Đặng Xuân Phong (chữ Hán: 鄧春鋒) là một tướng lĩnh cao cấp của phong trào Tây Sơn trong lịch sử Việt Nam.
Hành trạng
Đặng Xuân Phong người làng Dũng Hòa, Tây Sơn Hạ (Bình Khê), phủ Quy Nhơn, võ nghệ cao cường, sức mạnh hơn người. Có tài cưỡi ngựa bắn cung. Đặng Xuân Phong là người lúc nào cũng đồng cam cộng khổ, xẻ đắng chia bùi với quân sĩ, lần nào đánh cũng thắng, cho nên trong quân lúc bấy giờ gọi là "Lũy Tiệp Tướng Quân" (Tướng quân nhiều lần thắng trận).
Đặng Xuân Phong tham gia vào phong trào Tây Sơn muộn hơn những tướng lĩnh khác như Trần Quang Diệu, Ngô Văn Sở, Lê Văn Hưng.
Tánh ưa nhàn, không thích công danh, nên khi nhà Tây Sơn chiêu mộ anh tài, Xuân Phong không ra hưởng ứng. Một hôm Bùi Thị Xuân đang đứng ở vườn trầu Kiên Mỹ, chợt thấy một tráng sĩ trẻ tuổi tay cầm côn đồng, vai mang cung sắt, mình cưỡi ngựa ô truy, từ thôn Thuận Nghĩa chạy lên Phú Lạc. Thái độ hiên ngang, tướng mạo trung hậu. Nữ tướng thầm khen, theo dõi dò xét. Đến chân hòn Trưng Sơn, tráng sĩ giục ngựa lên núi. Đường núi gập ghềnh mà ngựa chạy như trên đất bằng. Ngựa chạy quanh quất một hồi lâu rồi dừng nơi một khoảnh đất trống bằng phẳng nằm lưng chừng núi. Chợt một bầy quạ bay ngang qua. Tiếng kêu rộn ràng. Tráng sĩ liền trương cung bắn ra liên tiếp 5 phát: 5 con quạ như 5 quả chín rụng xuống. Rồi tráng sĩ xuống ngựa, tháo yên cương cho ngựa ăn cỏ, còn mình thì cầm côn tập võ. Tiếng gió vun vút, khí lạnh bao quanh. Diễn tập liên tiếp ba bốn bài mà sắc mặt vẫn không thay đổi, hơi thở vẫn điều hòa. Thời gian quá hơn nửa buổi thì thắng ngựa trở về.
Dò biết được lai lịch của tráng sĩ là Đặng Xuân Phong và Trưng Sơn là nơi tráng sĩ thường đến tập luyện. Bùi Thị Xuân trọng tài tiến cử lên Nguyễn Văn Nhạc.
Đầu năm 1775, Nguyễn Văn Nhạc triệu hồi Nguyễn Huệ đang trấn giữ căn cứ An khê về thành Qui Nhơn để tấn công đánh Phú Yên. Trên đường hành quân, Nguyễn Huệ theo lời giới thiệu của nữ tướng Bùi Thị Xuân đã ghé lại làng Dõng Hòa thu nhận Đặng Xuân Phong và đoàn tráng binh của ông tại Gò Ngựa. Đại tổng lý Bùi Thị Xuân cùng với Đại Tổng lý Võ Đình Tú xuống Dõng Hòa mời họ Đặng tham gia đại sự. Không đợi thuyết phục, họ Đặng hưởng ứng ngay lời mời của họ Bùi, họ Võ. Từ đó Đặng Xuân Phong theo nghĩa quân và đã tham gia trận Phú Yên.
Tháng 7 năm 1775, Đặng Xuân Phong theo đoàn quân Nguyễn Huệ và đã tham gia trận Phú Yên. Tống Phước Hiệp và Tây Sơn vương Nguyễn Nhạc đang thương lượng về việc lấy nghĩa phò Đông cung Nguyễn Phúc Dương. Bất ngờ quân Tây Sơn qua đèo Eo Gió vượt sông La hai tập kích thành Phú Yên. Quân Nguyễn ra ứng chiến nhưng cả mặt trước và sau đều bị quân Tây Sơn ập vào đánh phá dữ dội. Quân Nguyễn hoảng hốt bối rối. Tướng Nguyễn Văn Hiền bị Đặng Xuân Phong bắn chết tại trận. Cai cơ Nguyễn Khoa Kiên bị Nguyễn Huệ bắt sống. Chủ tướng Tống Phước Hiệp phải bỏ thành tẩu thoát về Nam.
