nhỏ|Biểu tượng Phật giáo Hòa Hảo
nhỏ|phải|Giáo chủ Phật giáo Hòa Hảo [[Huỳnh Phú Sổ]]
Phật giáo Hòa Hảo là một tông phái Phật giáo do Huỳnh Phú Sổ khai lập năm Kỷ Mão 1939, lấy pháp môn "Học Phật – Tu Nhân" làm căn bản và chủ trương tu hành tại gia (Tại gia cư sĩ). Tôn giáo này lấy nền tảng là Đạo Phật, kết hợp với những bài sấm kệ do chính Huỳnh Phú Sổ biên soạn.
Lịch sử
Phật giáo Hòa Hảo ra đời tại làng Hòa Hảo, quận Tân Châu, tỉnh Châu Đốc vào năm 1939 do Huỳnh Phú Sổ sáng lập.
Huỳnh Phú Sổ, còn được gọi là "Đức Huỳnh Giáo chủ", "Thầy Tư Hoà Hảo", khi đó chưa đầy 18 tuổi, tuyên bố mình là bậc "Sinh nhi tri", biết được quá khứ nhìn thấu tương lai, được thọ mệnh cùng với Phật A-di-đà và Phật Thích-ca Mâu-ni, xuống hạ giới có nhiệm vụ truyền bá cho dân chúng tư tưởng Bửu Sơn Kỳ Hương để Chấn hưng Phật giáo, cứu độ chúng sinh khỏi sông mê, biển khổ và "đưa nhân loại đi vào vòng hạnh phúc".
Ông chữa bệnh cho người dân bằng các bài thuốc nam do ông kê toa, đồng thời qua đó ông truyền dạy giáo lý bằng những bài sám giảng (còn gọi là sấm giảng) do ông soạn thảo. Vì vậy chỉ trong vòng 2 năm từ 1937 đến 1939 số người tin theo ông đã khá đông và ông trở nên nổi tiếng khắp vùng.
Ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão (tức 5 tháng 7 năm 1939), Huỳnh Phú Sổ bắt đầu khai đạo, khi ông chưa tròn 20 tuổi. Nơi tổ chức lễ khai đạo chính là gia đình ông. Ông đã lấy tên ngôi làng Hòa Hảo nơi mình sinh ra để đặt tên cho tôn giáo mới của mình: Phật giáo Hòa Hảo.
Kể từ đó, ông lần lượt làm nhiều bài thơ ca, sau được tập hợp lại thành các bài sấm, nội dung cốt lõi là giáo lý của Đức Phật Thích Ca. Có tất cả 6 tác phẩm sấm được ông để lại, đã có 800.000 bản được xuất bản cho đến năm 1965 và 1 triệu bản cho đến năm 1975. Quan điểm dân tộc cơ bản được Huỳnh Phú Sổ truyền bá là "Ân" nhớ ơn đất nước, nhớ ơn cha ông, trách nhiệm và bổn phận của người con đối với quê hương là bảo vệ và xây dựng tốt đẹp.
Ngày 16 tháng 4 năm 1947, Huỳnh Phú Sổ mất tích khi đến Tân Phú, Đồng Tháp Mười để hòa giải sự xung đột giữa Việt Minh và Phật giáo Hòa Hảo. Huỳnh Phú Sổ bị bắt và xử tử vào ngày 22 tháng 12 năm 1947 bởi Việt Minh tại Long Xuyên.
Tổ đình Phật giáo Hòa Hảo, xưa thuộc làng Hòa Hảo, nay thuộc thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang.
Đạo Hòa Hảo có thái độ chống Pháp, nhưng cũng có thái độ chống Việt Minh nên được Pháp trang bị quân sự, về sau cũng hoạt động lấn dần sang chính trị. Hòa Hảo bị chính quyền của Ngô Đình Diệm đàn áp nhưng sau khi tổng thống này bị lật đổ thì Hòa Hảo hoạt động chính trị trở lại. Hòa Hảo bị lực lượng Việt Minh xem như một lực lượng tôn giáo - chính trị bất hảo với cuộc kháng chiến của họ.
Các ngày lễ tết
Các ngày Lễ kỷ niệm trong Đạo đều tổ chức vào ngày âm lịch.
