✨Vua tiếng Việt (mùa 3)

Mùa thứ ba của chương trình Vua tiếng Việt do Đài Truyền hình Việt Nam sản xuất, được phát sóng vào lúc 20:30 thứ sáu hàng tuần trên kênh VTV3 từ ngày 1 tháng 3 năm 2024 đến ngày 7 tháng 3 năm 2025. Từ ngày 21 tháng 2 năm 2025 khung giờ phát sóng đổi sang 21:00 thứ sáu hàng tuần trên kênh VTV3. Mùa này đã có sự thay đổi nhỏ về luật chơi.

Luật chơi

4 người chơi tham gia chương trình trong mỗi tập sẽ phải trải qua 4 vòng thi để giành được phần thắng chung cuộc; sau mỗi vòng, người có số điểm thấp nhất sẽ bị loại. Điểm số không được cộng dồn qua các vòng mà được đặt lại về 0 khi bắt đầu mỗi vòng mới.

Vòng 1: Phản xạ

Mỗi thí sinh sẽ lần lượt tham gia theo thứ tự được xác định ngẫu nhiên bằng đèn hiệu trên sân khấu. Thí sinh có 90 giây để trả lời một bộ câu hỏi gồm 14 câu với các yêu cầu khác nhau (chọn từ đúng chính tả; ghép các chữ cái thành một từ/cụm từ hoàn chỉnh; đếm số danh từ/động từ/tính từ, đếm số lỗi sai chính tả; viết lại từ; điền từ trong câu ca dao/tục ngữ; điền một chữ vào từ; xác định chữ cái;...). Mỗi câu trả lời đúng sẽ được tính 1 điểm. Thí sinh có quyền trả lời nhiều lần, nhưng nếu bỏ qua sẽ không thể quay lại các câu hỏi trước đó. Phần chơi sẽ kết thúc khi hết giờ hoặc khi hoàn thành tất cả 14 câu.

Trong trường hợp có nhiều thí sinh bằng điểm nhau và thấp điểm nhất, họ sẽ phải tham gia phần Câu hỏi phụ (theo cách thức chơi của vòng Phản xạ, không tính thời gian và không tính điểm) để xác định những người được đi tiếp. Thí sinh bấm chuông để trả lời, nếu đúng sẽ được vào vòng 2. Việc này sẽ lặp lại cho đến khi chỉ còn 1 người, và người đó sẽ bị loại. Số câu hỏi phụ bằng số thí sinh phải tham gia trừ đi 1.

Vòng 2: Giải nghĩa

Ba thí sinh vượt qua vòng 1 sẽ thay phiên nhau thực hiện các vai trò sau: một người miêu tả một từ do MC chọn trong từ điển, hai người còn lại đoán. Người miêu tả sẽ có 10 giây để xem trước từ được chỉ định trong từ điển, sau đó sẽ có 60 giây để mô tả từ đó (không được dùng ngôn ngữ cơ thể). Chỉ khán giả truyền hình, MC và người miêu tả mới biết từ cần đoán. Hai thí sinh còn lại bấm chuông để giành quyền trả lời (không giới hạn lượt bấm). Nếu trả lời sai, người miêu tả vẫn tiếp tục diễn tả từ được yêu cầu cho đến khi hết giờ hoặc có người trả lời đúng, khi đó cả người miêu tả và thí sinh trả lời đúng sẽ được cộng một số điểm tương ứng như sau:

• Trong 15 giây đầu tiên: 4 điểm
• Từ giây thứ 16 đến 30: 3 điểm
• Từ giây thứ 31 đến 45: 2 điểm
• Từ giây thứ 46 đến 60: 1 điểm
• Sau giây thứ 60: 0 điểm

Người miêu tả sẽ bị coi là phạm quy nếu để lộ bất cứ phần tiếng nào có trong đáp án (kể cả chỉ nói ra phần nguyên âm, phần phụ âm hoặc dấu thanh), sử dụng từ của tiếng nước ngoài hoặc dùng ngôn ngữ cơ thể. Khi đó, từ đang được diễn tả sẽ được bỏ qua và thí sinh phải miêu tả một từ khác.