Theo Nhà Tây Sơn của Quách Tấn - Quách Giao thì Đặng Xuân Phong tham gia đánh dẹp hai cựu thần tôn thất nhà Nguyễn ở Quảng Nam là Tôn Thất Quyền và Tôn Thất Xuân. Không phải dùng nhiều công sức, Đặng Xuân Phong mới giao chiến lần đầu đã lấy ngay được Thăng Bình, rồi Điện Bàn. Giết được tướng nhà Nguyễn là Tôn Thất Quyền và Tôn Thất Xuân.
Quảng Nam được dẹp yên, Tây Sơn vương gọi Nguyễn Văn Xuân ở Quảng Nghĩa về Quy Nhơn. Đặng Xuân Phong được cử thay thế làm Trấn thủ Quảng Nghĩa với chức Thống chế quân mã trấn Quảng Nam, cùng với Nguyễn Văn Tuyết trấn thủ Quảng Nam.
Từ năm 1776 - 1786, quân Trịnh nhiều lần khẩn bức Quảng Nam, nhưng đều bị Đặng Xuân Phong đánh bại.
Năm 1786 vua Thái Đức biết trấn thủ Thuận hóa Phạm Ngô Cầu là người nhu nhược, vô mưu, lại tham lam chẳng ngó ngàng gì đến việc binh, nên vua sai Nguyễn Huệ làm Tiết chế đem quân thủy bộ ra đánh Thuận hóa. Đặng Xuân Phong được làm Trung quân dưới trướng.
Sau khi Nguyễn Huệ lấy được Thuận Hóa và ra Bắc đánh Trịnh, Đặng Xuân Phong được Tiết chế Nguyễn Huệ giao nhiệm vụ giữ đất Thuận hóa.
Năm 1787, Bắc Bình vương Nguyễn Huệ phong cho Đặng Xuân Phong chức Kinh lược An phủ sứ bộ Thuận hóa.
Khi đóng đô ở Phú Xuân, Lễ bộ Thị lang Bùi Đắc Tuyên muốn mua vui cho Thái tử Quang Toản đã khiến Võ Đình Tú và Đặng Xuân Phong đấu với nhau, Quang Trung Hoàng Đế biết được đã trách phạt Bùi Đắc Tuyên.
Năm 1792, vua Quang Trung băng hà. Vua Thái Đức sai Đặng Xuân Phong cùng Võ Xuân Hoài ra Phú Xuân mang lễ vật phúng điếu.Tang lễ xong, Đặng Xuân Phong được vua Cảnh Thịnh lưu lại Phú Xuân.
Năm Cảnh Thịnh thứ hai (1793), Thái sư Bùi Đắc Tuyên nắm chính quyền, việc gì cũng quyết đoán cả, lại triệt thoái quân canh phòng, Đặng Xuân Phong trở về chầu vua được phong chức Tả quân Đô đốc Tây lộ An phủ sứ.
Vua Thái Đức băng (1793), sự nghiệp Tây Sơn lọt hết vào tay Cảnh Thịnh, Đặng Xuân Phong thường thầm than: "Ôi ứng mệnh trời cũng nhờ ở thuận lòng người. Nay luân thường đã mất, cơ nghiệp làm sao vững bền!" Rồi cái chết của Lê Văn Hưng, Ngô Văn Sở và sự phân chia, giết hại lẫn nhau của các đại thần làm cho Đặng Xuân Phong ngao ngán.
Năm Cảnh Thịnh thứ ba (1794), Đặng Xuân Phong được thăng chức Thái phó, ban tước Huyện Công Tuy Viễn.
Năm 1798, Nguyễn Văn Bảo bị giết, bà họ Trần đem con cháu lên An Khê lánh nạn, thì Đặng Xuân Phong từ quan lui về Dõng Hòa dưỡng lão.
