Tháp mặt người tại cửa Nam, tạc hình [[Quán Thế Âm]]
Đền [[Bayon, Angkor Thom]]
Angkor Thom (tiếng Khmer: អង្គរធំ) là thành phố thủ đô cuối cùng và lâu dài nhất của Đế quốc Khmer. Thành được vua Jayavarman VII (Giay-a-vác-man) xây dựng vào cuối thế kỷ XII. Thành rộng 9 km², bên trong có nhiều đền thờ từ các thời kỳ trước cũng như các đền thờ được Jayavarman và những người nối nghiệp ông xây dựng. Tại trung tâm thành là ngôi đền quốc gia của Jayavarman, đền Bayon, với các di tích khác quần tụ quanh khu quảng trường Chiến thắng nằm ngay phía Bắc đền.
Lịch sử
Angkor Thom đã được xây dựng để làm thủ đô vương quốc của Jayavarman VII, và là trung tâm của chương trình xây dựng khổng lồ của ông. Một tấm bia được tìm thấy trong thành phố đã viết về Jayavarman VII như là chú rể và thành Angkor Thom như là cô dâu của ông.
Tuy nhiên, Angkor Thom không phải thủ đô đầu tiên của Khmer tại địa điểm này. Trước đó 3 thế kỷ, Yashodharapura ở gần đó về phía Tây Bắc đã là thủ đô. Angkor Thom trùm lên một phần của thành phố đó. Các đền thờ nổi tiếng nhất của thời kỳ cổ hơn nằm trong thành phố là Baphuon - ngôi đền quốc gia cũ, và Phimeanakas - ngôi đền đã được nhập vào Cung điện Hoàng gia. Người Khmer đã không phân biệt rõ ràng giữa Angkor Thom và Yashodharapura, thậm chí đến thế kỷ 14, một tấm bia vẫn còn sử dụng tên cũ (Higham 138). Cái tên Angkor Thom — thành phố vĩ đại — đã được sử dụng từ thế kỷ 16.
Ngôi đền cuối cùng được biết là đã được xây dựng tại Angkor Thom là Mangalartha, được khánh thành năm 1295. Từ đó, các công trình thỉnh thoảng lại được sửa chữa, nhưng các công trình mới được xây dựng bằng các vật liệu dễ hỏng đã không tồn tại được đến nay. Trong các thế kỷ tiếp theo, Angkor Thom vẫn là thủ đô của vương quốc trong thời kỳ suy tàn cho đến khi nó bị bỏ hoang bắt đầu từ khoảng trước năm 1609, khi một du khách phương Tây viết về một thành phố bỏ hoang: "kỳ diệu như Atlantis của Plato" mà có người cho là đã được xây dựng bởi Hoàng đế La Mã Trajan (Higham 140).
Phong cách
Angkor Thom được xây dựng theo phong cách Bayon. Điều này thể hiện ở quy mô lớn của các công trình, trong việc sử dụng rộng rãi đá ong làm vật liệu xây dựng, trong các tháp mặt người tại các lối vào thành phố và trong hình tượng naga tại mỗi tháp trong khu đền.
Vị trí
Thành phố nằm trên bờ hồ Tonlé Sap, cách hồ khoảng 1/4 dặm. Cổng phía Nam của Angkor Thom nằm cách thành phố Siem Reap 7,2 km về phía Bắc, cách cổng vào đền Angkor Wat 1,7 km về phía Bắc. Các bức tường thành (cao 8 m, dài 3 km, bên ngoài là hào nước) bao quanh một khu vực rộng 9 km². Tường thành được xây bằng đá ong với bờ công sự trên đỉnh. Tại mỗi hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, có một cổng thành. Các con đường dẫn từ các cổng thành thẳng đến đền Bayon tại trung tâm thành phố. Do bản thân Bayon không có tường hay hào của riêng mình, các nhà khảo cổ học giải thích rằng các tường và hào của thành phố đại diện cho núi và biển bao quanh Núi Meru của Bayon (Glaize 81). Một cổng khác — Cổng Chiến thắng — nằm cách cổng phía Đông 500 m; con đường Chiến thắng chạy song song với con đường phía đông để dẫn tới Quảng trường Chiến thắng và Cung điện Hoàng gia ở phía Bắc Bayon.
