Minh họa cấu trúc 3D của [[myoglobin, cấu trúc xoắn alpha được tô màu. Protein này lần đầu tiên được nhận dạng cấu trúc bằng phương pháp tinh thể học tia X bởi Max Perutz và Sir John Cowdery Kendrew năm 1958, nhờ đó họ được trao giải Nobel Hóa học.]]
Phân tử sinh học là bất kỳ phân tử hữu cơ được sản xuất bởi một sinh vật sống, hay từ các tế bào bao gồm các phân tử lớn như đại phân tử protein, polysaccharides, và axit nucleic, cũng như các phân tử nhỏ như metabolit, metabolit thứ cấp, và các sản phẩm tự nhiên. Tên gọi chung cho lớp của các phân tử là một chất hữu cơ.
Các phân tử hữu cơ, phân tử sinh học bao gồm chủ yếu là cacbon và hydro, nitơ và oxy, và với một mức độ nhỏ hơn, phosphor và lưu huỳnh. Các nguyên tố khác đôi khi được kết hợp với phân tử hữu cơ, nhưng ít phổ biến hơn.
Các loại phân tử sinh học
Có nhiều loại phân tử sinh học khác nhau, bao gồm:
- Phân tử nhỏ:
Lipid, phospholipid, glycolipid, sterol, glycerolipid
Vitamin
Hormone, neurotransmitter
Metabolit
- Monomer, oligomer và polymer:
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Minh họa cấu trúc 3D của [[myoglobin, cấu trúc xoắn alpha được tô màu. Protein này lần đầu tiên được nhận dạng cấu trúc bằng phương pháp tinh thể học tia X bởi Max Perutz
nhỏ|250x250px| Nấm mốc màu vàng phát triển trên một thùng giấy ướt **Phân hủy sinh học** là sự phân hủy chất hữu cơ của các vi sinh vật, chẳng hạn như vi khuẩn, nấm. ##
thumb|Các bậc phân chia **Phân loại sinh học** là một phương pháp theo đó các nhà sinh học gom nhóm và phân loại các loài sinh vật. Phân loại sinh học cũng có thể được
**Điện từ** **sinh học** là nghiên cứu về sự tương tác giữa các trường điện từ và các thực thể sinh học. Các lĩnh vực nghiên cứu bao gồm các trường điện hoặc điện từ
**Chất thải phân hủy sinh học** bao gồm bất kỳ chất hữu cơ nào trong chất thải có thể được phân hủy thành carbon dioxide, nước, metan hoặc các phân tử hữu cơ đơn giản
**Tin sinh học** (_bioinformatics_) là một lĩnh vực khoa học sử dụng các công nghệ của các ngành toán học ứng dụng, tin học, thống kê, khoa học máy tính, trí tuệ nhân tạo, hóa
nhỏ|400x400px| Một so sánh các khái niệm phát sinh gen và phenetic (dựa trên nhân vật) **Hệ thống hóa** sinh học (systematics) là việc nghiên cứu về sự đa dạng hóa các dạng sống, cả
Hệ thống cấp bậc trong phân loại khoa học Trong phân loại sinh học, một **giới** (_kingdom_ hay _regnum_) là một đơn vị phân loại ở cấp cao nhất (theo lịch sử), hoặc là cấp
nhỏ| [[Hemoglobin|Hêmôglôbin (Hb) ở hồng cầu là một prôtêin bậc IV có chức năng vận chuyển oxy. Mỗi Hb do 4 chuỗi pôlipeptit họp thành, gồm 2 chuỗi anpha và 2 chuỗi bêta với nhân
**Chất dẻo sinh học** là chất dẻo có nguồn gốc từ các nguồn sinh khối tái tạo, như Chất béo thực vật, tinh bột ngô, hoặc vi sinh. chất dẻo sinh học có thể được
thumb|Hình ảnh phân tử [[napthalenetetracarboxylic diimide qua kính hiển vi lực nguyên tử tương tác với bạc bằng liên kết hydro tại 77 K. ("liên kết hydro" ở hình phía trên được được phóng đại
nhỏ|Hình ảnh [[kính hiển vi lực nguyên tử (AFM) của một phân tử PTCDA, trong đó có thể nhìn thấy năm vòng sáu carbon.]] nhỏ|Một hình ảnh [[Kính hiển vi quét xuyên hầm|kính hiển vi
Hệ thống cấp bậc trong phân loại khoa học Trong phép phân loại sinh học, một **ngành** (tiếng Hy Lạp: Φῦλον, số nhiều: Φῦλα _phyla_) là một đơn vị phân loại ở cấp dưới giới
**Richard Henderson** (sinh ngày 19 tháng 7 năm 1945) là nhà sinh học phân tử và nhà sinh lý học người Scotland và là người tiên phong trong lĩnh vực hiển vi điện tử của
**Liên hiệp Hóa sinh và Sinh học phân tử Quốc tế** hay **Liên đoàn Quốc tế về Hóa sinh và Sinh học phân tử**, viết tắt tiếng Anh là **IUBMB** (International Union of Biochemistry and
thumb|Cấu trúc hóa học của một đại phân tử [[Peptide|polypeptide.]] **Đại phân tử** là loại phân tử rất lớn thường được tạo ra bởi phản ứng trùng hợp của các đơn vị nhỏ hơn (monomer).
