi được một người bạn là ông Phan Cao Phái nhờ trông coi nhà in Taupin do Pháp để lại; cơ sở này là hậu thân của nhà in lớn IFOM (Imprimerie Française d'Outremer) thời Pháp thuộc để trở thành Kim Lai ấn quán.
Thời gian từ 1954 đến 1975, Phùng Tất Đắc phụ trách nhà in Kim Lai và các nhà xuất bản Nam Chi Tùng Thư, in sách của chính ông và một số thân hữu, như Đoàn Thêm, Đinh Hùng, Vũ Hoàng Chương, Tạ Tỵ... Tên tuổi ông được biết đến nhiều nhất là qua các tác phẩm biên soạn vào thập niên 1960 như Giai thoại làng Nho, Chơi chữ, và Hương sắc quê mình. Đây cũng là thời kỳ sung mãn nhất trong sự nghiệp viết văn của ông với nhiều biên soạn và tác phẩm.
Năm 1975, ông sang tỵ nạn tại Cambridge, Anh và mất ngày 29 tháng 2 năm 2008. Từ 1985, ông cộng với tạp Làng Văn, Canada.
Tác phẩm
Trước đèn - 1939
Chuyện vô lý - 1942
Chơi chữ - 1960
Cáo tồn - 1963
Giai thoại làng nho - 1963
Hán văn tinh túy - 1965
Thơ Pháp tuyển dịch - 1968
Chuyện cà kê - 1968
Khổng Tử - 1968
Tư Mã Quang, Vương An Thạch - 1968
Nguyễn Thái Học - 1969
Tôn Thất Thuyết - 1969
Nghiêm Phục - 1970
Hương sắc quê mình (Làng Văn, Canada)
*Nhớ nơi kỳ ngộ
Liên kết
[http://www.vietnamexodus.org/vne/modules.php?name=News&file=article&sid=3553 Cây đại thụ bách tuế trong văn học giới VN Lãng Nhân Phùng Tất Đắc đã đi vào bất tử trong tâm hồn dân tộc!]
[http://www.danchimviet.com/php/modules.php?name=News&file=article&sid=4823 Tưởng nhớ Lãng Nhân Phùng Tất Đắc]
*[http://www.talawas.org/talaDB/showFile.php?res=12402&rb=08 Mười khuôn mặt văn nghệ: Lãng Nhân...]
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Phùng Tất Đắc** (1907 - 2008), bút hiệu **Lãng Nhân**, **Cố Nhi Tân** và **Tị Tân**; là một nhà thơ, nhà văn Việt Nam. ## Tiểu sử ### Thời trẻ Ông sinh ngày 20 tháng
nhỏ|Họ Phùng viết bằng Chữ Hán **Phùng** là một họ của người thuộc vùng Văn hóa Đông Á. Họ này xuất hiện ở Việt Nam; khá phổ biến ở Trung Quốc (chữ Hán: 馮, bính
**Phan Đình Phùng** (chữ Hán: 潘廷逢; 18471896), hiệu **Châu Phong** (珠峰), tự **Tôn Cát**, là một nhà cách mạng Việt Nam, lãnh đạo của cuộc khởi nghĩa Hương Khê chống lại thực dân Pháp trong
**Năm phụng vụ** (hay còn gọi là Lịch Kitô giáo) là chu kỳ thời gian xác định bằng các mùa phụng vụ với những nghi thức và lễ hội đặc trưng của Kitô giáo, được
**Phùng Xuân Nhạ** (sinh ngày 3 tháng 6 năm 1963) là một giáo sư, tiến sĩ ngành Kinh tế, Ông cũng từng là Giảng viên, Phó Trưởng phòng Hành chính – Tuyên huấn – Đối
**Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Phùng Quang Thanh** (2 tháng 2 năm 1949 – 11 tháng 9 năm 2021) là một tướng lĩnh Quân đội nhân dân Việt Nam, ông mang quân
**Ngô Tất Tố** (, 1893 – 20 tháng 