Kỷ Copernicus là một giai đoạn của niên đại địa chất Mặt Trăng diễn ra từ khoảng 1.100 triệu năm trước cho tới ngày nay. Sự khởi đầu của kỷ Copernicus được xác định bằng các miệng núi lửa do va chạm với các hệ thống tỏa tia chưa đủ cổ và có màu sáng về mặt quang học. Miệng núi lửa Copernicus là một ví dụ điển hình của miệng núi lửa tỏa tia, nhưng nó không đánh dấu sự bắt đầu của kỷ Copernicus. Không có biển bazan nào được biết là có phun trào trong thời kỳ của kỷ Copernicus, và vì lý do này mà hoạt động địa chất bên trong của Mặt Trăng được cho là đã suy giảm thực sự vào thời gian này.
Định nghĩa
Sự khởi đầu của kỷ Copernicus được xác định dựa trên sự thừa nhận rằng các vật liệu mới khai quật trên bề mặt Mặt Trăng nói chung là "sáng màu" và chúng sẽ trở nên sẫm màu hơn theo thời gian do kết quả của các quá trình phong hóa vũ trụ. Ban đầu, thời kỳ này được xác định như là thời gian mà tại đó các miệng núi lửa do va chạm "đánh mất" các hệ thống tỏa tia sáng màu của chúng. Tuy nhiên, định nghĩa này gần đây đã là chủ đề của các phê phán do một số tia từ các miệng núi lửa có màu sáng là do các nguyên nhân từ thành phần và không có gì liên quan tới sự phong hóa vũ trụ mà chúng phải trải qua. Cụ thể, nếu các phun trào từ miệng núi lửa được tạo ra trên các cao nguyên (bao gồm các vật chất chứa anorthosit sáng màu) được tích tụ lại trên các biển với suất phản chiếu (albedo) thấp thì chúng sẽ duy trì được màu sáng thậm chí kể cả sau khi đã chịu phong hóa vũ trụ trong khoảng thời gian rất dài.
Quan hệ với niên đại địa chất Trái Đất
Các thời kỳ địa chất tương ứng trên Trái Đất là đại Tân Nguyên Sinh (Neoproterozoic) của liên đại Nguyên Sinh và toàn bộ liên đại Hiển Sinh. Vì thế trong khi sự sống động vật ở thời kỳ rực rỡ nhất trên Trái Đất, thì hoạt động địa chất của Mặt Trăng lại đang đi tới đoạn kết.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Kỷ Copernicus** là một giai đoạn của niên đại địa chất Mặt Trăng diễn ra từ khoảng 1.100 triệu năm trước cho tới ngày nay. Sự khởi đầu của kỷ Copernicus được xác định bằng
thumb|Mô hình [[Thuyết nhật tâm|nhật tâm từ _De Revolutionibus orbium coelestium_ của Nicolaus Copernicus (_Về Sự quay của các Thiên cầu_)]] **Thuyết nhật tâm Copernicus** là mô hình thiên văn được phát triển bởi Nicolaus
**Nicolaus Copernicus** (theo tiếng Latinh; tiếng Ba Lan: _Mikołaj Kopernik_, tiếng Đức: _Nikolaus Kopernikus_, thường được phiên âm trong tiếng Việt là **Cô-péc-ních** theo tiếng Pháp _Nicolas Copernic_) (19 tháng 2, 1473 – 24 tháng 5,
**Copernicus** là một hố Mặt Trăng (hố va chạm) nằm ở vùng đông Oceanus Procellarum. Được đặt tên theo sau nhà thiên văn học Mikołaj Kopernik. Hố được hình thành trong giai đoạn kỷ Copernicus.