Mỗi thí sinh có hai lượt miêu tả, cứ sau mỗi hai từ thì phần miêu tả sẽ được chuyển cho người chơi kế tiếp (theo thứ tự chữ cái trong tên). Sau 6 từ (không bao gồm những từ phạm quy), người có số điểm thấp nhất sẽ bị loại.

Trong trường hợp có hai thí sinh bằng điểm nhau và thấp điểm nhất, họ sẽ phải đoán một từ phụ theo luật gốc do người còn lại miêu tả (không tính thời gian và tính điểm) để xác định người được đi tiếp. Nếu cả ba người có điểm số bằng nhau, họ sẽ phải tham gia một vòng chơi phụ, trong đó số điểm sẽ được đặt lại và mỗi người sẽ chỉ diễn tả một từ duy nhất; người có ít điểm nhất sau vòng phụ sẽ bị loại.

Vòng 3: Xâu chuỗi

Hai thí sinh phải sắp xếp các từ đã được đảo thứ tự trước đó để tạo thành một câu đúng và có nghĩa, so với đáp án của chương trình, với tối đa 9 câu hỏi. Ở mỗi câu, thí sinh bấm chuông để giành quyền trả lời trong thời gian 30 giây (không giới hạn số lượt trả lời), trả lời đúng sẽ được 1 điểm. Phần thi này sẽ kết thúc theo một trong bốn trường hợp sau:

Một thí sinh đạt 5 điểm trước tiên, người đó sẽ thắng ngay lập tức; Không ai đạt 5 điểm sau 9 câu, khi đó người đạt nhiều điểm hơn (ví dụ: 3–2, 4–3,...) sẽ thắng; Hai thí sinh bằng điểm nhau sau 9 câu hỏi chính, người trả lời đúng câu hỏi phụ (cũng là một dãy từ; không tính thời gian và không tính điểm) trước sẽ thắng; Một thí sinh dẫn trước với cách biệt lớn đến mức người còn lại không thể cân bằng được ở các câu hỏi còn lại (ví dụ: A được 1 điểm và B được 4 điểm sau 7 câu hỏi, B thắng vì A chỉ có thể ghi được thêm tối đa 2 điểm). Thí sinh chiến thắng ở vòng này sẽ lọt vào vòng cuối cùng, người còn lại sẽ bị loại.

Vòng 4: Soán ngôi

Có ba bảng ô chữ với các kích thước khác nhau (4x4, 5x5 và 6x6). Ở mỗi ô chữ, thí sinh trả lời lần lượt các từ hàng ngang để tìm ra một từ hàng dọc (được đánh dấu bằng ký hiệu hình vương miện); số lượng từ hàng ngang cần phải giải cũng tương ứng với kích thước của từng bảng (4, 5 hoặc 6 từ).

Cứ mỗi 15 giây, người dẫn chương trình cung cấp một dữ kiện liên quan đến từng từ hàng ngang; dựa vào đó, thí sinh sẽ viết vào ô chữ từ hàng ngang tương ứng. Chương trình sẽ chỉ ghi nhận đáp án được thí sinh viết ra. Tổng cộng ở ba bảng, thí sinh sẽ có lần lượt là 60 giây, 75 giây và 90 giây để hoàn thành ba ô chữ. Thí sinh phải giải đúng tất cả các từ hàng ngang của ô chữ trước để trả lời ô chữ tiếp theo. Chỉ cần giải sai một từ ở bất kỳ ô chữ nào sẽ khiến phần chơi kết thúc ngay lập tức.

