✨Biển Baltic

Biển Baltic

Bản đồ biển Baltic Biển Baltic (phiên âm: "Ban-tích") hay còn gọi là Biển Đông (tiếng Đức: Ostsee) là biển rìa lục địa được bao bọc bởi bán đảo Scandinavia, khu vực Trung Âu và Đông Âu và quần đảo Đan Mạch. Biển Baltic nối với biển Trắng bởi kênh đào Biển Trắng và với Biển Bắc bởi kênh đào Kiel.

Adam xứ Bremen (một sử gia người Đức) là người đầu tiên dùng cái tên "Baltic" gọi vùng biển này. Có vẻ như ông lấy cái tên này từ tên một hòn đảo lớn, đảo Baltia, cũng nằm trong khu vực Bắc Âu.

Địa lý

Biển Baltic là một biển nội địa lớn. Kích thước:

  • Dài 1610 cây số
  • Rộng trung bình 193 cây số
  • Sâu trung bình 55 m
  • Độ sâu nhất ở vùng trung tâm phía Thụy Điển (459 m)
  • Diện tích mặt nước: 277000 cây số vuông.
  • Thể tích: 21000 km khối
  • Đường bờ biển dài 8000 cây số.
  • Các nước tiếp giáp với biển Baltic: Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Đức, Latvia, Litva, Ba Lan, Nga, Thụy Điển.
  • Các đảo và quần đảo thuộc khu vực biển Baltic: Aland (khu tự trị thuộc Phần Lan), đảo Bornholm (Đan Mạch), đảo Gotland (Thụy Điển), đảo Hailuato (Phần Lan), đảo Hiiumaa (Estonia), đảo Kotlin (Nga), đảo Muhu (Estonia), đảo Oland (Thụy Điển), đảo Rugen (Đức), đảo Saaremaa (Estonia), quần đảo Stockholm (Thụy Điển), đảo Usedom hay còn gọi là Uznam (phân chia giữa Ba Lan và Đức), đảo Valassaaret (Phần Lan), đảo Wolin (Ba Lan).

Đóng băng

Tính trung bình nhiều năm, bề mặt biển Baltic bị đóng băng lớn nhất hàng năm là 45%. Khu vực bị đóng băng kiểu này trong suốt mùa đông gồm vịnh Bothnia, vịnh Phần Lan, vịnh Riga, Väinameri thuộc quần đảo Estonia, quần đảo Stockholm và biển Archipelago. Những khu vực còn lại không đóng băng trong suốt mùa đông bình thường, ngoại trừ các vịnh được che chắn và các đầm phá nông như phá Curonia. Bề mặt băng lớn nhất vào tháng 2 hoặc tháng 3; băng đặc biệt dày ở những khu vực tận cùng phía bắc như vịnh Bothnia, bồn trũng phía bắc của vịnh Bothnia, khoảng . Bề dày này giảm dần về phía nam.

Đóng băng bắt đầu diễn ra ở các điểm cực bắc thuộc vịnh Bothnia đặc biệt vào giữa tháng 11, phát triển đến các vùng nước mở thuộc vịnh Bothnia vào đầu tháng 1. Biển Bothnia, nằm phía nam Kvarken, trung bình đóng băng vào cuối tháng 2. Vịnh Phần Lan và vịnh Riga đóng băng vào cuối tháng 1. Năm 2011, vịnh Phần Lan hoàn toàn bị đóng băng vào ngày 15 tháng 2.

Kể từ năm 1720 đến nay, biển Baltic đã từng đóng băng hoàn toàn 20 lần. Lần gần đây nhất vào đầu năm 1987, là mùa đông khắc nghiệt nhất ở bán đảo Scandinavia từ ngày đó. Băng bao phủ diện tích 400.000 km². Năm 2007, hầu như không có sự đóng băng trừ một thời gian rất ngắn trong tháng 3.

Trong mùa xuân, vịnh Phần Lan và vịnh Bothnia, băng thường rút vào cuối tháng 4, còn một vài núi băng kéo dài tới tháng 5 ở các điểm cực phía đông của vịnh Phần Lan. Ở cực phía bắc, băng tồn tại đến cuối tháng 5; cho đến đầu tháng 6 nó biến mất.

