Hải đăng Alexandria
Hải đăng Alexandria, đôi khi được gọi Hải đăng của Alexander (; tiếng Hy Lạp cổ đại: ὁ Φάρος τῆς Ἀλεξανδρείας, Koine đương thời ), là một Hải đăng được xây trong triều đại của Ptolemy II Philadelphos (280–247 BC) của Ai Cập thuộc Hy Lạp. Chiều cao của tháp được ước tính tổng thể là . Một trong bảy kỳ quan của thế giới cổ đại, trong nhiều thế kỷ sau đó nó đã từng là một trong những cấu trúc nhân tạo cao nhất trên thế giới.
Ngọn hải đăng bị tàn phá nghiêm trọng bởi ba trận động đất từ năm 956 AD đến năm 1323 và trở thành đống đổ nát. Nó là kỳ quan có tuổi thọ cao thứ ba (chỉ sau Lăng mộ của Mausolus) và Kim tự tháp Kheops). Một phần của nó tồn tại đến năm 1480 khi những viên đá cuối cùng còn sót lại của nó được sử dụng để xây dựng Lâu đài Qaitbay trên cùng địa điểm.
Năm 1994, một nhóm các nhà khảo cổ học người Pháp đã lặn xuống biển ở phía đông cảng Alexandria và phát hiện ra một số tàn tích của ngọn hải đăng dưới đáy biển. Năm 2016, Bộ nghiên cứu thời kỳ cổ đại trong Ai Cập lên kế hoạch biến những tàn tích chìm của ngọn hải đăng này, bao gồm cả những tàn tích của Pharos, thành một viện bảo tàng dưới nước.
Nguồn gốc
thumb|Mô hình dựa trên một nghiên cứu năm 2013.
Pharos là một hòn đảo nhỏ nằm ở rìa phía tây của Châu thổ sông Nin. Năm 332 BC, Alexandros Đại đế thành lập thành phố Alexandria trên một eo đất đối diện với Pharos. Alexandria và Pharos sau này được nối với nhau bằng một bờ đê trải dài hơn . Nó được gọi là Heptastadion. Phía đông của bờ đê đã trở thành bến tàu lớn, hiện tại nó là một vịnh tự do. Còn phía tây có cảng Eunostos với lưu vực Kibotos bên trong lớn dần qua quá trình tự nhiên theo thời gian để hình thành bến cảng thời nay. Các công trình giữa lâu đài Qaitbay và mũi đất Ras el-Tin được xây dựng trên lớp phù sa đang lớn dần và chôn vùi bờ đê. Lâu đài Ras el-Tin nằm trên mũi đất Ras el-Tin được xây dựng vào thế kỷ 19 là tất cả những gì còn lại của đảo Pharos. Khu vực phía đông của ngọn hải đăng đã bị biển làm mòn theo thời gian.
Xây dựng
thumb|Ngọn Hải đăng trên đồng tiền đúc ở Alexandria vào thế kỷ thứ 2 (đồng tiền thứ nhất: mặt trái của đồng xu thời [[Antoninus Pius, và mặt trái đồng tiền thứ hai: đồng xu thời Commodus).]]
Ngọn Hải đăng được xây dựng vào thế kỷ thứ 3 TCN. Sau khi Alexander Đại Đế chết, Ptolemy I Soter tự xưng vương vào năm 305 TCN và ra lệnh xây dựng ngọn hải đăng ngay sau đó. Sau 12 năm, ngọn hải đăng được hoàn tất dưới triều đại của con trai ông Ptolemy II Philadelphus với tổng chi phí là 800 talent bạc. Ánh sáng được tạo ra từ cái lò ở trên cùng, và ngọn hải đăng được xây dựng phần lớn bằng những khối đá vôi cứng và đá granit.
Strabo ghi chép rằng Sostratus đã in chữ "những vị thần cứu tinh" bằng kim loại trên ngọn hải đăng để tôn vinh các vị thần. Gaius Plinius Secundus cho rằng Sostratus là kỹ sư của ngọn hải đăng mặc dù thông tin này bị tranh cãi. Vào thế kỷ thứ 2, Lucian viết rằng Sostratus đã giấu tên mình dưới vữa thạch cao mang tên Ptolemy và khi nó bị phai đi thì tên của Sostratus sẽ được nhìn thấy trên bề mặt đá của ngọn hải đăng. Các khối đá sa thạch và đá vôi được sử dụng trong khi xây dựng ngọn hải đăng được phân tích là từ mỏ đá Wadi Hammamat trong sa mạc phía đông thành phố.
