Ngày Hiến pháp 3 tháng 5 (cũng là ngày lễ quốc gia 3 tháng 5; ) là một ngày lễ quốc gia và công cộng ở Ba Lan diễn ra vào ngày 3 tháng 5. Ngày lễ kỷ niệm tuyên bố Hiến pháp ngày 3 tháng 5 năm 1791. Lễ hội bắt nguồn từ Công quốc Warsaw vào đầu thế kỷ 19, nhưng nó đã trở thành một ngày lễ chính thức chỉ trong năm 1919 tại Cộng hòa Ba Lan Đệ nhị. Bị hủy bỏ trong thời kỳ Cộng hòa Nhân dân Ba Lan, nó đã được tái lập sau sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản ở Ba Lan hiện đại.
Lý lịch
trái|nhỏ|260x260px| Cuộc diễu hành ngày 3 tháng 5 tại [[Bydgoszcz, Ba Lan, 2014 ]]
Hiến pháp ngày 3 tháng 5 năm 1791 được coi là một trong những thành tựu quan trọng nhất trong lịch sử Ba Lan, mặc dù chỉ có hiệu lực trong một năm, cho đến khi bùng nổ Chiến tranh Nga-Ba Lan năm 1792. Nhà sử học Norman Davies gọi đó là "hiến pháp đầu tiên ở châu Âu"; các học giả khác cũng gọi nó là hiến pháp lâu đời thứ hai của thế giới.
Hiến pháp ngày 3 tháng 5 được thiết kế để khắc phục những khiếm khuyết chính trị lâu đời của Khối thịnh vượng chung Litva-Ba Lan. Hiến pháp đã tìm cách thay thế chế độ vô chính phủ hiện tại được nuôi dưỡng bởi một số ông trùm của đất nước với chế độ quân chủ lập hiến dân chủ hơn. Việc thông qua Hiến pháp ngày 3 tháng 5 đã kích động sự thù địch tích cực của các nước láng giềng của Khối thịnh vượng chung, dẫn đến Phân vùng thứ hai của Ba Lan năm 1792, Cuộc nổi dậy Kościuszko năm 1794 và Phân vùng thứ ba của Ba Lan vào năm 1795. Theo lời của hai đồng tác giả của nó, Ignacy Potocki và Hugo Kołłątaj, đó là "ý chí và di chúc cuối cùng của Tổ quốc đã mất".
Ký ức về Hiến pháp ngày 3 tháng 5 được các nhà khoa học chính trị công nhận là một tài liệu rất tiến bộ về thời gian - cho các thế hệ đã giúp duy trì khát vọng sống của người Ba Lan trong một xã hội độc lập và công bằng, và tiếp tục thông báo về những nỗ lực của hậu duệ tác giả. Ở Ba Lan, nó được xem như một biểu tượng quốc gia, và đỉnh cao của tất cả những gì tốt đẹp và giác ngộ trong lịch sử và văn hóa Ba Lan.
Kỷ niệm 3 tháng 5 kể từ khi được thông qua đã được coi là ngày lễ quốc gia quan trọng nhất của Ba Lan kể từ khi Ba Lan giành lại độc lập vào năm 1918. Tầm quan trọng của nó đối với người dân Ba Lan đã được so sánh với ngày 4 tháng 7 đối với người Mỹ.
