nhỏ|phải| Phủ Lâm An (臨安府) là một phủ cũ của tỉnh Vân Nam Trung Quốc nằm bên cạnh các địa danh An Nam (Cửu Chân, Giao chỉ), Cảnh Hồng,...
Lâm An (臨安) là một phủ cũ của tỉnh Vân Nam Trung Quốc thời Nhà Minh và Nhà Thanh. Phủ Lâm An được thiết lập thời Nhà Minh gồm 5 châu và 5 huyện, là:
Các châu: Kiến Thủy (建水), Ninh Châu (寧州), Á Mê (阿迷), Thạch Bình (石屏). Theo sách Hưng Hóa kỷ lược của Phạm Thận Duật thì tiếp giáp với tỉnh Hưng Hóa của Việt Nam còn có châu Quảng Lăng (廣陵) (giáp châu Chiêu Tấn của Hưng Hóa Việt Nam).
Các huyện: Mông Tự (蒙自), Tập Nga (嶍峨), Hà Tây (河西), Thông Hải (通海), Tân Bình (平新), Tân Hóa (新化).
Sang Nhà Thanh, vào năm Khang Hy thứ 5 (1666), tỉnh Vân Nam cho nhập huyện Tân Bình với huyện Tân Hóa lại thành một huyện mang tên Tân Bình. Năm Ung Chính thứ 10 (1732), chuyển huyện Tân Bình sang thuộc phủ Nguyên Giang (元江). Năm Càn Long thứ 36 (1770), giáng châu Kiến Thủy xuống cấp huyện, từ đó phủ Lâm An còn 3 châu 5 huyện theo Thanh sử cảo. Châu (huyện) Kiến Thủy cũng tiếp giáp Việt Nam đầu thời Nhà Nguyễn tương với thời Nhà Thanh.
Phủ Lâm An nằm ở phía nam tỉnh Vân Nam, phía tây là phủ Tư Mao, phía tây bắc là phủ Nguyên Giang, phía đông tiếp giáp với phủ Khai Hóa (開化) đều thuộc tỉnh, phía nam tiếp giáp với trấn (tỉnh) Hưng Hóa của Đại Việt, sau là Đại Nam (Việt Nam). Địa bàn phủ Lâm An ngày nay là khoảng khu vực châu tự trị Hồng Hà, tỉnh Vân Nam.
Lịch sử
Vùng biên giới Đại Minh - Đại Việt trong các bản đồ các tỉnh Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông của nhà Minh vào khoảng những năm 1540.
Năm 1253, sau khi quân Mông Cổ chinh phục 37 bộ lạc Điền Đông, trên vùng đất Thông Hải tiết độ sứ của vương quốc Đại Lý (hậu thân của Nam Chiếu), người Mông Cổ thiết lập ra lộ Lâm An. Lị sở của lộ Lâm An nằm tại thành cổ là huyện lị huyện Thông Hải ngày nay. Lộ Lâm An quản lý 4 huyện là Thông Hải, Hà Tây, Tập Nga, Mông Tự và 4 châu là Ninh, Á Mễ, Kiến Thủy, Thạch Bình mà sau này tạo thành danh xưng “Lâm An bát thuộc”. Ngoài ra, ở phía chính nam và đông nam của Lâm An còn có các bộ lạc Xá Tư (舍資), Vương Lộng sơn (王弄山), Giáo Hóa tam bộ (教化三部) (các bộ lạc này về sau nhà Nguyên gọi là các "thiên hộ" sở, tức ngàn hộ gia đình). Lị sở của Xá Tư thiên hộ thuộc lộ Lâm An đặt tại Lão Trại cách phía đông huyện Mông Tự tỉnh Vân Nam ngày nay 80 dặm Trung Quốc (khoảng 30 - 40 km). Năm Chí Nguyên thứ 13 (1276), nhà Nguyên cho đổi tên của Xá Tư thiên hộ. “Nguyên sử, Địa lý chí” ghi chép rằng: “Do Xá Tư gần Giao Chỉ, nên lấy vùng đất này làm An Nam đạo phòng tống quân thiên hộ” (安南道防送軍千戶, đạo thiên hộ chuyển quân phòng bị An Nam). Phía tây nam lộ Lâm An là sông Nguyên Giang (元江, sông này chảy sang Việt Nam gọi là Hồng Hà (紅河)). Bờ tây nam sông Nguyên Giang chính là vùng đất “Giang ngoại” được đặt làm lộ Hòa Nê (和泥路) quản lý các bộ lạc Nạp Lâu (納樓), Trà Điện(茶甸).
phải|Bản đồ vẽ An Nam trưởng quan ti phủ Lâm An tỉnh Vân Nam nằm trên vùng biên giới Đại Việt - Đại Minh 1428-1644, và biên giới Đại Việt - Đại Thanh 1644-1688.
Sau khi nhà Minh thống nhất Vân Nam (雲南) vào lãnh thổ Trung Hoa, lộ Lâm An (臨安路) được đổi thành phủ Lâm An (臨安府). Phủ lỵ được di chuyển từ Thông Hải (通海) sang Kiến Thủy (建水). Tất cả các khu vực trước thuộc lộ Hòa Nê (和泥路) đều sáp nhập vào phủ Lâm An, tức là ngoài 4 châu và 4 huyện ban đầu của Lâm An thì đến thời Minh, có thêm các khu vực: Nạp Lâu Trà điện (納樓茶甸), Khuy Dung điện (虧容甸), Khê Xử điện (溪處甸), Lạc Khủng điện (落恐甸), Tả Năng trại (左能寨) ở phía tây nam, và ở phía nam là Vương Lộng sơn (王弄山), An Nam (安南長官司, đổi từ Xá Tư thiên hộ sở sang), Giáo Hóa tam bộ (教化三部), đều là trưởng quan ti (長官司). Riêng với Xá Tư, năm Minh Hồng Vũ thứ 15 (1382), khôi phục tên gọi Xá Tư thiên hộ sở, nhưng chẳng bao lâu lại đổi thành An Nam trưởng quan ti.
Chú thích nguồn dẫn
Thể loại:Vân Nam
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|phải| Phủ Lâm An (臨安府) là một phủ cũ của tỉnh Vân Nam Trung Quốc nằm bên cạnh các địa danh An Nam (Cửu Chân, Giao chỉ), Cảnh Hồng,... **Lâm An** (臨安) là một phủ
**Vân Nam** () là một tỉnh ở phía tây nam của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, giáp biên giới với các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai và Tuyên Quang của Việt Nam.
**Vân Nam đẳng xử Thừa Tuyên bố chính sứ ty** (phồn thể: 雲南等處承宣布政使司; giản thể: 云南等處承宣布政使司), gọi tắt là **Vân Nam Bố chính sứ ty**, là một trong 13 khu vực hành chính cấp tỉnh
**Chính phủ Việt Nam** (tên chính thức **Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam**) là nhánh hành pháp của Việt Nam. Chính phủ thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan
**Hội đồng Quốc phòng và An ninh Việt Nam**, được lập ra theo Điều 89 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2013, có nhiệm vụ tham mưu cho Chủ tịch
**Án lệ Việt Nam** là những lập luận hoặc phán quyết trong bản án hay quyết định đã có hiệu lực pháp luật của tòa án Việt Nam về một vụ việc cụ thể được
**An Phú** là một huyện cũ thuộc tỉnh An Giang, Việt Nam. ## Vị trí địa lý *Phía Tây và Bắc giáp huyện Bourei Cholsar (tỉnh Takeo) và Kaoh Thum (tỉnh Kandal) của Campuchia, đường
**Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân tỉnh Vân Nam** (Tiếng Trung Quốc: 云南省人民政府省长, Bính âm Hán ngữ: _Yún Nán shěng rénmín zhèngfǔ shěng zhǎng_, _Vân Nam tỉnh Nhân dân Chính phủ Tỉnh trưởng_) được bầu
**Phó Thủ tướng Chính phủ** là một chức vụ trong Chính phủ Việt Nam, được quy định ngay từ Hiến pháp 1946. Kể từ năm 1981, theo Hiến pháp 1980, chức vụ này được gọi
**Quan hệ Ấn Độ – Việt Nam** là mối quan hệ song phương giữa Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Ấn Độ. Giao lưu kinh tế và văn hóa giữa
**Lãnh thổ Việt Nam qua từng thời kỳ** là sự biến đổi không gian sinh tồn của người Việt. Sự biến đổi này mang tính chất phức tạp, lúc bị mất lãnh thổ về các
**Công Ấn Độ** hay **Công lam** (danh pháp hai phần: **Pavo cristatus**), một loài chim lớn và màu sắc rực rỡ, là một loài chim công có nguồn gốc từ Nam Á, nhưng đã được
**Louis (hay Aloisio hoặc Luy) Phạm Văn Nẫm** (1919–2001) là một giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Ông nguyên là Giám mục phụ tá của Tổng giáo phận Thành phố Hồ
**Anrê Nguyễn Văn Nam** (22 tháng 2 năm 192216 tháng 3 năm 2006) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam. Ông từng đảm trách cương vị giám mục chính tòa Giáo phận
**Nam Chiếu quốc** (chữ Hán: 南詔國), cũng gọi **Đại Lễ** (大禮), người Thổ Phồn gọi **ljang yul** (tiếng Tạng: ), là một vương quốc của người Bạch, người Miêu và người Di (người Lô Lô),
**Ngựa vằn Nam Phi** (Danh pháp khoa học: **_Equus zebra zebra_**) là một phân loài của loài ngựa vằn núi phân bố giới hạn ở các vùng miền núi thuộc các tỉnh miền Tây và
**Vụ án Tống Văn Sơ** là sự kiện liên quan đến Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh) khi ông bị bắt giam ở Hồng Kông từ ngày 6 tháng 6 năm 1931 đến ngày 22
**Tổng cục An ninh** là một cơ quan cũ trực thuộc Bộ Công an Việt Nam có nhiệm vụ điều hành công tác An ninh, hiện nay không còn hoạt động. ## Lược sử *
**Ban Tôn giáo Chính phủ** là cơ quan hành chính trực thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo, có chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo quản lý nhà
**Bùi Văn Nam** (sinh năm 1955) là một tướng lĩnh của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam với quân hàm Thượng tướng. Ông nguyên là Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra
nhỏ|phải|Phó Tổng thống Mỹ Vance đang phát biểu tại Hội nghị **Bài phát biểu của JD Vance tại Hội nghị An ninh Munich năm 2025** (_2025 JD Vance speech at the Munich Security Conference_) là
**Án lệ 55/2022/AL** về công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức là án lệ thứ 55 thuộc lĩnh vực dân sự của hệ thống pháp luật Việt Nam,
Và cùng lời cam kết về chất lượng cũng như nét thẩm mỹ cho một môi trường sống bền vững và hoàn thiện nhất, với mục đích luôn không ngừng cải tiến sáng tạo, tạo
nhỏ|Huy hiệu công an xã. **Công an xã** là một thành phần chính thức trong hệ thống tổ chức của Công an nhân dân Việt Nam; _Công an xã_ là lực lượng vũ trang làm
**Trần Văn Nam** (sinh ngày 30 tháng 8 năm 1963) là một chính khách Việt Nam. Ông từng là Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương. Ông cũng từng
**Nguyễn Văn Nam ** (1914-2007), tên thật là **Phạm Luận**, là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Thiếu tướng, nguyên là Cục trưởng Cục Quân giới, Phó Chủ
**Tổng cục** là một cấp tổ chức cũ trong hệ thống chính quyền tại Việt Nam. Tổng cục là tổ chức thuộc Bộ, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý nhà
**Chiến tranh Ấn Độ-Pakistan năm 1971** là cuộc đối đầu quân sự giữa Ấn Độ và Pakistan xảy ra trong cuộc chiến tranh giải phóng ở Đông Pakistan từ ngày 3 tháng 12 năm 1971
**Hồ Văn Năm** (sinh ngày 1 tháng 7 năm 1961) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông nguyên là đại biểu quốc hội Việt Nam khóa XIV nhiệm kì 2016-2021, thuộc đoàn đại
Ngân Hàng OCB - CN An Giang đặt trụ sở tại Số 54 Trần Hưng Đạo, Phường Mỹ Bình, Thành phố Long Xuyên, Tỉnh An Giang, Việt Nam là một trong những đơn chuyên cung