Cấu trúc
thumb|right|So sánh kích thước ngọn Hải đăng của Alexandria cổ đại (PHAROS) giữa hai bài nghiên cứu năm 1909 và năm 2006.
Tài liệu của người Ả Rập về ngọn hải đăng mô tả nó một cách nhất quán mặc dù nó đã được sửa chữa nhiều lần sau những trận động đất, Độ cao được mô tả giao động khoảng 15 phần trăm từ với nền vuông .
Lữ khách người Ả Rập Abou Haggag Youssef Ibn Mohammed el-Balawi el-Andaloussi có ghi chép tài liệu chi tiết nhất về ngọn Hải đăng này sau khi du hành tới Alexandria vào năm 1166 AD. Balawi viết về hình dạng và kích thước bên trong ngọn hải đăng hình chữ nhật. Đường dốc bên trong nó được lợp gạch và có bề ngang là 7 shibr (189 cm), cho phép hai kỵ sĩ đi qua cùng một lúc. Đường dốc có là thang cuốn theo hình chiều kim đồng hồ. Ngọn hải đăng có bốn tầng với mười tám, mười bốn và mười bảy phòng trên tầng hai, ba và bốn tương ứng. Balawi viết rằng nền vuông của ngọn hải đăng có mỗi cạnh dài 45 ba (30 m) với đường dốc nối dài 600 dhira (300 m) với bề rộng 20 dhira (10 m). Phần hình chữ nhật có độ rộng 24 ba (16.4 m) và đường kính của phần hình trụ là 12.73 ba (8.7 m). Phần đỉnh của ngọn hải đăng là nhà thờ nhỏ có đường kính 6.4 ba (4.3 m).
Nguồn Ả rập cho rằng ngọn hải đăng được xây dựng từ những khối đá tảng lớn có màu sáng. Tháp có ba phần: phần hình vuông phía dưới; một phần hình tám cạnh ở giữa; phía trên cùng là hình trụ tròn. Al-Masudi chép vào thế kỷ thứ 10 rằng mặt hướng ra biển của ngọn hải đăng có một dòng chữ tôn thờ thần Zeus. Nhà địa lý Al-Idrisi đến xem ngọn hải đăng vào năm 1154 và ghi chép rằng có những lỗ hở trên tường khắp nơi và được trám chì giữa các khối đá xây ở phần hình chữ nhật. Ông tính tổng chiều cao của ngọn hải đăng là 300 dhira rashashl (162 m).
Những ghi chép sau này về ngọn hải đăng sau trận động đất năm 1303 bao gồm của Ibn Battuta, một học giả và người thám hiểm Maroc đã tới Alexandria vào năm 1326 và 1349. Battuta ghi chép rằng tình trạng hư hỏng của ngọn hải đăng chỉ thấy được ở phần hình chữ nhật và đoạn đường vào. Ông ấy cho biết tòa tháp dài 140 shibr (30.8 m) ở hai bên. Battuta lên kế hoạch chi tiết cho Sultan An-Nasir Muhammad để xây dựng một ngọn hải đăng mới gần địa điểm ngọn hải đăng cũ bị sập, nhưng điều này đã không xảy ra sau cái chết của Sultan vào năm 1341. Vào năm 1480, tàn dư của ngọn hải đăng được dùng để xây thành của Qaitbay bởi Qaitbay Sultan của Ai Cập.
Vào thế kỷ 10, al-Mas'udi viết về một huyền thoại sự phá hủy của ngọn hải đăng. Vào thời trị vì của Khalip Abd al-Malik (705-715), một hoạn quan từ Đế quốc Đông La Mã chuyển qua đạo Hồi và lấy được sự tin cậy lẫn chấp nhận của Khalip cho phép tìm kiếm kho báu ẩn dưới chân ngọn hải đăng. Cuộc tìm kiếm khiến nền móng bị phá hủy, và ngọn hải đăng sụp đổ. Sau đó, ông trốn thoát bằng một con tàu.
Pharos trong các trò chơi
phải|nhỏ|Cây đèn biển được bất tử hoá trên một đồng xu. Hình đảo ngược của một [[tetradrachm do Hoàng đế La Mã Commodus đúc năm 189]]
- Đèn biển nằm trong số các Kỳ quan thế giới có thể được xây dựng trong loạt trò chơi máy tính Văn minh; ở các giai đoạn thứ ba và thứ tư của loạt trò chơi này nó được gọi là Đại Hải đăng.