trái|Map of the Central Angkor Thom
Các khuôn mặt trên các ngọn tháp cao 23 m tại các cổng thành (sau này được bổ sung vào công trình chính) giống với các khuôn mặt tại đền Bayon và đặt ra cùng một vấn đề về cách giải thích ý nghĩa. Các khuôn mặt này có thể đại diện cho chính nhà vua, Quan Thế Âm bồ tát (Avalokitesvara), các thần hộ vệ các hướng của vương quốc, hoặc một kết hợp nào đó của những vị này. Trước mặt mỗi cổng thành có một bờ đường đắp ngang qua hào nước, dọc theo mỗi bên đường có một hàng các deva, mỗi hàng nâng một naga trong tư thế kéo co. Có vẻ đây là một hình tượng về truyền thuyết Samudra manthan (khuấy Biển Sữa) - một truyền thuyết phổ biến tại Angkor. Đền-núi Bayon, hay có lẽ chính cổng thành (Glaize 82), có thể là cái trục của sự kiện khuấy biển. Các naga có thể cũng đại diện cho sự chuyển dịch từ thế giới loài người tới thế giới của thần thánh (đền Bayon), hoặc là các thần hộ vệ (Freeman and Jacques 76). Các cổng vào có kích thước 3,5 × 7 m và có thể đã được đóng bằng các cánh cửa gỗ (Glaize 82). Cổng phía Nam cho đến nay là nơi được thăm viếng thường xuyên nhất, do đây là lối vào chính của khách du lịch.
Tại mỗi góc thành phố là một Prasat Chrung — điện thờ đặt tại góc — được xây dựng bằng sa thạch và để thờ Quán Thế Âm. Các điện thờ này có hình chữ thập với một tháp trung tâm và hướng về phía đông.
Bên trong thành có một hệ thống kênh đào dẫn nước chảy từ phía Đông Bắc tới phía Tây Nam. Khu đất được bao bọc bởi tường thành có thể đã là nơi xây dựng các tòa nhà thế tục của thành phố, nhưng các tòa nhà này đã không còn tồn tại. Khu vực này ngày nay được bao phủ bởi rừng cây.
Trừ đền Bayon, tất cả các di tích chính đều nằm tại phía Tây hoặc phía Đông của Quảng trường Chiến thắng. Tính từ Nam tới Bắc, các di tích này là Baphuon, Sân Voi, Phimeanakas và Cung điện Hoàng gia, Sân Vua Cùi, Tep Pranam và Preah Palilay; ở phía Đông, Prasats Suor Prat, đền Khleang phía Nam, đền Khleang phía Bắc và Preah Pithu.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Tháp mặt người tại cửa Nam, tạc hình [[Quán Thế Âm]] Đền [[Bayon, Angkor Thom]] **Angkor Thom** (tiếng Khmer: អង្គរធំ) là thành phố thủ đô cuối cùng và lâu dài nhất của Đế quốc Khmer.
