Phật Giáo Lào Dưới Góc Nhìn Văn Hóa
Phật Giáo Lào dưới góc nhìn văn hóa - Tái bản lần 1 năm 2020
“Lịch sử tồn tại và phát triển của đạo Phật ở Lào luôn gắn liền với vận mệnh thịnh suy của quốc gia, của dân tộc Lào. Khi quốc gia thịnh vượng thì đạo Phật cũng được phát triển đến đỉnh cao, còn khi độc lập và đã bị mất thì Phật giáo cũng lâm cảnh nô lệ, nó chỉ còn tồn tại trong lòng dân Lào. Trải qua hàng trăm năm tồn tại trên đất nước Lào, Phật giáo đã trở thành một phần lịch sử Lào, gắn bó keo sơn với dân tộc, với đất nước Lào. Thật không dễ dàng với những ai chưa có sự nghiên cứu tìm hiểu đầy đủ về lịch sử - văn hóa Lào mà có thể phân biệt được nghi thức này là phong tục tập quán của người Lào và tục lệ kia được tạo lập do nhưng quy định của Phật giáo”.
“Có nhiều góc độ khác nhau để phân kỳ lịch sử Phật giáo Lào, ở đây tác giả xin mạo muội phân theo tiến trình văn hóa Lào. Đó là Phật giáo ở thời kỳ du nhập vào Lào ứng với giai đoạn văn hóa Khúnbulôm – Khúnlo; Phật giáo ở thời kỳ xây dựng và phát triển của vương quốc Lào Lạnxạng (từ giữa thế kỷ XIV đến thế kỷ XIX) ứng với giai đoạn văn hóa Lào Lạnxạng; Phật giáo ở thời kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ từ năm 1893 đến năm 1975 ứng với giai đoạn văn hóa vương quốc Lào; và Phật giáo ở thời kỳ xây dựng nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào từ năm 1975 đến nay ứng với giai đoạn văn hóa hiện đại.
Từ cơ sở trên, chúng ta hãy lần lượt đi qua các giai đoạn thăng trầm lịch sử Lào để tìm hiểu đạo Phật đã uyển chuyển kết hợp giáo lý vào đời như thế nào để giúp nhân dân viết nên những trang sử hào hùng cho dân tộc, cho đất nước Lào” – Nguyễn Văn Thoàn
Lời giới thiệu
Công trình đang có trong tay bạn đọc là kết quả của một luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Văn hóa học. Những hiểu biết về Lào và Phật giáo Lào của tác giả không chỉ là những sưu tầm, khai thác trong sách vở, từ các tư liệu thành văn, mà đặc biệt và thú vị hơn, tác giả đã cung cấp cho chúng ta một nguồn tư liệu sống, đầy tính hiện thực và mang hơi thở điền dã. Tác giả có bề dày nhiều năm sống trên đất Lào, trong nhiều ngôi chùa Lào, từ Bắc, Trung đến miền Nam Lào để cảm nhận, tìm tòi và hơn thế để “nói” lên cái hồn của Phật giáo Lào.
Đó là một nền Phật giáo đã được dân tộc hóa, địa phương hóa. Sự gắn kết của Phật giáo với tín ngưỡng dân gian đã tạo cho Phật giáo ở Lào một tính cách đặc thù, đã trở thành hệ tư tưởng chính, chi phối cuộc sống của người dân.
Nhiều năm sống và cảm nhận cái đẹp, cái “lạ” của Phật giáo Lào, tác giả đã chuyển tải đến bạn đọc một dung lượng thông tin vô cùng phong phú. Từ nét riêng trong kiến trúc, trang trí, tượng thờ của ngôi chùa Lào đến những sinh hoạt, nghi lễ độc đáo, vừa gắn với yếu tố tín ngưỡng – tôn giáo lại vừa thể hiện nghi thức nông nghiệp của cư dân Đông Nam Á. Lễ hội ở tháp Luổng còn mang tính đặc thù, biểu trưng cho sự thống nhất đất nước Lào.
Tuy nhiên, thế mạnh của tập sách không chỉ là hơi thở của điền dã. Hàng trăm công trình viết về Lào đã được tác giả tham khảo, kế thừa, để chuyển tải đến bạn đọc bằng một giọng văn chân thật và sống động.