Được năm năm, nghe tin Phú Xuân thất thủ, Vua Cảnh Thịnh chạy ra Bắc Thành, Công mở tiệc mời thân bằng cố hữu đến, nói:
Kẻ hào kiệt ra phò nhà Tây Sơn, phần nhiều đều là bậc trung nghĩa. Nhưng hầu hết đều dày công dày sức trong lúc xây dựng, mà không một ai đủ khả năng chống đỡ trong lúc ngã nghiêng! Nay mai mà Nguyễn Phúc Ánh thu trọn cả Bắc Nam, thì đất bằng nổi sóng, đám cựu thần nhà Tây Sơn, không còn chỗ đặt tay chân. Nếu đợi nước đến trôn, thì không còn nhảy kịp nữa.
Mấy hôm sau, có người đến thăm, thì thấy nhà không vườn trống. Đặng công đưa gia quyến đi lúc nào và đi về đâu, không một ai hay biết.''. (Theo Nhà Tây Sơn của Quách Tấn - Quách Giao).
Nguồn Tham khảo
Nhà Tây Sơn của Quách Tấn - Quách Giao
Đại Nam Thực Lục - Quốc sử quán triều Nguyễn
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đặng Xuân Phong** (chữ Hán: 鄧春鋒) là một tướng lĩnh cao cấp của phong trào Tây Sơn trong lịch sử Việt Nam. ## Hành trạng Đặng Xuân Phong người làng Dũng Hòa, Tây Sơn Hạ
** Đặng Xuân Phong** (sinh năm 1972) là một nhà chính trị Việt Nam. Ông hiện là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XIII, Bí thư Tỉnh ủy
**Đặng Thế Phong** (14 tháng 4 năm 1918 – 2 tháng 8 năm 1942) là nhạc sĩ thuộc thế hệ tiên phong của tân nhạc Việt Nam, một trong những gương mặt tiêu biểu nhất
**Đặng Xuân Hải** (sinh ngày 19 tháng 10 năm 1944) là một nhà quay phim, đạo diễn phim tài liệu, Đại tá Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông từng đảm nhiệm chức vụ Giám
**Đặng Xuân Khang** là phó giáo sư, tiến sĩ, Thiếu tướng Công an nhân dân Việt Nam. Ông hiện giữ chức vụ Phó Giám đốc Học viện Cảnh sát nhân dân, nguyên Chánh Văn phòng
**Đặng Xuân Phương** (sinh ngày 25 tháng 11 năm 1974) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông hiện là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 15 nhiệm kì 2021-2026, Phó Bí thư
**Đặng Xuân Kỳ** (2 tháng 9 năm 1931 – 6 tháng 6 năm 2010), Giáo sư triết học, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VI và VII, nguyên Phó Chủ tịch Hội
**Đặng Xuân Loan** là một Trung tướng Công an nhân dân Việt Nam. Ông nguyên là Tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo, Bộ Công an Việt Nam (Tổng cục V). ## Xuất thân Ông
**Đặng Xuân Hồng** là một sĩ quan cấp cao của Công an nhân dân Việt Nam, hàm Trung tướng. Ông hiện giữ chức vụ Cục trưởng Cục Đối ngoại, Bộ Công an, bắt đầu từ
**Đặng Xuân Liêm** là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Thiếu tướng, nguyên là Phó Cục trưởng Cục Cán bộ, Tổng cục Chính trị. ## Thân thế binh
Năm tác phẩm của Đặng Xuân Viện thể hiện niềm tin yêu và sự gắn bó sâu sắc với Nam phong tạp chí cũng như góp phần quan trọng vào thành công của thể tài
**Đại hội đại biểu Đảng bộ trực thuộc Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam nhiệm kỳ 2020 -2025**, là các đại hội Đảng bộ các tỉnh thành trực thuộc Trung ương Việt Nam và
**Bùi Thị Xuân** (; 1752 – 1802) là một trong Tây Sơn ngũ phụng thư, là chính thất của Thái phó Trần Quang Diệu và là một Đô đốc của vương triều Tây Sơn trong
**Đặng** (chữ Hán: 鄧) là một họ người Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Hàn Quốc, Singapore và một số nơi khác trên thế giới. Ở Việt Nam, số lượng người mang họ
Vị khách khen ngợi lời ứng đối nhanh nhạy, chỉnh – chuẩn của cậu quý tử của cụ đồ Hoè. Tài năng phát lộ của Đặng Xuân Bảng lan rộng ra cả vùng.Hơn hai thế