4 năm 1954) là một nhà văn, nhà báo, nhà Nho học, dịch giả và nhà nghiên cứu có ảnh hưởng lớn ở Việt Nam giai đoạn
**Đặng Tất** là phố trực thuộc quận Ba Đình, Hà Nội. Nó bắt đầu từ phố Quán Thánh tới phố Phan Đình Phùng. ## Lịch sử Đây nguyên là địa phận thôn Quan Quang thuộc
nhỏ|phải|Quan Âm Bồ tát ở chùa Hạnh Nguyện nhỏ|phải|Bồ tát Phổ Hiền ở chùa Hạnh Nguyện **Hạnh nguyện Bồ tát** (_Bodhisattva vow_) là một lời nguyện (tiếng Phạn: _Praṇidhāna_, nghĩa đen là nguyện vọng hoặc
**Hiếu Văn U Hoàng hậu** (chữ Hán: 孝文幽皇后; 469 - 499), cũng gọi **Cao Tổ U hậu** (高祖幽后), là Hoàng hậu thứ hai của Bắc Ngụy Hiếu Văn Đế Nguyên Hoành của triều Bắc Ngụy
**Át Tất Long** (chữ Hán: 遏必隆; ; ? – 1673), còn gọi là **Ngạc Tất Long** (鄂必隆), Nữu Hỗ Lộc thị, Tương Hoàng kỳ Mãn Châu, là người con thứ 16 của Ngạch Diệc Đô,
Cồn Phụng hiện đang là một địa điểm tham quan không thể bỏ lỡ khi tới du lịch Bến Tre. Là một cù lao nằm trong hệ thống Tứ Linh: Long, Lân, Quy, Phụng trên
**Phùng Vỹ Trung** (; 24 tháng 8 năm 1990 - 23 tháng 1 năm 2019) là cố diễn viên, ca sĩ người Singapore. ## Tiểu sử ### Thông tin Phùng Vỹ Trung sinh ngày 24
Ngọc Phụng Food lựa chọn những loại nguyên liệu có những đặc tính tốt cho sức khỏe một cách nỗi trội để chế biến. Quá trình chế biến thực tế sau đó được kiểm soát
Ngọc Phụng Food lựa chọn những loại nguyên liệu có những đặc tính tốt cho sức khỏe một cách nỗi trội để chế biến. Quá trình chế biến thực tế sau đó được kiểm soát
Cồn Phụng hiện đang là một địa điểm tham quan không thể bỏ lỡ khi tới du lịch Bến Tre. Là một cù lao nằm trong hệ thống Tứ Linh: Long, Lân, Quy, Phụng trên
**Phùng Tiểu Liên** (chữ Hán: 馮小憐, không rõ năm sinh năm mất), còn gọi **Bắc Tề Phùng Thục phi** (北齊馮淑妃), là [Tả Hoàng hậu; 左皇后], tức Hoàng hậu không chính thống của Bắc Tề Hậu
- Địa chỉ: Số 690 đường 30/4, Xã Mỹ Tân, TP Cao Lãnh, Đồng Tháp. - Email:
[email protected] - Điện thoại: 0944 149 315 - Mã số thuế: 1402072662 - Website: ngocphungfood.com - Ngày thành
**Bác Nhĩ Tế Cát Đặc Phế hậu** (chữ Hán: 博爾濟吉特废后), còn gọi **Thanh Thế Tổ Phế hậu** (清世祖废后) hoặc **Phế hậu Tĩnh phi** (废后静妃), nguyên phối và là Hoàng hậu đầu tiên của Thanh Thế
Chân dung cố nhà văn Phùng Gia Lộc **Phùng Gia Lộc** (1939–1992) là một nhà văn kiêm nhà báo Việt Nam. Ông nổi tiếng với bút ký "Cái đêm hôm ấy... đêm gì?" được đăng