**Angkor Thom** () là một huyện thuộc tỉnh Xiêm Riệp, tây bắc Campuchia. Theo thống kê năm 1998, dân số toàn huyện là 17.750 người. Di tích chính của Angkor Wat và thành phổ cố
nhỏ|phải|Bản đồ của khu vực Angkor ở Campuchia nhỏ|phải|Bản đồ Đế quốc Khmer vào thời điểm cực thịnh của nó nhỏ|Bức ảnh về Angkor Wat do Emile Gsell chụp năm 1866 **Angkor** là một tên
**Angkor Wat** (, ) là một quần thể đền đài tại Campuchia và là di tích tôn giáo lớn nhất thế giới, rộng 162,6 hecta (1.626.000 mét vuông). Ban đầu công trình được xây dựng
**Sdok Kok Thom** (, _Sadok Kok Thom_, ; , ), hay **Sdok Kak Thom**, là một ngôi đền Khmer được xây vào thế kỷ 11, hiện nằm ở Thái Lan, 18 dặm về phía đông
**Đền Bayon** nằm ở trung tâm quần thể Angkor Thom, Campuchia. Đây là ngôi đền ấn tượng nhất của kiến trúc đền núi Campuchia do sự hùng vĩ về quy mô cũng như về cảm
**Sân voi** (tiếng Khmer:ព្រះលានជល់ដំរី) là một công trình kiến trúc nằm bên trong khu phức hợp quần thể Angkor Thom, nơi được xem là nơi giải trí của các vua và quan dưới triều đại
**Preah Khan** là một ngôi đền ở Angkor, Campuchia, được xây vào thế kỷ 12 cho vua Jayavarman VII. Đền này nằm ở Đông Bắc Angkor Thom và ngay phía Tây Jayatataka Baray. Preah Khan
**Ta Keo** là một ngôi đền chưa hoàn thành theo phong cách Khleang được xây làm ngôi đền nhà nước của vua Jayavarman V. Nó được dự kiến xong năm 1000 nhưng công trình phải
**Baphuon** là một ngôi đền ở Angkor, Campuchia. Đền này tọa lạc tại Angkor Thom, tây bắc của Bayon. Đền Baphuon được xây dựng dưới triều vua Udayadiyavarman II (trị vì: 1049 – 1065), nổi
**Phnom Bakheng** tại Angkor, Campuchia là một ngọn đồi nằm giữa Angkor Wat và Angkor Thom. Đây là trung tâm của vương quốc Khmer đầu tiên ở Angkor, gọi là Yasodharapura là một ngôi đền
**Spean Thma** là một cây cầu đá vượt sông Siem Reap thuộc di tích kinh thành Angkor Thom. Nó nằm trên đường đi giữa các **Cổng Chiến Thắng** (Victory Gate) và Ta Keo. Ngày nay
**Khleangs** là hai ngôi đền bằng đá nằm về phía Đông của kinh thành Angkor Thom, thuộc cố đô Siêm Riệp, Campuchia thuộc di tích Angkor. Khleangs nằm ở phía sau mười hai tòa tháp
Vụ việc bắt đầu vào tháng 1 năm 2003, một bài báo của Campuchia đã gây hiểu lầm khi cho rằng một nữ diễn viên Thái Lan tên là Suvanant Punnakant tuyên bố rằng Angkor
**Banteay Kdei** là một ngôi đền ở Angkor, Campuchia. Ngôi đền này tọa lạc tại đông nam Ta Prohm và đông của Angkor Thom. Được xây cuối thế kỷ 12 đến đầu thế kỷ 13.
**Phimeanakas** (Đền trời) tại Angkor, Campuchia là một ngôi đền Hindu theo phong cách Khleang được xây cuối thế kỷ 10, trong thời kỳ trị vì của vua Rajendravarman II (941-968), sau đó được xây
**Bóng mờ phủ Angkor** (, , ) là một phim gián điệp do Norodom Sihanouk biên kịch và đạo diễn, xuất phẩm năm 1968 tại Tashkent. ## Lịch sử Thập niên 1960, trong bối cảnh
**Sân Vua Cùi** nằm trong khu phức hợp các cụm di tích trong kinh thành Angkor Thom. Đền được xây dựng vào thế kỷ 15 và theo phong cách Bayon dưới triều vua Jayavarman VII.