Hình:Truongchinh.danghuong.png **Đặng Xuân Bảng** (鄧春榜, 1828-1910) tự là Hy Long, hiệu là Thiện Đình, là quan nhà Nguyễn và đồng thời cũng là một nhà sử học Việt Nam. ## Tiểu sử Ông nội ông
**Đặng Xuân Viện**, tục danh là Bốn Đễ, bút danh Phục Ba, Thiện Đình, Đặng Nguyên Khu, Đặng Viết Nhiêu. Ông sinh năm 1880 tại làng Hành Thiện, mất năm 1958 tại Hà Nội, là
Quần legging có dây đeo đáng yêu thời trang thoải mái cho bé phụ kiện quần áo mùa xuân phong cách đơn giản màu trơn độ co giãn cao eo cao Mô tả sản phẩm
**Đặng Xuân Diệu** là một nhà vận động cộng đồng, nhà hoạt động và thành viên nổi bật của giáo dân Công giáo Việt Nam. Anh ta bị bắt tại Việt Nam vào ngày 30
**Nguyễn Xuân Phong** (4 tháng 2 năm 1936 – 29 tháng 7 năm 2017) là chính khách và nhà ngoại giao Việt Nam Cộng hòa, từng giữ chức Ủy viên Lao động, Ủy viên Xã
**Đặng Xuân Trường** là nghệ sĩ nhiếp ảnh, đạo diễn hình ảnh, họa sĩ thiết kế và nhà sản xuất phim tại Việt Nam. Trong lĩnh vực sân khấu, anh được biết đến với vai
**Vịnh Xuân quyền** (詠春拳, Wing Chun, ving tsun, Wing Tsun, Wing Chun kuen, Wingchun-kuen) còn được biết đến dưới tên gọi **Vĩnh Xuân quyền** (永春拳) và những biến thể khác về tên như **Vịnh Xuân
**Xuân Trường** là một huyện nằm ở phía bắc tỉnh Nam Định, Việt Nam. ## Vị trí địa lý Huyện Xuân Trường nằm ở phía bắc của tỉnh Nam Định, nằm cách thành phố Nam
**Đảng Việt Tân** hoặc **Việt Nam Canh tân Cách mạng Đảng** (tiếng Anh: _Vietnam Reform Revolutionary Party_, **VRRP**) là một tổ chức chính trị được thành lập bởi một nhóm người Mỹ gốc Việt tại
**Binh đoàn 15** trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam là một đơn vị kinh tế quốc phòng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Binh đoàn có tên giao dịch kinh tế là **Tổng
**Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XII**, được gọi chính thức là **Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII** là đại hội lần thứ 12 của Đảng Cộng sản Việt
**Thọ Xuân** là một huyện nằm ở phía tây tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam. ## Địa lý Huyện lỵ huyện Thọ Xuân (thị trấn Thọ Xuân) - cách thành phố Thanh Hóa (đi theo quốc
**Đại Việt Quốc dân Đảng**, thường được gọi tắt là **Đảng Đại Việt**, là một đảng phái chính trị của Việt Nam, thành lập từ năm 1939. Đảng Đại Việt là một trong những đảng
**Đảng Cộng sản Trung Quốc** (; Hán-Việt: Trung Quốc Cộng sản Đảng), một số văn kiện tiếng Việt còn gọi là **Đảng Cộng sản Tàu**, là đảng chính trị thành lập và điều hành Cộng
**Hải Phòng** là một trong sáu thành phố trực thuộc trung ương của Việt Nam. Đây là thành phố lớn thứ 3 Việt Nam về quy mô kinh tế, đồng thời là một thành phố
**Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá I** được bầu ra tại Đại hội lần thứ I họp tại Ma Cao tháng 3 năm 1935. Trong suốt khóa (1935-1951), một số
**Đặng Thị Phương Thảo** (sinh ngày 21 tháng 7 năm 1984) là một nữ cán bộ quản lý giáo dục và chính trị gia người Việt Nam. Bà nguyên là đại biểu Quốc hội Việt
**Bộ đội Biên phòng Việt Nam** (**BĐBP,** ), hay **Biên phòng Việt Nam**, là lực lượng