Thành Tôn (7 tháng 4 năm 1913 – 8 tháng 11 năm 1997) là một nghệ sĩ hát bội người Việt Nam. Ông được Nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vì những đóng góp cho nghệ thuật sân khấu truyền thống và đào tạo nhiều thế hệ nghệ sĩ sân khấu tài năng.
Thân thế
Ông tên thật là Nguyễn Thành Tôn, sinh ngày 7 tháng 4 năm 1913 tại làng Trường Thọ, quận Vũng Liêm (nay thuộc xã Trung Thành Tây, huyện Vũng Liêm), tỉnh Vĩnh Long. Ông xuất thân trong một gia đình dòng dõi và một làng có truyền thống theo nghề hát từ thế kỷ thứ XIX. Sinh thời, ông có kể rõ về lai lịch của mình trong bài viết trên báo Sân khấu Thành phố Hồ Chí Minh số 92, ngày 5 tháng 10 năm 1991, được soạn giả, ký giả Huy Trường ghi lại như sau: "Ông cố của Thành Tôn tên là Nguyễn Văn Sĩ, vốn là người của triều đình nhà Nguyễn, từng biết rành hát bội, từng từ bỏ triều đình về định cư lập nghiệp ở rạch Cái Tôm, vàm Mân Thích. Ông đã dạy cho con cháu và những người lân cận ca hát để trình diễn ở đình chùa khi có những ngày lễ hội vui hay tế lễ. Ông nội của Nguyễn Thành Tôn là Nguyễn Văn Luông, bà nội tên Trần Thị Mười là hai nghệ sĩ thời bấy giờ từng thành lập đoàn Phước Long ban (bầu Luông Vĩnh Long). Cha của Thành Tôn là ông Nguyễn Văn Nở (kép Hai Nở), thuộc đoàn nhà Phước Long ban, đi kháng chiến năm 1947 và hy sinh năm 1952...".
Sự nghiệp
Thuở nhỏ, ông được gia đình cho đi học chữ. Tuy nhiên, đến năm 1926, ông thôi học chữ, trở về quê để đi theo gánh Phước Long Ban của ông nội là Bầu Luông khi mới 13 tuổi. Tuy là theo gánh hát của gia đình nhưng ông vẫn phải học hát theo đúng trình tự, học từ vai quân hầu, quân canh, quân chạy hiệu, cho đến khi được 17 tuổi mới được đóng vai kép con. Những người thầy đầu tiên của ông là kép Tư Nhuận, ông Nhưng Sửu (người Bến Tre).
Thời bấy giờ, Phước Long Ban là một đại ban, chuyên hát bội ở các tỉnh miền Tây, mỗi lần di chuyển phải sử dụng hơn 10 chiếc ghe chài lớn nhỏ mới đủ chuyên chở các nghệ sĩ, công nhân khuân vác và những dụng cụ dựng rạp hát như vải bố, tăng, ghế sắt. Đến địa phương nào không có đình, miễu, rạp hát thì Phước Long Ban sẽ bao nhà lồng chợ. Tuy vậy, gánh hát Phước Long Ban chỉ hoạt động từ tháng Giêng đến cuối tháng Tư, thời gian còn lại gánh hát quay về quê quán, chia tiền cho các thành viên, sau đó vừa tập tuồng mới vừa làm ruộng để sống, bắt đầu sự nghiệp lưu diễn khắp Sài Gòn và Nam Kỳ Lục tỉnh. Ngoài ra, ông cũng cộng tác và học nghề với nhiều ban hát ở Sài Gòn như Nghĩa Thành (Biện Dực), Hoa Xuân (Mười Vàng)...