nhỏ|Phòng vẽ của khoa Mỹ thuật nhỏ|Tòa nhà kiến trúc tân Gothic là nơi làm việc của Chuyên khoa Giáo dục Nghệ thuật thuộc Khoa Mỹ thuật của Đại học Nicolaus Copernicus nhỏ|Chuyên khoa Nghệ
phải|Sự sụp đổ của Constantinopolis, Trong hình là [[Mehmed II đang dẫn quân tiến vào thành. Tranh của Fausto Zonaro.]] **Hậu kỳ Trung Cổ** hay **Giai đoạn cuối Trung Cổ** (tiếng Anh: _Late Middle Ages_)
**Động đất Thổ Nhĩ Kỳ – Syria 2023**, hay **Trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria** (theo cách gọi của báo chí), là hai trận động đất xảy ra ở miền nam và
**Thế kỷ 16** là khoảng thời gian tính từ thời điểm năm 1501 đến hết năm 1600, nghĩa là bằng 100 năm, trong lịch Gregory. liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mercator_World_Map.jpg|nhỏ|300x300px|Bản đồ thế giới của [[Amerigo Vespucci (năm 1587)]] ##
nhỏ|Đài tưởng niệm Copernicus, có ghi: "_Nicolaus Copernicus Thorunensis, terrae motor, solis caelique stator_" **Tượng đài Nicolaus Copernicus** tại Toruń vinh danh nhà thiên văn học Nicolaus Copernicus (1473–1543). Tượng được xây vào năm 1853
**Bảo tàng Nicolaus Copernicus ở Frombork** (tiếng Ba Lan: _Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku_) là một bảo tàng tiểu sử về Nicolaus Copernicus, tọa lạc tại số 8 phố Nhà thờ lớn, Frombork, Ba Lan.
**Đại học Nicolaus Copernicus ở Toruń** (, **UMK**) được đặt tại Toruń, Ba Lan. Nó được đặt theo tên của Nicolaus Copernicus, người sinh ra ở thị trấn này vào năm 1473. ## Khoa nhỏ|Văn
**Khoa Lịch sử Y học của Bảo tàng Nicolaus Copernicus ở Frombork** (tiếng Ba Lan: _Dział Historii Medycyny Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku_) là một chi nhánh của Bảo tàng Nicolaus Copernicus ở Frombork, tọa
nhỏ|275x275px|Nhà thiên văn học Copernicus, hay Cuộc trò chuyện với Chúa - tác giả: [[Jan Matejko]] **Nhà thiên văn học Copernicus, hay Cuộc trò chuyện với Chúa** (tiếng Ba Lan: _Astronom Kopernik, czyli rozmowa z
Khác biệt giữa ngày thiên văn và ngày mặt trời **Chu kỳ giao hội** là khoảng thời gian mà một thiên thể cần để xuất hiện lại tại cùng một vị trí trên bầu trời
Tạp chí **Ký sinh trùng** là một tạp chí khoa học có tên chính thức là Annals of Parasitology (trước đây là Wiadomości Parazytologiczne). Tạp chí là nơi xuất bản các nghiên cứu liên quan
**Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei** (; phiên âm tiếng Việt: **Ga-li-lê**; sinh ngày 15 tháng 2 năm 1564 – mất ngày 8 tháng 1 năm 1642), cũng thường được gọi ngắn gọn là **Galileo**, là
**Johannes Kepler** (; phiên âm tiếng Việt: **Giô-han Kê-ple**; sinh ngày 27 tháng 12 năm 1571 – mất ngày 15 tháng 11 năm 1630) là một nhà toán học, thiên văn học và chiêm tinh
**_Packages from Planet X_** (tạm dịch sang tiếng Việt: **_Chuyến giao hàng từ Hành tinh X_**) là một bộ phim hoạt hình do DHX Media Vancouver và hãng American Greetings sản xuất. Bộ phim được
phải|nhỏ|Bức _[[Người Vitruvius_ của Leonardo da Vinci thể hiện ảnh hưởng của các tác giả cổ đại lên những nhà tư tưởng thời Phục Hưng. Dựa trên những đặc điểm miêu tả trong cuốn _De
