Ngày châu Phi (trước đây là Ngày tự do châu Phi và Ngày giải phóng châu Phi) là lễ kỷ niệm hàng năm thành lập Tổ chức châu Phi Thống nhất vào ngày 25 tháng 5 năm 1963. Ngày lễ được tổ chức ở nhiều quốc gia trên lục địa châu Phi, cũng như trên khắp thế giới. Tổ chức này đã được chuyển đổi thành Liên minh châu Phi vào ngày 9 tháng 7 năm 2002 tại Durban, Nam Phi, nhưng ngày lễ vẫn tiếp tục được tổ chức vào ngày 25 tháng 5.
Bối cảnh
Đại hội các quốc gia châu Phi độc lập đầu tiên được tổ chức tại Accra, Ghana vào ngày 15 tháng 4 năm 1958. Đại hội được triệu tập bởi Thủ tướng Ghana Kwame Nkrumah, bao gồm các đại diện từ Ai Cập (khi đó là một bộ phận của Cộng hòa Ả Rập Thống nhất), Ethiopia, Liberia, Libya, Maroc, Sudan, Tunisia, Liên minh các dân tộc Cameroon và nước chủ nhà Ghana. Liên minh Nam Phi đã không được mời. Hội nghị cho thấy sự tiến bộ của các phong trào giải phóng dân tộc trên lục địa châu Phi, là biểu tượng cho quyết tâm của người dân châu Phi giải phóng bản thân họ thoát khỏi sự thống trị và bóc lột của nước ngoài. Mặc dù Hội nghị Liên minh châu Phi đã làm việc hướng tới các mục tiêu tương tự kể từ khi thành lập vào năm 1900, đây là lần đầu tiên một cuộc họp như vậy diễn ra trên đất châu Phi.
Hội nghị kêu gọi thành lập Ngày Tự do Châu Phi, một ngày để "... đánh dấu mỗi năm của tiến bộ phong trào giải phóng và tượng trưng cho quyết tâm của người dân châu Phi tự giải phóng mình khỏi sự thống trị và bóc lột của nước ngoài."
Hội nghị đáng chú ý ở chỗ nó đặt nền tảng cho các cuộc họp tiếp theo của các nguyên thủ quốc gia và chính phủ châu Phi trong Nhóm Casablanca và kỷ nguyên của Nhóm Monrovia, cho đến khi thành lập Tổ chức châu Phi Thống nhất (OAU) vào năm 1963.
Lịch sử
Năm năm sau, vào ngày 25 tháng 5 năm 1963, đại diện của 30 quốc gia châu Phi đã gặp nhau tại Addis Ababa, Ethiopia, do Hoàng đế Haile Selassie chủ trì. Đến lúc đó, hơn hai phần ba lục địa đã giành được độc lập khỏi các đế quốc. Tại cuộc họp này, Tổ chức châu Phi Thống nhất đã được thành lập, với mục đích ban đầu là khuyến khích việc phi thực dân hóa ở Angola, Mozambique, Nam Phi và Nam Rhodesia. Tổ chức này cam kết hỗ trợ cuộc chiến được thực hiện bởi các chiến binh tự do, và loại bỏ quyền can thiệp quân sự vào các quốc gia thuộc địa. Một điều lệ đã được đặt ra nhằm tìm cách cải thiện mức sống giữa các quốc gia thành viên. Selassie từng nói, "Có thể hội nghị liên minh này kéo dài 1.000 năm."
Lễ kỷ niệm hiện nay
Ngày châu Phi tiếp tục được tổ chức ở cả châu Phi và trên thế giới, chủ yếu là vào ngày 25 tháng 5 (mặc dù trong một số trường hợp, các giai đoạn lễ kỷ niệm này có thể được kéo dài trong một vài ngày hoặc vài tuần). Chủ đề được đặt cho Ngày châu Phi mỗi năm, với năm 2015 là "Năm trao quyền và phát triển phụ nữ theo chương trình nghị sự 2063 của châu Phi". Tại một sự kiện ở thành phố New York năm 2015, Phó Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, Jan Eliasson đã gửi một thông điệp từ Tổng thư ký Ban Ki-moon, trong đó ông nói: "Chúng ta hãy... tăng cường nỗ lực cung cấp cho phụ nữ châu Phi tiếp cận tốt hơn với giáo dục, công việc và chăm sóc sức khỏe và bằng cách đó, thúc đẩy quá trình chuyển đổi của châu Phi".
