✨Đấu tranh bạo lực

thumb|Nghĩa trang Cách mạng Văn hóa ở [[Trùng Khánh, Trung Quốc. Ít nhất 1.700 người thiệt mạng trong cuộc xung đột phe phái bạo lực ở Trùng Khánh, với 400–500 người trong số họ được chôn cất tại nghĩa trang này.]] Đấu tranh bạo lực (), đề cập đến những xung đột bạo lực giữa các phe phái khác nhau (chủ yếu là Hồng vệ binh và "phái tạo phản" bao gồm hầu hết là sinh viên và công nhân) trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa (1966–1976) ở Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Các xung đột phe phái bắt đầu ở Thượng Hải và Trùng Khánh vào tháng 12 năm 1966, sau đó lan sang các khu vực khác của Trung Quốc vào năm 1967, đẩy cả nước rơi vào tình trạng nội chiến. Hầu hết các cuộc đấu tranh bạo lực diễn ra sau khi các nhóm tạo phản giành được quyền lực và dần dần vượt khỏi tầm kiểm soát vào năm 1968, buộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng như chính phủ phải thực hiện nhiều biện pháp can thiệp vào mùa hè năm 1968.

Trong phần lớn vũ khí chiến đấu, các nhóm tạo phản có được thông qua những cuộc đột kích vào các kho vũ khí hoặc được hỗ trợ trực tiếp từ các cơ sở quân sự địa phương. Vũ khí được sử dụng trong xung đột vũ trang bao gồm khoảng 18,77 triệu khẩu súng (một số người nói là 1,877 triệu), 2,72 triệu quả lựu đạn, 14.828 khẩu đại bác, hàng triệu loại đạn dược khác và thậm chí cả xe bọc thép và xe tăng. Những cuộc đấu tranh bạo lực nổi bật bao gồm các trận hỗn chiến ở Trùng Khánh, Tứ Xuyên và Từ Châu.

Lịch sử

Nguồn gốc

thumb|Thành lập Ủy ban Cách mạng Thượng Hải năm 1967 Các cuộc đụng độ phe phái đầy bạo lực ở Thượng Hải và Trùng Khánh vào tháng 12 năm 1966 được coi là cuộc đấu tranh bạo lực quy mô lớn đầu tiên ở Trung Quốc đại lục. Tháng 1 năm 1967, các phe phái ở Thượng Hải bắt đầu "Bão táp tháng Giêng" nhờ đó mà Công xã Nhân dân Thượng Hải mới được thành lập. Sau khi nhận được sự ủng hộ từ chính Mao Trạch Đông, "mô hình Thượng Hải" dần dần lan sang các khu vực khác của Trung Quốc, khi mà những phe phái này bắt đầu đoạt quyền từ chính quyền địa phương rồi lập nên các ủy ban cách mạng. Các cuộc đấu tranh bạo lực trên khắp Trung Quốc leo thang đáng kể vào mùa hè năm 1967 sau khi vợ của Mao Trạch Đông là Giang Thanh thúc đẩy ý tưởng "Văn Công Võ Vệ (文攻武卫)", nghĩa là "tấn công bằng lý trí, phòng thủ bằng vũ lực". Trong thời gian này, một loạt các nhóm và phe phái chính trị trỗi dậy và sụp đổ chóng mặt trên khắp Trung Quốc - tình trạng thường dẫn đến xung đột đẫm máu giữa các nhóm.

Động cơ và hệ tư tưởng

Cách mạng Văn hóa đã dẫn đến nhiều cuộc đấu tranh quyền lực cả trong Đảng Cộng sản và sự chống chống từ phái tả. Xung đột phe phái giữa Hồng vệ binh và các tổ chức nổi dậy xảy ra vì nhiều lý do: một số đơn thuần chỉ hòng chiếm giữ và thống trị quyền lực chính trị, một số khác đấu tranh vì những bất bình giai cấp đã có từ trước, trong khi vẫn phải vật lộn nhiều hơn để tồn tại trong tình trạng hỗn loạn của các liên minh thay đổi mau chóng. Một trong những lý do chính dẫn đến chủ nghĩa bè phái đang nổi lên là do sự bất mãn trong xã hội và khả năng tiếp cận các đặc quyền. Ví dụ, ở Quảng Đông, giao tranh giữa các Hồng vệ binh xuất thân từ giới sinh viên thường dựa trên khả năng đăng ký gia nhập Đoàn Thanh niên Cộng sản và nhận thấy triển vọng thăng tiến. Andrew Walder viết rằng định hướng chính trị của các phe phái Hồng vệ binh thường có thể phản ánh nhóm xã hội của những thành viên, với động cơ kinh tế và xã hội sâu xa là động lực dẫn đến xung đột. Một trong những yếu tố quyết định đẩy sinh viên đến với các phe phái bảo thủ hay cấp tiến là mối quan hệ của họ với hệ thống tư tưởng Mao Trạch Đông xếp hạng con người dựa theo "nền tảng giai cấp" của họ. Nhiều người trong số họ không có 'nền tảng giai cấp tốt' và các đặc quyền liên quan có nhiều khả năng tham gia vào các phe phái cánh tả hơn. Các phe phái tồn tại không chỉ trong giới sinh viên và công nhân mà còn hiện diện ngay cả trong Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc. Lạc vào một mạng lưới phức tạp gồm các liên minh và vị thế chính trị đang thay đổi, các đơn vị quân đội địa phương thường phải đương đầu với hai nhiệm vụ là giải thích những mệnh lệnh trái ngược nhau từ cấp trên rồi sau mới thực sự thực hiện chúng trong điều kiện hỗn loạn trong khu vực. Ví dụ, từ năm 1967 đến năm 1969, các đơn vị quân đội ở Từ Châu bị lôi kéo vào chính trị phe phái dân sự và bị chia rẽ mạnh mẽ thành các phe 'Thích phái' (tipai 踢派) và 'Chi phái' (zhipai 支派) dựa trên việc họ muốn ủng hộ cánh tả hay loại bỏ nó. Những sự chia rẽ này được thúc đẩy từ niềm tin ý thức hệ, sự cạnh tranh và tham vọng cá nhân, cũng như nỗ lực thực tế nhằm hiểu được các mệnh lệnh từ chính quyền trung ương.