Nếu thí sinh tìm được từ hàng dọc ở ô chữ đầu tiên, họ sẽ nhận được giải thưởng khuyến khích trị giá 5 triệu đồng. Vượt qua ô chữ cuối cùng, thí sinh sẽ trở thành "Vua tiếng Việt" của tuần và nhận tiền thưởng 40 triệu đồng. Thí sinh sau đó sẽ có quyền lựa chọn: dừng cuộc chơi và ra về với số tiền tương ứng với mức thưởng (theo cơ cấu tiền thưởng ở bên dưới), hoặc đi tiếp bằng việc đeo chiếc nhẫn xanh của chương trình và ngồi lên "ngai vua" để thách đấu những người chơi khác ở tuần tiếp theo và có cơ hội tăng số tiền thưởng.

Khi có người đang tại vị trên "ngai vua", cả người thách đấu và người tại vị sẽ cùng thi đấu (người đang tại vị từ tập trước sẽ chỉ tham gia thi đấu ở vòng này trong tập tiếp theo, còn người thách đấu sẽ là thí sinh còn sót lại trong số 4 thí sinh mới của tập). Trong các ô chữ, đáp án của người thách đấu luôn được kiểm tra trước.

Nếu người tại vị thất bại, họ phải trả lại nhẫn cho chương trình và ra về với số tiền tương ứng (theo cơ cấu tiền thưởng ở bên dưới). Lúc này, người thách đấu vẫn sẽ phải tiếp tục giải quyết những ô chữ còn lại để giành vị trí "Vua tiếng Việt". Nếu thành công, người thách đấu sẽ nhận được 40 triệu đồng và đứng trước 1 trong 2 lựa chọn như trên.

Nếu người thách đấu thất bại, người tại vị sẽ thắng ngay lập tức và được tăng gấp đôi số giải thưởng. Lúc này, người tại vị cũng sẽ có quyền lựa chọn 1 trong 2 như trên, ngoại trừ trường hợp giữ ngôi trong 4 tuần liên tiếp (khi đó mặc định họ nhận được giải đặc biệt mà không cần quyết định). Nhận được giải thưởng cao nhất của chương trình, thí sinh cũng sẽ sở hữu nhẫn thách đấu vĩnh viễn.

Các tập phát sóng

Tranh cãi

• Trong tập 3 (phát sóng ngày 15 tháng 3), ở vòng Soán ngôi, người chơi Phan Quỳnh Vân nhận được gợi ý ở hàng ngang thứ hai ". vui vẻ biểu lộ ra bên ngoài vì được như ý" và đã viết câu trả lời là "hỉ hả". Đáp án chương trình đưa ra là "hể hả", tuy nhiên trong cuốn Từ điển tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên, hai từ "hể hả" và "hỉ hả" được giải thích giống nhau (từ "hể hả" được giải nghĩa giống như gợi ý ở trên, còn từ "hỉ hả" được định nghĩa là "như hể hả". Trả lời Tuổi Trẻ, PGS.TS Tạ Văn Thông (Viện Từ điển học Việt Nam) cho rằng "hể hả" và "hỉ hả" là hai từ đồng nghĩa, đồng thời khuyên ban cố vấn chương trình "không nên đưa ra một đáp án đóng khung, sẽ dễ gây thiệt thòi cho thí sinh".
• Vào ngày 2 tháng 12 năm 2024, fanpage chính thức của VTV3 đã đăng bài viết cáo lỗi về một lỗi đồ họa xảy ra trong tập 39 (ngày 29 tháng 11). Theo đó, một câu hỏi được đưa ra cho người chơi tại trường quay có nội dung: "Có bao nhiêu lỗi chính tả trong câu "Mặt trời chiếu rực dỡ rải sông, một buổi chiều êm ả và bao la. Dờ khắc thật rất hợp cho những lời tình tứ, nhưng trong đám người, tôi và Hậu chỉ nghồi lặng, thỉnh thoảng nhìn nhau", và đáp án của người chơi là 3 lỗi ("dỡ", "dờ", "nghồi"), cũng là đáp án của ban tổ chức. Tuy nhiên, khi phát sóng trên truyền hình, câu hỏi đã hiển thị sai từ "dải sông" thành "rải sông"; nhà sản xuất cho biết đây hoàn toàn là sai sót từ ban biên tập và không ảnh hưởng đến kết quả của thí sinh.