✨Người bản địa Alaska

Người bản địa Alaska

thumb|Người Aleut (thế kỷ XIX) Người bản địa Alaska hay thổ dân Alaska là cư dân bản địa của Alaska, Hoa Kỳ, gồm: Iñupiat, Yupik, Aleut, Eyak, Tlingit, Haida, Tsimshian, và một số dân tộc Athabaska Bắc. Các dân tộc này thường phân chia theo tiếng nói.

Tổ tiên người bản địa Alaska di cư đến đây từ hàng ngàn năm trước, theo chí ít hai làn sóng. Một phần là hậu duệ của làn sóng thứ ba, sống rải rác khắp mạn bắc Bắc Mỹ, chưa bao giờ di cư về phía nam.

Ở khắp vùng cực bắc, thổ dân Alaska đã xây dựng nhiều nền văn hóa bản địa đa dạng mà trong lịch sử liên tục thay thế lẫn nhau. Họ bày ra cách chống chọi với khí hậu và môi trường khắc nghiệt, và nền văn hóa dựa trên điều đó nảy nở nơi đây. Ngày nay, người bản địa chiếm 15% dân số Alaska.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|Người Aleut (thế kỷ XIX) **Người bản địa Alaska** hay _thổ dân Alaska_ là cư dân bản địa của Alaska, Hoa Kỳ, gồm: Iñupiat, Yupik, Aleut, Eyak, Tlingit, Haida, Tsimshian, và một số dân tộc
**Người Mỹ bản địa Hoa Kỳ** (), còn gọi là **người Mỹ da đỏ** hay **người Anh-điêng**, là những cư dân gốc của lãnh thổ nay gọi là Hoa Kỳ. Có hơn 500 bộ lạc
**Lịch sử di truyền các dân tộc bản địa châu Mỹ** được chia thành hai giai đoạn chính: đầu tiên là làn sóng thiên di vào châu Mỹ của người cổ đại tầm 20.000-14.000 năm
**Ngôn ngữ bản địa của châu Mỹ** được nói bởi những người bản địa từ Alaska, Nunavut và Greenland đến mũi phía nam của Nam Mỹ, bao gồm các khối đất tạo thành châu Mỹ.
**Alaska** () là một tiểu bang của Hoa Kỳ, nằm tại đầu tây bắc của lục địa Bắc Mỹ. Alaska giáp với hai tỉnh Yukon và British Columbia của Canada ở phía đông, giáp với
thumb|Các núi lửa trên bán đảo Alaska thumb|Gorge in Valley of 10,000 Smokes right|thumb|Núi lửa Peulik và các núi lửa miệng rộng Ukinrek **Bán đảo Alaska** là một bán đảo kéo dài khoảng ra phía
**Gấu nâu bán đảo Alaska** hay **gấu nâu Alaska** là bất kỳ cá thể nào các thuộc nhóm Gấu xám Bắc Mỹ (Ursus arctos horribilis) sống ở các vùng ven biển phía nam Alaska. Gấu
**Người Mỹ gốc Serbia** (, ) hay còn gọi là **Người Mỹ gốc Serb** (, ) là Người Mỹ có nguồn gốc tổ tiên từ người Serb. Tính đến năm 2013, có khoảng 190.000 công
**Nhóm ngôn ngữ Inuit** là một nhóm các ngôn ngữ bản địa châu Mỹ khắng khít theo truyền thống được nói ở phần Bắc Mỹ thuộc vòng cực Bắc và ở một mức độ nào
**Chó Alaska** hay **Alaska Malamute** hoặc **Mahlemuts** là một giống chó kéo xe ở Alaska. Giống chó được đặt tên theo bộ tộc Mahlemut là Malamute. Người Eskimo du mục ở Alaska đã khám phá
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
Tập tin:Flag of Haida.svg *Cờ Của Hội Đồng Xứ Haida. **Tiếng Haida** (**', **', **', **',) là ngôn ngữ của người Haida, nói ở quần đảo Haida Gwaii ngoài khơi Canada và trên đảo Prince
**Tiếng Tlingit** (_Lingít_ ) là ngôn ngữ của người Tlingit, nói ở Đông Nam Alaska và Tây Canada, nằm trong ngữ hệ Na-Dené. Hiện có những chương trình ở Đông Nam Alaska nhằm lưu giữ
thumb|Bản đồ [[Beringia hiển thị Bán đảo Seward.]] **Bán đảo Seward** là một bán đảo lớn trên bờ biển phía tây của tiểu bang Alaska, Hoa Kỳ. Nó có chiều dài khoảng vươn ra biển
