Vương tử Andrew, Công tước xứ York (tên đầy đủ: Andrew Albert Christian Edward, sinh ngày 19 tháng 2 năm 1960), là người con thứ ba và cũng là con trai thứ hai của cố Nữ vương Elizabeth II và Philip, Vương tế Anh. Vào thời điểm ông ra đời, ông đứng thứ 2 trong danh sách thừa kế các ngai vàng của Vương quốc Anh và Khối thịnh vượng chung. Tuy nhiên, sự ra đời của 2 cháu trai (Vương tử William và Vương tử Harry), sau đó là 3 cháu trai (Vương tôn George, Vương tôn Louis và Archie) và 2 cháu gái (Vương tôn nữ Charlotte, Lilibet), và sự thay đổi của Khối thịnh vượng chung, Vương tử Andrew xếp thứ 8 trong danh sách kế vị ngai vàng Vương quốc Anh và đứng đầu của 16 nước trong Khối thịnh Vượng chung.
Andrew ngoài các tước hiệu hoàng gia như: Vương tử, Công tước xứ York thì ông còn là chuẩn đô đốc Hải quân Hoàng gia Anh, trong đó ông phục vụ như là một phi công máy bay trực thăng hoạt động nhiệm vụ và hướng dẫn. Ông từng tham gia Chiến tranh Falklands.
Ngày 23 tháng 7 năm 1986, Andrew kết hôn với Sarah Ferguson. Cuộc hôn nhân không mấy êm đẹp và nồng thắm, đến ngày 30 tháng 5 năm 1996 thì hai người ly dị, cuộc li hôn hoàng gia này đã thu hút nhiều dư luận và tốn nhiều giấy mực của truyền thông Anh thời bấy giờ. Cũng như thực hiện các nhiệm vụ khác nhau của Hoàng gia, ông làm Đặc phái viên của Vương quốc Anh về thương mại quốc tế và đầu tư đến tháng 7 năm 2011.
Vào ngày 13 tháng 1 năm 2022, quân hàm và kính ngữ hoàng gia của ông đã bị đình chỉ bởi Nữ vương và ông sẽ tham gia vụ kiện về xâm hại tình dục trên tư cách là một "dân thường" (không phải thành viên hoàng gia). Vụ kiện đã được giải quyết ngoài tòa vào tháng 2 năm 2022; trong thỏa thuận, Andrew đã trả một khoản tiền không được tiết lộ cho Giuffre, người cáo buộc ông.
Cuộc sống đầu đời
Andrew sinh ra tại Dãy phòng Bỉ của Cung điện Buckingham vào ngày 19 tháng 2 năm 1960 lúc 3:30 chiều, là đứa con thứ ba và là con trai thứ hai của Nữ hoàng Elizabeth II và Vương tử Philip, Công tước xứ Edinburgh. Ông được rửa tội tại Phòng âm nhạc của cung điện vào ngày 8 tháng 4 năm 1960. Andrew là đứa con đầu tiên được sinh ra trong một quốc vương Anh trị vì kể từ Công chúa Beatrice năm 1857. Giống như anh chị em của mình, Charles, Anne và Edward , Andrew được một nữ gia sư chăm sóc, người chịu trách nhiệm cho nền giáo dục ban đầu của anh tại Cung điện Buckingham. Anh được gửi đến Trường Heatherdown gần Ascot ở Berkshire. Vào tháng 9 năm 1973, anh vào Gordonstoun, ở miền bắc Scotland, nơi cha và anh trai anh cũng đã theo học. Anh được các bạn học của mình tại Gordonstoun đặt biệt danh là "Sniggerer" vì "sở thích của anh đối với những trò đùa thô tục, mà anh đã cười rất nhiều". Trong thời gian ở đó, anh đã dành sáu tháng—từ tháng 1 đến tháng 6 năm 1977— để tham gia chương trình trao đổi tại Trường Cao đẳng Lakefield ở Canada. Anh ấy rời Gordonstoun vào tháng 7 hai năm sau đó với trình độ A về tiếng Anh, lịch sử và kinh tế.