**Tháp Suor Prat** - theo tiếng Việt được hiểu là " **tháp tử thần**" hay tháp "**12 con giáp**". Tháp Suor Prat nằm trong kinh thành Angkor Thom phía cổng Chiến Thắng.Theo truyền thuyết thì
**Banteay Srei** (hay **Banteay Srey**) là một ngôi đền Campuchia được xây để thờ thần Hindu là Shiva. Ngôi đền "Banteay Srei" (_đền của phụ nữ_) vào thế kỷ thứ 10 hay còn gọi là
**Ta Prohm** là tên gọi hiện đại của một ngôi đền tại Angkor, Campuchia, được xây theo phong cách Bayon phần lớn vào cuối thế kỷ 12 và đầu thế kỷ 13, ban đầu được
nhỏ|Prasat Banteay Chmar **Banteay Chhmar** là một tổ hợp đền lớn ở tây bắc Campuchia, tỉnh Banteay Meanchey, 63 km về phía bắc của Sisophon và khá gần biên giới Thái Lan và cách Siêm Riệp
**Bakong** là ngôi đền nằm trong di tích Angkor thuộc thành phố Siêm Riệp cách trung tâm thành phố 13 km. Đền chính thức xây dựng vào thế kỷ thứ 9 dưới triều vua Indravarman I.
**Chau Say Tevoda** là một ngôi đền tại Angkor, Campuchia. Ngôi đền này tọa lạc ngay phía đông của Angkor Thom, đối diện qua bên kia Lối đi Chiến thắng từ Thommanon. Được xây vào
**Baksei Chamkrong** là một ngôi đền Ấn Độ giáo nhỏ thờ thần Shiva và được dùng để lưu giữ một bức hình bằng vàng của thần. Đền này nằm ở bên trái Angkor Thom tại
**Baray Tây** là một baray, hay một hồ chứa nước, tại Angkor, Campuchia, theo hướng đông-tây và nằm ngay phía tây của thành Angkor Thom. Baray này có hình chữ nhật và có kích thước
**Thommanon** tại Angkor, Campuchia là một trong hai ngôi đền Hindu được xây cuối thế kỷ 11, hoàn thành trong thời kỳ trị vì của vua Suryavarman II (1113-1150). Ngôi đền này nằm ở phía
nhỏ|Picturesque trees in front of the chimney-like tower nhỏ|Monks from the nearby monastery in front of the temple **Preah Palilay** là một ngôi đền tại Angkor, Campuchia. Ngôi đền này nằm ở Angkor Thom, 400
**Tep Pranam** (Khmer: ប្រាសាទទេពប្រណម្យ, dịch ra có nghĩa là _cầu nguyện_) là ngôi chùa có từ khoảng thế kỷ 16 ở vùng Angkor Thom tại Campuchia. Bên trong chùa có nguyên một bức tượng Phật
**Siem Reap** (, ; , trong tiếng Việt cũng viết theo phiên âm là **Xiêm Riệp**) là thành phố tỉnh lỵ tỉnh Siem Reap, nằm ở tây bắc Campuchia. Địa danh này theo tiếng Khmer
thumb|Henri Marchal **Henri Marchal** (ngày 24 tháng 6 năm 1876 – ngày 10 tháng 4 năm 1970) là kiến trúc sư và công chức người Pháp. Ông đã dành phần lớn cuộc đời mình để
phải|Đền sư tử Kampong Thom **Sambor Prei Kuk** (, _Prasat Sambor Prei Kuk_) là một địa điểm khảo cổ nằm ở Kompung Thom, Campuchia. Nó nằm cách thành phố thủ phủ Kampong Thom về phía
**Campuchia** là một đất nước ở bán đảo Đông Dương, có lịch sử lâu đời và ảnh hưởng nền văn minh Ấn Độ. ## Các vương quốc đầu tiên Người ta biết về nước Phù
**Đế quốc Khmer** hay **Đế quốc Angkor** (tiếng Khmer cổ: ; chuyển tự Latinh: **Kambuja**) là một cựu đế quốc rộng lớn nhất Đông Nam Á với diện tích lên đến 1 triệu km², từ
**Jayavarman VII** (1181? - 1220?) là vua của Đế quốc Khmer (1181-1215?), ngày nay là Campuchia. Ông là con trai của Dharanindravarman II (trị vì 1150-1160) và Sri Jayarajacudamani. Ông đã cưới Jayarajadevi và sau
phải|Đền Cây Nuốt **Đền Trapeang Ropeak**, nơi thờ thần Indra - là một trong nhóm 7 ngôi đền còn nguyên vẹn trong quần thể cố đô cố đô Sambor Prei Kuk được xây dựng vào