Năm 1945, ông ra bưng biền tham gia kháng chiến một thời gian rồi trở về Sài Gòn hát lại cho gánh Vĩnh Xuân Ban. Ông cùng các nghệ sĩ Trần Hữu Trang, Nguyễn Thành Châu, Hoàng Chỉ, đứng ra lập Hội tương tế nghệ sĩ, thực chất là tổ chức hoạt động bí mật của Việt Minh trong giới nghệ sĩ nội thành Sài Gòn. Ông cùng với các nghệ sĩ Sáu Vững, Hữu Thoại, lập Ban hát bội Vân Hạc, trình diễn nhiều tuồng hát bội trên Đài phát thanh Sài Gòn với thành phần diễn viên tài danh của Vĩnh Xuân Ban. Do yêu cầu của Đài, trình diễn phải có kịch bản đưa duyệt trước, ông chịu trách nhiệm ghi chép sẵn một số tuồng xưa cho Ban Vân Hạc có thể thực hiện chương trình hát bội trên Đài, từ đó bắt đầu bước vào sự nghiệp soạn tuồng.
Ngoài diễn viên, nghệ sĩ Thành Tôn là soạn giả tuồng với nhiều vở được dàn dựng, biểu diễn khắp Nam – Trung – Bắc và trên Đài Phát thanh suốt nhiều năm.
Ông là thành viên sáng lập Đoàn hát bội tại Thành phố Hồ Chí Minh, dành nhiều tâm huyết nghiên cứu cách diễn, cách viết, dàn dựng tuồng đổi mới cho phù hợp hướng cảm thụ của khán giả và hết lòng chăm sóc, giúp đỡ nghệ sĩ trẻ với nguyện vọng của ông: "Hát bội không bao giờ chết, nó vẫn tồn tại trong đời sống văn hóa dân tộc".
Ông mất ngày 8 tháng 11 năm 1997 tại Thành phố Hồ Chí Minh, thọ 84 tuổi.
Một số vai diễn nổi bật
- Chu Du (vở Giang Đông phó hội)
- Triệu Tử Long (vở Triệu Tử Long đoạt ấu chúa)
- Thái Kiệt (giải Diễn viên xuất sắc năm 1980)
- Trần Liễu (Huy chương vàng Hội diễn toàn quốc năm 1985)
Một gia đình nghệ sĩ
Gia tộc Thành Tôn nhiều đời là nghệ sĩ nổi tiếng, có nhiều đóng góp trong nghệ thuật sân khấu miền Nam nói riêng và Việt Nam nói chung.
- Ông cố: nghệ sĩ Nguyễn Thành Sĩ (bầu Sĩ)
- Ông nội: nghệ sĩ Nguyễn Thành Luông (bầu Luông)
- Cha: nghệ sĩ Nguyễn Thành Nở (bầu Nở)
Gia tộc bên vợ ông (nghệ sĩ Huỳnh Mai) cũng nhiều đời là nghệ sĩ:
- Ông bà nội vợ: cặp nghệ sĩ Vĩnh - Xuân
- Cha vợ: nghệ sĩ Nguyễn Văn Thắng (bầu Thắng)
Nổi tiếng nghiêm khắc, Thành Tôn đã đào tạo cho các con mình trở thành những nghệ sĩ tài danh, đóng góp nhiều công sức cho nền sân khấu Việt Nam.
- Nghệ sĩ Bạch Liên
- Nghệ sĩ Bạch Lê (1951)
- Nghệ sĩ Bạch Lựu
- Nghệ sĩ Bạch Lý
- Nghệ sĩ Bạch Long (tên thật Thành Tùng) (1959)
- Nghệ sĩ Thành Lộc (1961)
Mặc dù thế hệ sau không có ai kế nghiệp, nhưng con trai ông là nghệ sĩ Bạch Long đã thành lập Nhóm Đồng ấu Bạch Long (tương tự mô hình Nhóm Đồng ấu Minh Tơ của người cậu ruột là nghệ sĩ Minh Tơ) đào tạo ra nhiều nghệ sĩ trẻ nổi danh như Quế Trân, Vũ Luân, Tú Sương, Trinh Trinh... theo phong cách của gia tộc Thành Tôn.
Soạn giả Nguyễn Phương xưng tụng gia đình Thành Tôn là một trong "Ngũ đại gia của Cải lương".
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Thành Tôn** (7 tháng 4 năm 1913 – 8 tháng 11 năm 1997) là một nghệ sĩ hát bội người Việt Nam. Ông được Nhà nước Việt Nam trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân
nhỏ|320x|Các biểu tượng của các tôn giáo lớn trên thế giới (từ trái qua phải)
Hàng 1: [[Kitô giáo, Do Thái giáo, Ấn Độ giáo
Hàng 2: Hồi giáo, Phật giáo, Thần đạo
Hàng 3:
**Tôn giáo tại Việt Nam** khá đa dạng, gồm có Phật giáo (cả Đại thừa, Nguyên thủy và một số tông phái cải biên như Hòa Hảo, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Bửu Sơn Kỳ Hương,
Người Chăm theo tôn giáo chính là **Agama Cham** (tức là Chăm giáo). Tôn giáo Agama Cham (Chăm giáo) có hai môn phái gồm _Môn phái tín ngưỡng tôn giáo_ và _môn phái tín ngưỡng
**Tôn giáo** là một hình thái ý thức xã hội. Đặc điểm quan trọng trong ý thức tôn giáo là một mặt nó phản ánh tồn tại xã hội. Mặt khác, nó lại có xu
thumb|[[Nhà thờ Thánh Florian|Thánh đường Công giáo Rôma Thánh Florian ở Warszawa. Đại đa số những Người Ba Lan là tín đồ Kitô giáo.]] Ba Lan là một trong những quốc gia sùng đạo ở
**Hòa ước Tôn giáo Augsburg** hay **Hòa bình của Augsburg** là một hiệp ước giữa Karl V, Hoàng đế La Mã Thần thánh và Liên đoàn Schmalkalden, được ký kết vào tháng 9 năm 1555
**Tử Cấm Thành** () là một khu phức hợp cung điện ở khu Đông Thành thuộc Bắc Kinh, Trung Quốc, với tổng diện tích 720.000 mét vuông (180 mẫu). Dù là khu phức hợp cung
**Thành phố Hồ Chí Minh** hiện nay hình thành trên cơ sở sáp nhập nhiều đơn vị hành chính do chính quyền qua các thời kỳ trước đây thành lập. Do đó, tổ chức hành
**Chiến tranh Thanh–Miến** (; ), còn gọi là **Cuộc xâm lược Miến Điện của nhà Thanh** hay **Chiến dịch Miến Điện của Đại Thanh**, là một cuộc chiến tranh giữa Đại Thanh và Đế quốc
**Tôn Thất Đàm** (1864 – 1888) là một trong những người chỉ huy của phong trào Cần Vương (1885 - 1896), với mục đích giúp vua cứu nước, khôi phục lại chế độ phong kiến
nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa thánh George (Maronite)|Nhà thờ chính tòa thánh George và thánh đường Mohammad Al-AminBeirut.]] nhỏ|Nhà thờ Kitô giáo đứng bên một khalwa (nhà cầu nguyện) của người Druze trên [[dãy núi Shuf.
**Hoàng thành Thăng Long** (chữ Hán: 昇龍皇城; Hán-Việt: Thăng Long Hoàng thành) là quần thể di tích gắn với lịch sử kinh thành Thăng Long - Đông Kinh và tỉnh thành Hà Nội bắt đầu
**Đường Nguyễn Huệ** là một tuyến đường tại Quận 1, trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh, chạy từ Trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố đến Bến Bạch Đằng, bờ sông Sài Gòn.
