✨Phanxicô Xaviê Trương Bửu Diệp
Phanxicô Xaviê Trương Bửu Diệp (1 tháng 1 năm 1897 – 12 tháng 3 năm 1946), thường được gọi là Cha Diệp, là một linh mục Công giáo người Việt Nam. Trong tiến trình tôn phong thánh của Giáo hội Công giáo, ông hiện đang ở bậc Tôi tớ Chúa. Ngày tôn phong danh hiệu Chân phước (Á Thánh) cho ông sẽ được ấn định sau.
Sinh vào đầu năm 1897 tại An Giang, cậu bé Trương Bửu Diệp nhanh chóng theo con đường tu trì vào năm 1909, khi cậu được 12 tuổi. Trải qua nhiều năm sinh sống và tu học tại Campuchia, chủng sinh Diệp được truyền chức linh mục vào năm 1924. Thời kỳ linh mục, linh mục Diệp đảm nhận lần lượt các vai trò linh mục phó Hố Trư, Giáo sư Tiểu chủng viện Cù Lao Giêng và chính xứ Tắc Sậy. Ông cũng là người thiết lập các họ đạo nhỏ lẻ khác trong vùng.
Trong hoàn cảnh chiến sự khốc liệt và hỗn loạn, tháng 3 năm 1946, linh mục Trương Bửu Diệp bị sát hại khi đứng ra bảo vệ mạng sống cho các giáo dân bị bắt cùng mình. Hung thủ thực sự chủ sự việc sát hại linh mục Diệp vẫn chưa rõ ràng. Sau khi ông qua đời, thi thể được đưa về họ đạo Khúc Tréo, sau này đưa về họ đạo Tắc Sậy cho đến ngày nay. Nhiều người Công giáo và không thuộc Công giáo cho rằng họ đã nhận được nhiều ơn ích khi cầu nguyện cùng cố linh mục Diệp. Vào ngày qua đời của ông hằng năm, lễ kỷ niệm được tổ chức trọng thể với sự tham gia của giáo dân và cả người dân ngoài Công giáo.
Trong tiến trình tôn phong danh hiệu "Thánh" của Giáo hội Công giáo Rôma, linh mục Trương Bửu Diệp được tôn phong danh hiệu Tôi tớ Chúa vào năm 2012, trong khi ngày phong danh hiệu Chân phước đang chờ ấn định.
Tiểu sử
Thân thế
nhỏ|phải|Nhà an nghỉ của Linh mục Trương Bửu Diệp hiện nay Linh mục Trương Bửu Diệp sinh ngày 1 tháng 1 năm 1897 tại căn nhà rất gần nhà thờ Cồn Phước (nay thuộc Giáo phận Long Xuyên). Thân phụ là ông Micae Trương Văn Đặng (1860–1935)
Năm 1904, khi cậu Diệp bảy tuổi thì thân mẫu qua đời, nên thân phụ đưa con mình đến Battambang (Campuchia) sinh sống bằng nghề thợ mộc. Thân phụ ông sau đó cũng đã tục huyền vào năm 1905 với bà Maria Nguyễn Thị Phước (sinh năm 1890, người giáo họ Mỹ Luông, An Giang). Cũng theo những lời kể ủng hộ quan điểm này thì họ chất rơm chung quanh tính đốt tất cả, nhưng Linh mục Diệp đứng ra tranh đấu cho dân, đồng thời an ủi những người cùng bị giam giữ. Ông đã cố gắng để cứu giáo dân của mình và bị sát hại. Cụ thể, trong lần đến làm việc lần thứ ba, linh mục Diệp không trở về nơi giam giữ. hoặc hai người lính Nhật, sau khi phát xít Nhật đầu hàng đầu quân cho quân Cao Đài hoặc do chính quân Nhật. Bản tiểu sử chính thức trên trang Trương Bửu Diệp Foundation không ghi nhận phe phái đã sát hại linh mục Diệp.
Thi thể cố linh mục Trương Bửu Diệp được tìm thấy trong tình trạng lõa thể tại ao của ông giáo Sự. Một vết chém sau gáy ở vị trí ngang với mang tai được phát hiện.
nhỏ|phải|Thánh đường Tắc Sậy Theo Đình Quý đăng trên báo Công giáo và Dân tộc, lễ giỗ linh mục Trương Bửu Diệp lần đầu được tổ chức vào năm 1982, với chỉ vài chục giáo dân tham dự. Một đài tưởng niệm cố linh mục Trương Bửu Diệp đã được xây dựng trong khuôn viên giáo xứ Cồn Phước, giáo phận Long Xuyên, nơi ông sinh ra.
Hình ảnh của cố linh mục Diệp được trưng bày tại nhiều cửa hàng của người Công giáo, trong khi trên báo chí Việt ngữ hải ngoại có nhiều tin rao tạ ơn linh mục Trương Bửu Diệp. cũng như tại các khu chợ. Các giáo dân đến viếng thăm mộ phần, nhờ cố linh mục chuyển cầu [đến Chúa] và nhận được nhiều "phép lạ", theo Vatican News. Theo trang tin Hội đồng Giám mục, hàng trăm, hàng ngàn người dân Công giáo và không Công giáo trong và ngoài nước nhận được nhiều ơn lành, do đó quanh năm họ đến cầu khấn với cố linh mục cũng như hành hương đến giáo xứ Tắc Sậy, nơi mọi người thường gọi là nơi "du lịch tâm linh". Linh mục Nguyễn Văn Thư, trong bài viết về linh mục Diệp nhận định số người dân ngoài Công giáo được ơn lành qua việc linh mục Diệp cầu cùng Chúa vượt số ơn lành người Công giáo nhận được.
Tiến trình tuyên Thánh
Từ năm 2012, cuộc điều tra phong thánh cấp giáo phận cho Linh mục Trương Bửu Diệp bắt đầu được tiến hành. Ngày 31 tháng 10 năm 2014, Bộ Giáo lý Đức tin ra tuyên bố nihil obstat (không có gì ngăn trở) chấp thuận việc tiến hành hồ sơ tuyên thánh cho ông. Chính trong năm này, Linh mục Trương Bửu Diệp được công nhận là Tôi tớ Chúa, theo linh mục Giuse Nguyễn Văn Thư,
Ngày 25 tháng 11 năm 2024, thông tin từ Văn phòng báo chí Tòa Thánh cho biết Giáo hoàng Phanxicô đã ban lệnh công nhận sự tử đạo của linh mục Phanxicô Xaviê Trương Bửu Diệp. Điều này tạo điều kiện cho linh mục Diệp được tiến thêm một bước đến bậc Chân phước và Hiển Thánh, trước khi cần thêm một "phép lạ" để được công nhận là Thánh tử đạo Việt Nam. Việc chứng nhận này dẫn đến việc tôn phong Chân phước cho cố linh mục, trong khi ngày chính xác của buổi lễ này chưa được ấn định.