**_Án lệ 14/2017/AL_** về công nhận điều kiện của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất mà điều kiện đó không được ghi trong hợp đồng là án lệ công bố thứ 14 thuộc
**An Giang** là một tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, An Giang có diện tích: 9.889 km², xếp thứ 13; dân
**Đệ Nhất Cộng hòa** (1955–1963), còn được gọi là **Chính quyền Ngô Đình Diệm**, là chính thể của Việt Nam Cộng hòa được thành lập sau cuộc Trưng cầu dân ý năm 1955 ở miền
**Vụ án Vạn Thịnh Phát** (hay **Đại án Vạn Thịnh Phát**), cũng được Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh gọi là **vụ án Trương Mỹ Lan và đồng phạm**, là một vụ
**Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam** (gọi tắt: **Chủ tịch nước**) là nguyên thủ quốc gia của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là người đứng đầu
**Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam**, thường gọi tắt là **Bộ Chính trị**, là cơ quan lãnh đạo và kiểm tra việc thực hiện nghị quyết Đại hội
**Đài Truyền hình Việt Nam**, được biết đến rộng rãi với tên gọi **VTV** (viết tắt của từ ), là đài truyền hình quốc gia thuộc sở hữu của Chính phủ nước Cộng hòa Xã
**Vụ án Cù Huy Hà Vũ** còn được gọi là vụ án "hai bao cao su đã qua sử dụng" vì báo đăng khi công an bắt ông ta trong khách sạn với bà Hồ
**Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam** (thường được gọi tắt là **Thủ tướng**, **Thủ tướng Chính phủ**) là người đứng đầu Chính phủ của nước Cộng hòa xã
**Án lệ 51/2021/AL** về xác định quyền sở hữu đối với khu vực để xe ô tô của nhà chung cư là án lệ công bố thứ 51 thuộc lĩnh vực dân sự của Tòa
**Vấn đề biên giới Việt-Trung thời Lý** phản ánh những hoạt động quân sự - ngoại giao giữa nhà Lý của Việt Nam với triều đại nhà Tống của Trung Quốc xung quanh vấn đề
**Võ Văn Giải** (chữ Hán: _武 文 解_, ?-1853), quê ở huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, là một vị võ quan, đại danh thần triều Nguyễn. Ông làm quan trãi qua các triều Gia
**_Án lệ 07/2016/AL_** về công nhận hợp đồng mua bán nhà được xác lập trước ngày 1 tháng 7 năm 1991 là án lệ công bố thứ 7 thuộc lĩnh vực dân sự của Tòa
**_Án lệ 42/2021/AL_** về quyền lựa chọn Tòa án giải quyết tranh chấp của người tiêu dùng trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài hay **_Án lệ Vịnh Thiên Đường_**,
**Nghệ sĩ chèo ở Việt Nam** là những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu chèo, gồm những nghệ sĩ chuyên nghiệp trong các nhà hát chèo và các nghệ nhân không
**_Án lệ 18/2018/AL_** về hành vi giết người đang thi hành công vụ trong tội giết người là án lệ công bố thứ 18 thuộc lĩnh vực hình sự của Tòa án nhân dân tối
**Chính phủ Liên hiệp Kháng chiến** (có tài liệu gọi là **Chính phủ Liên hiệp Quốc gia**) là chính phủ được thành lập vào ngày 2 tháng 3 năm 1946 dựa trên kết quả của
**Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn** là cơ quan cũ của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các ngành, lĩnh vực: nông nghiệp, lâm nghiệp, diêm nghiệp, thủy
**Vụ án Nọc Nạng** (tiếng Pháp: _l’Affaire de Phong Thanh_) là một vụ án tranh chấp đất đai lớn, xảy ra năm 1928 tại làng Phong Thạnh, quận Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu (nay là
**Án lệ 58/2023/AL** về tình tiết định khung hình phạt tại điểm c khoản 3 Điều 244 của Bộ luật Hình sự là án lệ thứ 58 thuộc lĩnh vực hình sự của hệ thống