Khövsgöl () là tỉnh cực bắc trong số 21 tỉnh của Mông Cổ. Tên của tỉnh bắt nguồn từ Hồ Khövsgöl. Tỉnh được thành lập vào năm 1931. Khatgal là trung tâm hành chính của tỉnh cho đến năm 1933, khi tỉnh lị chuyển về Mörön.
Địa lý
nhỏ|trái|Phong cảnh tỉnh Khövsgöl
nhỏ|phải|Hồ Khövsgöl
Khövsgöl là một tỉnh có nhiều đồi núi. Phần phía nam và tây nam chủ yếu là các khối núi chóp tròn như Tarvagatai, Bulnain và Erchim thuộc khối núi Khangai. Vùng phía tây và bắc của hồ Khövsgöl thuộc các dãy núi cao Khoridol Saridag, Ulaan Taiga, và Mönkh Saridag. Phần trung tâm và phía đông có ít đồi núi hơn song vẫn nhiều hơn các khu vực khác trong nước.
Phía bắc giáp nước cộng hòa tự trị Buryatia của Nga, phía nam giáp các tỉnh Zavkhan và Arkhangai, phía đông giáp tỉnh Bulgan và phía tây giáp nước cộng hòa tự trị Tuva của Nga.
So với những nơi khác tại Mông Cổ, vùng được biết đến nhiều vì có vẻ đẹp tự nhiên, và Hồ Khövsgöl là một trong số các địa điểm du lịch chính của cả nước. Khu vực rừng lớn nhất Mông Cổ nằm xung quanh và phía bắc của hồ, gồm những cánh rừng cây Taiga Siberi phương nam trải dài.
Dân cư
Khu vực tỉnh là nơi sinh sống của nhiều nhóm dân tộc khác nhau như: Darkhad, Khotgoid, Uriankhai, Buriad, và Tsaatan. Cả hai cộng đồng Darkhad và Tsaatan đều được biết đến nhiều với các nghi thức Shaman giáo độc đáo của họ.
Người Khövsgöl nổi tiếng
nhỏ|Các Sum của Khövsgöl
Những người nổi tiếng xuất thân từ Khövsgöl là:
- Chingünjav, lãnh đạo nghĩa quân chống lại Mãn Thanh vào năm 1756/57,
- Öndör Gongor, một người đàn ông rất cao vào đầu thế kỷ 20, có tài liệu ghi ông cao 2,45 mét
- Jalkhanz Khutagt Damdinbazar, thủ tướng Mông Cổ vào đầu thập kỉ 1920,
- Gelenkhüü, một nhà sáng tạo và nghiên cứu.
*Oyungerel Tsedevdamba, nhà hoạt động, người Mông Cổ đầu tiên tốt nghiệp Đại học Stanford
Henning Haslund-Christensen, một nhà thám hiểm và du hành người Đan Mạch đã có một hoặc hai năm sinh sống tại địa bàn mà này thuộc sum Erdenebulgan vào đầu thập kỷ 1920. Một số người dân địa phương tin rằng Alan Gua, tổ tiên bên ngoại của Thành Cát Tư Hãn, tới từ nơi mà nay là Chandmani-Öndör.
Chăn nuôi
Năm 2007, tỉnh có khoảng 3.43 triệu đầu gia súc, trong đó có khoảng 1.510.000 con dê, 1.442.000 con cừu, 322.000 con bò và bò Tây Tạng, 150.000 con ngựa, 2.350 lạc đà hai bướu, và 652 tuần lộc.
Giao thông
Sân bay Mörön (ZMMN/MXV) có một đường băng và có các chuyến bay định kỳ đến và đi Ulaanbaatar, ngoài ra đây cũng là một trạm trung gian trong các chuyến bay giữa thủ đô và các tỉnh miền tây.
Sân bay Khatgal (HTM) chỉ có các chuyến bay đi và đến Ulaanbaatar vào mùa hè, chủ yếu nhằm phục vụ khách du lịch đến hồ Khövsgöl.
Khoảng cách đường bộ giữa Mörön và Ulaanbaatar là 690 km. Hiện có một con đường mới mở nối giữa tỉnh lị Mörön tời Hồ Khövsgöl.
