nhỏ|Hình 1: Thành phần một nucleosome: Bát hợp phân tử (octamer) có 8 histone là lõi, gồm 2 H2A + 2H2B + 2H3 + 2H4; còn H1 ở ngoài. Đoạn DNA gồm khoảng 150 bp.
Nucleosome (nuclêôxôm) là một đơn vị cơ bản cấu tạo nên nhiễm sắc thể của hầu hết sinh vật nhân thực. Mỗi nucleosome gồm một đoạn DNA quấn xung quanh một lõi có phức hợp tám phân tử histôn gọi là octamer (hình 1). Về bản chất hoá học, nucleosome là một loại nuclêôprôtêin.
Thuật ngữ nuclêôxôm là từ được dịch theo kiểu phiên âm khái niệm này bằng tiếng Pháp "nucléosome" gốc từ tiếng Anh là "nucleosome" (phát âm IPA: /nuˈklioʊsʌm/). Thuật ngữ này cũng đã được dịch là thể nhân;
Cấu trúc
- Mỗi nucleosome có đường kính 11 nm, gồm một đoạn DNA quấn quanh lõi histon:
- Đoạn DNA này gồm khoảng 146 bp (cặp nuclêôtit) quấn quanh lõi khoảng 1 3/4 vòng và được "chặn" bởi histon H1.
- Chuỗi các nucleosome tạo thành sợi cơ bản. Mỗi sợi cơ bản gồm các nucleosome và đoạn DNA nối dài khoảng 80 - 90 bp, lặp đi lặp lại tạo thành sợi nhiễm sắc (chromatine), rồi cuộn xoắn phức tạp nhưng có tổ chức tạo thành nhiễm sắc thể trong tế bào nhân thực. Nhờ đó bộ gen được đóng gói ở trong nhân một cách gọn gàng (ở một tế bào người, tổng chiều dài DNA xấp xỉ 2 m nhưng đã nằm gọn trong nhân chỉ có đường kính khoảng 1 µm).
Vai trò
- Nucleosome mang thông tin di truyền biểu sinh dưới dạng các biến đổi cộng hóa trị của các histone cốt lõi của chúng. Các cấu trúc dạng hạt đã được quan sát dưới kính hiển vi điện tử (Don và Ada Olins năm 1974), và kiểu tồn tại và cấu trúc của nó được Roger Kornberg nêu ra.
- Nucleosome là một cấu trúc ức chế gen, bởi vì khi DNA bị quấn và "chặn" như vậy sẽ không thể nhân đôi hoặc phiên mã. Nói đúng hơn, nucleosome nói riêng và nhiễm sắc tử nói chung góp phần điều hoà gen trong tế bào nhân thực.)]]
Trái ngược với hầu hết các tế bào nhân thực, tế bào tinh trùng trưởng thành lại thường sử dụng các protamine để "đóng gói" DNA của nó, do khả năng đạt được tỷ lệ nén cao hơn.
Thư viện ảnh
File:Nucleosome core particle 1EQZ v.3.jpg
File:Nucleosome core particle 1EQZ v.4.jpg
File:Nucleosome core particle 1EQZ v.5.jpg
Cấu trúc tinh thể của nhân nucleosome () - các cách nhìn khác nhau cho thấy chi tiết về gấp nếp và tổ chức histone. Các histone , , , và được nhuộm màu.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Hình 1: Thành phần một nucleosome: Bát hợp phân tử (octamer) có 8 histone là lõi, gồm 2 H2A + 2H2B + 2H3 + 2H4; còn H1 ở ngoài. Đoạn DNA gồm khoảng 150 bp.
thumb|288x288px|Cấu trúc của [[chuỗi xoắn kép DNA. Các nguyên tử với màu sắc khác nhau đại diện cho các nguyên tố và chi tiết cấu trúc hai cặp base thể hiện bên phải cho thấy
nhỏ|300x300px|Schematic representation of the assembly of the core histones into the nucleosome. Trong sinh học, **histone** (**histôn**) là các protein có độ kiềm cao tìm thấy ở nhân tế bào của sinh vật nhân thực
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Diagram_human_cell_nucleus.svg|nhỏ|350x350px|Nhân tế bào của con người cho thấy vị trí của vùng nguyên nhiễm sắc (euchromatin) **Vùng nguyên nhiễm sắc** (_Euchromatin_) là một dạng đóng gói lỏng lẻo của sợi nhiễm sắc-chromatin (DNA, RNA và
thumb|Các cấu trúc chính trong quá trình nén DNA: [[DNA, nucleosome, sợi "các hạt-trên-một-chuỗi" 10 nm, sợi chất nhiễm sắc 30nm và kỳ giữa nhiễm sắc thể.]] **Chất nhiễm sắc** là một phức hợp DNA,
phải|nhỏ|[[HeLa|Tế bào HeLa được nhuộm DNA nhân bằng thuốc nhuộm Hoechst huỳnh quang. Những tế bào trung tâm và nằm rìa bên phải đang ở kỳ trung gian, do đó có thể nhận diện toàn
nhỏ|Hình 1: Sơ đồ các giai đoạn biểu hiện gen nhân thực. **Biểu hiện gen** là quá trình chuyển đổi thông tin di truyền chứa trong gen thành sản phẩm trong tế bào sống, từ
nhỏ|[[Nucleosome|Nuclêôxôm là loại nuclêôprôtêin gồm hai thành phần chính là DNA và histôn.]] **Nuclêôprôtêin** là một tổ hợp phân tử gồm bất kỳ loại prôtêin nào liên kết với axit nuclêic (DNA hoặc RNA). Đây
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:GroES-GroEL_top.png|thế=|nhỏ|250x250px|Góc nhìn từ trên cho mô hình phức tạp của chaperone [[Groes / Groel|Groes /Groel ở vi khuẩn ]] Trong sinh học phân tử, **chaperone phân tử** là các protein hỗ trợ quá trình "cuộn
nhỏ|244x244px|Cấu trúc bậc bốn kinh điển ở [[hemoglobin. Ta có thể nhìn thấy chuỗi α với màu xanh và β với màu đỏ, đó là các cấu trúc bậc ba tạo nên hemoglobin này.]] **Cấu
**Chất nhân** cũng giống như hạt nhân, là một khu vực không có hình dạng nhất định trong tế bào của một Sinh vật nguyên sinh có chứa tất cả hoặc hầu hết các bộ