✨Người Anglo-Saxon

Người Anglo-Saxon

thumb|phải|Trang có chứa mẫu tự hợp nhất [[Chi Rho từ cuốn Phúc âm Lindisfarne kh. 700, có thể do Eadfrith đảo Lindisfarne viết để tưởng nhớ Cuthbert.]] nhỏ|Phục chế hoàn chỉnh một chiếc mũ giáp [[Sutton Hoo, thể hiện nhiều điểm tương đồng với mũ giáp Vendel]] Anglo-Saxon (phiên âm tiếng Việt là Ăng-lô Xắc-xông) hay Anh-Sắc là một dân tộc sống tại Đảo Anh từ thế kỷ 5 CN. Họ bao gồm những người có gốc từ các bộ lạc German tới từ lục địa châu Âu, và những cư dân bản địa tiếp nhận một số khía cạnh của văn hóa và ngôn ngữ Anglo-Saxon. Về mặt lịch sử, giai đoạn Anglo-Saxon ở Đảo Anh trải dài từ năm 450 tới năm 1066, khi mà người Norman xâm chiếm Anh.

Thuật ngữ từ Anglo-Saxon cũng được dùng để đề cập tới tiếng Anh cổ và một ngôn ngữ được sử dụng bởi người Anglo-Saxon và con cháu của họ ở những vùng đất mà ngày nay là Anh Cát Lan và một vài phần đông nam Scotland từ giữa thế kỷ thứ 5 cho tới giữa thế kỷ thứ 12.

Tu sĩ Bede vào đầu thế kỷ 8 đã nhận định người Anh là hậu duệ của ba bộ tộc German:

  • Người Angles, một bộ tộc bắt nguồn từ Angeln (ở miền bắc Đức ngày nay); Bebe viết rằng cả dân tộc Angles đến đảo Anh, bỏ hoang vùng đất cũ của họ. Cái tên England (tiếng Anh cổ: Engla land và Ængla land) bắt nguồn từ bộ tộc này.
  • Người Sachsen, có nguồn gốc từ vùng Hạ Sachsen (thuộc Đức ngày nay; tiếng Đức: Niedersachsen) và các quốc gia thuộc vùng đất thấp.
  • Người Jute, có từ bán đảo Jutland (thuộc Đan Mạch ngày nay, tiếng Đan Mạch: Jylland)

Ngôn ngữ của những bộ tộc này là tiếng Anh cổ, bắt nguồn từ nhóm ngôn ngữ Tây German. hay nói cách khác, tiếng Anh cổ chính là tiếng Đức cổ trong tiếng Đức gọi là Niederdeutsch hay Plattdeutsch.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|phải|Trang có chứa mẫu tự hợp nhất [[Chi Rho từ cuốn Phúc âm Lindisfarne kh. 700, có thể do Eadfrith đảo Lindisfarne viết để tưởng nhớ Cuthbert.]] nhỏ|Phục chế hoàn chỉnh một chiếc mũ giáp
Bán đồ thể hiện bán đảo Angeln (phía đông Flensburg và Schleswig) và bán đảo Schwansen (phía nam Schlei). Người **_Angle_** (tiếng Anh cổ: Ængle, Engle; tiếng Latinh: Angli; , đọc là** Ăng-li** hay **Anh-li**)
thumb|[[Đảo Anh vào khoảng đầu giữa thiên niên kỷ 1, trước khi thành lập các vương quốc Anglo-Saxon. ]] **Briton** là một nhóm người Celt cổ đã từng sống tại Đảo Anh từ thời đại
**Saewulf** là một tu sĩ người anglo-saxon, đã hành hương tới Đất Thánh từ tháng 7 năm 1102 tới tháng 9 năm 1103, và đã để lại một truyện tường thuật về chuyến đi này
**Người Scythia** hay **người Scyth** là một dân tộc Iran bao gồm những người chăn thả gia súc, sống du mục, cưỡi ngựa đã thống trị vùng thảo nguyên Hắc Hải trong suốt thời kỳ
**Người Anh** (, tiếng Anh cổ: _Ænglisc_) là một dân tộc và là nhóm dân tộc bản địa Anh (England), có nguồn gốc từ bán đảo Jutland (Đan Mạch) cùng khu vực miền Bắc nước
**Vương quốc Anh** () là quốc gia có chủ quyền đã từng tồn tại từ năm 927 đến năm 1707 ở phía tây bắc lục địa châu Âu. Ở thời đỉnh cao, Vương quốc Anh
Châu Âu thế kỷ thứ 5, tên các tộc người phần lớn bằng tiếng La Tinh. **Saxon** (; ; tiếng Anh cổ: _Seaxan_, đọc là _Sắc-sơn_ hay _Xắc-xông_) là một liên minh các bộ tộc
**Thành kiến về người Mỹ trắng** (_Stereotypes of white Americans_) là những hình mẫu rập khuôn trong cách nhìn nhận về người Mỹ gốc Âu ở Hoa Kỳ (hay còn gọi là Người Mỹ da
**Người Scotland** (tiếng Gael Scotland: _Albannaich_) là dân tộc có nguồn gốc từ Scotland. Về mặt lịch sử dân tộc này xuất phát từ một sự pha trộn của hai sắc dân Celt: người Pict
Thuật ngữ **người La Mã cuối cùng** (_Ultimus Romanorum_) về mặt lịch sử dùng để mô tả một người là hiện thân cho những giá trị của nền văn minh La Mã cổ đại với
thumb|alt=Refer to caption|Tên của Ubba xuất hiện trong khổ 48v của mẫu vật 2278 thuộc Thư viện Harley Bảo tàng Anh Quốc (_Lives of Saints Edmund and Fremund_): "__" **Ubba** (Tiếng Bắc Âu cổ: _Ubbi_)
**Alfred the Great** (tiếng Anh cổ: , ,, nghĩa là "elf chỉ bảo"; 849 – 26 tháng 10 năm 899) là Quốc vương của Vương quốc Wessex (phía nam nước Anh Anglo-Saxon) từ năm 871
**Æthelwulf** ( ; Tiếng Anh cổ là "Noble Wolf" ) là vua của Wessex từ năm 839 đến năm 858. ## Trị vì Năm 825, cha ông, Vua Egbert , đánh bại Vua Beornwulf của
**Eadbald** là Vua của Kent từ năm 616 cho đến khi qua đời năm 640. Ông là con trai của Vua Æthelberht và Bertha, con gái của vua Mérovingiens Charibert. Æthelberht đã biến Kent thành
Bức tranh này (khoảng năm 1872) do [[John Gast vẽ có tên _American Progress_ là một sự miêu tả mang tính biểu tượng về khái niệm **Vận mệnh hiển nhiên**. Trong hình là nàng Columbia,
**Hans Frede Nielsen** (20 tháng 5 năm 1943 - 9 tháng 1 năm 2021) là một nhà triết học người Đan Mạch, là Giáo sư danh dự về Ngôn ngữ học Lịch sử tại Đại
**Edgar Ætheling** (còn được đánh vần là **Æþeling**, **Aetheling**, **Atheling** hay **Etheling**) hoặc **Edgar II** (k.1051 – k.1125) là thành viên nam cuối cùng của nhà Wessex, nước Anh. Ông được bầu là Vua của
**Edward II của Anh** (25 tháng 4, 1284 – 21 tháng 9, 1327), còn gọi là **Edward xứ Caernarfon**, là Vua của Anh từ 1307 cho đến khi bị lật đổ vào tháng 1 năm
**Thuyết ưu sinh** là "khoa học ứng dụng hoặc là phong trào sinh học-xã hội ủng hộ việc sử dụng các phương thức nhằm cải thiện cấu tạo gen của dân số", thường là dân
**Flavius Valerius Aurelius Constantinus** (sinh vào ngày 27 tháng 2 khoảng năm 280 – mất ngày 22 tháng 5 năm 337), thường được biết đến là **Constantinus I**, **Constantinus Đại Đế** hay **Thánh Constantinus** (đối
**Trận Mons Badonicus** (tiếng Anh: **_Mount Badon_**, Tiếng Wales: **_Mynydd Baddon_**) là một trận đánh giữa đội quân của người Briton và quân xâm lược Angles và Sachsen, không thể là diễn ra giữa các
**Trận Watling Street** là tên thường gọi của trận đánh quyết định chấm dứt cuộc khởi nghĩa Boudica của người bản địa Anh chống nền đô hộ La Mã, xảy ra khoảng năm 60 hoặc
**Edward the Confessor** ( ; , ;( 1003 – 5 tháng 1 năm 1066) là một trong những vị vua cuối cùng của người Anglo-Saxon. Thường được coi là vị vua cuối cùng của nhà
thumb|upright=1.5|_Thánh Giá Mathilde_, cây thánh giá nạm ngọc của Mathilde, Tu viện trưởng Essen (973-1011), bộc lộ nhiều đặc trưng trong nghệ thuật tạo hình Trung Cổ. **Thời kỳ Trung Cổ** (; hay còn gọi
**Vương quốc Wessex** (Westseaxna rīce) là vương quốc của người Anglo-Saxon nằm ở phía Nam của Đảo quốc Anh. Thành lập từ năm 519 đến khi thành lập Vương quốc Anh vào năm 927. ##
**Tiếng Anh cổ** () hay **tiếng Anglo-Saxon** là dạng cổ nhất của tiếng Anh, từng được nói tại Anh, nam và đông Scotland vào thời sơ kỳ Trung Cổ. Nó được mang đến đảo Anh
nhỏ|Trận Poitiers qua bức họa "Bataille de Poitiers en Octobre 732" của [[Charles de Steuben]] **Sơ kỳ Trung cổ** là một thời kỳ lịch sử của châu Âu kéo dài từ năm 600 tới khoảng
**Offa**, vua của Mercia, 1 vương quốc của người Anglo-Saxon nước Anh, giữ ngôi từ năm 757 cho đến khi ông qua đời vào ngày 29 tháng 7 năm 796. Là con trai của Thingfrith
**Caroline Agnes Brady** (hay **Caroline Agnes Von Egmont Brady**, 3 tháng 10 năm 19055 tháng 11 năm 1980) là một nhà bác ngữ học người Mỹ. Trọng tâm nghiên cứu của bà là những tác
**Buckinghamshire** (phát âm / bʌkɪŋəmʃə / hoặc / bʌkɪŋəmʃɪə /; Bucks viết tắt) là một hạt đô thị theo nghi lễ quận đô thị ở Đông Nam nước Anh. Thị trấn quận là Aylesbury và
**Vua Arthur** (tiếng Anh: _King Arthur_, tiếng Cymru: _Brenin Arthur_, Latin: _Rex Arturus_) là một nhân vật huyền thoại tại Âu châu trung đại, được cho là người bảo hộ Anh Quốc chống lại sự
**Trận Stamford Bridge** diễn ra tại một ngôi làng ở Stamford Bridge, East Riding of Yorkshire, Anh vào ngày 25 tháng 9 năm 1066, giữa một đội quân Anglo-Saxon dưới thời vua Harold Godwinson và
**Miền Bắc nước Anh** hay **Bắc Anh** () được xem là một khu vực văn hoá riêng. Khu vực trải dài từ biên giới với Scotland tại phía bắc đến gần sông Trent tại phía
**Edward the Elder** (874– 17 tháng 7 năm 924) là vua người Anglo-Saxons từ năm 899 cho đến khi ông qua đời vào năm 924. ## Thông tin chung Alfred đã kế vị ngôi vương
Quần đảo Anh trở thành nơi sinh sống vào hơn 800.000 năm trước, khi việc phát hiện ra các công cụ bằng đá và dấu chân tại Happisburgh ở Norfolk đã cho thấy. Bằng chứng
Chế độ quân chủ tại Vương quốc Anh bắt đầu từ Alfred Vĩ đại với danh hiệu _Vua của Anglo-Saxons_ và kết thúc bởi Nữ vương Anne, người đã trở thành Nữ vương Vương quốc
**Lâu đài Bamburgh** là một tòa lâu đài nằm trên bờ biển phía đông bắc nước Anh, tại làng Bamburgh, Northumberland. Nó là một tòa lâu đài được xếp hạng cấp I. Ban đầu,
**Luân Đôn** (; ) là thủ đô kiêm thành phố lớn nhất của Anh (England) và của cả Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (UK). Luân Đôn được người La Mã lập ra
**Wales** hay **Xứ Wales** (phát âm tiếng Anh: ; hay ) là một quốc gia thuộc Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và nằm trên đảo Anh. Wales có biên giới với Anh
**Vương quốc Lindesege** (, ) là một tiểu quốc tồn tại khoảng mấy chục năm thế kỷ VII. ## Từ nguyên _Lindesege_ phát xuất từ tên gọi Latin _Lindum Colonia_ để chỉ dải sình lầy
**Beorhtric** (mất năm 802), cũng viết là **Brihtric**; có nghĩa là "Người cai trị vĩ đại" là vua của Wessex từ năm 786 đến năm 802, kế vị Cynewulf, nhưng vợ và cha vợ của
**Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland**, còn được biết đến với tên gọi **Vương quốc Liên hiệp Đại Anh và Bắc Ireland** hoặc **Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland** (), hay
**Harold I** (k.1016 - 17 tháng 3 năm 1040), còn được gọi là **Harold Harefoot**, là Vua của Anh từ năm 1035 đến năm 1040. Biệt danh "Harefoot" của Harold lần đầu tiên được ghi
**Giáo hội Anh** là giáo hội Kitô giáo được thiết lập chính thức ở Anh, đóng vai trò là giáo hội mẹ của Khối Hiệp thông Anh giáo trên toàn cầu. Giáo hội được chia
**Knowsley** là một ngôi làng và xã lớn ở Khu tự quản vùng đô thị của Knowsley, Merseyside, Anh, thường được gọi là **làng** **Knowsley**. Ngày xưa, Knowsley là một phần của Lancashire, tại cuộc
**Hà Lan** ( ) là một quốc gia tại Tây Âu. Đây là quốc gia cấu thành chủ yếu của Vương quốc Hà Lan, và còn bao gồm ba lãnh thổ đảo tại Caribe (Bonaire,
**Giáo hoàng Grêgôriô I** (Latinh: _Gregorius I_), thường được biết đến là **Thánh Grêgôriô Cả**, là vị giáo hoàng thứ 64 của Giáo hội Công giáo. Cùng với Giáo hoàng Lêôn I, ông được suy
**Carolus Martellus**(, ; 688 – 741) là một nhà lãnh đạo quân sự và chính trị người Frank, với tước hiệu _dux et princeps Francorum_ (công tước và hoàng thân Frank) và Quản thừa ông
thumb|"_Hyngwar_", tên của Ivar khi xuất hiện trong _Harley MS 2278_, một văn bản [[tiếng Anh trung đại thế kỷ thứ 15.]] **Ivar the Boneless** (; ra đời vào những năm 800–k. 873), còn được