Danh hiệu
*19 tháng 2 năm 1960 - 23 tháng 7 năm 1986*: Vương tử Andrew Điện hạ
23 tháng 7 năm 1986 - 13 tháng 1 năm 2022**: Công tước xứ York Điện hạ
*13 tháng 1 năm 2022 - nay: Công tước xứ York
Kể từ ngày 13 tháng 1 năm 2022, Kính ngữ Điện hạ của ông không còn được sử dụng nữa sau khi bị mẹ ông là Nữ vương Elizabeth II đình chỉ.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Vương tử Andrew, Công tước xứ York** (tên đầy đủ: Andrew Albert Christian Edward, sinh ngày 19 tháng 2 năm 1960), là người con thứ ba và cũng là con trai thứ hai của cố
**Công tước xứ York** (tiếng Anh: Duke of York) là một tước hiệu quý tộc của Vương thất Anh, được đặt theo tên thành phố York, nước Anh. Đã từng có tám lần tấn phong
**Sarah Margaret Ferguson, Công tước phu nhân xứ York** ( 15 tháng 10 năm 1959) từng là một thành viên của vương thất Anh. Bà là vợ cũ của Vương tử Andrew, Công tước xứ
**Vương tôn nữ Beatrice** (Beatrice Elizabeth Mary; sinh vào ngày 8 tháng 8 năm 1988) là con gái đầu lòng của Vương tử Andrew, Công tước xứ York và Sarah Ferguson, và là cháu thứ
**Vương tôn nữ Eugenie, Bà Jack Brooksbank** (Eugenie Victoria Helena; sinh ngày 23 tháng 3 năm 1990) là một thành viên của vương thất Anh, con gái út của Vương tử Andrew, Công tước xứ
nhỏ|alt=Balcony snap|Hai vợ chồng mới cưới là [[William, Thân vương xứ Wales|Vương tôn William, Công tước xứ Cambridge và Kate, Công tước phu nhân xứ Cambridge trên ban công của điện Buckingham. Bên trái là
nhỏ|Ngai vàng trong [[Thượng Nghị viện Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland]] Quốc vương hiện tại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là Charles Đệ tam. Dưới đây là **Danh
**Edward VIII của Anh** (Edward Albert Christian George Andrew Patrick David; 23 tháng 6 năm 1894 – 28 tháng 5 năm 1972) là Quốc vương Vương quốc Anh và các quốc gia tự trị của
**George V** (3 tháng 6 năm 1865– 20 tháng 1 năm 1936) là Quốc vương Vương quốc Anh và các quốc gia tự trị của Anh, và Hoàng đế Ấn Độ, từ 6 tháng 5
**Elizabeth II của Liên hiệp Anh và Bắc Ireland** (Elizabeth Alexandra Mary; 21 tháng 4 năm 1926 – 8 tháng 9 năm 2022) là Nữ vương của Vương quốc Liên hiệp Anh, Bắc Ireland và
thumb|phải|[[Sophia Dorothea của Đại Anh|Princess Sophia Dorothea, con gái duy nhất của George I của Anh, là _British princess_ đầu tiên.]] **Vương nữ Anh, Vương nữ Liên hiệp Anh, Công chúa Anh**, **Công nương Anh**
**Gia tộc Mountbatten** là một gia tộc Anh có nguồn gốc là một nhánh của Gia tộc Battenberg thuộc Đức. Tên này được các thành viên của gia tộc Battenberg đang sinh sống tại Vương
**Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon** (4 tháng 8 năm 1900 – 30 tháng 3 năm 2002) là Vương hậu của Vương quốc Liên hiệp Anh và các quốc gia tự trị của Anh từ ngày 11
**Victoire xứ Sachsen-Coburg-Saalfeld** (17 tháng 8 năm 1786 - 16 tháng 3 năm 1861), là một Công nữ người Đức của Công quốc Sachsen-Coburg-Saalfeld, từng là Vương phi xứ Leiningen với tư cách là vợ
**Edward VII của Anh** (Albert Edward; 9 tháng 11 năm 1841 – 6 tháng 5 năm 1910) là Quốc vương Vương quốc Anh và các quốc gia tự trị của Anh, và Hoàng đế Ấn
**Spencer** là một bộ phim tiểu sử chính kịch ra mắt năm 2021 được đạo diễn bởi Pablo Larraín và phần biên kịch do Steven Knight đảm nhiệm. Bối cảnh phim lấy mốc thời gian
**Gia tộc Mountbatten-Windsor** là một nhánh của gia đình hoàng gia Anh, theo dòng nam của các hậu duệ của Elizabeth. Gia tộc này được hình thành từ sự kết hợp giữa Vương tộc Windsor
**Elizabeth II**, Nữ vương Vương quốc Anh và 14 Vương quốc Thịnh vượng chung khác, và là vị quân chủ trị vì lâu nhất Vương quốc Anh, đã băng hà vào ngày 8 tháng 9
**Ernst August** (sinh ngày 05 tháng 06 năm 1771 – mất ngày 18 tháng 11 năm 1851), là vua của Vương quốc Hannover từ này 02/06/1837 cho đến khi ông qua đời vào năm 1851.