**Ngũ Phụng Tề Phi** (_五鳳齊飛, Năm con chim phượng hoàng cùng bay_) là một danh xưng dùng để chỉ 5 người đồng hương cùng đỗ đại khoa trong cùng một khoa thi. Ở Việt Nam,
**Sự biến Phụng Thiên** (chữ Hán: 奉天之難), hay còn gọi **Kính Nguyên binh biến** (泾原兵变), là vụ chính biến quân sự xảy ra thời Đường Đức Tông Lý Quát trong lịch sử Trung Quốc do
**Phụng Dương Công chúa** (chữ Hán: 奉陽公主; 1244 - 1291) là một nữ quý tộc, một Công chúa nhà Trần. Tuy có danh vị Công chúa nhưng bà không phải là một hoàng nữ mà
**Phụng Thánh phu nhân** (chữ Hán: 奉聖夫人, 1108 - 18 tháng 9, 1171), là một phi tần của hoàng đế Lý Thần Tông, em gái của Linh Chiếu hoàng thái hậu, mẹ của Lý Anh
**Phùng Thiệu Phong** (sinh ngày 7 tháng 10 năm 1978) là nam diễn viên người Trung Quốc. ## Tiểu sử Phùng Thiệu Phong sinh ra và lớn lên tại Thượng Hải nhưng quê gốc ở
Ảnh từ [[Bảo tàng nghệ thuật trào phúng Gabrovo]] Cư dân ở Gabrovo, Bulgaria, nổi tiếng vì khiếu hài hước đặc biệt. Những câu chuyện hài hước của họ liên quan tới tính keo kiệt
Combo Ngôn Tình Bán Chạy Nhất Trong Tháng Ngàn Năm Chờ Đợi Mãi Mãi Là Bao Xa Bộ 2 Cuốn Sách Hay Nhất, Đặc Sắc Nhất Của Diệp Lạc Vô Tâm Tặng Kèm Bookmark Green
**_Đặc vụ 355_** (tên Tiếng Anh là The 355) là một bộ phim hành động gián điệp của Mỹ năm 2022 do Simon Kinberg đạo diễn từ kịch bản của Theresa Rebeck và Kinberg, và
nhỏ|phải|Tượng [[Phật Mẫu|Phật bà Quan Âm ở chùa Vạn Phước, Bình Tân]] Tượng Quan Âm tại [[Phổ Đà sơn|Phổ-đà Sơn]] nhỏ|phải| [[Quán Âm Phật Đài (Bạc Liêu)|Tượng Quán Thế Âm cao 11 m ở Bạc
**Hỏa Phụng Liêu Nguyên** (chữ Hán: 火鳳燎原) là một bộ truyện tranh của tác giả Trần Mưu (Chen Mou) lấy bối cảnh thời kỳ cuối nhà Hán đến Tam Quốc diễn nghĩa. Điểm đặc biệt
Viên GUSARADI HVQY dùng cho người bị Gút cấp, mạn tính, acid uric máu cao. Thực phẩm chức năng Viên GUSARADI HVQY là sự phối hợp của những thành phần có nguồn gốc từ thiên
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
Tắc chưng đường phèn cô đặc là sản phẩm có thành phần chính là nước tắc và đường phèn nguyên chất. Sản phẩm không chỉ làm dịu cổ họng và giảm ho, sổ mũi mà
**_Đặc cảnh tân nhân loại_** (tiếng Trung: _特警新人類_, tiếng Anh: _Gen-X Cops_) là một bộ phim thuộc thể loại hành động - võ thuật xen lẫn với hài hình sự của Hồng Kông ra mắt
**Bốn đặc tính của Hội Thánh** trình bày bốn tính chất của Hội Thánh theo Giáo hội học Kitô giáo truyền thống, được biểu diễn trong tín biểu Nicêa của Công đồng Constantinopolis I như
**_Đặc cảnh đồ long_** là một bộ phim hành động Hồng Kông năm 1988 do Viên Hòa Bình đạo diễn và có sự tham gia của Trương Học Hữu, Trịnh Du Linh, Nhậm Đạt Hoa,
Ngày **29 tháng 2** là ngày thứ 60 trong một năm nhuận của lịch Gregory. Còn 306 ngày trong năm. Theo định nghĩa, năm nào có ngày này là một năm nhuận (tiếng Anh: _leap
Ngày **20 tháng 6** là ngày thứ 171 (172 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 194 ngày trong năm. ## Sự kiện *451 – Tướng Flavius Aetius chỉ huy quân Tây La Mã giành