Tuy nhiên, sự chia rẽ giữa các phe phái không chỉ là vấn đề về các vấn đề xã hội rộng lớn hơn. Các câu hỏi về chiến lược và chiến thuật cũng là một yếu tố. Trong những cuộc tranh luận này, câu hỏi liệu một phe phái là "cấp tiến" hay "bảo thủ" có thể ngày càng trở nên mù mờ. Theo quy định, sự phân chia rõ ràng giữa 'bảo thủ' và 'cấp tiến' trở nên khó duy trì hơn khi bước sang năm 1967, và các nhóm phụ sẽ gây ra xung đột ngay cả trong các phe phái hiện có. Một ví dụ minh họa là tình hình ở Quảng Châu, nơi một nhóm "cấp tiến" sụp đổ thành hai phe riêng biệt về vấn đề liệu có nên nắm quyền ngay lập tức hay không (và do đó giảm thiểu cả sự tham gia của công chúng lẫn việc cải tổ các quan chức đảng) hoặc sau này với cơ sở chính trị rộng lớn hơn được rút ra. Những phe phái phụ này, ở các địa phương khác nhau, đôi khi tan rã thành những cuộc đấu đá nội bộ thậm chí còn sâu sắc hơn vì những quan điểm tư tưởng nhỏ nhặt, vốn được thúc đẩy bởi những hoàn cảnh thay đổi trên sân khấu quốc gia. Thông thường trong những trường hợp này, các phe phái này không đại diện cho bất cứ tầng lớp xã hội riêng biệt nào. Cuộc giao tranh ngày càng trở thành một nỗ lực nhằm thống trị chính trường và đảm bảo quyền kiểm soát liên tục của phe mình trước sự thiệt hại của phe khác. Các sự kiện diễn ra ở cấp độ chính trị trong giới thượng lưu cũng có ảnh hưởng đáng kể đến phong trào, và một phần quan trọng của Đấu tranh bạo lực là nỗ lực không ngừng để không đứng về phía sai trái của cuộc chiến chính trị đang được tiến hành trong bộ máy quan liêu và trong cơ quan chính quyền. Đôi khi, sự hỗ trợ nhận được từ trung tâm có thể mang tính tùy tiện hoặc dựa trên những nhận thức sai lầm về sự tuân thủ tương đối giữa một phe so với đối thủ của họ. Các cuộc xung đột phe phái sau đó bước vào một giai đoạn bạo lực mới làm rung chuyển cả nước. Các loại vũ khí như súng, lựu đạn, đại bác và thậm chí cả xe tăng đều được sử dụng trong trận chiến.

Chấm dứt

Mùa hè năm 1968, các cuộc đấu tranh bạo lực đã vượt khỏi tầm kiểm soát ở một số nơi. Cuối cùng, Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc là tổ chức duy nhất có khả năng lập lại trật tự đất nước, nên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc buộc phải đưa ra một số thông báo để dừng các trận chiến này lại. Các trường hợp đấu tranh bạo lực nghiêm trọng bao gồm các trận chiến ở Lô Châu, Từ Châu và Trùng Khánh, mỗi trận đều chứng kiến cái chết của ít nhất hàng nghìn người.

Một tài liệu chính thức mang tên Sự thật về các phong trào chính trị lịch sử kể từ khi thành lập nước () của Đảng Cộng sản Trung Quốc năm 1996 tuyên bố rằng 237.000 người đã chết vì các cuộc đấu tranh bạo lực, và 7.030.000 người khác bị thương hoặc tàn tật vĩnh viễn.