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Ngày châu Phi** (trước đây là **Ngày tự do châu Phi** và **Ngày giải phóng châu Phi**) là lễ kỷ niệm hàng năm thành lập Tổ chức châu Phi Thống nhất vào ngày 25 tháng
phải|Hình ảnh của châu Phi chụp từ vệ tinh **Châu Phi** hay **Phi châu** (_l'Afrique_, _Africa_) là châu lục đứng thứ hai trên thế giới về dân số (sau châu Á), thứ ba về diện
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Colonial_Africa_1913_map.svg|nhỏ|300x300px|Bản đồ các thuộc địa châu Phi của các đế quốc châu Âu vào năm 1913 (Bỉ (vàng), Anh (hồng da cam), Pháp (xanh lam), Đức (ngọc lam), Ý (xanh lục), Bồ Đào Nha (tím)
**Đại bàng rừng châu Phi**, tên khoa học **_Stephanoaetus coronatus_**, là một loài chim săn mồi lớn trong họ Accipitridae, sống ở vùng hạ Sahara châu Phi. Môi trường sống ưa thích của nó là
**Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi** (tiếng Anh: **African Continental Free Trade Agreement**, viết tắt tiếng Anh: **AfCFTA**) là một hiệp định thương mại có hiệu lực giữa 25 quốc gia
**Cúp bóng đá châu Phi 2021** (còn được gọi là **AFCON 2021** hoặc **CAN 2021**) là Cúp bóng đá châu Phi lần thứ 33, diễn ra tại Cameroon từ ngày 9 tháng 1 đến ngày
**Liên minh châu Phi** (, viết tắt là _AU_ hoặc , viết tắt là _UA_) là một tổ chức liên chính phủ bao gồm 55 quốc gia châu Phi, có trụ sở tại Addis
Bản đồ khí hậu đơn giản hoá của châu Phi: Hạ Saharan gồm vùng [[Sahel và Sừng châu Phi khô cằn ở phía bắc (màu vàng), các savanna nhiệt đới (lục sáng) và các rừng
**Linh dương sừng xoắn châu Phi** (danh pháp hai phần: **_Addax nasomaculatus_**), còn được gọi là _linh dương trắng_ (_white antelope_) là một loài linh dương thuộc chi _Addax_, sinh sống tại hoang mạc Sahara
**Nhóm Ngân hàng Phát triển Châu Phi** (AfDB) hay **Banque Victaine de Développement** (BAD) là một tổ chức tài chính phát triển đa phương. AfDB được thành lập vào năm 1964 và bao gồm ba
Khi số lượng quân Đức tham gia Mặt trận Bắc Phi trong Thế chiến thứ hai tăng lên so với cam kết ban đầu ở quy cấp quân đoàn, bộ chỉ huy tối cao của
thumb| **Cúp bóng đá châu Phi 2017** là Cúp bóng đá châu Phi lần thứ 31, được Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) tổ chức. Giải đấu ban đầu dự định diễn ra ở
**Tổ chức châu Phi Thống nhất** (**OAU**, tiếng Pháp: _Organisation de l'unité africaine_, OUA) là một tổ chức liên chính phủ được thành lập ngày 25 tháng 5 năm 1963 tại Addis Ababa, với 32
**Triết học châu Phi** là triết học được tạo ra bởi những người châu Phi, một loại triết học trình bày những quan điểm về thế giới quan của người Châu Phi, hay triết học
**Đà điểu châu Phi** (danh pháp khoa học: **_Struthio camelus_**) là một loài chim chạy, có nguồn gốc từ châu Phi. Nó là loài còn sinh tồn duy nhất của họ **_Struthionidae_**, và chi **_Struthio_**.