Kỷ niệm
phải|nhỏ| [[Kỵ binh Ba Lan trong trang phục truyền thống trong lễ kỷ niệm ngày 3 tháng 5 năm 2007 ]]
Ngày 3 tháng 5 lần đầu tiên được tuyên bố là một ngày lễ vào ngày 5 tháng 5 năm 1791 và được tổ chức một năm sau đó, vào ngày 3 tháng 5 năm 1792. Nó đã bị cấm trong các lần phân vùng của Ba Lan, nó được tổ chức tại Công quốc Warsaw năm 1807 và không chính thức tại Quốc hội Ba Lan bởi nhiều nhà hoạt động ủng hộ độc lập, cởi mở hơn trong thời kỳ nổi dậy, như Cuộc nổi dậy tháng 11. Nó một lần nữa được trở thành một ngày nghỉ chính thức của Ba Lan vào tháng 4 năm 1919 dưới thời Cộng hòa Ba Lan thứ hai. Ngày lễ đầu tiên chính thức được giới thiệu tại Cộng hòa Ba Lan Đệ nhị. Ngày lễ 3 tháng 5 đã bị cấm một lần nữa trong Thế chiến II bởi quân chiếm đóng của Đức Quốc xã và Liên Xô. Nó được tổ chức tại các thành phố của Ba Lan vào tháng 5 năm 1945, mặc dù theo cách chủ yếu là tự phát. Các lễ kỷ niệm đã chính thức bị hủy bỏ ngay trước ngày 3 tháng 5 năm 1946 và các cuộc biểu tình chống cộng đã diễn ra vào cuối ngày hôm đó. Điều này, và cuộc thi liên quan đến ngày này được tạo ra với lễ kỷ niệm Ngày Lao động 1 tháng 5 được cộng sản tán thành, có nghĩa là Ngày Hiến pháp 3 tháng 5 đã mất sự ủng hộ với chính quyền Cộng hòa Nhân dân Ba Lan. Năm 1947, nó được chính thức đổi tên thành Ngày Đảng Dân chủ và bị loại khỏi danh sách các ngày lễ quốc gia sau đó hoặc vào năm 1951 (các nguồn khác nhau). Cho đến năm 1989, ngày 3 tháng 5 là một ngày chung cho các cuộc biểu tình chống chính phủ và chống cộng. 3 tháng 5 được khôi phục như một ngày lễ chính thức của Ba Lan vào tháng 4 năm 1990, sau khi chủ nghĩa cộng sản sụp đổ. Năm 2007, ngày 3 tháng 5 cũng được tuyên bố là một ngày lễ quốc gia của Litva; lễ kỷ niệm chung đầu tiên của Sejm Ba Lan và Seimas Litva đã diễn ra vào ngày 3 tháng 5 năm 2007.
Ở Ba Lan hiện đại, ngày nay, không phải đi làm, và tổ chức nhiều cuộc diễu hành, triển lãm, buổi hòa nhạc và bài phát biểu của công chúng. Các chính trị gia quan trọng nhất của Ba Lan tham gia vào các lễ hội đó; ví dụ vào năm 2011, Tổng thống Ba Lan, Bronisław Komorowski, Thủ tướng Ba Lan, Donald Tusk, và Nguyên soái Sejm, Grzegorz Schetyna, Nguyên soái của Thượng viện, Bogdan Borusewicz, và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bogdan Klich, đã tham gia lễ hội ở Warsaw. Các lễ hội chính thức ở Warsaw hoặc tại các thành phố khác của Ba Lan với sự hiện diện của Tổng thống và các chức sắc quan trọng sẽ bao gồm cờ bay, đại bác, đọc bản mở đầu hiến pháp và hát một bài hát yêu nước từ Cuộc nổi dậy tháng 11 __ (Chào mừng, Bình minh tháng 5) cộng với các buổi diễn tập và cuộc diễu hành quân sự hàng năm. Các sự kiện khác của năm 2011 lễ kỷ niệm ở Warsaw bao gồm một kỷ niệm đại chúng ở St. John Archcathedral, Warsaw, và giải thưởng tổng thống vì những thành tựu trong lĩnh vực thúc đẩy nền văn hóa Ba Lan. Nó cũng được tổ chức ở nhiều thành phố khác của Ba Lan.