Hành chính
Hình ảnh
Tập tin:Landscape of Hubsugul province.jpg|Quang cảnh tỉnh Khövsgöl
Tập tin:Steppe flora of the province.png|Hoa thảo nguyên trên địa bàn tỉnh
Tập tin:Yurt locals.jpg|Một yurt
Tập tin:Nomadic cattle.jpg|Bò nhà du mục
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Khövsgöl** () là tỉnh cực bắc trong số 21 tỉnh của Mông Cổ. Tên của tỉnh bắt nguồn từ Hồ Khövsgöl. Tỉnh được thành lập vào năm 1931. Khatgal là trung tâm hành chính của
**Khankh** (tiếng Mông Cổ: Ханх) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, sum có 2.460 người. ## Lịch sử Sum Bürentogtokh được thành lập, cùng với toàn bộ
**Alag-Erdene** (tiếng Mông Cổ: Алаг-Эрдэнэ, _đá quý rực rỡ_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 2.980 người. ## Lịch sử Sum Alag-Erdene
**Khatgal** (tiếng Mông Cổ: Хатгал, ) là một thị trấn ở tỉnh Khövsgöl, Mông Cổ, nằm tại bờ phía nam của hồ Khövsgöl. Khatgal có một sân bay và một cảng nhỏ, cùng với một
**Renchinlkhümbe** (tiếng Mông Cổ: Рэнчинлхүмбэ) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.740 người. ## Tên gọi Renchinlkhümbe được đặt tên theo Jambyn
**Chandmani-Öndör** (tiếng Mông Cổ: Чандмань-Өндөр) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 3.006 người. ## Lịch sử Sum Chandmani-Öndör được thành lập, cùng
**Tarialan** (tiếng Mông Cổ: Тариалан, _vùng đất trồng trọt_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 6.085 người, là sum đông dân thứ
**Shine-Ider** (tiếng Mông Cổ: Шинэ-Идэр) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 3.824 người. ## Lịch sử Sum Shine-Ider được thành lập vào
**Galt** (tiếng Mông Cổ: Галт, _với lửa_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 5.132 người. ## Lịch sử Sum Galt được thành
**Bayanzürkh** (tiếng Mông Cổ: Баянзүрх, _"trái tim giàu có"_) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 3.964 người. ## Lịch sử Sum Bayanzürkh
**Arbulag** (tiếng Mông Cổ: Арбулаг, _dòng suối nhỏ phía bắc_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 3.989 người. ## Lịch sử Sum
**Rashaant** (tiếng Mông Cổ: Рашаант, _spa_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 3.501 người. ## Lịch sử trái|nhỏ|Tu viện được xây lại
**Tömörbulag** (tiếng Mông Cổ: Төмөрбулаг, _mạch nước sắt_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.174 người. ## Lịch sử Sum Tömörbulag được
**Jargalant** (tiếng Mông Cổ: Жаргалант, _hạnh phúc_) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 5183 người. ## Lịch sử Sum Jargalant được thành
**Tsagaan-Üür** (tiếng Mông Cổ: Цагаан-Үүр) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 2.459 người. ## Lịch sử Sum Tsagaan-Üür được thành lập, cùng
**Ikh-Uul** (tiếng Mông Cổ: Их-Уул, _núi lớn_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.170 người. ## Lịch sử Sum Ikh-Uul được thành
**Tsagaan-Uul** (tiếng Mông Cổ: Цагаан-Уул, _núi trắng_) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền trung Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 5.332 người. ## Lịch sử Sum Tsagaan-Uul được thành
**Tosontsengel** (tiếng Mông Cổ: Тосонцэнгэл) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.144 người. ## Lịch sử Sum Tosontsengel được thành lập, cùng
**Khövsgöl** (tiếng Mông Cổ: Хөвсгөл) là một sum của tỉnh Dornogovi ở miền đông Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 1.531 người. ## Địa lý Sum có diện tích khoảng 8.376,96 km.