Lớp phủ băng là môi trường sinh sống chính của 2 loài thú lớn gồm hải cẩu xám (Halichoerus grypus) và Baltic ringed seal (Pusa hispida botnica). Cả hai loài này kiếm ăn dưới lớp băng và sinh sản trên băng. Trong 2 loài này, chỉ có loài hải cẩu P. hispida botnica chịu đựng được điều kiện băng không đủ, nó chỉ chăm con non chỉ trên băng. Hải cẩu xám thích nghi với việc sinh sản không có băng trên biển. Lớp băng biển này cũng chứa một số loài tảo sống bên dưới và bên trong các túi nước muối trong băng.

Thủy văn

Nước biển Baltic chảy ra qua eo biển Đan Mạch; tuy nhiên dòng chảy này phức tạp. Lớp nước lợ trên mặt chảy vào biển Bắc 940 km³ mỗi năm. Do khác nhau về độ mặn, nguyên tắc thẩm thấu độ mặn, lớp nước dưới lớp bề mặt mặn hơn lại chảy vào với dung tích 475 km³ mỗi năm. Nó hòa trộn một cách chậm chạp với nước bên trên tạo ra gradient độ mặn từ trên xuống dưới, với hầu hết nước mặn tồn tại ở độ sâu từ 40 đến 70 m. Về tổng thể, dòng hải lưu có chiều kim đồng hồ: chảy về phía bắc theo ranh giới phía đông, và về phía nam theo ranh giới phía tây.

Sự khác biệt về dòng chảy ra và vào hoàn toàn do các nguồn cung cấp nước ngọt. Có hơn 25 sông suối chảy vào vùng biển này với tổng diện tích lưu vực khoảng 1,6 triệu km², cung cấp khoảng 660 km³ nước mỗi năm cho biển Baltic. Các sông ở Bắc âu gồm Oder, Vistula, Neman, Daugava và Neva. Ngoài ra còn các nguồn nước ngọt có nguồn gốc khí quyển khác nhau ít bị bốc hơi.

Nguồn cung cấp nước mặn quan trọng là dòng nước chảy vào từ Biển Bắc. Các dòng chảy này có vai trò quan trọng đối với hệ sinh thái biển Baltic do chúng vận chuyển oxy đến các vùng biển sâu của Baltic, thường diễn ra trung bình cứ mỗi 4-5 năm kể từ thập niên 1980. Trong những thập niên gần đây, quá trình này diễn ra ít thường xuyên hơn. Ba lần gần đây nhất diễn ra vào các năm 1983, 1993 và 2003 và dự đoán một chu kỳ mới sẽ diễn ra cách nhau khoảng 10 năm.

Mực nước biển nhìn chung phụ thuộc nhiều vào điều kiện gió trong khu vực hơn là ảnh hưởng của thủy triều. Tuy nhiên, các dòng thủy triều xuất hiện tại các đoạn hẹp ở những phần phía tây của biển Baltic.

Chiều cao sóng thường thấp hơn nhiều so với sóng trong biển Bắc. Các cơn bão dữ dội và đột ngột, thường xuyên quét qua bề mặt, do sự khác biệt nhiệt độ lớn và thời gian gió tiếp cận lâu dài. Gió mùa cụng cây trên những thay đổi nhỏ về mực nước biển khoảng 0,5 m.

Vì biển Baltic còn trẻ nên chỉ có vài loài đặc hữu như Parvicardium hauniense và tảo sinh sản vô tính Fucus radicans. Có nhiều loài sinh vật biển thích nghi với độ mặn thấp như herring biển Baltic (nhỏ hơn so với loài trong Đại Tây Dương). Hệ động vật đáy bao gồm chủ yếu là Monoporeia affinis, nguyên thủy chúng là loài nước ngọt. Do thiếu vắng hoạt động thủy triều làm ảnh hưởng đến các loài sinh vật biển so với Đại Tây Dương.

Hệ động vật cá của Baltic gồm các loài nước mặn như cá tuyết, cá trích, cá meluc, cá bơn sao, cá bơn, cá bống biển sừng ngắn và cá bơn turbot, và các loài nước ngọt như cá rô, cá chó, cá ngần và cá rutilus.