Bức tranh này (khoảng năm 1872) do [[John Gast vẽ có tên _American Progress_ là một sự miêu tả mang tính biểu tượng về khái niệm **Vận mệnh hiển nhiên**. Trong hình là nàng Columbia,
**Các dân tộc bản địa châu Mỹ** (**thổ dân châu Mỹ** hay **người Anh-điêng**, ở Việt Nam còn gọi là **người da đỏ** để chỉ dân bản địa ở Hoa Kỳ mà bắt nguồn từ
Bản đồ của [[Cục Bản địa vụ mô tả các khu dành riêng cho người bản địa Mỹ trong chính địa Hoa Kỳ]] **Khu dành riêng cho người bản địa Mỹ** hay **Biệt khu thổ
**Người Mỹ** (tiếng Anh: **People of the United States**, **U.S. Americans**, hay đơn giản là **Americans** hay **American people**) là những công dân của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ. Hoa Kỳ là một quốc gia
Núi Phú Sĩ (_Fujisan_ 富士山) Nhật Bản là một đảo quốc bao gồm một quần đảo địa tầng trải dọc tây Thái Bình Dương ở Đông Bắc Á, với các đảo chính bao gồm Honshu,
nhỏ|Hình dung của băng và tuyết bao phủ các vùng cực bắc và cực nam của Trái Đất nhỏ| Bắc bán cầu [[Tầng đất đóng băng vĩnh cửu|băng vĩnh cửu (mặt đất đóng băng vĩnh
**Thương vụ Alaska** (còn được biếm gọi đương thời là "Trò điên rồ của Seward" hay "Tủ đá của Seward") là việc Hoa Kỳ mua lãnh thổ Alaska, một vùng đất rộng 586.412 dặm vuông
**Dự án Willow** là một dự án khoan dầu của ConocoPhillips nằm trên vùng đồng bằng của Dự trữ dầu mỏ quốc gia ở Alaska, ban đầu được dùng chỉ để xây dựng và vận
**Ngữ hệ Eskimo-Aleut** hoặc **Eskaleut** là ngữ hệ bản xứ tại Alaska, Bắc Canada, Nunavik, Nunatsiavut, Greenland và bán đảo Chukotka ở cực đông Siberia, Nga. Ngữ hệ này được chia làm hai nhánh, gồm
**Lãnh thổ Alaska** (tiếng Anh: _Territory of Alaska_ hay _Alaska Territory_) từng là một lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ tồn tại từ ngày 24 tháng 8 năm 1912 cho đến
**Nhóm ngôn ngữ Yupik** là nhóm ngôn ngữ riêng biệt của vài dân tộc Yupik sống ở mạn tây và nam-trung tâm Alaska và đông bắc Siberia. Các ngôn ngữ Yupik khác nhau khó thông
**King Salmon** là một địa điểm chỉ định điều tra dân số (CDP) ở thành phố Bristol Bay thuộc bang Alaska của Hoa Kỳ. Khoảng cách 284 dặm về phía tây nam của Anchorage. Theo
nhỏ|450x450px| Bản đồ các con đường mòn [[Giải đua chó kéo xe đường mòn Iditarod|Iditarod trong lịch sử và hiện tại ]] **Chuyến vận chuyển huyết thanh tới Nome năm 1925,** còn được gọi là
Đông Nam Alaska và tuyến phà [[Alaska Marine Highway]] **Đông Nam Alaska**, đôi khi được gọi là _Cán xoong/Doi đất Alaska_ (), là phần đông nam của bang Alaska tại Hoa Kỳ, nằm ở phía
thế=Three taupe-colored, brown-speckled eggs in a bird's nest made of dried grass|nhỏ| Một ổ gồm ba quả trứng mòng biển có thể ăn được, được chụp năm 2016 tại [[Na Uy]] **Trứng mòng biển** được
[[Tập tin:America 1000 BCE.png|thumb|right|Lược đồ thể hiện các cộng đồng người ở châu Mỹ vào năm 1000 trước Công nguyên. ]] **Thời kỳ tiền Colombo** () bao hàm tất cả các giai đoạn lịch sử