**Trần Cảng Sinh** (tiếng Trung: 陳港生, tiếng Anh: Chan Kong-sang), hay **Phòng Sĩ Long** (tiếng Trung: 房仕龍, tiếng Anh: Fang Shi-long), thường được biết đến với nghệ danh **Thành Long** (tiếng Trung: 成龙, tiếng Anh:
**Chợ Bến Thành** là một ngôi chợ nằm tại phường Bến Thành, Thành phố Hồ Chí Minh. Chợ được khởi công xây dựng từ năm 1912, hình ảnh đồng hồ ở cửa nam của ngôi
nhỏ|Tề Thiên Đại Thánh [[Tôn Ngộ Không]]**Đại thánh** (chữ Hán: 大聖) là một từ cổ dùng để chỉ những người có siêu năng lực hoặc thánh nhân vĩ đại, tài đức hoàn toàn được nhắc
**Đường Nguyễn Hữu Cảnh** là một con đường tại Thành phố Hồ Chí Minh, chạy từ đường Tôn Đức Thắng (Quận 1) đến đường Điện Biên Phủ (quận Bình Thạnh). Đường được đưa vào khai
**Tôn Thất Hiệp** (chữ Hán: 尊室洽; ? - ?) là con trai thứ 7 của Chúa Tiên Nguyễn Hoàng. Sinh thời, ông được phong tước **Văn quận công** (文郡公), từng giữ chức Chưởng cơ của
**Thành Xương Giang** là một thành cổ hiện chỉ còn lại phế tích tại tỉnh Bắc Giang, Việt Nam. Đây là thành được nhà Minh xây dựng vào đầu thế kỷ XV sau khi xâm
Sở Nội vụ Thành phố Hồ Chí Minh là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố, có chức năng tham mưu, giúp UBND thành phố quản lý nhà nước về các
phải|[[Trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh]] **Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh** là cơ quan hành chính nhà nước nằm trong phân cấp hành chính Cộng hòa
**Tôn Thất Trạch** (chữ Hán: 尊室澤; ? - ?) là con trai thứ 8 của Chúa Tiên Nguyễn Hoàng. Sinh thời, ông được phong tước **Hữu quận công** (右郡公), từng giữ chức Chưởng cơ của
Từ xưa đến nay ở Trung Quốc đã xuất hiện một loạt nhân vật kiệt xuất, trong số đó được người đời sau tôn làm Thánh. Trong lịch sử Trung Quốc đã tôn 10 nhân
nhỏ|phải|Nàng Ê-va (Eve) là phụ nữ được nhắc đến trong Kinh Thánh với vai trò thủy tổ của con người nhỏ|phải|Họa phẩm của danh họa [[Francesco Hayez về cô gái đi đạo ở Ý]] **Phụ
**Thành Gia Định** hay còn được gọi là **Phụng Thành**, **Phượng Thành** là tên một tòa thành cổ của Việt Nam do vua Minh Mạng ra lệnh xây mới sau khi thành Bát Quái bị
phải|nhỏ|Đường Đồng Khởi được trang trí đón Tết vào đầu năm 2016 **Đường Đồng Khởi**, trước đây là đường **Tự Do** (1954 - 1975) và đường **Catinat** (1865 - 1954) là một con đường tại
**Trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh** là một trong những công trình kiến trúc cổ điển ở Thành phố Hồ Chí Minh, được xây dựng từ năm 1898 đến 1908,
❤Thanh Lăn mắt Balea Aqua Augen Roll On chống thâm & săn chắc bọng mắt, 15mlLăn mắt Balea Aqua Augen Roll On làm mát, giảm thâm quầng và giúp săn chắc vùng bọng mắt.Cấu tạo
Bánh bar Protein Indulgence hộp 12 thanhNhà sản xuất: Applied NutritionHsd: 2 nămHƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SẢN PHẨM:Là một vận động viên thể hình nổi tiếng hoặc người mẫu fitness danh giá, bạn có chắc
Bánh bar Protein Indulgence hộp 12 thanhNhà sản xuất: Applied NutritionHsd: 2 nămHƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SẢN PHẨM:Là một vận động viên thể hình nổi tiếng hoặc người mẫu fitness danh giá, bạn có chắc
Bánh bar Protein Indulgence hộp 12 thanhNhà sản xuất: Applied NutritionHsd: 2 nămHƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SẢN PHẨM:Là một vận động viên thể hình nổi tiếng hoặc người mẫu fitness danh giá, bạn có chắc