**Domenico Maria Novara da Ferrara** (1454-1504) là nhà thiên văn học và là giáo sư tại Đại học Bologna trong 21 năm. Ông còn là một nhà chiêm tinh. Sau khi qua đời, ông trở
Năm **1543 trong khoa học** và công nghệ đánh dấu khởi đầu của cuộc cách mạng khoa học tại châu Âu và bao gồm nhiều sự kiện, một vài trong số đó được liệt kê
phải|nhỏ|Chuyển động tiến động của trục Trái Đất. Trái Đất quay một vòng mỗi ngày (theo chiều các mũi tên màu trắng) quanh trục quay của nó (màu đỏ); chính trục quay này cũng quay
**Apollo 12** (14–24 tháng 11 năm 1969) là chuyến bay có người lái thứ sáu trong chương trình Apollo của Hoa Kỳ và là chuyến bay thứ hai đưa con người hạ cánh xuống Mặt
**Hương vị Polonia** (_Polonia trong tiếng Tây Ban Nha nghĩa là Ba Lan_) là một lễ hội văn hóa ở Chicago. Cụ thể, lễ hội được tổ chức trong Trung tâm Văn hóa và Hành
**Stefan Knapp** (11 tháng 7 năm 1921 - 12 tháng 10 năm 1996) là một họa sĩ và nhà điêu khắc người Ba Lan, làm việc ở Vương quốc Anh. ## Tiểu sử trái|nhỏ|280x280px|Bức tranh
**_Kinh Dịch_** (chữ Nôm: 經易), tên gốc là **_Dịch Kinh_** (chữ Hán: 易經), là một sách bói toán cổ xưa của Trung Quốc, nằm trong hàng ngũ những kinh điển cổ xưa nhất của nền
**Immanuel Kant** (; phiên âm tiếng Việt: **Imanuen Cantơ**; 22 tháng 4 năm 1724 – 12 tháng 2 năm 1804) là một triết gia người Đức có ảnh hưởng lớn đến Kỷ nguyên Khai sáng. Ông
**John Shelby "Jack" Spong** (sinh ngày 16 tháng 6 năm 1931 - 2021) là một Giám mục đã về hưu của Giáo hội Giám nhiệm Hoa Kỳ. Từ năm 1979 đến năm 2000 ông là
**Paul Christian Lauterbur** (6.5.1929 – 27.3.2007) là nhà hóa học người Mỹ đã đoạt Giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 2003 chung với Peter Mansfield cho công trình nghiên cứu để phát triển
**Henryk Bohdan Samsonowicz** (sinh ngày 23 tháng 1 năm 1930 tại Warsaw) là nhà sử học Ba Lan chuyên viết về Ba Lan thời trung cổ. Ông là nhà văn nhiều kinh nghiệm và là
**Claudius Ptolemaeus** (tiếng Hy Lạp: Κλαύδιος Πτολεμαῖος _Klaudios Ptolemaios_), hoặc một cách đơn giản là **Ptolemaeus**, **Ptolemy** hay **Ptolémée** hay **Ptôlêmê**, (khoảng 100-178) là một nhà bác học Hy Lạp xuất xứ từ Tebaida, học
**Mỏ muối Wieliczka** () là một mỏ muối nằm tại thị trấn Wieliczka, trong khu vực đô thị Kraków, miền nam Ba Lan. Mỏ muối này là nơi khai thác muối ăn liên tục từ
nhỏ|phải|Henry Draper **Henry Draper** (7 tháng 3 năm 1837 – 20 tháng 11 năm 1882) là một thầy thuốc và nhà thiên văn học người Mỹ. Ông nổi tiếng là người tiên phong trong việc
## Giới thiệu **Thomas Samuel Kuhn** (18/5/1922 – 17/6/1996) là một nhà vật lý học, nhà triết học khoa học người Mỹ. Ông là tác giả của công trình trứ danh được xuất bản vào
**Wrocław** (; ; ; Latinh: _Vratislavia_, phiên âm tiếng Việt: Vrô-soáp) là thủ phủ của tỉnh Dolnośląskie phía tây nam Ba Lan, nằm bên sông Odra. Năm 2004, thành phố có dân số vào khoảng
**Peter Craig** (sinh ngày 10 tháng 11 năm 1969) là một tiểu thuyết gia và nhà biên kịch người Mỹ được biết đến với loạt tiểu thuyết tăm tối về những mối quan hệ cha-con.