Trong một năm, theo âm lịch đạo Hòa Hảo có các ngày lễ, Tết chính:
Ngày 1 tháng Giêng: Tết Nguyên Đán
Ngày Rằm tháng Giêng: Lễ Thượng Nguyên
Ngày 25 tháng 2: ngày Đức Huỳnh Giáo chủ vắng mặt
Ngày 8 tháng 4: Lễ Phật đản
Ngày 18 tháng 5: Lễ Khai sáng Đạo Phật giáo Hoà Hảo
Ngày Rằm tháng 7: Lễ Trung Nguyên, Vu Lan Báo Hiếu
Ngày 12 tháng 8: Vía Phật Thầy Tây An
Ngày Rằm tháng 10: Lễ Hạ Ngươn
Ngày 17 tháng 11: Lễ Phật A-di-đà
Ngày 25 tháng 11: Lễ Đản Sinh Đức Huỳnh Giáo chủ.
*Ngày 8 tháng Chạp: Lễ Phật thành đạo
Lãnh đạo
Hòa Hảo trong nước hiện tại do Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo quản lý, được tổ chức từ trung ương tới địa phương. Tại cấp trung ương (gọi là cấp toàn đạo) là Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo. Cấp cơ sở ở phường, xã, thị trấn là các Ban Trị sự Phật giáo Hoà Hảo cơ sở. Chức vụ Trưởng Ban Trị sự Trung ương là người đứng đầu toàn bộ Phật giáo Hòa Hảo trong nước.
Hiện nay Trưởng Ban Trị sư Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo là ông Nguyễn Tấn Đạt, đảm nhiệm từ năm 2019 đến nay. Phó Trưởng Ban Thường trực là ông Nguyễn Huy Diễm.
Các tín đồ tiêu biểu
- Huỳnh Phú Sổ: người sáng lập và là giáo chủ đầu tiên của Phật giáo Hòa Hảo
- Huỳnh Thanh Mậu: em trai của Huỳnh Phú Sổ
- Nguyễn Xuân Thiếp: thi sĩ Việt Châu
- Huỳnh Thị Kim Biên
- Huỳnh Văn Nhiệm: chính khách Việt nam Cộng hòa
Các nhóm cộng tác với Việt Minh và chính quyền Việt Nam ngày nay
- Huỳnh Thiện Từ: chính khách của Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam
- Huỳnh Thị Từ Tâm: mẹ của tướng Lê Quang Vinh, sau khi con bị xử tử thì tham gia Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam, từng giữ chứ Phó Chủ tịch Mặt trận tại An Giang
- Nguyễn Văn Tôn: người phất cao ngọn cờ đại đoàn kết dân tộc,tôn giáo
- Nguyễn Tấn Đạt: Trưởng Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật Giáo Hòa Hảo từ 2019
- Nguyễn Huy Diễm: Phó trưởng ban trị sự Trung Ương Giáo Hội Phật Giáo Hòa Hảo
Hình ảnh
Tập tin:Bửu Sơn Tự Sông Cầu.jpg|Bửu Sơn Tự tại Thị xã Sông Cầu (Phú Yên). Hiện nay, đây là ngôi thờ của đạo xa nhất ở Việt Nam, tính từ nơi khai sáng đạo là huyện Phú Tân.
Tập tin:Thuyết giảng.jpg|Một buổi thuyết giảng.
Tập tin:Một phòng thuốc Nam.jpg|Một phòng thuốc Nam miễn phí.