- Đèn biển là một công trình có thể xây dựng thời hậu-Đế chế trong trò chơi Age of Mythology.
- Đèn biển là một trong những Kỳ quan thế giới để chiếm giữ trong trò chơi Rome Total War nó mang lại lợi ích lớn cho người chiếm giữ.
- Đèn biển được coi là một trong Bảy kỳ quan thế giới trong trò chơi Mare Nostrum.
- Đèn biển là một trong những kỳ quan thế giới trong trò chơi Empire Earth.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Hải đăng Alexandria **Hải đăng Alexandria**, đôi khi được gọi **Hải đăng của Alexander** (; tiếng Hy Lạp cổ đại: ὁ Φάρος τῆς Ἀλεξανδρείας, Koine đương thời ), là một Hải đăng được xây trong
nhỏ|phải|Hải đăng ở [[Westerheversand, Đức]] nhỏ|phải|Ngọn hải đăng ở nơi tận cùng thế giới ở Ushuaia, Argentina nhỏ|phải|Hải đăng ở [[Hailuoto, Phần Lan]] **Hải đăng** là một ngọn tháp (nhà hoặc khung) được thiết kế
**Alexandria** (Tiếng Ả Rập, giọng Ai Cập: اسكندريه **Eskendereyya**; tiếng Hy Lạp: **Aλεξάνδρεια**), tiếng Copt: **Rakota**, với dân số 4,1 triệu, là thành phố lớn thứ nhì của Ai Cập, và là hải cảng lớn
**Thượng Hải** (chữ Hán: 上海, bính âm: _Shànghǎi_) là thành phố đông dân nhất Trung Quốc, và là thành phố không bao gồm vùng ngoại ô lớn nhất thế giới. Thượng Hải nằm ở bờ
**Alexandria Ocasio-Cortez** (; ; sinh ngày 13 tháng 10 năm 1989), còn được biết tới qua tên viết tắt **AOC**, là một chính khách người Mỹ đảm nhiệm chức vụ Dân biểu Hoa Kỳ đại
nhỏ|Lính Úc dùng súng máy tại trận địa gần [[Wewak tháng 6 năm 1945]] Sau khi Đức Quốc xã xâm lăng Ba Lan, chính phủ Úc tuyên chiến với Đức ngày 3 tháng 9 năm
**Trận El Alamein thứ hai** diễn ra trong vòng 20 ngày từ 23 tháng 10 đến 11 tháng 11 năm 1942 ở gần thành phố duyên hải El Alamein của Ai Cập, và chiến thắng
**Hải quân Pháp** (tiếng Pháp: _Marine nationale_), tên gọi không chính thức là **La Royale**, là lực lượng hải quân của Lực lượng Vũ trang Pháp. Được thành lập từ năm 1624, Hải quân Pháp
Đây là một **Niên biểu các sự kiện diễn ra trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ hai**, trong năm 1940. ## Tháng 1 năm 1940 :1: 10.000 quân Nhật mở cuộc phản công
Đây là một **Niên biểu các sự kiện diễn ra trong thời gian Chiến tranh thế giới thứ hai**, trong năm 1941. ## Tháng 1 năm 1941 :1: Thống kê từ cuộc ném bom Luân
**Vương quốc Ptolemy** ra đời với cuộc chinh phục của Alexandros Đại Đế năm 332 TCN. Alexandros Đại Đế mang đến Ai Cập văn hóa Hy Lạp với các quan lại đa số là người
**Thư viện Alexandria** ở thành phố Alexandria của Ai Cập từng là một trong những thư viện lớn và quan trọng nhất trong số các thư viện của thế giới cổ đại. Thư viện là
**HMS _Kimberley_ (F50)** là một tàu khu trục lớp K được Hải quân Hoàng gia Anh Quốc chế tạo vào cuối những năm 1930. Tên nó được đặt theo thị trấn Kimberley, Northern Cape, nơi
**HMS _Ark Royal_ (91)** là một tàu sân bay của Hải quân Hoàng gia Anh đã từng hoạt động trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Đây là loại tàu sân bay kiểu cũ có
thumb|[[Tượng Nhân sư lớn và Quần thể kim tự tháp Giza là những biểu tượng nổi bật nhất của nền văn minh Ai Cập cổ đại]] **Ai Cập cổ đại** là một nền văn minh