Bánh bar Protein Indulgence hộp 12 thanhNhà sản xuất: Applied NutritionHsd: 2 nămHƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SẢN PHẨM:Là một vận động viên thể hình nổi tiếng hoặc người mẫu fitness danh giá, bạn có chắc
Bánh bar Protein Indulgence hộp 12 thanhNhà sản xuất: Applied NutritionHsd: 2 nămHƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SẢN PHẨM:Là một vận động viên thể hình nổi tiếng hoặc người mẫu fitness danh giá, bạn có chắc
Bánh bar Protein Indulgence hộp 12 thanhNhà sản xuất: Applied NutritionHsd: 2 nămHƯỚNG DẪN SỬ DỤNG SẢN PHẨM:Là một vận động viên thể hình nổi tiếng hoặc người mẫu fitness danh giá, bạn có chắc
**Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh** (tiếng Anh: _Ho Chi Minh City University of Education_ – **HCMUE**) được thành lập ngày 27 tháng 10 năm 1976 theo Quyết định số 426/TTg
**Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh** là một bảo tàng ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam, lạc tại số 65 Lý Tự Trọng, thuộc Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, trên
**Thư viện Khoa học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh** là một thư viện công cộng tại trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh. Thư viện hiện trực thuộc Sở Văn hóa và Thể
Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố, có chức năng tham mưu, giúp UBND thành phố thực hiện quản
Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân thành phố;
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, trực thuộc Chính phủ, chịu trách nhiệm quản lý toàn diện các lĩnh vực kinh tế
**Đường Hai Bà Trưng** là một con đường tại trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh. Đường này dài khoảng 2,97 km, đi qua hai quận trung tâm là Quận 1 và Quận 3. ##
thumb|Hàng tồn kho linh kiện điện tử **Hàng tồn kho**, hay **hàng lưu kho** (tiếng Anh - Anh: **stock**; tiếng Anh - Mỹ: **inventory** ), là danh mục nguyên vật liệu và sản phẩm hoặc
**Tôn giáo tại Hoa Kỳ** đặc trưng bởi sự đa dạng các niềm tin và thực hành tôn giáo. Theo các cuộc thăm dò ý kiến gần đây, 76% tổng số dân Hoa Kỳ nhận
Biểu trưng thường gặp của các tôn giáo Abraham: [[Ngôi sao David (ở trên cùng) của Do Thái giáo, Thánh giá (ở dưới bên trái) của Cơ Đốc giáo, và từ Allah được viết theo
**_Thanh sử cảo_** (清史稿) là bản thảo một bộ tư liệu lịch sử về thời nhà Thanh, bắt đầu từ khi Nỗ Nhĩ Cáp Xích (hay Thanh Thái Tổ) lập ra nhà Thanh vào năm
**Tôn Đức Thắng** (20 tháng 8 năm 1888 – 30 tháng 3 năm 1980) là một nhà cách mạng, chính trị gia người Việt Nam. Ông là Chủ tịch nước cuối cùng của chính thể
**Tôn Quyền** (; 5 tháng 7 năm 182– 21 tháng 5, 252), tự là **Trọng Mưu** (仲谋), thụy hiệu **Ngô Đại Đế** (吴大帝, tức là "Hoàng đế lớn của Ngô"), là người sáng lập của
**Tôn Thất Thuyết** (chữ Hán: 尊室説; 1839 – 1913), biểu tự **Đàm Phu** (談夫), là quan phụ chính đại thần, nhiếp chính dưới triều Dục Đức, Hiệp Hòa, Kiến Phúc và Hàm Nghi của triều
**Trưởng Tôn Vô Kị** (chữ Hán: 長孫無忌; 594 - 659), biểu tự **Phù Cơ** (辅机), là đại công thần trong triều đại nhà Đường trải qua ba đời Hoàng đế nhà Đường, từ Đường Cao