Tập tin:Phát hàng cứu trợ.jpg|Phát hàng cứu trợ cho đồng bào nghèo bị thiên tai.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Biểu tượng Phật giáo Hòa Hảo nhỏ|phải|Giáo chủ Phật giáo Hòa Hảo [[Huỳnh Phú Sổ]] **Phật giáo Hòa Hảo** là một tông phái Phật giáo do Huỳnh Phú Sổ khai lập năm Kỷ Mão 1939,
**Viện Đại học Hòa Hảo** là viện đại học tư thục ở Long Xuyên, An Giang, hoạt động từ năm 1970 đến năm 1975 dưới chính thể Việt Nam Cộng hòa. Viện đại học này
nhỏ|phải|Tượng Phật ở [[chùa Long Sơn (Nha Trang)|chùa Long Sơn Nha Trang, dựng năm 1963. Pho tượng này có đặc điểm là khuôn mặt của Đức Phật được tạc theo nét mặt người Việt]] **Phật
Theo một số tài liệu nghiên cứu gần đây thì giữa Thế giới Phật giáo và nền văn minh Phương Tây đã có những cuộc gặp gỡ cách hàng ngàn năm. Thế nhưng chỉ sau
nhỏ|phải|Thai tạng giới [[Mạn-đà-la ()]] nhỏ|phải|Vòng Pháp luân **Nghệ thuật Phật giáo** là sự phản ánh các khái niệm trong đạo Phật dưới các hình thức nghệ thuật khác nhau – nhất là các lĩnh
**Thiên** (zh. 天, sa., pi. _deva_), còn gọi là **Thiên nhân**, **Thiên thần**; với nguyên nghĩa Phạn _deva_ là "người sáng rọi", "người phát quang", trong văn hóa Phật Giáo là một trong 8 loại
nhỏ|Cảnh Pranidhi, chùa 9 (Hang 20). Động Thiên Phật Bezeklik. nhỏ|Thương nhân [[Sogdiana cúng dường cho Thích-ca Mâu-ni. Động Thiên Phật Bezeklik.]] nhỏ|Tượng bán thân của một vị [[Bồ tát từ Kucha, thế kỷ thứ
nhỏ|Tượng minh hoạ [[Đức Phật Chuyển Pháp Luân tại Bảo tàng khảo cổ học Sarnath của Ấn Độ vào thế kỷ 3-5]] **Phật giáo** (tiếng Hán: 佛教 - tiếng Phạn: बुद्ध धर्म - IAST: _Buddha
nhỏ|Bức ảnh này trích trong một chương về [[Ấn Độ trong cuốn _Câu chuyện về các quốc gia của Hutchison_, mô tả Ajatashatru đến thăm Đức Phật để giác ngộ tội lỗi của mình.]] **Phật
nhỏ|Trụ sở Giáo hội Phật giáo Việt Nam tại chùa Quán Sứ, Hà Nội **Giáo hội Phật giáo Việt Nam** là tổ chức Phật giáo toàn quốc của Việt Nam, là đại diện Tăng, Ni,
Nhật Bản là quốc gia có số lượng Phật tử chiếm 34,9% dân số, có khoảng 377,000 tăng sĩ (2014). Có ngôi chùa gỗ cổ nhất thế giới Hōryūji (Pháp Long Tự). nhỏ|Chùa [[Yakushiji ở
Hiện vẫn chưa định được chính xác thời điểm đạo Phật bắt đầu truyền vào Việt Nam và **Phật giáo Việt Nam** đã thành hình như thế nào. Một nghiên cứu cho rằng đạo Phật
nhỏ|phải|Bánh xe Pháp luân **Biểu tượng Phật giáo** (_Buddhist symbolism_) là việc sử dụng các biểu tượng (_pratīka_) như một phương pháp thể hiện nghệ thuật nhằm trình bày các phương diện triết lý Phật
Những ngôi chùa của [[Wat Arun được xây dựng và sắp xếp để mô phỏng Vũ trụ Phật giáo]] **Vũ trụ học Phật giáo** là sự mô tả về hình dạng và sự tiến hóa
thumb|[[Tháp Mahabodhi, một Di sản thế giới của UNESCO, là một trong 4 thánh tích của Phật Thích-ca, nơi ông đã chứng đạo. Bảo tháp được vua Ấn Độ Ashoka xây vào thế kỷ thứ
**Đại hội kết tập kinh điển Phật giáo lần thứ hai** (hay còn gọi là đại hội Phật giáo lần thứ 2) diễn ra sau khi Phật Thích-ca Mâu-ni nhập diệt khoảng hơn 100 năm
Bàn thờ Phật Trùm tại nhà ở của ông khi xưa, nay thuộc ấp Sà lon, xã Lương Phi **Phật Trùm** (? - 1875) tên thật: **Tà Ponl**, người Việt gốc Khmer, ở ấp Sàlon,