Tìm hiểu Phật giáo Lào để thấy được nét riêng có của nó, không giống với Phật giáo Thái Lan, với Phật giáo Campuchia,… những nước cận kề với Việt Nam, và cũng để cảm nhận sâu sắc hơn về tính chất đặc thù độc đáo của Phật giáo Việt Nam, để càng thấy rõ hơn tính gần gũi của đạo Phật khi đến từng quốc gia, đã hòa quyện vào trong tín ngưỡng, phong tục của từng dân tộc, nhưng vẫn giữ được nét riêng có của từng dân tộc, thể hiện sự phong phú, đa dạng trong đời sống tinh thần của cư dân lúa nước.
Từ sức lôi cuốn của những đặc thù trong Phật giáo Lào, từ sự đa dạng, phong phú trong đời sống vật chất, tinh thần của cư dân Lào được thể hiện qua công trình, xin vui mừng giới thiệu đến bạn đọc.
TS. Trần Hồng Liên - Nguyên Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Dân tộc & Tôn giáo - Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ
Lời nói đầu
Ngay khi còn là các bản mương, cư dân các bộ tộc Lào đã đón nhận đạo Phật từ bi vào xứ sở của mình. Qua thời gian, Phật giáo có một sức sống mãnh liệt, ảnh hưởng đến hầu hết các lĩnh vực đời sống chính trị, xã hội và văn hóa của dân tộc Lào. Đối với mỗi người dân Lào từ khi chào đời cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay đều gắn bó mật thiết với ngôi chùa, với nhà sư. Cho đến ngày nay, người Lào vẫn quan niệm nếu người nào chưa vào chùa học chữ, học đạo lý thì người ấy vẫn chưa được xem là người chín chắn. Cho nên, đối với mỗi người dân Lào, đặc biệt là thanh niên, việc khoác áo cà sa, dẫu chỉ một ngày, được xem như giấy chứng nhận trưởng thành của anh ta đối với cộng đồng. Là những nông dân theo đạo Phật, người Lào không quan tâm và cũng không hiểu được nhiều triết lý, vũ trụ luận, nhận thức luận hay cõi Niết Bàn xa xôi. Mặc dù, cuộc sống của họ không biết bao nhiêu lần đến chùa nghe sư tăng giảng giải giáo lý, song dường như họ đều xem đạo Phật là đạo lý, là cách xử thế mà cái cốt lõi là lòng từ bi, vị tha và tu nhân tích đức.
Trải qua nhiều thế kỷ du nhập và phát triển trên đất nước Lào, Phật giáo đã được dân tộc hóa, địa phương hóa và quần chúng hóa sâu sắc. Ngược lại, không ít tín ngưỡng cổ của dân tộc Lào mang đậm dấu ấn Phật giáo. Phật giáo đã để lại ở đây một sắc thái riêng biệt trong thờ cúng, trong sinh hoạt,… Nét riêng đó chính là bản sắc văn hóa Phật giáo ở mỗi nước, mỗi dân tộc trên bước đường truyền bá, đồng thời cũng thể hiện quá trình phát triển của mình. Phật giáo ở Lào không đơn thuần là một tôn giáo mà là sự hiện thân của văn hóa và lối sống của người Lào. Điều này đã được một số nhà nghiên cứu văn hóa, cũng như giới sư sãi Lào khẳng định, Phật giáo gần như đã trở thành một phong tục tập quán của nhân dân Lào, một Phật giáo mang sắc thái Lào.
Nghiên cứu Phật giáo Lào là góp phần tìm hiểu tiến trình phát triển của lịch sử đạo Phật ở Lào, vai trò của đạo Phật trong đời sống văn hóa – xã hội của người Lào, làm rõ tính địa phương và tính dân tộc của đạo Phật ở Lào. Mặt khác, tìm hiểu tiến trình tồn tại và phát triển của đạo Phật ở Lào qua từng giai đoạn lịch sử, để thấy được những đặc điểm, những yếu tố, những điều kiện tác động đến sự phát triển của đạo Phật và sự tác động qua lại giữa đạo Phật với các hình thức tín ngưỡng dân gian. Đồng thời, cũng là góp phần tìm hiểu cái hay, cái đẹp trong mối quan hệ giữa nhà nước phong kiến Lạnxạng với đạo Phật.
Nghiên cứu văn hóa tôn giáo chính là nghiên cứu một lĩnh vực cụ thể của văn hóa. Đạo Phật là một hiện tượng văn hóa phổ biến nhất ở Lào nói riêng, trong khu vực Đông Nam Á nói chung. Tác giả chọn Phật giáo Therevada ở Lào để tìm hiểu, qua đó thấy được những điểm tương đồng và khác biệt của văn hóa Phật giáo ở mỗi nước, nhằm góp thêm viên gạch nhỏ vào sự nghiệp nghiên cứu Phật giáo ở Lào nói riêng và Phật giáo ở Đông Nam Á nói chung trong lúc đề tài Phật giáo ở Đông Nam Á đang trở thành nguồn cảm hứng của những nhà nghiên cứu tôn giáo và sắc tộc ở Đông Nam Á hiện nay.
