✨Tiền cơ sở

Tiền cơ sở

Tiền cơ sở là thuật ngữ kinh tế chỉ loại tiền có mức độ thanh khoản cao nhất trong các thành phần của cung tiền. Tiền cơ sở bao gồm tiền mặt trong lưu thông do các cá nhân (hộ gia đình và doanh nghiệp không phải ngân hàng nắm giữ) và dự trữ bắt buộc của ngân hàng thương mại tại ngân hàng trung ương. Đối với các loại tiền hàng hóa (như vàng hay Bitcoin), lượng tiền cơ sở ám chỉ toàn bộ lượng hàng hóa này và không bao gồm chứng chỉ thay thế. Mọi sự thay đổi của lượng tiền cơ sở đều là tác nhân quan trọng gây ra thay đổi trong tổng lượng cung tiền. Chính vì vậy, tiền cơ sở còn được gọi là tiền có mãnh lực.

Tiền cơ sở và cung tiền

Lượng cung tiền (M) bằng lượng tiền cơ sở (H) nhân với số nhân tiền tệ (m).

_M = m × H_
Trong trường hợp số nhân tiền tệ không đổi, thay đổi của tổng lượng cung tiền phụ thuộc vào thay đổi trong lượng tiện cơ sở. Khi số nhân tiền tệ bằng 1, mức thay đổi lượng cung tiền đúng bằng mức thay đổi lượng tiền cơ sở.

Những nhân tố tác động tới lượng tiền cơ sở

Mô hình đơn giản để mô tả sự thay đổi của tiền cơ sở xuất phát từ khái niệm về tiền cơ sở với đẳng thức:

_H = C + R_
trong đó _C_ là lượng tiền mặt trong lưu thông và _R_ là dự trữ bắt buộc. Những nhân tố làm thay đổi lượng tiền mặt trong lưu thông hoặc/và thay đổi dự trữ bắt buộc của ngân hàng thương mại tại ngân hàng trung ương đều có thể làm thay đổi lượng tiền cơ sở. Vì mức dự trữ bắt buộc bằng lượng tiền gửi trong các ngân hàng thương mại nhân với tỷ lệ dự trữ bắt buộc, nên ta có tiếp đẳng thức:
_H = C + D×r_
trong đó _D_ là lượng tiền gửi trong hệ thống ngân hàng thương mại, còn _r_ là tỷ lệ dự trữ bắt buộc do ngân hàng trung ương kiểm soát.

Giả dụ các nhân tố còn lại không đổi, mỗi thay đổi của một trong ba nhân tố trên đều làm lượng tiền cơ sở thay đổi cùng chiều. Vì vậy, để tăng lượng tiền cơ sở, ngân hàng trung ương có thể:

