✨Sách Mỹ lai Việt Nam 1968 - Nhìn lại cuộc thảm sát

Thảm sát Mỹ Lai là một vết nhơ khó có thể gột rửa trong lịch sử các cuộc chiến tranh của Mỹ. Sáng sớm 16 tháng 3 năm 1968, lính Mỹ từ ba trung đội của Đại đội C (Đại đội Charlie), Tiểu đoàn 1, Trung đoàn Bộ binh 20, Lữ đoàn 11, Sư đoàn Bộ binh 23 (Sư đoàn Americal) tràn vào bốn thôn là Mỹ Lai 4, Mỹ Khê 4, Bình Tây và Bình Đông của huyện Sơn Tịnh ở miền Nam Việt Nam, gần khu vực phi quân sự, người Mỹ hay gọi là “Pinkville”.

Binh lính Mỹ, nhiều người chỉ vừa tốt nghiệp trung học và mới đến Việt Nam được vài ba tháng, đã phải tham gia nhiệm vụ “tìm-và-diệt”. Tâm trạng lính Mỹ trở nên hoảng loạn bởi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968 của quân và dân ta mới chỉ xảy ra vài tuần trước trong cùng khu vực đó, cộng với những tổn thất nặng nề từ các loại m.ì và bẫy m.ì, đặc biệt là mối đe dọa từ một kẻ thù dường như vô hình.

Ba tiếng sau khi lính Mỹ tràn vào các thôn, hơn 500 dân làng không có vũ khí, trong đó chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, rất nhiều trẻ sơ sinh, đã thiệt mạng thảm khốc dưới bàn tay của họ. Vụ thảm sát tàn ác này được đặt theo tên của một trong các thôn đó - “thảm sát Mỹ Lai”.

Các cơ quan quân đội Mỹ ra sức che giấu tin tức về Mỹ Lai, cho đến khi một số người từng có mặt ở đó, cụ thể là phi công trực thăng Hugh Thompson và xạ thủ trực thăng Lawrence Colburn, đã lên tiếng về những gì họ chứng kiến. Tin chính thức cho rằng dân làng bị giết bởi đ.ạ p.h.á và hỏa lực không quân chứ không phải s.ú bộ binh đã gây tranh cãi sâu sắc. Trung úy William Calley, chỉ huy Trung đội 1, thú nhận đã bắn dân làng nhưng quả quyết rằng anh ta chỉ làm theo lệnh, và đây cũng là lập luận bao biện cho hành vi ế người của nhiều binh lính và sĩ quan khác. Một bài viết kèm theo những hình ảnh chân thực vạch trần vụ thảm sát và sự che đậy từ phía Mỹ của nhà báo Seymour Hersh đã làm dấy lên sự phẫn nộ của cộng đồng quốc tế và khởi đầu cho các cuộc điều trần của Quốc hội và quân đội Mỹ. Calley và rất nhiều sĩ quan khác đã bị quy kết phạm tội ác chiến tranh, mặc dù chỉ có Calley bị kết án tù chung thân nhưng sau đó được giảm án xuống còn quản thúc tại gia trong hơn ba năm trước khi hoàn toàn được tự do vào năm 1974.

Câu chuyện Mỹ Lai phân chia dư luận Mỹ thành hai luồng ý kiến. Nhiều người coi Calley như “kẻ giơ đầu chịu báng”, là nạn nhân của chiến lược giết chóc trong cuộc chiến tranh mà Mỹ không thể giành phần thắng; những người khác thì thấy đây là một tội ác chiến tranh. Sự tàn ác càng làm nóng lên phong trào phản đối chiến tranh, làm sụp đổ mọi luận điệu về tính ưu việt trong giá trị đạo đức của nước Mỹ. Ảnh hưởng của nó đối với nhuệ khí và chính sách quân sự của Mỹ là vô cùng rõ rệt và lâu dài.

Chiến tranh đã lùi xa,song câu chuyện về Mỹ Lai luôn gợi lại nỗi đau khôn nguôi và cảm xúc mãnh liệt trong mỗi người Việt Nam, đặc biệt là những người còn sống sót sau cuộc thảm sát. Những hình ảnh kinh hoàng của buổi sáng hôm đó mãi mãi không thể xóa nhòa trong tâm trí họ bởi cuộc tàn sát đã cướp đi gần như toàn bộ gia đình, họ hàng, bạn bè và xóm giềng của họ.

Cuốn sách Mỹ Lai: Việt Nam, 1968 - Nhìn lại cuộc thảm sát của Howard Jones - Giáo sư nghiên cứu danh dự ngành Lịch sử tại Đại học Alabama, Mỹ - đã tái hiện diễn biến và hậu quả của cuộc thảm sát Mỹ Lai, phân tích phản ứng của các bên tham

gia chiến dịch. Nội dung sách hoàn toàn dựa trên nghiên cứu tài liệu lưu trữ toàn diện, hồ sơ quân sự và các cuộc phỏng vấn sâu với quân nhân Mỹ, Việt Nam cũng như những nạn nhân còn may mắn sống sót sau vụ th.ả s.á tàn bạo.

Nhà sách Pháp luật trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc!