✨Lập trình khai báo
Trong khoa học máy tính, lập trình khai báo (tiếng Anh: declarative programming) là một mẫu hình lập trình theo phong cách xây dựng cấu trúc và các yếu tố của chương trình máy tính để thể hiện tính logic của sự tính toán mà không mô tả luồng điều khiển của nó.
Hầu hết các ngôn ngữ áp dụng kiểu này cố gắng giảm thiểu hoặc loại bỏ hiệu ứng lề bằng cách mô tả những gì chương trình phải hoàn thành về mặt miền vấn đề (problem domain), thay vì mô tả cách hoàn thành nó như thế nào như một chuỗi các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình (còn như thế nào thì tùy thuộc vào hiện thực của ngôn ngữ). Điều này ngược với lập trình mệnh lệnh vốn hiện thực các giải thuật theo từng bước rõ ràng.
Lập trình khai báo thường xem chương trình như là lý thuyết của một logic hình thức, và tính toán như là suy luận trong không gian logic đó. Lập trình khai báo có thể giúp đơn giản hóa rất nhiều cho việc viết chương trình song song.
Ngôn ngữ khai báo phổ biến bao gồm các ngôn ngữ truy vấn cơ sở dữ liệu (như SQL, XQuery), biểu thức chính quy, lập trình logic, lập trình hàm, và hệ thống quản lý cấu hình.
Định nghĩa
Lập trình khai báo thường được định nghĩa như kiểu lập trình không phải mệnh lệnh.
Mẫu hình con
Lập trình khai báo là một thuật ngữ chung (umbrella term) bao gồm một số mẫu hình lập trình nổi tiếng hơn.
Lập trình ràng buộc
Lập trình ràng buộc mô tả mối quan hệ giữa các biến dưới dạng các ràng buộc để chỉ ra thuộc tính của giải pháp đích. The set of constraints is solved by giving a value to each variable so that the solution is consistent with the maximum number of constraints. Constraint programming often complements other paradigms: functional, logical, or even imperative programming.
Ngôn ngữ miền chuyên biệt
Các ví dụ nổi tiếng về Ngôn ngữ miền chuyên biệt (domain-specific language, hay DSL) bao gồm yacc, QML, Make, Puppet, biểu thức chính quy, và một tập con của SQL (như câu lệnh truy vấn SELECT).
Ngôn ngữ lai
Lập trình logic
Ngôn ngữ lập trình logic như Prolog mô tả và truy vấn các quan hệ.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Trong khoa học máy tính, **lập trình khai báo** (tiếng Anh: _declarative programming_) là một mẫu hình lập trình theo phong cách xây dựng cấu trúc và các yếu tố của chương trình máy tính
Trong khoa học máy tính, **lập trình ràng buộc** (tiếng Anh: _constraint programming_) là một mẫu hình lập trình trong đó mối quan hệ giữa các biến được mô tả ở dạng các ràng buộc.
**Swift** là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng dành cho việc phát triển iOS và macOS, watchOS, tvOS và z/OS. được giới thiệu bởi Apple tại hội nghị WWDC 2014. Swift được mong
Đây là danh sách các ngôn ngữ lập trình đáng chú ý, được nhóm theo loại. Vì không có sơ đồ phân loại bao quát cho các ngôn ngữ lập trình, nên trong nhiều trường
Trong tin học, **mẫu hình lập trình** là một kiểu lập trình _kiểu có tính mẫu hình_ trong tiến hành về công nghệ phần mềm. Một mẫu hình lập trình cung cấp (xác định) quan
Trong điện toán, **lập trình phản ứng** (tiếng Anh: **reactive programming**) là một mẫu hình lập trình khai báo liên quan đến các luồng dữ liệu và lan truyền của sự thay đổi. Với mẫu
Trong khoa học máy tính, **lập trình mệnh lệnh **(_imperative programming_) là một mẫu hình lập trình sử dụng câu lệnh để thay đổi trạng thái của chương trình. Nó rất giống với cách mà
phải|nhỏ|402x402px|[[Mã nguồn của một chương trình máy tính đơn giản được viết bằng ngôn ngữ lập trình C. Khi được biên dịch và chạy, nó sẽ cho kết quả "Hello, world!".]] **Ngôn ngữ lập trình**
**Pascal** là một ngôn ngữ lập trình cho máy tính thuộc dạng mệnh lệnh và thủ tục, được Niklaus Wirth phát triển vào năm 1970. Pascal là ngôn ngữ lập trình đặc biệt thích hợp
**Lập trình hướng đối tượng** () là một mẫu hình lập trình dựa trên khái niệm "đối tượng", mà trong đó, đối tượng chứa đựng các dữ liệu trong các trường, thường được gọi là
Trong lập trình hướng đối tượng, **lớp** (**class**) là một chương trình-mã-khuôn mẫu có thể mở rộng được để tạo các đối tượng, cung cấp giá trị khởi tạo cho trạng thái (biến thành viên)
**C** là một ngôn ngữ mệnh lệnh được phát triển từ đầu thập niên 1970 bởi Dennis Ritchie để dùng trong hệ điều hành UNIX. Từ đó, ngôn ngữ này đã lan rộng ra nhiều
Ngôn ngữ lập trình C có một hệ thống mở rộng cho việc **khai báo các biến của các kiểu khác nhau**. Những quy tắc dành cho các kiểu phức tạp có thể gây nhầm
**C#** (**C Sharp**, đọc là _"xi-sáp"_) là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng đa năng, mạnh mẽ được phát triển bởi Microsoft, C# là phần khởi đầu cho kế hoạch .NET của họ.
**Java** (phiên âm Tiếng Việt: "_Gia-va_") là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, dựa trên lớp được thiết kế để có càng ít phụ thuộc thực thi càng tốt. Nó là ngôn ngữ
nhỏ| Chương trình máy tính "Xin chào, thế giới" của [[Brian Kernighan (1978) ]] **Chương trình máy tính** là tập hợp các câu lệnh thực hiện một tác vụ cụ thể khi được máy tính
**Python** () là ngôn ngữ lập trình bậc cao đa năng. Triết lý thiết kế của nó nhấn mạnh khả năng đọc mã bằng cách sử dụng thụt lề đáng kể. Python có kiểu động
**Kotlin** là một ngôn ngữ lập trình kiểu tĩnh chạy trên máy ảo Java (JVM) và có thể được biên dịch sang mã nguồn Java hay sử dụng cơ sở hạ tầng trình biên dịch
**D** là một ngôn ngữ lập trình hệ thống hướng đối tượng, dùng câu lệnh, đa mẫu hình do Walter Bright của Digital Mars tạo ra và phát hành năm 2001. Quá trình thiết kế
Trong lập trình máy tính, một **triển khai của ngôn ngữ lập trình** là một hệ thống để thực thi chương trình máy tính. Có hai cách tiếp cận chung để triển khai một ngôn
Trong ngành khoa học máy tính, **lập trình hàm** (**lập trình chức năng**) là một mô hình lập trình xem việc tính toán là sự đánh giá các hàm toán học và tránh sử dụng
nhỏ|Cbmain Trong khoa học máy tính, một **ngôn ngữ lập trình bậc cao** (tiếng Anh: _high-level programming language_) là một ngôn ngữ lập trình có sự trừu tượng hóa mạnh mẽ khỏi các chi tiết
Trong lập trình, **tham số** là biến được thu nhận bởi một chương trình con. Tại thời gian chạy, chương trình con sử dụng các giá trị được gán cho các tham số để thay
Trong lập trình hướng đối tượng dựa trên lớp, **hàm tạo** (tiếng Anh: _constructor_, viết tắt: _ctor_) trong một lớp là một kiểu chương trình con đặc biệt được dùng để tạo ra đối tượng.
**Go** là một ngôn ngữ lập trình mới do Google thiết kế và phát triển. Nó được kỳ vọng sẽ giúp ngành công nghiệp phần mềm khai thác tối đa nền tảng đa lõi của
**R** là một ngôn ngữ lập trình và môi trường phần mềm dành cho tính toán và đồ họa thống kê. Đây là một bản hiện thực ngôn ngữ lập trình S với ngữ nghĩa
**Giao tiếp lập trình ứng dụng mở** (Open API) (thường được gọi là một giao tiếp lập trình ứng dụng công cộng.) là một giao tiếp lập trình ứng dụng công khai cung cấp cho
Trong lập trình máy tính, một **khối** (tiếng Anh: _block_) hay **khối mã** (_code block_) là một cấu trúc từ vựng của mã nguồn được nhóm lại với nhau. Các khối bao gồm một hay
thumb|**[[Phép tính lambda** là một hệ thống hình thức để định nghĩa hàm, ứng dụng hàm và đệ quy được Alonzo Church đề xuất vào những năm 193x.]] **Lý thuyết ngôn ngữ lập trình** (thường
**Ruby** là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, có khả năng phản ứng. Theo tác giả, Ruby chịu ảnh hưởng bởi Perl, Smalltalk, Eiffel, Ada và Lisp. Ruby cung cấp nhiều mẫu hình
**Lập trình máy tính** hay **lập chương trình máy tính,** thường gọi tắt là **lập trình** (, hay _programming_), là việc lập ra chương trình làm việc cho máy có bộ xử lý, nói riêng
thumb|Các vòng lặp lên kế hoạch và phản hồi trong lập trình cực hạn **Lập trình cực hạn** (tiếng Anh: **Extreme programming**, viết tắt là **XP**) là một quy trình phát triển phần mềm nhằm
Trong khoa học máy tính, **lập trình mảng** (tiếng Anh: _array programming_) là giải pháp cho phép áp dụng chương trình hoạt động lên toàn bộ tập các giá trị cùng một lúc. Các giải
Trong lập trình hướng đối tượng, **hàm hủy** (tiếng Anh: _destructor_, viết tắt: _dtor_) là một phương thức được gọi tự động để hủy bỏ một đối tượng. Điều này xảy ra khi thời gian
**Ada** là ngôn ngữ lập trình xuất xứ từ Bộ quốc phòng Mỹ vào khoảng nửa đầu thập niên 80 của thế kỷ 20. Ngôn ngữ này được đặt tên theo Ada Augusta nữ bá
nhỏ|300x300px| [[Petr Mitrichev (trái) và Gennady Korotkevich (phải), hai lập trình viên thi đấu nổi tiếng trong một cuộc thi.]] **Lập trình thi đấu** () là một môn thể thao trí tuệ trong đó những
Trong lập trình máy tính, **khai báo** (tiếng Anh: _declaration_) là một cấu trúc ngôn ngữ đặc tả các đặc tính của một định danh: nó công bố một từ (định danh) "có nghĩa là
Programming Paradigm hay **Phương thức lập trình** là một kiểu cơ bản của lập trình vi tính (Computer Programming). Paragigm với các khái niệm và sự trừu tượng dùng trong mô tả các thành phần
Trong khoa học máy tính, **bao đóng** (closure) là một hàm hay một tham chiếu tới một hàm cùng với môi trường tham chiếu - một bảng chứa tham chiếu đến mỗi biến không phải
**Batch** là một ngôn ngữ lập trình được dựa trên các tập tin thực thi batch (*.bat, *.cmd,...) để chạy. Chúng sẽ được thực thi dưới dạng một cửa sổ **Command Prompt** để chạy những
Một **biến chưa khai báo** (tiếng Anh: **undefined variable**) trong mã nguồn của một chương trình máy tính là một biến được sử dụng trong mã nguồn nhưng chưa được chương trình khai báo trước
**Bảo Đại** (chữ Hán: , 22 tháng 10 năm 1913 – 31 tháng 7 năm 1997), tên khai sinh là **Nguyễn Phúc (Phước) Vĩnh Thụy** (), là vị hoàng đế thứ 13 và là vị
Trong khoa học máy tính, **đèn báo** là một biến được bảo vệ hoặc một kiểu dữ liệu trừu tượng tạo ra sự trừu tượng hoá đơn giản nhưng hữu dụng để kiểm soát truy
Báo giấy được bày bán **Báo viết** hay **báo in**, **báo giấy**, hoặc theo tên cũ là **tân văn** (新聞) là các ấn phẩm xuất bản định kỳ chứa thông tin bằng văn bản về
phải|Biểu đồ hoạt động của một trình biên dịch lý tưởng. **Trình biên dịch** () hay **phần mềm biên dịch** là một chương trình máy tính làm công việc dịch một chuỗi các câu lệnh
[https://aimms.com/ **AIMMS**] [https://aimms.com/] là một công ty phần mềm phân tích theo quy định có văn phòng tại Hà Lan, Hoa Kỳ, Trung Quốc và Singapore. AIMMS có hai dịch vụ sản phẩm chính cung
**Gecko** là một bộ máy trình bày được phát triển bởi Mozilla. Nó được sử dụng trong trình duyệt Firefox, email client Thunderbird và nhiều dự án khác Gecko được thiết kế để hỗ trợ
Trong trí tuệ nhân tạo, **lập trình di truyền** (_genetic programming, GP_) là một kỹ thuật tiến hóa các chương trình mà ban đầu chưa thích nghi (thường là chương trình ngẫu nhiên) cho đến
thumb|Minh họa mã nguồn [[Java (programming language)|Java với comment **mở đầu** được biểu thị bằng màu **đỏ** và comment **nội dòng** bằng màu **lục**. **Mã chương trình** là bằng màu **lam**.]]Trong lập
**Án Đô vương Trịnh Bồng** (chữ Hán: 鄭槰; 25 tháng 8 năm 1749 - 13 tháng 2 năm 1791), là vị chúa Trịnh thứ 11 thời Lê Trung hưng và cũng là vị chúa Trịnh