Dưới góc độ nghiên cứu văn hóa học của mình, tác giả không đi sâu nghiên cứu và lý giải về giáo lý của Phật giáo Lào, cũng như đi sâu vào các loại hình thực hành nghi lễ, tu hành cùng các loại kinh kệ Phật giáo đang phổ biến ở Lào. Tác giả chỉ chú ý đến quá trình du nhập và phát triển của Phật giáo trong tiến trình lịch sử đất nước Lào, những đóng góp của Phật giáo và ảnh hưởng của văn hóa Phật giáo đến đời sống cư dân Lào Lùm ở Viêngchăn.
Nguyễn Văn Thoàn
👁️
109 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
VNĐ: 115,000
Phật Giáo Lào Dưới Góc Nhìn Văn Hóa Phật Giáo Lào dưới góc nhìn văn hóa - Tái bản lần 1 năm 2020 “Lịch sử tồn tại và phát triển của đạo Phật ở Lào
Lời giới thiệu Công trình đang có trong tay bạn đọc là kết quả của một luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Văn hóa học. Những hiểu biết về Lào và Phật giáo Lào của
nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Thánh Vasily trên Quảng trường Đỏ, ở Moskva|thế=]] **Văn hóa Nga** có truyền thống lâu đời về nhiều mặt của nghệ thuật, đặc biệt khi nói đến văn học, múa dân
nhỏ|Tượng minh hoạ [[Đức Phật Chuyển Pháp Luân tại Bảo tàng khảo cổ học Sarnath của Ấn Độ vào thế kỷ 3-5]] **Phật giáo** (tiếng Hán: 佛教 - tiếng Phạn: बुद्ध धर्म - IAST: _Buddha
nhỏ|phải|Con [[tê giác là thần thú huyền thoại trong truyền thuyết, chúng được ví như linh vật kỳ lân]] nhỏ|phải|Các loài [[côn trùng có vai trò thầm lặng nhưng thiếu yếu]] nhỏ|phải|Tôm hùm [[BBQ, trong
**Văn hóa Đông Sơn** là một nền văn hóa cổ đã xuất hiện vào khoảng năm 800 Trước Công Nguyên, từng tồn tại ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam và Bắc Trung bộ
**Kinh điển Phật giáo** có số lượng cực kỳ lớn, thậm chí xưa lấy 84.000 để ước chừng tượng trưng về số lượng pháp uẩn. Kinh văn Phật giáo truyền miệng hoặc được viết ở
**Hình tượng con hổ** hay **Chúa sơn lâm** đã xuất hiện từ lâu đời và gắn bó với lịch sử của loài người. Trong nhiều nền văn hóa khác nhau thế giới, hình ảnh con
Nuôi dạy trẻ dưới góc nhìn Kinh tế học (Tặng kèm Postcard bốn mùa ngẫu nhiên) Công ty phát hành: Thái Hà Ngày xuất bản: 9/2020 Tác giả: Makiko Nakamuro Dịch giả: Nguyễn Thanh Bình
nhỏ|phải|Những con [[tê giác châu Phi, ngày nay, chúng là biểu tượng của sự nghiệp bảo tồn động vật, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm về
Nuôi dạy trẻ dưới góc nhìn Kinh tế học Công ty phát hành: Thái Hà Ngày xuất bản: 9/2020 Tác giả: Makiko Nakamuro Dịch giả: Nguyễn Thanh Bình Nhà xuất bản: Lao động Khổ: 13x20cm
Tượng [[Thích-ca Mâu-ni tu khổ hạnh theo phong cách Phật giáo Hy Lạp hóa, khoảng thế kỷ thứ 2–3, Gandhara (nay thuộc miền đông Afghanistan), Bảo tàng Lahore, Pakistan.]] **Phật giáo Nguyên thủy**, còn gọi
Nuôi dạy trẻ dưới góc nhìn Kinh tế học (Tặng kèm Postcard bốn mùa ngẫu nhiên) Công ty phát hành: Thái Hà Ngày xuất bản: 9/2020 Tác giả: Makiko Nakamuro Dịch giả: Nguyễn Thanh Bình
nhỏ|phải|Kiến trúc kiểu Trung Hoa. nhỏ|phải|Ẩm thực kiểu Trung Hoa. nhỏ|phải|Hán phục (áo [[Sườn xám).]] **Văn hóa Trung Quốc** (chữ Hán giản thể: 中华文化; chữ Hán phồn thể: 中華文化; Hán-Việt:Trung Hoa văn hoá;pinyin: Zhōnghuá wénhuà)