thumb|Tượng James V tại Đài tưởng niệm Scott **James V của Scotland** (tiếng Pháp: _Jacques V d'Écosse_; tiếng Scotland: _James V o Scotland_; 10 tháng 4 năm 1512 – 14 tháng 12 năm 1542), là
**Marina của Hy Lạp và Đan Mạch** (_Princess Marina of Greece and Denmark_, 13 tháng 12 năm 1906 - 27 tháng 8 năm 1968), sau là **Vương tôn nữ Marina, Công tước phu nhân xứ
**Richard I** (8 tháng 9 năm 1157 – 6 tháng 4 năm 1199) là Quốc vương nước Anh từ 6 tháng 7 năm 1189 cho tới khi mất. Ông cũng là Công tước của Normandy,
430x430px|thumb|Từ trái, theo chiều kim đồng hồ: Lễ quốc tang cựu thủ tướng [[Abe Shinzō sau khi ông bị ám sát; Biểu tình chống chính phủ ở Sri Lanka trước Văn phòng Tổng thống; Núi
Danh sách này liệt kê những người nổi tiếng đã mắc bệnh (dương tính) do đại dịch COVID-19 gây ra bởi virus SARS-CoV-2. Thống kê đến 31 tháng 12 năm 2020 và còn cập nhật
**Edward II của Anh** (25 tháng 4, 1284 – 21 tháng 9, 1327), còn gọi là **Edward xứ Caernarfon**, là Vua của Anh từ 1307 cho đến khi bị lật đổ vào tháng 1 năm
**Margaret Tudor** (tiếng Pháp: _Marguerite Tudor_; Tiếng Tây Ban Nha: _Margarita Tudor_; 28 tháng 11, năm 1489 - 18 tháng 10, năm 1541) là Vương hậu xứ Scotland từ năm 1503 đến năm 1513 khi
**Tu viện Westminster** (tiếng Anh: _Westminster Abbey_), có tên chính thức **Nhà thờ kinh sĩ đoàn Thánh Peter tại Westminster** (_Collegiate Church of St Peter at Westminster_), là một nhà thờ theo kiến trúc Gothic
**Trận Waterloo** (phiên âm tiếng Việt: **Oa-téc-lô**) là trận chiến diễn ra vào ngày Chủ nhật 18 tháng 6 năm 1815, gần Waterloo, thuộc Bỉ. Quân Pháp dưới sự chỉ huy của Hoàng đế Napoleon
**Thống chế** () là cấp bậc cao nhất trong Lục quân Anh kể từ năm 1736. Nó tương đương cấp bậc Đô đốc Hạm đội Hải quân Hoàng gia hoặc Thống chế Không quân Hoàng
phải|nhỏ|Tượng đồng kỷ niệm [[Elizabeth Bowes-Lyon|Vương hậu trên Quảng Trường, bởi Paul Day, cho thấy bà với hai con chó lùn.]] **Chó corgi Vương thất** là những con chó Corgi Pembroke xứ Wales trước đây
**Sir Winston Leonard Spencer Churchill** (30 tháng 11 năm 187424 tháng 1 năm 1965) là một chính khách, binh sĩ và cây bút người Anh. Ông từng hai lần giữ cương vị Thủ tướng Vương
thumb|Royal Oak — Biểu tượng hình [[Sồi|cây sồi đại diện cho các Tory bảo tồn với nhau]] **Tory** (đọc là: , cũng được biết như **Chủ nghĩa Tory**) là cách gọi thông tục cho người