Vùng Sừng châu Phi chụp từ vệ tinh Vùng đất **Sừng châu Phi** (có tên gọi khác là vùng **Đông Bắc Phi** và đôi khi được gọi là **bán đảo Somalia**) là một bán đảo
**Mèo rừng châu Phi** (**_Felis lybica_**) là một loài mèo rừng. Chúng hình thành và tách biệt khỏi các nòi mèo khác vào khoảng 131.000 năm về trước. Một số cá thể mèo rừng châu
[[Tập tin:2015 ACN Results.png|upright=1.4|thumb|Các đội giành quyền tham dự giải đấu ]] **Cúp bóng đá châu Phi 2015**, còn có tên là **Cúp bóng đá châu Phi Orange** theo tên nhà tài trợ, là cúp
Đại dịch COVID-19 được xác nhận đã lan sang châu Phi vào ngày 14 tháng 2 năm 2020. Ca bệnh được xác nhận đầu tiên là ở Ai Cập, và trường hợp được xác nhận
Kết quả:
Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) được chia 5 suất tham dự vòng chung kết giải vô địch bóng đá thế giới 2010, thêm một suất nữa của đội chủ nhà
**Cúp bóng đá châu Phi 2010** là Cúp bóng đá châu Phi lần thứ 27, được tổ chức từ 10 đến 31 tháng 1 năm 2010 tại Angola . Số đội tham dự giải là
phải|Đầu đại bàng với mỏ cong màu vàng và lông trắng ở đầu. Trứng non của đại bàng cá châu Phi. **Đại bàng cá châu Phi** (danh pháp khoa học: **_Haliaeetus vocifer_**) là một loài
**Cúp bóng đá châu Phi 2013**, còn có tên là **Cúp bóng đá châu Phi Orange** theo tên nhà tài trợ, là Giải vô địch bóng đá châu Phi lần thứ 29, được tổ chức
**Cúp bóng đá châu Phi 2019** là Cúp bóng đá châu Phi lần thứ 32 diễn ra tại Ai Cập, giải đấu chính thức của châu Phi. Đây là lần thứ 5 Ai Cập đăng
nhỏ|phải|[[Linh dương Eland (Taurotragus oryx), loài đặc hữu của thảo nguyên châu Phi]] nhỏ|phải|Sư tử châu Phi, vị vua của thảo nguyên châu Phi và là sinh vật biểu tượng của lục địa này **Hệ
Phần châu Phi của **vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2022** đóng vai trò là vòng loại cho giải vô địch bóng đá thế giới 2022, được tổ chức tại Qatar, cho
**Giải vô địch bóng đá nữ châu Phi 2022** hoặc **Cúp bóng đá nữ châu Phi 2022** (, ), chính thức được gọi là **2022 TotalEnergies Women's Africa Cup of Nations** vì lý do tài
**Cúp bóng đá U-23 các quốc gia châu Phi 2019** là lần thứ ba của Cúp bóng đá U-23 các quốc gia châu Phi, giải vô địch bóng đá giới hạn tuổi quốc tế bốn
**Vòng 2** của các trận đấu thuộc khu vực châu Phi cho **vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2022** đang thi đấu trên 6 ngày đấu, từ ngày 5 tháng 10 năm
**Trâu rừng châu Phi** (tên tiếng Anh: **African buffalo** hoặc **Cape buffalo** (trâu Cape), danh pháp hai phần: _Syncerus caffer_) là một loài lớn thuộc họ Trâu bò ở châu Phi. Loài trâu này không
**Voi đồng cỏ châu Phi** hoặc còn gọi là **Voi bụi rậm châu Phi**, **Voi xavan** (_Loxodonta africana_) là một trong hai loài trong Chi Voi châu Phi (Loxodonta) cùng với Voi rừng châu Phi
**Chuột gai châu Phi** (danh pháp khoa học: **_Acomys percivali_**) là một loài động vật có vú trong họ Chuột, bộ Gặm nhấm. Loài này được Dollman mô tả năm 1911., Môi trường sống tự
phải|nhỏ|200x200px| Các quốc gia châu Phi tiền thuộc địa từ các khoảng thời gian khác nhau phải|nhỏ|267x267px| Obelisk tại [[Đền Luxor|đền thờ Luxor, Ai Cập. khoảng 1200 TCN ]] phải|nhỏ|276x276px| Hiệp sĩ Baguirmi trong bộ