  • Tăng lượng tiền mặt trong lưu thông, chẳng hạn bằng nghiệp vụ thị trường mở mua vào (ngân hàng trung ương mua công trái vào để bơm tiền mặt ra lưu thông), hay đơn giản là in thêm tiền giấy, đúc thêm tiền kim loại và đưa vào lưu thông.aa
  • Giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc.
  • Can thiệp để điều chỉnh lãi suất huy động tiền gửi của các ngân hàng thương mại bằng cách giảm lãi suất chiết khấu. Lưu ý là hai biện pháp sau không chỉ làm thay đổi lượng tiền cơ sở mà còn đều làm thay đổi số nhân tiền tệ, vì vậy chúng là những biện pháp mạnh trong chính sách tiền tệ và hiện nay ít còn được sử dụng. Đối với biện pháp thứ nhất, việc in và đúc tiền cũng có thể gặp hạn chế bởi quy định của pháp luật ở một số quốc gia.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiền cơ sở** là thuật ngữ kinh tế chỉ loại tiền có mức độ thanh khoản cao nhất trong các thành phần của cung tiền. Tiền cơ sở bao gồm tiền mặt trong lưu thông
**Trường Trung học cơ sở – Trung học phổ thông Nguyễn Khuyến** là một trường liên cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông tại Đà Nẵng. Đây từng là trường trung học
thumb|Một ví dụ về lấy dữ liệu đầu ra từ truy vấn cơ sở dữ liệu SQL. **Cơ sở dữ liệu** () là một tập hợp các dữ liệu có tổ chức liên quan đến
**Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng (C10)** trực thuộc Bộ Công an Việt Nam có chức năng, nhiệm vụ giúp Bộ trưởng tham mưu với
**Cơ số vật tư kỹ thuật** là số lượng vật tư kỹ thuật (chi tiết, cụm máy, bộ phận thay thế, nguyên liệu...) quy định cho một đơn vị trang bị kỹ thuật dùng trong
thumb|right|Một bùa tiền Việt Nam giống như một [[đồng (đơn vị tiền cổ)|đồng tiền mặt.]] **Bùa tiền cổ Việt Nam**, hay **Việt Nam phù tiền** (),, còn được gọi là **bùa Việt**, ám chỉ một
thumb|right|Các loại tiền yếm thắng khác nhau trong [[Hội An, Việt Nam.]] **Yếm thắng tiền** () (), ở phương tây thường được gọi là **bùa tiền cổ Trung Quốc**, đề cập đến một bộ sưu
**Cơ số quân y** là số lượng vật tư quân y được đóng gói sẵn trong bao bì thích hợp nhằm cung cấp đồng bộ, đủ vật tư để thực hiện một nhiệm vụ kĩ
**Cơ sở dữ liệu đa phương tiện** ( _- MMDB_) là một tập hợp các dữ liệu đa phương tiện có liên quan. Các dữ liệu đa phương tiện bao gồm một hoặc nhiều kiểu
**Mô hình cơ sở dữ liệu phân cấp** (tiếng Anh: hierarchical database model) là một loại mô hình dữ liệu, trong đó dữ liệu được tổ chức thành cấu trúc dạng cây. Dữ liệu được
**Giao dịch cơ sở dữ liệu** (_database transaction_) là đơn vị tương tác của một hệ quản lý cơ sở dữ liệu hoặc các hệ tương tự, mỗi giao dịch được xử lý một cách
**Cơ sở sửa chữa** là cơ sở kỹ thuật có chức năng tiến hành công tác sửa chữa vũ khí, trang bị kỹ thuật. Cơ sở sửa chữa có cơ sở sửa chữa cố định
**Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu hoạt động** (còn gọi là OLTP Trên cơ sở dữ liệu Transaction Processing Line), được sử dụng để quản lý Dữ liệu động trong thời gian thực.
**Trường Trung học cơ sở Mộc Lỵ** là một trường trung học cơ sở công lập của tỉnh Sơn La được ký quyết định thành lập năm 1960. ## Lịch sử Trường Trung học cơ
**Trường Trung học cơ sở Trần Bội Cơ** () là một trường trung học tại Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh. ## Vị trí Trường Trần Bội Cơ có địa chỉ tại số 266
**Cơ sở tri thức** (**knowledge base-KB**) là một công nghệ được sử dụng để lưu trữ các thông tin có cấu trúc và phi cấu trúc phức tạp được sử dụng bởi một hệ thống
**Cơ số đạn** là lượng đạn tiêu chuẩn (phát bắn) được quy định cho một đơn vị vũ khí (súng, pháo, cối, bệ phóng tên lửa...), xe chiến đấu (xe tăng, xe bọc thép...) hay
Vào ngày 22 tháng 6 năm 2025, Không quân và Hải quân Hoa Kỳ đã tiến hành một cuộc tấn công phối hợp nhằm vào ba cơ sở hạt nhân trọng yếu của Iran, trong
**Tiền tố số học** hay **hệ số tiền tố** là những tiền tố (prefix) có nguồn gốc từ chữ số hoặc các số đôi khác trong tiếng Latin, tiếng Hi Lạp. Trong tiếng Anh và
Đồng tiền cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam với bốn chữ "Bảo Đại Thông Bảo" (保大通寶)
Bảo Đại (1925-1945); mặt kia ghi "thập văn" tức mệnh giá 10 đồng **Đồng** ( ; chữ
Bìa trước của bản dịch tiếng Anh đầu tiên của [[:en:Henry_Billingsley|Henry Billingsley năm 1570]] Euclid **Cơ sở** (tiếng Anh: Elements, tiếng Hy Lạp cổ: Στοιχεῖα) là một tác phẩm chính luận Toán học, gồm có
nhỏ|phải|_[[Nymphaea alba_ từ bộ Nymphaeales.]] **Thực vật hạt kín cơ sở** (tiếng Anh: _basal angiosperms_) là nhóm thực vật có hoa rẽ nhánh ra sớm nhất từ thực vật hạt kín tổ tiên. Cụ thể,
nhỏ|phải|Hà Tiên Cô **Hà Tiên Cô** (tiếng Trung: 何仙姑, bính âm: Hé Xiān Gū, Wade-Giles: Ho Hsien-ku), có tên là Hà Quỳnh (何瓊) hay Hà Tú Cô (何秀姑) và có lẽ là vị tiên nữ