Có sự suy giảm số loài động vật từ Belts đến vịnh Bothnia. Độ mặn giảm dọc theo con đường này làm ảnh hưởng đến chức năng sinh lý và môi trường sống.

Các ảnh vệ tinh chụp trong tháng 6 năm 2010 thể hiện hiện tượng nước nở hoa mạnh bao phủ diện tích 377.000 km² trên biển Baltic. Khu vực tảo phát triển khéo dài từ Đức và Ba Lan đến Phần Lan. Các nhà nghiên cứu về hiện tượng này cho biết nước nở hoa đã từng diễn ra trong mỗi mùa hè trong vòng vài thập niên. Phân bón thải ra từ các vùng đất nông nghiệp xung quanh đã làm trầm trọng thêm vấn đề và dẫn đến sự gia tăng phú dưỡng.

Các thành phố

nhỏ|Trung tâm sự kiện Paasitorni ở [[Helsinki]] nhỏ|Phía đông của [[Mrzeżyno và cửa sông Rega]] nhỏ|[[Ahrenshoop]] Các thành phố lớn ven biển xếp theo dân số:

  • Saint Petersburg (Nga) 4.700.000 (vùng đô thị 6.000.000)
  • Stockholm (Thụy Điển) 843.39 (vùng đô thị 2.046.103)
  • Riga (Latvia) 709.000 (vùng đô thị 842.000)
  • Helsinki (Phần Lan) 579.016 (vùng đô thị 1.303.126)
  • Copenhagen (Đan Mạch) 502.204 (vùng đô thị 1.823.109)
  • Gdańsk (Ba Lan) 462.700 (vùng đô thị 1.041.000)
  • Kaliningrad (Nga) 431.500
  • Szczecin (Ba Lan) 413.600 (vùng đô thị 778.000)
  • Tallinn (Estonia) 401.774
  • Malmö (Thụy Điển) 290.078 (facing the Sound)
  • Gdynia (Ba Lan) 255.600 (vùng đô thị 1.041.000)
  • Kiel (Đức) 250.000
  • Espoo (Phần Lan) 234.400 (một phần của vùng đô thị Helsinki)
  • Lübeck (Đức) 216.100
  • Rostock (Đức) 212.700
  • Klaipėda (Lithuania) 194.400
  • Turku (Phần Lan) 175.000
  • Oulu (Phần Lan) 130.000

Các cảng quan trọng:

  • Liepāja (Latvia) 85.000nhỏ|Cảng [[Kaliningrad]]
  • Norrköping (Thụy Điển) 84.000
  • Pori (Phần Lan) 83.000
  • Gävle (Thụy Điển) 69.000
  • Kotka (Phần Lan) 55.000
  • Świnoujście (Ba Lan) 50.000
  • Kołobrzeg (Ba Lan) 46.000
  • Pärnu (Estonia) 44568
  • Ventspils (Latvia) 44.000
  • Port of Police (Cảng biển trên sông Oder) ở Police, Ba Lan (34,319)
  • Baltiysk (Nga) 34.000
  • Trelleborg (Thụy Điển) 26.000
  • Karlshamn (Thụy Điển) 19.000
  • Maardu (Estonia) 16.570
  • Sillamäe (Estonia) 16.567
  • Władysławowo (Ba Lan) 15.000
  • Darłowo (Ba Lan) 14.000
  • Oxelösund (Thụy Điển) 11.000
  • Mariehamn (Phần Lan) 11.000
  • Hanko (Phần Lan) 10.000
  • Sassnitz (Đức) 11.000
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Bản đồ biển Baltic **Biển Baltic** (phiên âm: "Ban-tích") hay còn gọi là **Biển Đông** (tiếng Đức: _Ostsee_) là biển rìa lục địa được bao bọc bởi bán đảo Scandinavia, khu vực Trung Âu và
Biển Bothnia (màu xanh đậm) chính là nơi đội thợ lặn "Ocean X" phát hiện vật thể dị thường này. **Vật dị thường biển Baltic** liên quan đến việc giải thích hình ảnh sonar không
**Viện Baltic** (**Instytut Bałtycki**) ở Gdańsk là một tổ chức khoa học nghiên cứu các chủ đề của các nước Biển Baltic, các vấn đề kinh tế hàng hải và quan hệ Ba Lan-Đức và
nhỏ|250x250px| Hình ảnh vệ tinh mô tả Świna và các hồ chứa xung quanh nhỏ|250x250px| Cổng Świna tại Vịnh Pomeranian (quang cảnh phía tây trên đảo Usedom, trước năm 2006) nhỏ|250x250px| Swina nhỏ|250x250px| MF Wolin
**Hai lần Huân chương cờ đỏ, Hạm đội Baltic** (tiếng Nga: _Балтийский флот_), là một đơn vị của Hải quân Nga hoạt động tại các vùng biển Baltic chịu trách nhiệm phòng thủ cho nước
Các eo biển của Đan Mạch và phía tây nam [[biển Baltic.]] **Eo biển Storebælt** (Eo biển lớn, tiếng Đan Mạch: _Storebælt_) là eo biển giữa đảo Fyn và đảo Zealand của Đan Mạch và
thumb|left|Biển Åland thumb|upright=1.3|Biển Åland, góc nhìn từ đảo [[Eckerö]] **Biển Ålands** (; ) là một đường thủy ở phía Nam Vịnh Bothnia, nằm giữa Åland và Thụy Điển. Biển kết nối biển Bothnia với Baltic
**Liên minh thành phố vùng Biển Baltic** (tiếng Anh: Union of the Baltic Cities, viết tắt là UBC) là 1 tổ chứchợp tác giữa các thành phố trong khu vực quanh Biển Baltic. Tổ chức
nhỏ|[[Vịnh Riga, với Eo biển Irbe ở phía trái]] **Eo biển Irbe**, cũng gọi là **Eo biển Irben** (tiếng Estonia: _Kura kurk_; tiếng Latvia: _Irbes jūras šaurums_) là eo biển nằm giữa bán đảo Sõrve
Biển Bothnia (màu xanh đậm) **Biển Bothnia** (tiếng Thụy Điển: Bottenhavet, tiếng Phần Lan: Selkämeri) kết nối vịnh Bothnia với biển Baltic. Kvarken nằm ở giữa. Cùng với nhau, biển và vũng Bothnia tạo thành
**Eo biển Kalmar** () là một eo biển nằm ở biển Baltic, nằm giữa đảo Öland và tỉnh Småland của Thụy Điển. Eo biển Kalmar có chiều dài khoảng và chiều rộng từ và .
**Mặt trận Baltic** là một trong ba mục tiêu tấn công đầu tiên của quân đội Đức Quốc xã trong Chiến dịch Barbarossa. Trong tuần lễ đầu tiên của cuộc Chiến tranh Xô-Đức, tại đây
**Chiến dịch Baltic** còn có tên gọi là "Chiến dịch tấn công chiến lược Baltic" đối với Hồng Quân, lực lượng đã thực hiện chiến dịch này. Chiến trường chủ yếu giữa Đức và Liên
thumb|Cửa sổ kính màu của người Đức Baltic ở _Nhà Brömse_ (Brömsehaus) tại [[Lüneburg, Niedersachsen]] **Người Đức Baltic** ( hay , sau này gọi là ) là nhóm sắc tộc Đức cư trú ở vùng