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Protein_translation.gif|thế=|nhỏ|250x250px|[[Ribosome là một bộ máy sinh học]] **Công nghệ sinh học nano**, **nanobiotechnology**, **bionanotechnology**, hay **sinh học nano** đều là những thuật ngữ đề cập đến nơi giao nhau của công nghệ nano và sinh
Hệ thống cấp bậc trong phân loại khoa học Trong phân loại sinh học, một **bộ** (tiếng La tinh: _ordo_, số nhiều _ordines_) là một cấp nằm giữa lớp và họ. **Liên bộ** hay **tổng
Hệ thống cấp bậc trong phân loại khoa học Trong phân loại sinh học, **họ** hay **họ nhà** hay **gia đình nhà** (tiếng Latinh: _familia_, số nhiều _familiae_) là một cấp, hay một đơn vị
**Sinh học tổng hợp** (_SynBio: synthetic biology_) là một lĩnh vực nghiên cứu về công nghệ sinh học hướng đến việc xác định nguyên lý kỹ thuật để điều khiển DNA trong các sinh vật
**Đồng hồ phân tử** (tiếng Anh: molecular clock) là một kỹ thuật sinh học sử dụng nhịp độ đột biến (mutation rate) của các phân tử sinh học để suy ra thời gian (tuổi) trong
Tập tin:Biological classification L Pengo-vi.svg **Chi**, một số tài liệu về phân loại động vật trong tiếng Việt còn gọi là **giống** (tiếng Latinh số ít _genus_, số nhiều _genera_), là một đơn vị phân
thumb|right|348x348px|Bìa của bài thơ có chủ đề tiến hóa của [[Erasmus Darwin, _Temple of Nature_ cho thấy một nữ thần vén bức màn bí ẩn của thiên nhiên (bên trong là Artemis). Tượng trưng và
**Diesel sinh học** là một loại nhiên liệu có tính chất tương đương với nhiên liệu dầu diesel nhưng không phải được sản xuất từ dầu mỏ mà từ dầu thực vật hay mỡ động
phải|Cấu trúc của [[insulin.]] liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Insulincrystals.jpg|nhỏ|Tinh thể [[insulin]] **Công nghệ sinh học** là một lĩnh vực sinh học rộng lớn, liên quan đến việc sử dụng các hệ thống sống và sinh vật để phát
thumb|upright=1.20|[[Axit nucleic có thể không phải là dạng phân tử duy nhất trong vũ trụ có khả năng mã hóa các quá trình sống.]] **Sinh học vũ trụ** là lĩnh vực nghiên cứu về nguồn
**In 3D sinh học** là phương pháp sử dụng in 3D và kỹ thuật giống như in 3D kết hợp các tế bào, yếu tố sinh trưởng và vật liệu sinh học để chế tạo
[[Dạng sống được biết đến sớm nhất|Các dạng sống được biết đến sớm nhất là các vi sinh vật giả định hóa thạch, tìm thấy trong các kết tủa thủy nhiệt, có thể đã tồn
thumb|upright=1.3|Một [[ribosome là một máy sinh học sử dụng động lực protein]] thumb|upright=1.2|Một vài [[máy sinh học]] **Kỹ thuật sinh học** là một lĩnh vực ứng dụng các nguyên lý của sinh học và các
nhỏ|phải|Một trạm xăng sinh học ở Brazil **Nhiên liệu sinh học** (Tiếng Anh: _Biofuels_, tiếng Pháp: _biocarburant_) là loại nhiên liệu được hình thành từ các hợp chất có nguồn gốc động thực vật (sinh
**Sinh học tính toán** (_computational biology_) là một lĩnh vực đa ngành nhằm ứng dụng các kĩ thuật của khoa học máy tính, toán ứng dụng, và thống kê để giải quyết các bài toán
Trong lĩnh vực dược lý học và hóa sinh, một **tiểu phân tử** là một hợp chất hữu cơ có khối lượng phân tử nhỏ, do đó theo định nghĩa nó không phải là một
right|thumb|Đồ dùng làm bằng chất dẻo sinh học phân hủy được **Chất dẻo sinh học có thể phân hủy ** là loại chất dẻo hủy bởi hoạt động của các sinh vật sống, thường là