**Tôn giáo tại Việt Nam** khá đa dạng, gồm có Phật giáo (cả Đại thừa, Nguyên thủy và một số tông phái cải biên như Hòa Hảo, Tứ Ân Hiếu Nghĩa, Bửu Sơn Kỳ Hương,
Mặt tiền tòa nhà hành chính của [[Viện Đại học Sài Gòn, cơ sở giáo dục đại học lớn nhất tại Việt Nam Cộng hòa, hình chụp năm 1961.]] **Nền giáo dục Việt Nam Cộng
**Khánh Hòa** là một tỉnh ven biển thuộc duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Khánh Hòa có diện tích: 8.556 km², xếp thứ 17;
**Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hòa bình Việt Nam** (tiếng Anh: _Alliance of National Democratic and Peaceful Forces of Vietnam_, **ANDPFVN**) là một tổ chức được thành lập sau sự
**Trần Thị Hoa** tự **Phấn** (12 tháng 5 năm 1924 – 9 tháng 10 năm 2010) là nữ doanh nhân và chính khách người Việt Nam, từng là Dân biểu Hạ nghị viện Việt Nam
phải|Trái phiếu Cải cách Điền địa cấp năm 1970 **Cải cách điền địa** là tên gọi chung cho 2 đợt phân phối lại ruộng đất trong khuôn khổ chương trình **Cải cách nông nghiệp** và
Trong bài giảng đầu tiên của Đức Phật, Ngài đã xác định ái (_taṇhā_) là nguyên nhân của khổ (_duḥkha_). Sau đó, Ngài đã xác định 3 đối tượng của ái: dục ái (_kāma-taṇhā_), hữu
Sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương được thành lập năm 1930, xung đột đảng phái bắt đầu xuất hiện. Điển hình là tranh cãi và bút chiến giữa Đảng Cộng sản, Việt Nam Quốc
**Biên Hòa** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Đồng Nai thuộc vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. ## Địa lý nhỏ|trái|Tượng Nguyễn Hữu Cảnh tại đền thờ ông ở [[Văn miếu Trấn Biên]]
**Thích Minh Tuệ** (pháp danh, sinh ngày 19 tháng 5 năm 1981), tên khai sinh là **Lê Anh Tú**, là một khất sĩ thực hành hạnh đầu đà của Phật giáo Nguyên thủy người Việt
Tượng Phật Ngọc (ảnh chụp tại chùa Hoằng Pháp, Thành phố Hồ Chí Minh) **Phật Ngọc Cho Hòa Bình Thế giới** _(gọi tắt là Phật Ngọc)_, là một pho tượng Phật làm bằng ngọc có
nhỏ|263x263px|Một hiện vật kinh Diệu Pháp Liên Hoa bằng tiếng Phạn ([[Thế kỷ 5|thế kỉ V) được lưu giữ ở bảo tàng Lăng mộ Triệu Văn Đế]] **Kinh Diệu Pháp Liên Hoa** (sa. Saddharma Puṇḍarīka
**Đạo giáo** (tiếng Trung: 道教) (_Đạo_ nghĩa là con đường, đường đi, _giáo_ là sự dạy dỗ) hay gọi là _Tiên Đạo_, là một nhánh triết học và tôn giáo của Trung Quốc, được xem
nhỏ|Huy Hiệu Hoa Sen**Gia đình Phật tử Việt Nam** (**GĐPTVN**) là một tổ chức giáo dục thanh thiếu niên được thành lập từ những năm 1940, mang danh xưng chính thức là Gia đình Phật
nhỏ|313x313px|Chân Dung Đức Phật Thầy Tây An (Đoàn Minh Huyên) [[Chùa Tây An (Núi Sam, Châu Đốc), nơi Đoàn Minh Huyên bị buộc đến tu, và rồi viên tịch tại đây.]] **Đoàn Minh Huyên** (段明諠,
Hoà thượng **Tuyên Hóa** (tiếng Hán: 宣化上人), pháp danh là **An Từ**, tự **Độ Luân**; 26 tháng 4 năm 1918 – 7 tháng 6 năm 1995) là một tu sĩ Phật giáo gốc Trung Quốc,