Các trận đấu của **vòng loại Cúp bóng đá châu Phi 2019** được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) cho mùa giải thứ 32 này. Theo quyết định của Ủy ban
Các trận đấu **Vòng loại Cúp bóng đá châu Phi 2025** được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) nhằm xác định các đội tuyển tham gia Cúp bóng đá châu Phi
**Nhím gai lùn châu Phi** hay **nhím lùn châu Phi** (Danh pháp khoa học: _Atelerix albiventris_) là một loài nhím gai thuộc phân họ Erinaceidae phân bố ở châu Phi. Đây là loài nhím được
**Liên đoàn bóng đá châu Phi** ( - **CAF**) là một trong sáu liên đoàn bóng đá cấp châu lục, điều hành bóng đá ở Châu Phi. CAF được thành lập ngày 19 tháng 8
Các trận đấu ở **vòng loại Cúp bóng đá châu Phi 2015** đã xác định các đội tham dự Cúp bóng đá châu Phi 2015. Tổng cộng có tất cả 16 đội tuyển giành quyền
Dưới đây là bài chi tiết về vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2018 khu vực châu Phi Ủy ban điều hành CAF đã công bố lịch thi đấu của vòng loại
thumb|upright=1.5|Sự phân tán liên tiếp của
_[[Homo erectus_ (vàng),
_Homo neanderthalensis_ (son) và
_Homo sapiens_ (đỏ).]] thumb|Bản đồ về sự đa dạng hóa ban đầu của loài người hiện đại,
**Phục bích** (chữ Hán: 復辟), còn được phiên âm là **phục tích** hay **phục tịch**, nghĩa đen là "khôi phục ngôi vua" là trường hợp một quân chủ đã từ nhiệm hoặc đã bị phế
: _Bài viết này thảo luận về các hệ thống, lịch sử và ảnh hưởng của chế độ nô lệ trong Châu Phi._ _Xem buôn bán nô lệ Ả Rập, buôn bán nô lệ Đại
**Beo vàng châu Phi** (tên khoa học **_Caracal aurata_**) là một loài mèo hoang cỡ vừa trong họ Mèo. Loài này được mô tả bởi Severtzov vào năm 1858. Chúng phân bố ở các khu
Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) được chia 5 suất tham dự vòng chung kết World Cup 2014. 52 quốc gia và vùng lãnh thổ thành viên đã đăng ký tham dự để tranh
nhỏ|phải|Quang cảnh Hội nghị thượng định Nga-Châu Phi năm 2023 nhỏ|phải|Con tem kỷ niệm sự kiện Hội nghị Thượng định Nga-Châu Phi năm 2023 **Hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi năm 2023** (tiếng Anh: _2023
Dưới đây là các ngày thi đấu và kết quả của **vòng loại Giải vô địch bóng đá thế giới 2006 – Khu vực châu Phi.** 51 đội tuyển tham dự (chỉ có Comoros và
**Vòng sơ loại** của Vòng loại Cúp bóng đá châu Phi 2025 được tổ chức để quyết định bốn đội tuyển sẽ tiến vào vòng bảng của giải đấu vòng loại. Vòng sơ loại bao
[[Tập tin:Francophone_Africa.svg|nhỏ|308x308px| |thế=]] nhỏ|280x280px|[[Graffiti trên đại lộ Habib-Bourguiba ở Tunis vào tháng 3/2012.]] **Tiếng Pháp tại châu Phi** là tập hợp tất cả các phương ngữ, giọng nói và từ mượn, cấu trúc và tạo
**Liên đoàn bóng chuyền châu Phi** (tiếng Pháp: _Confédération Africaine de Volleyball_, tên viết tắt: **CAVB**) là cơ quan quản lý chính thức các hoạt động và sự kiện thể thao của môn bóng chuyền,
Cúp bóng đá châu Phi 2015 là một giải thi đấu bóng đá quốc tế tổ chức tại Guinea Xích Đạo từ 17 tháng 1 đến 8 tháng 2 năm 2015. ## Bảng A ###