phải|Đền chính **Đền sư tử Yeai Pourn **- là ngôi đền nằm trong khu phức hợp di tích trong cố đô Sambor Prei Kuk được xây dựng vào thế kỷ 7, nguyên là kinh đô
phải|Một nhà sư bước đi qua trước Vương cung Campuchia ở Phnôm Pênh **Phnôm Pênh** hay **Phnom Penh** (tiếng Khmer: ភ្ន៓ពេញ; chuyển tự: _Phnum Pénh_; IPA: ), trong tiếng Việt còn gọi là **Nam Vang**,
**Siem Reap** (សៀមរាប, phiên âm tiếng Việt là **Xiêm Riệp**) là một tỉnh tây bắc Campuchia, bên bờ của hồ Tonlé Sap. Tỉnh lỵ của tỉnh này là thành phố Siem Reap. Tên Siem Reap
**Núi Kulen **(đọc là _Ku Lên_), vốn tên là núi **Mahendraparvata**, là một địa điểm thiêng liêng, một thánh địa đối với dân tộc Khmer. Tại đó, vua Jayavarman II (AD 802-80) tuyên bố độc
**António da Madalena** (đôi khi còn được đánh vần trong tiếng Anh là _Antonio da Magdalena_, mất khoảng năm 1589) là một tu sĩ Dòng Capuchin người Bồ Đào Nha trở thành du khách phương
**Chu Đạt Quan** (1266–1346) hoặc **Châu Đạt Quan** là một nhà ngoại giao Trung Quốc dưới thời Nguyên Thành Tông. Ông nổi tiếng nhất nhờ các ghi chép của ông về các phong tục của
**Ta Som** () là một ngôi đền nhỏ ở Angkor, Campuchia, được xây dựng vào cuối thế kỷ 12 cho vua Jayavarman VII. Đền tọa lạc tại đông bắc củaAngkor Thom và ngay phía đông
|- | colspan="2" style="padding-bottom: 4px; font-size: 90%; text-align: center;" | Tập tin:EFEO Paris 1.jpg
Trụ sở chính của EFEO tại Paris |- | style="background: #C5D2AA;"| | style="background: #DEE5D1;"| |- |valign="top" style="text-align: left;"|****||École française
**Huyện của Campuchia** (_srŏk_) là cấp hành chính địa phương thứ hai ở Campuchia. Phân cấp hành chính địa phương ở Campuchia theo hai hệ, hệ thứ nhất từ cao xuống thấp gồm tỉnh (_khet_)-
**Koh Ker** (, ) là một địa điểm khảo cổ xa xôi nằm ở phía Bắc Campuchia, cách Angkor và thành phố Siêm Riệp khoảng . Đó là một khu vực đầy rừng rậm và
Người Khmer, một trong những dân cư đầu tiên và cũng là một trong những dân tộc đầu tiên ở Đông Nam Á, chấp nhận những tư tưởng tôn giáo và các thể chế chính
**Borommarachathirat II** hay **Borom Rachathirat II** (), còn gọi là **Chao Samphraya** () (1386 – 1448), là vị Quốc vương thứ 8 của Vương quốc Ayutthaya trong lịch sử Thái Lan. Triều đại của ông
**Tô Ngọc Vân** (15 tháng 12 năm 1906 - 17 tháng 6 năm 1954) là một họa sĩ Việt Nam nổi tiếng, tác giả của một số bức tranh tiêu biểu cho nền mỹ thuật
**Lịch sử Thái Lan** bắt đầu từ những người Thái di cư vào khu vực Thái Lan hiện nay trong thiên niên kỷ thứ nhất. Người Thái thành lập những quốc gia riêng của họ.