**HMS _Glasgow_ (21)** là một tàu tuần dương hạng nhẹ của Hải quân Hoàng gia Anh Quốc thuộc lớp Town (1936), từng phục vụ trong Chiến tranh Thế giới thứ hai trước khi được cho
**Port Said** ( ) là một thành phố nằm ở phía đông bắc Ai Cập kéo dài khoảng dọc theo bờ biển Địa Trung Hải, phía bắc Kênh đào Suez, với dân số xấp xỉ
**HMS _Liverpool_ (C11)**, tên được đặt theo thành phố cảng Liverpool phía Tây Bắc nước Anh, là một tàu tuần dương hạng nhẹ thuộc lớp Town của Hải quân Hoàng gia Anh Quốc đã phục
**Asking Alexandria** là một ban nhạc metalcore/post-hardcore đến từ York, North Yorkshire, Anh Quốc. Ban đầu được thành lập vào năm 2006 bởi Ben Bruce, ban nhạc chính thức thành lập sáu thành viên vào
**Kirilô của Alexandria** (, ; sinh khoảng 376 – mất 444) là Thượng phụ Alexandria từ 412 đến 444. Ông tựu nhiệm khi thành phố đang ở đỉnh cao ảnh hưởng và quyền lực trong
**Quang học** là một lĩnh vực vật lý học, chuyên nghiên cứu về ánh sáng, cụ thể la nguồn gốc và cách truyền ánh sáng, cách thức nó biến đổi cùng vời những hiện tượng
Bảy kì quan thế giới cổ đại **Bảy kì quan thế giới cổ đại** là một danh sách được nhiều người biết đến liệt kê các công trình kiến trúc và điêu khắc trong thời
**Taposiris Magna** là một thành phố được thành lập bởi pharaoh Ptolemaios II Philadelphos từ năm 280 đến năm 270 trước Công nguyên. Tên của nó có nghĩa là "lăng mộ của Osiris", mà Plutarchus
Hạ viện bỏ phiếu luận tội Donald Trump, tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ, đã bị Hạ viện luận tội lần thứ hai vào ngày 13 tháng 1 năm 2021. Hạ viện đã thông
**HMS _Eagle**_ là một tàu sân bay của Hải quân Hoàng gia Anh. Nó được đặt lườn trước khi Chiến tranh Thế giới thứ nhất nổ ra như là chiếc thiết giáp hạm _Almirante Cochrane_
**HMS _Kingston_ (F64)** là một tàu khu trục lớp K được Hải quân Hoàng gia Anh Quốc chế tạo vào cuối những năm 1930. _Kingston_ đã phục vụ trong suốt Chiến tranh Thế giới thứ
**Simeon Borisov Sakskoburggotski** (tiếng Bulgaria: _Симеон Борисов Сакскобургготски_, chuyển tự _Simeon Borisov Sakskoburggotski_, ; sinh ngày 16 tháng 6 năm 1937) là một chính trị gia người Bulgaria, và là sa hoàng cuối cùng của
nhỏ|[[Bảy kỳ quan thế giới cổ đại|Bảy Kỳ quan thế Giới Cổ đại (từ trái sang phải, từ trên xuống dưới): Kim tự tháp Kheops, Vườn treo Babylon, Đền thờ thần Artemis ở Ephesus, Tượng
nhỏ|Lăng mộ năm 1342 của [[Katarina Vilioni, thành viên của một gia đình thương gia người Ý ở Dương Châu]] Dựa trên bằng chứng văn bản và khảo cổ học, người ta tin rằng hàng
**HMS _Greyhound_ (H05)** là một tàu khu trục thuộc lớp G được Hải quân Hoàng gia Anh Quốc chế tạo vào giữa những năm 1930. Nó trải qua một phần lớn thời gian trước chiến
thumb|Ảnh vệ tinh [[NASA chụp châu thổ sông Nin (màu đã được sửa đổi).]] thumb|Châu thổ sông Nin về đêm. **Châu thổ sông Nin** () là một châu thổ ở phía bắc Ai Cập (Hạ
Một bức họa nổi tiếng của [[Giuseppe Ribera, trong đó Catherine là người đang hôn tay của hài nhi]] Catherine được phong thánh **Catarina** (tiếng Hy Lạp: ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη ἡ Μεγαλομάρτυς, tiếng Anh: Catherine)