nhỏ|329x329px|Thứ tự của 8 hành tinh trong hệ Mặt Trời, gồm có cả [[Mặt Trời. Trái Đất ở vị trí thứ ba so với Mặt Trời, vì vậy so với Trái Đất, có 2 hành
**Almagest**, tên nguyên bản là **Mathematike Syntaxis** là tác phẩm thiên văn học nổi tiếng của nhà thiên văn học người Hy Lạp Ptolemey. Trong tác phẩm này Ptolemey đã đưa ra danh mục 48
**Dariusz Marian Adamek** là giáo sư Y học người Ba Lan, chuyên ngành Giải phẫu bệnh học. Ông là phó giáo sư và trưởng khoa Giải phẫu bệnh tại Trường Y thuộc Đại học Jagiellonia.
Phải|Hệ Mặt Trời với Mặt Trời ở trung tâm phải|Hệ nhật tâm (bên dưới) so sánh với mô hình địa tâm (bên trên) Trong thiên văn học, **mô hình nhật tâm** là lý thuyết cho
nhỏ|200x200px| Trung tâm khoa học Copernicus nhỏ|200x200px| Cung thiên văn Thiên đường của Copernicus thế=|nhỏ|267x267px|Robot Ca sĩ nhỏ|200x200px| [[Con lắc Foucault ]] **Trung tâm khoa học Copernicus** () là một bảo tàng khoa học bên
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử
thumb|Một hình ảnh động hiển thị vòng quay của Trái Đất quanh trục của nó thumb|Trời đêm trên dãy Himalaya Nepal, cho thấy đường của sao khi Trái Đất quay. **Hiện tượng tự quay của
Bức tranh nghệ thuật thể hiện hệ địa tâm có các dấu hiệu của hoàng đạo và hệ mặt trời với Trái Đất ở trung tâm. Hình mẫu ban đầu của hệ Ptolemaeus. Trong thiên
**Albert Brudzewski** (tiếng Ba Lan: _Wojciech Brudzewski_, tiếng Latin: _Albertus de Brudzewo_) (1445 — 1497) là một nhà thiên văn học, toán học, triết học và ngoại giao người Ba Lan. ## Cuộc đời thế=Đài
thumb|right|Mô tả chi tiết về quả cầu bên trong **_Mysterium Cosmographicum_** (nghĩa là **_Bí ẩn của vũ trụ học**,_ cũng được dịch sang là _**Bí ẩn vũ trụ**_, _**Bí ẩn của thế giới**_ hoặc vài
**Ba Lan**, quốc hiệu là **Cộng hòa Ba Lan**, là một quốc gia có chủ quyền ở Trung Âu, tiếp giáp với Đức, Slovakia, Cộng hòa Séc, Ukraina, Belarus, Litva, Nga và biển Baltic; diện
thumb|_Narratio Prima_ **Narratio Prima** (tiếng Việt: _Tính toán đầu tiên_), tiêu đề chính thức là **De libris revolutionum Copernici narratio prima** là một bản tóm tắt lại thuyết nhật tâm của Nicolaus Copernicus được viết
**Bảo tàng khu vực Toruń** (), nằm trong hội trường _Ratusz_ ở Toruń, là một trong những bảo tàng lâu đời nhất và lớn nhất ở Ba Lan. Nó bắt đầu vào năm 1594 với
**_Astronomia nova_** (tiếng Việt: _Thiên văn học mới_), tiêu đề đầy đủ trong tiếng Latinh là **_Astronomia Nova ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΤΟΣ seu physica coelestis, tradita commentariis de motibus stellae Martis ex observationibus G.V. Tychonis Brahe_**, là một