**Elizabeth Peratrovich** (nhũ danh **Elizabeth Jean Wanamaker**, tên Tlingit: **Kaaxgal.aat**; ngày 4 tháng 7 năm 19111 tháng 12 năm 1958) là một nhà hoạt động dân quyền người Mỹ, Đại Chủ tịch Hội chị em
**Nhóm ngôn ngữ Athabaska** (cũng viết là _Athabasca_, _Athapaska_ hoặc _Athapasca_, và còn được gọi là **nhóm ngôn ngữ Dené**) là một nhóm ngôn ngữ bản địa lớn ở Bắc Mỹ, hiện diện ở mạn
**South Carolina** () là một tiểu bang thuộc phía đông nam của Hoa Kỳ. Phía bắc giáp North Carolina, phía đông nam giáp Đại Tây Dương và phía tây nam giáp Georgia dọc theo sông
**Bản đồ học** hay **Đồ bản học** là khoa học nghiên cứu và phản ánh sự phân bố không gian, sự phối hợp mối liên hệ giữa các đối tượng, hiện tượng tự nhiên và
**False Pass** (_Isanax̂_ trong tiếng Aleut) là thành phố và điểm dân cư duy nhất trên đảo Unimak, thuộc quận Aleutians East ở tây nam Alaska, Hoa Kỳ. ## Lịch sử False Pass là tên
**Chiến tranh Da đỏ tại Bắc Mỹ** hay đơn giản là **Chiến tranh Da đỏ** (tiếng Anh: _American Indian Wars_ và _Indian Wars_), còn gọi là **Chiến tranh Biên cương Bắc Mỹ** hay **Chiến tranh
right|thumb|upright=1.3|Một tấm biểu ngữ trong chiến dịch chống bắt nạt tại [[Centro Federal de Educação Tecnológica de Minas Gerais|Cefet-MG.]] thumb|upright=1.3|Tỉ lệ trẻ em được cho là bị bắt nạt (2015). **Bắt nạt** là hành vi
**Inuit** là một nhóm người bản địa sống ở các vùng Bắc cực của Canada, Đan Mạch (Greenland), Nga (Siberia) và Hoa Kỳ (Alaska). **Inuit** có nghĩa là "người" trong tiếng Inuktitut. **Inuk** là số
nhỏ|409x409px|Bản đồ các thuộc địa châu Mỹ của Tay Ban Nha vào thế kỷ 18. **Thuộc địa Tây Ban Nha ở Châu Mỹ** dùng để chỉ tên tập thể của các thuộc địa thuộc sở
**Người Mỹ gốc Quần đảo Thái Bình Dương** còn được gọi là **Người Mỹ gốc Châu Đại Dương**, **người Mỹ gốc đảo Thái Bình Dương**, hoặc **người Hawaii gốc và/hoặc người Mỹ gốc đảo Thái
**Ủy ban Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên Thượng viện Hoa Kỳ** (tiếng Anh: _United States Senate Committee on Energy and Natural Resources_) là một ủy ban thường trực của Thượng viện Hoa Kỳ.
**Nhóm ngôn ngữ Athabasca Nam** (cũng gọi là **Apache**) là một phân nhóm của nhóm ngôn ngữ Athabasca được sử dụng chủ yếu ở Tây Nam Hoa Kỳ (bao gồm Arizona, New Mexico, Colorado và
**Mỹ thuộc Nga** (, ) là tên của các tài sản thuộc địa của Nga ở Bắc Mỹ từ năm 1733 đến năm 1867. Tỉnh lỵ là Novo-Archangelsk (_New Arkhangelsk_), mà bây giờ Sitka, Alaska,
**Châu Mỹ** hay **Mỹ châu** (tiếng Anh: _The Americas_ hoặc _America_) là một châu lục nằm ở Tây Bán Cầu, được bao quanh bởi Thái Bình Dương (phía tây), Đại Tây Dương (phía đông) và
**Denali** (Deenaalee), từng có tên chính thức là **núi McKinley** () từ 1917 đến 2015, là đỉnh núi cao nhất ở Bắc Mỹ có độ cao trên mực nước biển.. Denali thuộc dãy núi Alaska
phải|Một người Eskimo ở Greenland **Eskimo** (hoặc Esquimaux) hoặc Inuit-Yupik (Alaska:Yupik Inupiat) là dân tộc bản địa sống trên vùng băng giá phân bố từ Đông Siberia (Nga), qua Alaska (Hoa Kỳ), Canada, và Greenland.
**Chó Husky Alaska Mỹ-Ấn** (tiếng Anh: _Ameri-Indian Alaska Husky_) là một loại phụ của giống chó Husky Alaska, tùy trường hợp có thể được xem là một loại hoặc một giống chó. Giống chó này
**Sakhalin** (, ) là một hòn đảo lớn ở phía bắc Thái Bình Dương, nằm giữa 45°50' và 54°24' vĩ Bắc. Hòn đảo là một phần của nước Nga, và cũng là hòn đảo lớn
**Địa khu Alaska** () là chỉ định của chính phủ cho Alaska từ ngày 17 tháng 5 năm 1884 đến ngày 24 tháng 8 năm 1912, khi nó trở thành Lãnh thổ Alaska. Trước đây
**Quần đảo Diomede** (; , _ostrová Diomída_), ở Nga còn có tên là **Quần đảo Gvozdev** (, _ostrová Gvozdjeva_), gồm hai hòn đảo đá dạng núi đỉnh bằng: * Hòn đảo _Diomede Lớn_ của Nga