nhỏ|phải|Thai tạng giới [[Mạn-đà-la ()]] nhỏ|phải|Vòng Pháp luân **Nghệ thuật Phật giáo** là sự phản ánh các khái niệm trong đạo Phật dưới các hình thức nghệ thuật khác nhau – nhất là các lĩnh
nhỏ|Bức ảnh này trích trong một chương về [[Ấn Độ trong cuốn _Câu chuyện về các quốc gia của Hutchison_, mô tả Ajatashatru đến thăm Đức Phật để giác ngộ tội lỗi của mình.]] **Phật
nhỏ|phải|Một con rùa lớn, trong văn hóa, rùa biểu tượng cho vũ trụ, huyền cơ, sự trường thọ nhỏ|phải|Tượng rắn thần [[Naga, đây là hình mẫu mỹ thuật ở những nền văn hóa Ấn Độ
nhỏ|phải|Tượng con Tê giác trước [[Bảo tàng d'Orsay của Henri Alfred Jacquemart, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm tê giác của Johann Dietrich Findorff **Hình tượng
**Nền văn hóa Nhật Bản** từ xa xưa đã mang nhiều nét độc đáo và đặc sắc riêng. Với vị trí địa lý đặc biệt khi bao quanh hoàn toàn bởi biển và do các
Đạo Phật có một lịch sử phát triển rất thăng trầm trong suốt hơn 2.500 năm; lan tỏa từ Ấn Độ ra khắp nơi trên thế giới. Do đó, việc hình thành các bộ phái
Tranh tường [[Ai Cập cổ đại về việc cày cấy và bắt chim, khoảng 2700 năm trước Công nguyên, hiện lưu giữ ở bảo tàng Ai Cập, Cairo, Ai Cập.]] **Văn hóa** (chữ Hán: 文化,
nhỏ|Tượng thần [[Khẩn Na La huyền thoại tại chùa Phra Kaew (chùa Phật Ngọc), Băng Cốc]] **Văn hóa Thái Lan** là một khái niệm bao hàm những niềm tin và các đặc trưng văn hóa
**Con voi** là đối tượng của miêu tả trong nhiều nền văn hóa khác nhau trong văn hóa đại chúng, trong thần thoại và biểu tượng đặc biệt là ở châu Á và châu Phi
thumb|Tháp Phước Duyên thuộc [[chùa Thiên Mụ - biểu tượng đặc trưng ở Thừa Thiên Huế]] **Tháp** (chữ Hán: 塔) còn được gọi là **bảo tháp** (bửu tháp), **Phật tháp** hay **tháp chùa** là công
nhỏ|phải|Bánh xe Pháp luân **Biểu tượng Phật giáo** (_Buddhist symbolism_) là việc sử dụng các biểu tượng (_pratīka_) như một phương pháp thể hiện nghệ thuật nhằm trình bày các phương diện triết lý Phật
Một số đặc trưng của văn hóa Việt Nam: [[Phụ nữ Việt Nam với áo tứ thân, áo dài, nón quai thao đang chơi các nhạc cụ , Hắc cô như đàn bầu, tam thập
**Phong trào Tân văn hóa** từ giữa thập niên 1910 đến thập niên 1920 là cuộc vận động văn hóa chính trị, khởi xướng bởi các trí thức vỡ mộng với văn hóa Trung Quốc
nhỏ|phải|Một con lừa hoang, trong một khía cạnh văn hóa, chúng biểu tượng cho sự bướng bỉnh, khó bảo **Hình tượng con lừa** được đề cập đến trong văn hóa, tôn giáo, biếm họa và
nhỏ| Quán Stonewall Inn trong [[Khu đồng tính|ngôi làng đồng tính thuộc Greenwich Village, Manhattan, trụ sở của các cuộc nổi dậy Stonewall năm 1969, được trang trí bằng những lá cờ cầu vồng tự
**Văn hóa Sa Huỳnh** là một nền văn hóa khảo cổ được xác định ở vào khoảng năm 1000 TCN đến cuối thế kỷ thứ 2. Nền văn hóa Sa Huỳnh là một trong ba
Bán đảo Hy Lạp và đảo lân cận [[Parthenon ở Athena]] Địa điểm xuất phát phát triển của **nền văn minh Hy Lạp** là đồng bằng Thessalia (Θεσσαλία) màu mỡ, rộng lớn ở vùng bắc