**Nhân học sinh học**, còn được gọi là **nhân học thể chất**, là một môn khoa học liên quan đến các khía cạnh sinh học và hành vi của con người, tổ tiên hominin đã
phải|nhỏ|Phân mảnh và phá hủy sinh cảnh của [[Họ Người|Vượn Lớn ở Trung Phi, từ các dự án GLOBIO và GRASP (2002). Các khu vực được hiển thị bằng màu đen và đỏ lần lượt
BỘ TĂNG SINH - TĂNG SẮC TỐ CHAMOMILESKILL GỒM 2 LỌ:1. Depigmented Skin: Kem giảm tăng sắc tố, dưỡng trắng daa. Thành phần:Aqua, Capric Triglyceride, Squalane, Oxygenated Glycerol, Glycolic Acid, Lactic Acid, Kojic Acid, Salicylic
BỘ TĂNG SINH - TĂNG SẮC TỐ CHAMOMILESKILL GỒM 2 LỌ:1. Depigmented Skin: Kem giảm tăng sắc tố, dưỡng trắng daa. Thành phần:Aqua, Capric Triglyceride, Squalane, Oxygenated Glycerol, Glycolic Acid, Lactic Acid, Kojic Acid, Salicylic
Bông tẩy trang Ecobuff được làm từ nguyên liệu thân thiện với môi trường, tái sử dụng và 100% phân hủy sinh học. Sản phẩm dành cho mọi làn da (thích hợp với cả da
BIOGENIC RETINOL by Polymeric Micelle™ – Retinol tinh khiết với Công nghệ bọc phân tử sinh học đầu tiên tại Việt Nam giúp hạn chế tối đa khả năng gây kích ứng và có tính
Nguyên liệu cao cấp, an toàn với sức khỏe Găng tay thưc phâm phân huy sinh hoc Sunhouse KS-PG290M được làm bằng nhựa trong cao cấp, thâm thiện với môi trường. Đặc biệt, chất liệu
Trong phân loại sinh học, **Phân loại giới Động vật** cũng như phân loại sinh học là khoa học nghiên cứu cách sắp xếp các động vật sống thành các nhóm khác nhau dựa vào:
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vesalius-copy.jpg|thế=|nhỏ|357x357px|Một bức vẽ giải phẫu chi tiết trong cuốn _[[De humani corporis fabrica_ của Andreas Vesalius, vào thế kỷ XVI. Cuốn sách đã đánh dấu sự ra đời của bộ môn giải phẫu học.]] **Giải
thumb|upright=1.5|Bức tranh sơn dầu miêu tả [[Claude Bernard, vị cha đẻ của sinh lý học hiện đại, bên cạnh các học trò của mình.]] **Sinh lý học** (, ; ) là một bộ môn khoa
**Hóa sinh** ( hay ) là phân ngành nghiên cứu các quá trình hóa học bên trong và liên quan tới sinh vật sống. Là một phân ngành của cả hóa học và sinh học,
thumb|right|Một mẫu [[nấm thu thập được vào mùa hè năm 2008 tại các khu rừng hỗn hợp nằm ở miền Bắc Saskatchewan, gần thị trấn LaRonge, Canada. Đây là ví dụ chứng minh tính đa
Mối quan hệ giữa **sinh học và xu hướng tính dục** là một đối tượng trong công tác nghiên cứu. Mặc dù các nhà khoa học không biết được nguyên nhân cụ thể hình thành
nhỏ|upright=1.35|Con người giẫm [[nho để ép nước rồi đem ủ men thành rượu cất trong lọ bảo quản. Hình lấy tại lăng mộ Nakht, Vương triều thứ 18, Thebes, Ai Cập cổ đại]] **Tương tác
thumb|Một số đặc điểm của đồng hồ sinh học con người (24 giờ) **Nhịp điệu sinh học hằng ngày** () là bất kỳ quy trình sinh học nào hiển thị một dao động nội sinh,
**Lý sinh học** (hay _vật lý sinh học_) là môn khoa học liên ngành, ứng dụng lý thuyết và phương pháp của khoa học vật lý vào các vấn đề sinh học. Lý sinh học
Các hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới trên toàn Trái Đất họp thành "_khu sinh học rừng mưa nhiệt đới_". **Biôm** hay **khu sinh học** là thuật ngữ dịch từ tiếng Anh **"biome"** (phiên