**Các nước Baltic** (cũng gọi là _các quốc gia Baltic_) thường được dùng để chỉ các lãnh thổ ở phía đông của biển Baltic đã giành được độc lập từ đế quốc Nga trong giai
nhỏ|Bờ biển miền trung Chile thumb|upright=1.35|Một con sóng đánh vào bờ biển tại [[Vịnh Santa Catalina]] **Biển** nói chung là một vùng nước mặn rộng lớn nối liền với các đại dương, hoặc là các
**Biển Bắc** (hay **Bắc Hải**), trước Thế chiến I ở Mỹ còn gọi là Đại dương Đức (_German Ocean_), là một vùng biển ở đông bắc Đại Tây Dương. Biển Bắc giáp Na Uy và
thumb|[[Cá voi lưng gù (_Megaptera novaeangliae_)]] thumb|[[Hải cẩu báo (_Hydrurga leptonyx_)]] **Thú biển** hay **động vật có vú biển** là các loài thú (động vật có vú) sống dựa vào đại dương và các hệ
nhỏ|Biên giới Ba Lan-Đức hiện đại (từ năm 1945) Biên giới **Đức-Ba Lan** (, ), biên giới giữa Ba Lan và Đức, hiện là giới tuyến Oder-Neisse. Nó có tổng chiều dài là và đã
Bản đồ Eo biển Lillebælt phải|Hình Eo biển Lillebælt **Eo biển Lillebælt** (Eo biển nhỏ; tiếng Đan Mạch: _Lillebælt_) là eo biển nhỏ nhất trong 3 eo biển của Đan Mạch. Eo biển Lillebælt nằm
: _Bạch Hải còn là tên của biển Aigaio_ nhỏ|trái|Bản đồ Biển Trắng nhỏ|phải|Hai ảnh chụp Bạch Hải từ vệ tinh **Biển Trắng** hay **Bạch Hải** (tiếng Nga: Бeлое мoре) là vịnh nhỏ của biển
thumb|Biển Aral năm 1989 (trái) và 2014 (phải) thumb|Quá trình thu hẹp của biển Aral từ năm 1960 **Biển Aral** (tiếng Kazakh: Арал Теңізі (_Aral Tengizi_), tiếng Uzbek: Orol dengizi, tiếng Nga: Аральскοе мοре (_Aral'skoye
thumb|Biển cận biên theo định nghĩa của [[Tổ chức Hàng hải Quốc tế]] Bài này chứa **danh sách biển** – các bộ phận lớn của đại dương thế giới, bao gồm các khu vực nước,
**Biển Azov** (, _Azóvskoje móre_; , _Azóvśke móre_; , _Азакъ денъизи_, ازاق دﻩﯕىزى) là một biển ở Đông Âu. Về phía nam nó được nối với biển Đen qua eo biển Kerch (rộng ), và
nhỏ|300x300px| Biên giới Ba Lan-Nga **Biên giới Ba Lan-Nga** ngày nay là một bộ phận gần như là một đường thẳng giữa Cộng hòa Ba Lan (thành viên Liên minh châu Âu) và Nga (thành
thumb|Mực nước biển trên Trái Đất, mùa đông 1987-1988. **Mực nước biển trung bình** (tiếng Anh: _Mean sea level_, viết tắt **MSL**), thường gọi tắt là **mực nước biển** (sea level), là mức trung bình
**Bờ Biển Cao** () là một phần của bờ biển Thụy Điển bên vịnh Bothnia, thuộc tỉnh Ångermanland, phía đông bắc Thụy Điển, trong các đô thị Kramfors, Härnösand, và Örnsköldsvik. Đây là một khu
phải|nhỏ|300x300px| Biên giới cũ và mới của Ba Lan, năm 1945 (_[[Kresy_ màu xám) ]] phải|nhỏ|300x300px| Chiều dài biên giới của Ba Lan phải|nhỏ|300x300px| Neuwarper See (Jezioro Nowowarpieńskie), một hồ nước bị chia cắt bởi
Eo biển Oresund Bản đồ đường bờ biển Đan Mạch ở phía tây, đường bờ biển Thụy Điển ở phía đông. Yừ năm 1888. **Eo biển Oresund** (tiếng Đan Mạch: _Øresund_; tiếng Thụy Điển: _Öresund_)
**Gdańsk**, tên trước kia bằng tiếng Đức là **Danzig** (xem _Các tên_ bên dưới), là một thành phố bên bờ biển Baltic, thuộc miền bắc Ba Lan, ở giữa vùng đô thị lớn thứ tư
**Usedom** ( [ˈUːzədɔm], [Uznam]) là một hòn đảo nằm trên biển Baltic ở Pomerania, được chia từ năm 1945
**MV Wilhelm Gustloff** là tên một con tàu du lịch hàng đầu của Đức Quốc xã trong thời gian 1937-1945, được đóng bởi xưởng đóng tàu Blohm & Voss.Nó được đặt bởi hãng Hamburg-South America
phải| Kattegat ở phía bên phải, giữa [[Jutland và Thụy Điển.]] Hình Kattegat từ vệ tinh. **Kattegat** là vùng biển giữa bán đảo Jutland (Đan Mạch) và Thụy Điển. Kattegat có diện tích khoảng 30.000 km².