Ngày lễ này là một tâm điểm của lễ kỷ niệm dân tộc của niềm tự hào người Mỹ gốc Ba Lan ở khu vực Chicago, nơi được gọi là Ngày Hiến pháp Ba Lan, kể từ năm 1892. Người Ba Lan ở Chicago đã tiếp tục truyền thống này cho đến ngày nay, đánh dấu nó bằng các lễ hội và Diễu hành Ngày Hiến pháp Ba Lan hàng năm; những vị khách tầm cỡ quốc gia, đáng chú ý nhất là Bobby Kennedy, đã tham dự trong nhiều năm qua như một cách để sát nhập với Chicago Polonia. Ở Minnesota, lễ kỷ niệm đầu tiên có từ những năm 1870. Tại San Francisco, kỷ niệm Hiến pháp ngày 3 tháng 5 đã được quan sát hàng năm trong nhiều thập kỷ trong Buổi hòa nhạc âm nhạc tại Công viên Cổng Vàng. Ở Buffalo, NY có một sự kiện Buffalo Hour Happy Hour được tổ chức vào ngày 3 tháng 5 hàng năm tại Thư viện Adam Mickiewicz. Có miễn phí vé vào cửa, đồ ăn Ba Lan miễn phí, chơi nhạc Ba Lan và đọc phần mở đầu của Hiến pháp Ba Lan bằng tiếng Anh và tiếng Ba Lan.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Ngày Hiến pháp 3 tháng 5** (cũng là **ngày lễ quốc gia** _3 tháng 5_; ) là một ngày lễ quốc gia và công cộng ở Ba Lan diễn ra vào ngày 3 tháng 5.
Ngày **3 tháng 5** là ngày thứ 123 (124 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 242 ngày trong năm. ## Sự kiện *1481 – Sultan Mehmed II của Ottoman từ trần với nguyên nhân
thumb|[[Tượng đài Dân chủ, Bangkok|Tượng đài Dân chủ Bangkok: miêu tả bản Hiến pháp năm 1932 nằm ở trên tráp vàng.]] **Hiến pháp Vương quốc Thái Lan** (; ) là văn bản pháp luật có
Đây là dòng thời gian các sự kiện chính vào tháng 5 năm 2020 của đại dịch COVID-19, gây ra bởi SARS-CoV-2, lần đầu tiên được phát hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc. ## Thống
**Các ngày lễ ở Ba Lan** được quy định bởi Đạo luật Ngày không làm việc ngày 18 tháng 1 năm 1951 (Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 o dniach wolnych od pracy; Tạp chí
nhỏ|Hiến pháp năm 2013 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. **Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013** là bản Hiến pháp của nước Cộng hòa
**Ngày Chiến thắng** là ngày lễ kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã vào năm 1945. Ngày lễ này được tổ chức lần đầu tiên tại 15 nước cộng hòa thuộc
**Ngày kỷ niệm hiến pháp** () là một ngày lễ quốc gia ở Nhật Bản vào ngày 3 tháng 5 hàng năm nhằm kỷ niệm việc ban hành hiến pháp năm 1947 của Nhật Bản.
**Hiến pháp Nhật Bản** (日本国憲法 **_Nihon-Koku Kenpō_?**) hay còn được gọi một cách không chính thức là **Hiến pháp Hoà bình** (平和憲法 _**Heiwa Kenpō**_), là một văn bản trên luật được thông qua và chính
**_Ngày thứ 3 tháng 5 năm 1808_** (còn được biết đến với tên gọi **_El tres de mayo de 1808 en Madrid_**, hay **_Los fusilamientos de la montaña del Príncipe Pío_**, hoặc **_Los fusilamientos del
Một cuộc trưng cầu ý dân về hiến pháp được tổ chức ở Iran vào ngày 2 và 3 tháng 12 năm 1979. Hiến pháp Cộng hòa Hồi giáo Iran được 99,5% cử tri chấp
phải|Cuộc diễu hành ngày 3 tháng 5 tại Chicago (1985) **Lễ diễu hành Ngày Hiến pháp Ba Lan** tại Chicago, được coi là cuộc diễu hành lớn nhất của người Ba Lan bên ngoài lãnh
Tướng [[Alfred Jodl ký văn bản đầu hàng sơ bộ tại Reims]] phải|Văn kiện đầu hàng ký kết ngày 7 tháng 5 năm 1945 tại Reims **Ngày chiến thắng (8 tháng 5 năm 1945)** còn