**Erdenebulgan** (tiếng Mông Cổ: Эрдэнэбулган) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 2.763 người. ## Lịch sử Vào những năm 1920, một nhóm
**Bürentogtokh** (tiếng Mông Cổ: Бүрэнтогтох, _để thiết lập hoàn toàn_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.245 người. ## Lịch sử ###
**Tsetserleg** (tiếng Mông Cổ: Цэцэрлэг, _vườn_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.766 người. ## Lịch sử Một sum Tsetserleg đã được
**Tünel** (tiếng Mông Cổ: Түнэл) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 3.528 người. ## Lịch sử Sum Tünel được thành lập vào
**Ulaan-Uul** (tiếng Mông Cổ: Улаан-Уул, _núi đỏ_) là một sum của tỉnh Khövsgöl tại miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 4.118 người. ## Lịch sử Vào năm 1933, phần
**Tsagaannuur** (tiếng Mông Cổ: Цагааннуур, tiếng Dukha: Аккөл, _Akköl_, nghĩa đen: hồ trắng) là một sum của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 1.547 người. ##
phải|phong cảnh [[Tariat]] phải|Toàn cảnh [[Terkhiin Tsagaan Nuur.]] **Arkhangai** (, nghĩa là _Bắc Khangai_) là một trong 21 aimag (tỉnh) của Mông Cổ. Tỉnh nằm hơi lệch về phía tây của đất nước và nằm
**Zavkhan** () là một trong 21 aimag (tỉnh) của Mông Cổ, nằm tại phía tây của đất nước. Tỉnh lị là Uliastai. Tên của tỉnh bắt nguồn từ dòng sông Zavkhan. Phía bắc giáp nước
**Bulgan** () là một trong 21 aimag (tỉnh) của Mông Cổ. Tỉnh nằm tại phía bắc đất nước và có thủ phủ cùng tên, Bulgan. ## Địa lý Bulgan giáp với tỉnh Khövsgöl ở phía
**Hồ Khovsgol** hay **hồ Khuvsgul** (, _Khövsgöl nuur_, chữ viết kinh điển:Tập tin:Kobsogol naghur.svg _Köbsügül naɣur_), còn gọi là _Khovsgol dalai_ (, _biển Khovsgol_) hay _Dalai Eej_ (, _biển mẹ_) là hồ lớn thứ hai
**Sông Yenisei** (tiếng Nga: Енисей) là một trong những hệ thống sông lớn nhất đổ ra Bắc Băng Dương, với chiều dài 4.539 km (3.445 dặm) thì nó là con sông dài thứ 5 trên thế
**Sông Yenisei** (, _Yeniséy_; , _Yenisei mörön_; tiếng Buryat: Горлог мүрэн, _Gorlog müren_; tiếng Tuva: Улуг-Хем, _Uluğ-Hem_; tiếng Khakas: Ким суғ, _Kim suğ_) là một trong những hệ thống sông lớn nhất đổ ra Bắc
nhỏ|Tượng Gelenkhüü ở phía trước [[sân bay Mörön.]] **Gelenkhüü** (tiếng Mông Cổ: Гэлэнхүү, 1877–1938), tên đầy đủ Khainzangiin Gelenkhüü (_Хайнзангийн Гэлэнхүү_), còn được biết đến là Gelenkhüü Shükherch (_Гэлэнхүү Шүхэрч_ - Dù-Gelenkhüü), là một nhân
nhỏ|Người làm nghề shaman ở [[Khövsgöl (tỉnh)|Khovsgol, Mông Cổ.]] **Shaman giáo** hay **Saman giáo** là một hình thức tín ngưỡng cổ xưa thông qua những người trung gian để giao tiếp với Thần linh, qua
nhỏ|Tượng Chingünjav tại thủ đô [[Ulaanbaatar.]] **Chingünjav** (tiếng Mông Cổ: Чингүн, còn được gọi là _Đô đốc Chingün_, 1710 - 1757) là một hoàng tử Khalkha cai trị người Khotgoid và là một trong hai
**Mörön** (, _có nghĩa là. "sông"_; cũng được viết là **Murun**, **Moron**) là thành phố tỉnh lị của tỉnh Khövsgöl ở miền bắc Mông Cổ. Trước năm 1933, Khatgal giữ vai trò là tỉnh lị.