**Chiến dịch Pedestal** (, **Trận chiến giữa tháng Tám**), được người dân Malta gọi là **** (, **Đoàn vận tải Santa Maria**), là một chiến dịch tiếp vận đảo Malta của Hải quân Hoàng gia
Quân kỳ của Quân đội Đức quốc xã**Lịch sử quân sự Đức trong Chiến tranh thế giới thứ hai** bắt đầu từ quân số 100.000 do Hòa ước Versailles hạn chế, không được quyền có
**Puerto Rico** (phiên âm tiếng Việt: Pu-éc-tô Ri-cô, ), tên gọi chính thức là **Thịnh vượng chung Puerto Rico** (, ) là một vùng quốc hải thuộc chủ quyền của Hoa Kỳ. Puerto Rico nằm
**_Victor Hugo_** là chiếc cuối cùng cho lớp tàu tuần dương bọc thép _Léon Gambetta_ được Hải quân Pháp chế tạo trong giai đoạn đầu thế kỷ 20. Tàu được hạ thủy vào tháng 3
Đây là danh sách các đơn vị Hướng đạo Việt Nam hiện nay còn hoạt động trên toàn thế giới, bao gồm Hoa Kỳ, Úc, Canada, Đức, Pháp và Việt Nam. Danh sách này có
thumb|Máy hơi nước là đầu tàu chính của cuộc [[cách mạng công nghiệp, đánh dấu tầm quan trọng của kỹ thuật trong lịch sử hiện đại.]] **Kỹ thuật**, hay là **ngành kỹ sư**, là việc
**_SimCity 3000_** là tựa game mô phỏng xây dựng thành phố được phát hành vào năm 1999, và là phần thứ ba trong dòng game _SimCity_. Game do hãng Electronic Arts (EA) phát hành và
thumb|right|Biểu thức toán học "căn bậc hai (chính) của x" Trong toán học, **căn bậc hai** của một số _a_ là một số _x_ sao cho , hay một cách nói khác là số _x_
**Cộng hòa Pisa** là một quốc gia độc lập _trên thực tế_ tập trung vào thành phố Pisa của Toscana trong suốt cuối thế kỷ 10 và 11. Nó vươn lên trở thành một cường
**Năm 1303** là một năm trong lịch Julius. ## Sự kiện * Hải đăng Alexandria sụp đổ ## Sinh ## Mất
**Năm 956** là một năm trong lịch Julius. ## Sự kiện * Động đất làm hư hại nặng Hải đăng Alexandria. ## Sinh ## Mất * 8 tháng 4 - Gilbert xứ Chalon, Công tước
**Công viên Cửa sổ Thế giới** (; tên gọi khác 小人国) là một công viên theo chủ đề nằm ở phía tây của thành phố Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Công viên này
**Trận sông Nin** (còn được gọi là **Trận vịnh Aboukir**, trong tiếng Pháp là _Bataille d'Aboukir_ hoặc trong tiếng Ả Rập Ai Cập là معركة أبي قير البحرية) là một trận hải chiến lớn đã
**HMS _Petard_ (G56)** là một tàu khu trục lớp P được Hải quân Hoàng gia Anh Quốc chế tạo trong Chương trình Khẩn cấp của Chiến tranh Thế giới thứ hai. Được đưa vào hoạt
nhỏ|[[Muhammad Ali của Ai Cập|Muhammad Ali Pasha]] **Lịch sử Ai Cập dưới triều đại Muhammad Ali Pasha** (1805 - 1953) là một thời kỳ cải cách và hiện đại hóa nhanh chóng, khiến Ai Cập
**Ai Cập** ( , , ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Ả Rập Ai Cập**, là một quốc gia liên lục địa có phần lớn lãnh thổ nằm tại Bắc Phi, cùng với
**Sân vận động Borg El Arab** (), đôi khi được gọi là **Sân vận động Quân đội Ai Cập** hoặc **Sân vận động El Geish - Alexandria** (), là một sân vận động được đưa
**HMS _Ramillies_ (07)** là một thiết giáp hạm thuộc lớp _Revenge_ của Hải quân Hoàng gia Anh Quốc. Tên của nó được đặt theo trận Ramillies. _Ramillies_ từng hoạt động trong cả Chiến tranh Thế