**Ngày Quốc kỳ Ba Lan** () là ngày lễ ở Ba Lan được giới thiệu bởi đạo luật được ban hành vào ngày 20 tháng 2 năm 2004. Ngày lễ được tổ chức vào ngày
**Hiến pháp Vương quốc Bhutan** (tiếng Dzongkha: ; phiên âm: _druk gi tsa trim chen mo_) là văn bản pháp luật có giá trị cao nhất tại Bhutan. Bản Hiến pháp hiện hành do Chính
_Nguyên bản [[Hiến pháp Hoa Kỳ]]_ **Hiến pháp** là một hệ thống cao nhất của pháp luật quy định những nguyên tắc chính trị căn bản và thiết lập thủ tục, quyền hạn, trách nhiệm
Trang này dành cho tin tức về các sự kiện xảy ra được báo chí thông tin trong **tháng 5 năm 2020**. Tháng này, sẽ bắt đầu vào thứ sáu, và kết thúc vào chủ
**Hiến pháp Hoa Kỳ** là điều luật cao nhất của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, lúc đầu có bảy điều. Điều I, Điều II, và Điều III thành lập chính phủ liên bang, phân lập
phải|nhỏ|Bản sao Hiến pháp Liên Xô được trưng bày trong Bảo tàng Cách mạng (nay là Bảo tàng Lịch sử Hiện đại Nga) **Hiến pháp Liên Xô** () là ba bản Hiến pháp đã được
**Tu chính án 27** Hiến pháp Hoa Kỳ cấm bất kỳ luật nào làm tăng hoặc giảm mức lương của các thành viên Quốc hội bắt đầu có hiệu lực cho đến khi bắt đầu
**Đại hội Lập hiến Hoa Kỳ** (tiếng Anh: _Constitutional Convention_), bấy giờ được gọi bằng **Đại hội Liên bang** (_Federal Convention_), **Đại hội Philadelphia** (_Philadelphia Convention_) hay **Hội nghị lớn ở Philadelphia** (_Grand Convention at
**Khủng hoảng hiến pháp Nga năm 1993** là một cuộc cạnh tranh chính trị giữa phe phái của Tổng thống Nga với nghị viện Nga và phe cánh tả thân Cộng sản, rồi cuối cùng
**Tu chính án 22** (**Tu chính án XXII**) Hiến pháp Hoa Kỳ quy định không ai được bầu vào chức vụ tổng thống Hoa Kỳ quá hai nhiệm kỳ và bổ sung các điều kiện
thumb|Hiến pháp Luxembourg năm 1868 **Hiến pháp Luxembourg** là luật tối cao của Đại công quốc Luxembourg. Hiến pháp hiện đại được thông qua vào ngày 17 tháng 10 năm 1868. Trong khi hiến pháp
nhỏ|phải|Hiến pháp Việt Nam năm 2013 **Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam** là văn bản pháp luật có giá trị cao nhất trong hệ thống pháp luật của Việt Nam.
**Tu chính án 26** Hiến pháp Hoa Kỳ quy định công dân Hoa Kỳ đủ 18 tuổi trở lên có quyền bầu cử cấp tiểu bang và địa phương. Tu chính án 26 được Quốc
**Tu chính án thứ 19** (**Tu chính án XIX**) cấm chính phủ liên bang, tiểu bang từ chối quyền bầu cử của công dân Hoa Kỳ theo giới tính. Tuy đề xuất lên Quốc hội
**Tòa án Hiến pháp Liên bang** (tiếng Đức: _Bundesverfassungsgericht – BVerfG_) là tòa án hiến pháp của nước Cộng hòa Liên bang Đức. Được xem là người bảo vệ Hiến pháp Đức (luật cơ bản),
**Các ngày lễ ở Nhật Bản** hay còn gọi là được thiết lập dựa theo năm 1948 (đã tu chỉnh). Một điều luật trong luật này quy định nếu một ngày lễ rơi vào ngày
**Hiến pháp nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa** là bộ luật cơ bản cấp cao nhất của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, được quy định có tính quy phạm tối cao.Hiến pháp của
**Hiến pháp Xã hội Chủ nghĩa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** () là hiến pháp của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, hay còn gọi là Triều Tiên hoặc Bắc
**Hiến pháp Hàn Quốc** (Đại Hàn Dân Quốc, ) được ban hành ngày 17 tháng 7 năm 1948 và được sửa đổi lần cuối ngày 29 tháng 10 năm 1987. ## Lịch sử left|thumb|Bản Hiến
**Hiến pháp Lào** là văn bản pháp luật có giá trị cao nhất tại nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, được thông qua ngày 14/8/1991 tại kỳ họp thứ 6 Hội đồng Nhân
Điều Một trong Hiến pháp Hoa Kỳ thành lập nhánh lập pháp của chính phủ liên bang, Quốc hội Hoa Kỳ. Theo Điều một, Quốc hội là một cơ quan lập pháp lưỡng viện bao