vũ trang nhân dân và là một bộ phận cấu thành nên Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây
**Thành ủy Hải Phòng** hay còn được gọi **Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố Hải Phòng**, hay **Đảng ủy Thành phố Hải Phòng**. Là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ Thành
**Đặng Quốc Bảo** (1 tháng 5 năm 1927 - 15 tháng 9 năm 2024) là một chính khách người Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt
**Đảng Cần lao Nhân vị Việt Nam** là một chính đảng quốc gia tồn tại và hoạt động tại miền Nam Việt Nam từ ngày 8 tháng 8 năm 1954 đến ngày 1 tháng 11
Nước **Đằng** (chữ Hán: 滕國; bính âm: Ténggúo, từ năm 1046 TCN – 414 TCN) là một nước chư hầu cổ đại của nhà Chu trong lịch sử Trung Quốc, theo 《Hán Thư. Địa Lý
**Trường Cao đẳng Biên phòng (cơ sở 2)** tiền thân là Trường trung cấp biên phòng 2 trực thuộc Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Quân đội nhân dân Việt Nam là một trường
NƯỚC HOA NAM GUILITY (50ML)- SANG TRỌNG VÀ ĐẲNG CẤP- Phong cách: Táo bạo, nam tính- Nồng độ: Eau De Parfum (EDP) - Độ lưu hương: Lâu– 7 giờ đến 9 giờ- Độ toả hương:
01 Hũ 350gramTHÀNH PHẦN DINH DƯỠNG CÓ TRONG TINH CHẤT CÁM GẠODù chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong mỗi hạt lúa, nhưng giá trị dinh dưỡng của cám gạo lại cực kỳ dồi dào.Các
THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG CÓ TRONG TINH CHẤT CÁM GẠODù chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong mỗi hạt lúa, nhưng giá trị dinh dưỡng của cám gạo lại cực kỳ dồi dào.Các hoạt chất
01 Hũ 350gramTHÀNH PHẦN DINH DƯỠNG CÓ TRONG TINH CHẤT CÁM GẠODù chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong mỗi hạt lúa, nhưng giá trị dinh dưỡng của cám gạo lại cực kỳ dồi dào.Các
NƯỚC HOA NAM GUILITY (100ML)- SANG TRỌNG VÀ ĐẲNG CẤP- Phong cách: Táo bạo, nam tính- Nồng độ: Eau De Parfum (EDP) - Độ lưu hương: Lâu– 7 giờ đến 9 giờ- Độ toả hương:
**Trưởng ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam** hay còn được gọi **Trưởng ban Dân vận Trung ương**, là người đứng đầu đồng thời là chủ tọa các hội nghị của Ban
**Nguyễn Hữu Đang** (1913–2007) là một nhà báo, từng bị thực dân Pháp bắt tù 1930, cũng từng là thứ trưởng Bộ Thanh Niên, tham gia Mặt Trận Dân chủ Đông Dương (1937–1939), một trong
Đền thờ họ Đặng Việt Nam tại Miền Trung – thuộc thôn Trung Lý, xã Nhơn Phong, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định, kể từ ngày triển khai khởi công xây dựng vào tháng
**Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam** hay còn được gọi **Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đảng** là cơ quan do Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản
**Đảng bộ Quốc hội** (trước đây là **Đảng đoàn Quốc hội**) là một tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam trong Quốc hội Việt Nam. Bí thư Đảng ủy Quốc hội là Ủy viên
**Nhà Tây Sơn** (chữ Nôm: 家西山, chữ Hán: 西山朝 / **Tây Sơn triều**) là một triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam tồn tại từ năm 1778 đến năm 1802, được thành lập
**Chiến dịch Phan Rang – Xuân Lộc** là chiến dịch giữa Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam và Quân lực Việt Nam Cộng hòa trước cửa ngõ Sài Gòn trong Cuộc tổng tấn công