**Huỳnh Phú Sổ** (1920 - 1947) là người sáng lập đạo Phật giáo Hòa Hảo, và đồng sáng lập Việt Nam Dân chủ Xã hội Đảng. Ông được các tín đồ gọi là "Đức Thầy",
**Nguyễn Tấn Đạt** (sinh năm 1949) là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 11, khóa 12, khóa 13, thuộc đoàn đại biểu tỉnh An Giang. Ông hiện là Trưởng Ban trị sự trung ương
thumb|Đôi mắt của Đức Phật trên bảo tháp ở Swayambhunath tại [[Kathmandu, Nepal]] thumb|Đôi mắt của Đức Phật trên bảo tháp Swayambhunath thumb|Đôi mắt của Đức Phật được trang trí trên một Bảo tháp ở
phải|175x175px **Huy hiệu Hoa Sen** là biểu tượng chính thức của tổ chức "Gia đình Phật Tử Việt Nam", được công nhận vào ngày 6 tháng 1 năm 1949 tại chùa Từ Đàm, Huế. Ngày
Thiền sư **Phật Ấn Liễu Nguyên** (佛印了元, Butsuin Ryōgen, 1032-1098) là thiền sư trung quốc thuộc Vân Môn Tông, đời thứ 5. Sư là đệ tử đắc pháp của thiền sư Khai Tiên Thiện Tiêm.
thế=Tôn tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề an vị tại Chùa Khánh Đức - huyện Chương Mỹ, Hà Nội|nhỏ|Tôn tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề an vị tại Chùa Khánh Đức - huyện Chương Mỹ, Hà Nội
nhỏ|phải|Phiên bản Tượng [[A-di-đà chùa Phật Tích ở Viện Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Hà Nội]] **Tượng A-di-đà chùa Phật Tích** là tác phẩm điêu khắc bằng đá từ thời nhà Lý. Đây được
**Hòa Lạc** là một xã thuộc tỉnh An Giang, Việt Nam. Xã Hòa Lạc có diện tích 41,11 km² dân số năm 2025 là 30,868 người, mật độ dân số đạt 751 người/km². ## Địa
thumb **Tượng Phật Thiên Đàn**, còn được gọi là Phật lớn, là một bức tượng đồng lớn của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, hoàn thành vào năm 1993, và đặt tại Ngong Ping, đảo
**Lê Tấn Bửu** (30 tháng 4 năm 1922 – 13 tháng 5 năm 2012), bút danh **Kỳ Sơn**, là sĩ quan Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Trung tá và cựu Nghị sĩ
**Đệ Nhất Cộng hòa** (1955–1963), còn được gọi là **Chính quyền Ngô Đình Diệm**, là chính thể của Việt Nam Cộng hòa được thành lập sau cuộc Trưng cầu dân ý năm 1955 ở miền
**Nam Phi** (), quốc hiệu là **Cộng hòa Nam Phi** (Republic of South Africa) là một quốc gia nằm ở mũi phía nam châu Phi, giáp Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambique, Eswatini, và bao quanh toàn
Tranh vẽ của Nhật Bản mô tả [[Khổng Tử, người sáng lập ra Nho giáo. Dòng chữ trên cùng ghi "_Tiên sư Khổng Tử hành giáo tượng_"]] **Nho giáo** (chữ Hán: ) hay **Nho gia**
**Phaolô Nguyễn Văn Bình** (1 tháng 9 năm 1910 – 1 tháng 7 năm 1995) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông nguyên là Tổng giám mục Tiên khởi của Tổng
Phong cảnh cố đô nhìn từ núi Mã Yên Cửa Đông vào [[đền Vua Đinh Tiên Hoàng]] **Quần thể di tích Cố đô Hoa Lư** là hệ thống các di tích về kinh đô Hoa
Các chức sắc và tín đồ ăn mặc lễ phục theo giáo lý của tôn giáo **Giáo lý Cao Đài** là những lý thuyết của đạo Cao Đài ## Mục đích Mục đích của đạo
**Sinh vật huyền thoại Trung Hoa** là những sinh vật (động vật) trong các câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, huyền thoại và trong các tác phẩm văn học của Trung Hoa và có sự