**Chủ nghĩa tự do hiện đại Hoa Kỳ** là phiên bản chủ đạo của chủ nghĩa tự do tại Hoa Kỳ. Nó kết hợp ý tưởng của tự do dân sự (_civil liberty_) và bình
**Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound, Bá tước thứ nhất của Minto**, PC, FRSE ( (; 23 tháng 4 năm 1751 - 21 tháng 6 năm 1814), được biết đến với cái tên Sir Gilbert Elliott cho đến năm
**Chiến tranh Hoa Hồng** là một loạt các cuộc nội chiến tranh giành vương vị nước Anh giữa những người ủng hộ hai dòng họ Lancaster và York. Cuộc chiến diễn ra trong các giai
**Scotland** (phát âm tiếng Anh: , ) là một quốc gia cấu thành Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, chiếm một phần ba diện tích phía bắc của đảo Anh, giáp với Anh
**_The Spanish Princess_** là một series phim truyền hình lịch sử lãng mạn Anh-Mỹ được phát triển bởi Emma Frost và Matthew Graham. Dựa trên tiểu thuyết The Constant Princess và The King's Curse, đây
**_Sòng bạc hoàng gia_** (tựa gốc ) là bộ phim đề tài gián điệp công chiếu năm 2006 và là phần thứ 21 trong loạt phim điện ảnh _James Bond_ của Eon Productions, cũng như
Ngày **1 tháng 1** là ngày thứ 1 trong lịch Gregory. Đây là ngày đầu tiên trong năm. ## Lịch sử Trong suốt thời Trung cổ dưới ảnh hưởng của Giáo hội Công giáo Rôma,
**Marie-Joseph Paul Yves Roch Gilbert du Motier** (6 tháng 9 năm 1757 – 20 tháng 5 năm 1834), thường được gọi **Hầu tước La Fayette**, là một quân nhân, nhà quý tộc người Pháp từng
**Dame Agatha Mary Clarissa Christie, Lady Mallowan**, (; 15 tháng 9 năm 1890 – 12 tháng 1 năm 1976) là một nữ văn sĩ người Anh nổi tiếng với 66 tiểu thuyết trinh thám cùng
**Wales** hay **Xứ Wales** (phát âm tiếng Anh: ; hay ) là một quốc gia thuộc Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và nằm trên đảo Anh. Wales có biên giới với Anh
**Gilbert và Sullivan** (, viết tắt **G&S** trong ngữ cảnh) là bộ đôi sân khấu thời đại Victoria gồm nhà viết kịch W. S. Gilbert (1836–1911) và nhà soạn nhạc Arthur Sullivan (1842–1900). Trong giai
**_Wilde_** là một bộ phim tiểu sử của Anh năm 1997 do Brian Gilbert đạo diễn và Stephen Fry đóng vai chính. Kịch bản của Julian Mitchell dựa trên tiểu sử đoạt giải Pulitzer năm
**Tập Cận Bình** (giản thể: 习近平; phồn thể: 習近平; bính âm: _Xí Jìnpíng_; phát âm: [ɕǐ tɕînpʰǐŋ], sinh ngày 15 tháng 6 năm 1953) là một chính trị gia người Trung Quốc. Ông hiện đang
**South Carolina** () là một tiểu bang thuộc phía đông nam của Hoa Kỳ. Phía bắc giáp North Carolina, phía đông nam giáp Đại Tây Dương và phía tây nam giáp Georgia dọc theo sông
**Trận Crete** (; ) là một trận đánh diễn ra tại đảo Crete của Hy Lạp giữa quân đội Đức Quốc xã và quân đội Đồng Minh trong Chiến tranh thế giới thứ hai, bắt
**Chiến tranh Hoa Kỳ - Anh Quốc**, hay thường được biết đến với cái tên **Chiến tranh năm 1812**, là một cuộc chiến giữa các lực lượng quân đội Hoa Kỳ và quân đội Đế
**Quân đội Hoàng gia Phổ** () là lực lượng quân sự của Vương quốc Phổ (nguyên là lãnh địa Tuyển hầu tước Brandenburg trước năm 1701). Quân đội Phổ đóng vai trò quan trọng trong
**Quốc kỳ Úc** () có một nền màu lam với Quốc kỳ Anh Quốc tại góc kéo cờ trên, và một sao bảy cánh lớn được gọi là sao Thịnh vượng chung tại góc kéo