nhỏ|phải|Hình tượng phổ biến của Krampus, từ một ác quỷ trong văn hóa Áo, nó đã trở nên phổ biến và thịnh hành trong văn hóa đại chúng Mỹ gắn với chủ đề đêm Giáng
**Người Hoa Indonesia** () hoặc (tại Indonesia) chỉ gọi đơn thuần là **Trung Hoa** () là sắc tộc có nguồn gốc từ những người nhập cư trực tiếp từ Trung Quốc hoặc gián tiếp từ
**Đạo giáo** (tiếng Trung: 道教) (_Đạo_ nghĩa là con đường, đường đi, _giáo_ là sự dạy dỗ) hay gọi là _Tiên Đạo_, là một nhánh triết học và tôn giáo của Trung Quốc, được xem
**Hình tượng con ngựa** hiện diện từ sớm trong văn hóa Đông-Tây, con ngựa là một trong những loài vật được con người thuần hóa và sử dụng trong đời sống hàng ngày và loài
Hoà thượng **Tuyên Hóa** (tiếng Hán: 宣化上人), pháp danh là **An Từ**, tự **Độ Luân**; 26 tháng 4 năm 1918 – 7 tháng 6 năm 1995) là một tu sĩ Phật giáo gốc Trung Quốc,
nhỏ|263x263px|Một hiện vật kinh Diệu Pháp Liên Hoa bằng tiếng Phạn ([[Thế kỷ 5|thế kỉ V) được lưu giữ ở bảo tàng Lăng mộ Triệu Văn Đế]] **Kinh Diệu Pháp Liên Hoa** (sa. Saddharma Puṇḍarīka
**Toàn cầu hóa** là khái niệm dùng để miêu tả các thay đổi trong xã hội và trong nền kinh tế thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng
**Văn hóa Gò Mun** ước chừng trong khoảng thời gian từ năm 1.000 - năm 700 TCN, thuộc cuối thời kỳ đồ đồng. Nền văn hóa này được đặt tên theo địa điểm mà vào
**Nguyễn Văn Huy** (sinh ngày 3 tháng 8 năm 1945) là một nhà nghiên cứu dân tộc học Việt Nam, cựu Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam Năm 1967, ông tốt nghiệp
Mục Lục sách Luận lý học Phật giáo và biện chứng pháp LUẬN LÝ HỌC ẤN ĐỘ – QUY LUẬT CĂN BẢN CỦA NHÂN MINH - I. Ý nghĩa của chân lý. - II. Sự
Sau khi kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai, xã hội và văn hóa Ba Lan có những thay đổi đáng kể. ## Chiến tranh thế giới thứ hai Với việc mở rộng các
Tranh vẽ của Nhật Bản mô tả [[Khổng Tử, người sáng lập ra Nho giáo. Dòng chữ trên cùng ghi "_Tiên sư Khổng Tử hành giáo tượng_"]] **Nho giáo** (chữ Hán: ) hay **Nho gia**
Dưới đây là **danh sách chương trình truyền hình đã và đang được phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam**, được chia theo kênh và trạng thái phát sóng. Danh sách này không bao
**Người Mỹ gốc Phi** (Anh: _African Americans)_ hay **Người Mỹ da đen** (Black Americans)là thành phần chủng tộc sinh sống ở Hoa Kỳ có tổ tiên từng là thổ dân ở châu Phi nam Sahara,
**Giao tiếp** thường được định nghĩa là sự truyền tải thông tin. Hiện chưa có thống nhất về định nghĩa chính xác của thuật ngữ, đồng thời có nhiều tranh cãi về việc giao tiếp
**Việc thuần hóa động vật** là mối quan hệ, tương tác lẫn nhau giữa động vật với con người có ảnh hưởng đến sự chăm sóc và sinh sản của chúng. Thuần hóa động vật
thumb|Người Do Thái đi [[lính Mỹ phục vụ cho tổ quốc Hoa Kỳ]] **Người Mỹ gốc Do Thái**, hoặc người **Do Thái Hoa Kỳ** (tiếng Anh: _American Jews_ hay _Jewish Americans_), (Tiếng Do Thái: יהודי
**Sinh vật huyền thoại Trung Hoa** là những sinh vật (động vật) trong các câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, huyền thoại và trong các tác phẩm văn học của Trung Hoa và có sự