nhỏ|250x250px|Thung lũng Darkhad **Thung lũng Darkhad** (Tiếng Mông Cổ: Дархадын хотгор) là một thung lũng lớn ở phía tây bắc tỉnh Khövsgöl, Mông Cổ. Nó nằm giữa dãy Ulaan Taiga và Khoridol Saridag với độ
**Mönkh Saridag** (cũng đánh vần như **Munku-Sardyk;** Mông Cổ: Мөнх сарьдаг, _nghĩa là "Saridag vĩnh cửu")_ là ngọn núi cao nhất trong dãy núi Sayan của châu Á. Ngọn núi này cao và nằm trên
nhỏ|Öndör Gongor năm 1922 **Öndör Gongor** (tiếng Mông Cổ: Өндөр Гонгор, _Gongor cao_, k.1880/85 - cuối thập kỷ 1920), tên đầy đủ **Pureviin Gongor** (tiếng Mông Cổ: Пүрэвийн Гонгор), là một người đàn ông rất
**Tosontsengel** () là một sum của tỉnh Zavkhan ở miền tây Mông Cổ. Vào năm 2005, dân số của sum là 9.045 người. ## Địa lý Sum có diện tích khoảng 5.300 km. Trung tâm sum,
**Cách mạng Dân chủ 1990 tại Mông Cổ** (, Ardchilsan Khuvĭsgal, _Cách mạng Dân chủ_) là một cuộc cách mạng chống chế độ xã hội chủ nghĩa và chủ thuyết cộng sản chủ nghĩa nhằm
**Tsakhir** (tiếng Mông Cổ: Цахир) là một sum của tỉnh Arkhangai tại miền trung Mông Cổ. Vào năm 2009, dân số của sum là 2.143 người. ## Địa lý Sum Tsakhir nằm ở vùng cực
**Sông Selenga** () hay **sông Selenge** (, ) là một con sông chảy qua Mông Cổ và Nga. Các sông đầu nguồn của nó là Ideriin gol (sơ cấp) và Delgermoron (thứ cấp). Nó chảy
**Jalkhanz Khutagt Sodnomyn Damdinbazar** (tiếng Mông Cổ: Жалханз Хутагт Содномын Дамдинбазар, 1874 - ngày 23 tháng 6 năm 1923) là thủ tướng Mông Cổ trong hai nhiệm kỳ, từ năm 1921 đến năm 1922 của
**Người Buryat** (tiếng Buryat: Буряад, _Buryaad_) hay **Người Bố Lí Á Đặc** (布里亞特), có dân số khoảng 700.000 người, là nhóm dân tộc bản địa lớn nhất tại vùng Siberia. Vùng cư trú truyền thống
nhỏ|320x320px|Delgerkhaan (3093 m) ngọn núi cao nhất của dãy **Dãy núi Khoridol Saridag** (tiếng Mông Cổ: Хорьдол Сарьдагийн нуруу, _Khoridol Saridagiin nuruu_) là một dãy núi dài 150 km ở tỉnh Khövsgöl, Mông Cổ, giữa hồ
Sông **Egiin Gol** () là một con sông chảy qua hai aimag (tỉnh) Khovsgol và Bulgan ở miền bắc Mông Cổ. Nó là lối thoát ra duy nhất của hồ Khovsgol và là một chi
**Sân bay Khatgal** nằm tại Khatgal, tỉnh Khövsgöl tại Mông Cổ. Sân bay có một đường băng trải sỏi. Đây là một sân bay nhỏ được xây dựng trong năm 2006/2007. Sân bay chỉ có
**Mông Cổ thuộc Thanh** (chữ Hán: 清代蒙古), còn gọi là **Mông Cổ Minh kỳ** (蒙古盟旗), là sự cai trị của nhà Thanh của Trung Quốc trên thảo nguyên Mông Cổ, bao gồm cả bốn aimag
**Cộng hòa Tyva** (; , _Tyva Respublika_), **Tuva** () hay **Đường Nỗ Ô Lương Hải** (唐努烏梁海 - tên gọi vào thời nhà Thanh), là một nước cộng hòa thuộc chủ thể liên bang của Nga.
**Cộng hòa Buryatia** (; tiếng Buryat: Буряад Улас (_Buryaad Ulas_), , tiếng Mông Cổ: Буриад Улс, (_Buriad Uls_)) hay **Cộng hòa Bố Lí Á Đặc** (布里亞特共和國) là một chủ thể liên bang của Nga (một