:''Bài này viết về thành phố Kiel. về các nghĩa khác của Kiel đọc Kiel (định hướng) **Kiel** là thủ phủ của tiểu bang Schleswig-Holstein, Đức, nằm cạnh biển Baltic. Kiel là thành phố lớn
**"Con đường Baltic"** (, , ) là một cuộc biểu tình ôn hòa diễn ra vào ngày 23 tháng 8 năm 1989 tại ba nước cộng hòa Xô viết cũ thuộc vùng Baltic. Đông đảo
**Chiếm đóng các nước Baltic** chỉ hành động chiếm đóng quân sự tại các nước Baltic—Estonia, Latvia và Litva— bởi Liên Xô sau thỏa thuận Hiệp ước Xô-Đức ký vào ngày 14 tháng 6 năm
**SMS _Schlesien**_ là một thiết giáp hạm tiền-dreadnought của Đế quốc Đức, một trong số năm chiếc thuộc lớp thiết giáp hạm _Deutschland_ được chế tạo cho Hải quân Đế quốc Đức từ năm 1903
**SMS _Zähringen**_ là một thiết giáp hạm tiền-dreadnought thuộc lớp _Wittelsbach_ của Hải quân Đế quốc Đức. Nó được đặt lườn tại xưởng tàu Germaniawerft ở Kiel vào năm 1899; được hạ thủy vào ngày
nhỏ|300x300px| Aschberg ở đồi Hütten, một phần của vùng cao Baltic **Vùng cao Baltic** ( hay _Nördlicher Landrücken_) là một chuỗi những ngọn đồi băng tích dài khoảng chiều rộng giáp biên giới phía nam
**Bảo tàng Khảo cổ học Dưới nước và Đánh cá Baltic ở Łeba** (tiếng Ba Lan: _Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie_) là một bảo tàng đang được xây dựng ở Łeba, Ba
**SMS _Prinz Adalbert**_ là một tàu tuần dương bọc thép của Hải quân Đế quốc Đức được chế tạo vào đầu những năm 1900 và được đặt tên theo Hoàng tử Adalbert của Phổ, con
**_U-48_** là một tàu ngầm tấn công thuộc phân lớp Type VIIB được Hải quân Đức Quốc Xã chế tạo trước Chiến tranh Thế giới thứ hai. Nhập biên chế năm 1939, nó đã thực
**Đầm Szczecin**, **Đầm Stettin**, **Vịnh Szczecin** hoặc **Vịnh Stettin** (, ), cũng là **đầm Oder** (), là một đầm phá ở cửa sông Oder, được chia sẻ bởi Đức và Ba Lan. Nó được tách
**SMS _Friedrich Carl**_ là một tàu tuần dương bọc thép được Hải quân Đế quốc Đức (Kaiserliche Marine) chế tạo vào đầu những năm 1900. Nó là chiếc thứ hai trong lớp _Prinz Adalbert_, được
**Mũi nhô Vistula** (; ; ) là một mũi nhô từ quá trình trầm tích gió, hoặc dải đất bán đảo, ngăn cách Phá Vistula với Vịnh Gdańsk ở Biển Baltic, với đỉnh của nó
nhỏ|300x300px| Ảnh chụp từ vệ tinh của hồ Oder - Wolin nằm ở phía đông của hai hòn đảo lớn tách vùng nước của đầm phá khỏi biển Baltic, hòn đảo phía tây là Usedom
Các **khu rừng hỗn hợp Baltic** là một vùng sinh thái ở châu Âu dọc theo bờ biển phía tây nam của biển Baltic. Tên được đặt ra bởi Cơ quan Môi trường châu Âu
thumb|Bản đồ quần đảo Stockholm, bao phủ khu vực từ Arholma ở phía bắc đến Landsort ở phía nam **Quần đảo Stockholm** () là quần đảo lớn nhất ở Thụy Điển và là quần đảo
**_Graf Zeppelin_** là tàu sân bay duy nhất của Đức được hạ thủy trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, tiêu biểu phần nào cho những nỗ lực của Hải quân Đức để tạo ra
nhỏ|phải|Thành lập Hanse ở [[Hamburg, Đức (khoảng 1241)]] **Hanse** hay **Liên minh Hanse** (tiếng Đức cũ _Hansa_ có nghĩa là nhóm) - cũng còn được gọi là Hanse Đức (_Deutsche Hanse_) hay theo tiếng La