Công ty bì mắm Đông Nguyên là cơ sở sản xuất Bì mắm luôn chú trọng chất lượng và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.Nếu Sa Đéc với vườn hoa kiểng Xuân Tết
**Tiếng Triều Tiên cổ** là ngôn ngữ lịch sử của tiếng Triều Tiên có niên đại từ Tam Quốc đến nửa sau của Tân La Thống nhất, khoảng trong thế kỉ thứ 4 đến thế
Cơ Sở Sản Xuất Atiso Đỏ Minh Trí cung cấp các sản phẩm, như: sirô atiso, mứt atiso, trà atiso… Mỗi loại sản phẩm được biến tấu để cho ra nhiều hương vị khác nhau,
Cơ Sở Sản Xuất Atiso Đỏ Minh Trí cung cấp các sản phẩm, như: sirô atiso, mứt atiso, trà atiso… Mỗi loại sản phẩm được biến tấu để cho ra nhiều hương vị khác nhau,
Trong an ninh đối với các hệ thống máy tính, **điều khiển truy cập trên cơ sở vai trò** (_tiếng Anh: Role-Based Access Control - viết tắt là RBAC_) là một trong số các phương
Cơ sở Sáng Lợi Phú Quốc chuyên kinh doanh các đặc sản Phú Quốc tiêu các loại như : tiêu sọ nguyên hạt, tiêu sọ xay, tiêu chín nguyên hạt, muối tiêu, muối ớt, tiêu
Cơ sở Sáng Lợi Phú Quốc chuyên kinh doanh các đặc sản Phú Quốc tiêu các loại như : tiêu sọ nguyên hạt, tiêu sọ xay, tiêu chín nguyên hạt, muối tiêu, muối ớt, tiêu
**Ngân hàng Đầu tư Cơ sở hạ tầng châu Á** (tiếng Anh: **Asian Infrastructure Investment Bank**, viết tắt: **AIIB**) là một tổ chức tài chính quốc tế đang trong quá trình thành lập với mục
**Người Việt tại Triều Tiên** hay **Người Triều Tiên gốc Việt**, là nhóm người có gốc tích từ Việt Nam sau sang sinh sống tại bán đảo Triều Tiên. Họ có thể là hoàn toàn
**Số nhân tiền tệ**, còn gọi là **số nhân tín dụng**, đo lường mức độ mà ngân hàng thương mại làm tăng cung tiền. Số nhân này bằng tỷ số giữa tổng lượng cung tiền
**Chính sách lưu thông tiền tệ** hay **chính sách tiền tệ** (monetary policy) là quá trình quản lý cung tiền (money supply) của cơ quan quản lý tiền tệ (có thể là ngân hàng trung
**An ninh trên cơ sở năng lực tiềm tàng** (_tiếng Anh: Capability-based security_) là một khái niệm trong việc thiết kế các hệ thống an ninh máy tính. ## Nguyên lý thiết kế _An ninh
**Tiền định danh** hoặc **tiền pháp định** (tiếng Latinh: _fiat_, "hãy để cho nó được thực hiện") là một loại tiền tệ không được hỗ trợ bởi bất kỳ loại hàng hóa nào như vàng
**Bảng tra cứu dãy số nguyên trực tuyến** (_The On-Line Encyclopedia of Integer Sequences_), hay đơn giản là **Sloane's**, là cơ sở dữ liệu chuỗi số nguyên trực tuyến. Bảng được tạo ra và bảo
**Luật Hòa giải ở cơ sở 2013** (số ký hiệu: ) là văn bản quy phạm pháp luật quy định về việc xã hội hóa quá trình giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn, vi phạm
nhỏ|294x294px|Một phần của các bài về [[Dịch vụ tài chính]] **Tạo tiền** hay còn gọi là **phát hành tiền**, là quá trình làm tăng cung tiền của một quốc gia, một khu vực kinh tế
Hiện nay, Hà Tiên có nhiều cơ sở lưu trú đa dạng về quy mô và loại hình, từ nhà nghỉ bình dân, homestay cho đến các khách sạn đạt tiêu chuẩn 2 - 3
Được thành lập theo Quyết định số: 185/QĐ-UBND ngày 04/7/2025 của UBND tỉnh An Giang, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh An Giang trên cơ sở hợp nhất Trung
Được thành lập theo Quyết định số: 185/QĐ-UBND ngày 04/7/2025 của UBND tỉnh An Giang, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh An Giang trên cơ sở hợp nhất Trung
Được thành lập theo Quyết định số: 185/QĐ-UBND ngày 04/7/2025 của UBND tỉnh An Giang, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh An Giang trên cơ sở hợp nhất Trung
Được thành lập theo Quyết định số: 185/QĐ-UBND ngày 04/7/2025 của UBND tỉnh An Giang, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh An Giang trên cơ sở hợp nhất Trung
Được thành lập theo Quyết định số: 185/QĐ-UBND ngày 04/7/2025 của UBND tỉnh An Giang, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh An Giang trên cơ sở hợp nhất Trung
**Trường Đại học Tiền Giang** là một trường đại học công lập đa ngành tại tỉnh Đồng Tháp. Trường trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp. ## Lịch sử Trường Đại học Tiền
**Trường Đại học Ngoại Thương cơ sở II** (tiếng Anh: _Foreign Trade University Ho Chi Minh City Campus,_ **FTU2**) là cơ sở đào tạo phía Nam của trường Trường Đại học Ngoại thương tại Hà
phải|Di tích thư viện Viện Đại học [[Nalanda, một trung tâm học tập bậc cao của Phật giáo ở Bihar, Ấn Độ, tồn tại từ năm 427 đến 1197.]] Một loạt **các cơ sở học
**Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Nguyễn Khuyến** là một ngôi trường tại Thành phố Hồ Chí Minh, được sáng lập bởi Giáo sư – Nhà giáo Nhân dân Lê Trí
**Tiền điện tử của ngân hàng trung ương** (Central Bank Digital Currency - CBDC) là hình thức kỹ thuật số của tiền định danh (một loại tiền được thiết lập dưới dạng tiền theo quy