**Hiến pháp Tháng Ba**, **Hiến pháp Tháng Ba bị áp đặt** hay **Hiến pháp Stadion** (tiếng Đức: **' hay **') là một hiến pháp "không thể huỷ bỏ" của Đế quốc Áo do Bộ trưởng
Bài này ghi lại dòng thời gian và dịch tễ học của SARS-CoV-2 vào tháng 5 năm 2021, loại vi rút gây ra bệnh coronavirus 2019 (COVID-19) và là nguyên nhân gây ra đại dịch
**Hội đồng Bảo hiến Pháp** () là cơ quan giám sát hiến pháp của Pháp, được thành lập vào ngày 4 tháng 10 năm 1958. Hội đồng Bảo hiến có nhiệm vụ xem xét tính
Một cuộc trưng cầu ý dân về việc bổ sung Điều 1-1 vào Tu chính Hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc được tổ chức tại Đài Loan vào ngày 26 tháng 11 năm 2022. Đề
Hiến pháp năm 1946 **Hiến pháp Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946** là bản hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, được Quốc hội khóa I thông qua
__NOTOC__ Trang này liệt kê những sự kiện quan trọng vào tháng 5 năm 2006. ## Chủ nhật, ngày 1 tháng 5
không|Hàng ngàn người biểu tình ở Nashville, Tennessee
**Hiến pháp Liên bang Nga** (, _Konstitutsiya Rossiyskoy Federatsii_; ) dựa trên sự tan rã Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết, sự thông qua các bản tuyên ngôn về chủ quyền
Một cuộc trưng cầu ý dân về hiến pháp được tổ chức ở Tây Ban Nha vào ngày 6 tháng 12 năm 1978 để phê chuẩn dự thảo Hiến pháp Tây Ban Nha. Dự thảo
**Hiến pháp Vương quốc Sedang** được công bố bởi Marie-Charles David de Mayréna, người sáng lập ra Vương quốc Sedang ở Tây Nguyên vào cuối thế kỷ 19. Bản hiến pháp này dược Mayréna lập
**Luật cơ bản của Ả Rập Xê Út** (tên thay thế: **Hệ thống Cai quản Cơ bản**; ) là một hiến pháp điều lệ -like chia thành chín chương, gồm 83 điều. Hiến pháp của
**Ngày quốc khánh** là ngày lễ quan trọng của một quốc gia. Nó đánh dấu một sự kiện lịch sử, chính trị hoặc văn hóa gắn liền với lịch sử Nhà nước hiện tại của
là một điều khoản trong Hiến pháp Nhật Bản không cho phép sử dụng chiến tranh để làm phương tiện giải quyết các xung đột quốc tế có liên quan đến Nhật Bản. Hiến pháp
**Élisabeth Philippe của Pháp** (3 tháng 5 năm 1764 – 10 tháng 5 năm 1794), còn được gọi là **Madame Élisabeth**, là một Fille de France. Élisabeth Philippe là con út của Louis Ferdinand của
**Louis Ferdinand của Pháp** (4 tháng 9 năm 1729 – 20 tháng 12 năm 1765) là con trai duy nhất còn sống đến tuổi trưởng thành của Louis XV của Pháp và Maria của Ba
**Biến cố 13 tháng 5 năm 1969** nhắc đến bạo lực bè phái giữa người Mã Lai và người Hoa tại Kuala Lumpur (đương thời thuộc bang Selangor), Malaysia. Náo loạn nổ ra sau khi
thumb|Ngày lễ tại một làng của Azerbaijan, thập niên 1930. Tác phẩm của [[Azim Azimzade.]] Có một số **ngày lễ tại Azerbaijan**. Các ngày lễ được quy định trong hiến pháp của CHXHCNXV Azerbaijan lần