Nền kinh tế California là lớn nhất trong số các tiểu bang của Hoa Kỳ, tổng sản phẩm nội địa đạt 3 nghìn tỷ USD vào năm 2018. Nếu là một quốc gia độc lập, California sẽ là nền kinh tế đứng thứ 5 thế giới. California là nơi có nhiều công ty có giá trị nhất thế giới, bao gồm Apple, Alphabet Inc., và Facebook.
Những lĩnh vực then chốt bao gồm nông nghiệp, khoa học và công nghệ, thương mại, truyền thông, du lịch. Đa số các hoạt động kinh tế diễn ra ở các thành phố ven biển, trong khi đó vùng nội địa chủ yếu tập trung cho nông nghiệp. Khu vực kinh tế mạnh nhất là vùng lòng chảo Los Angeles, nơi tập trung vào dịch vụ du lịch, truyền thông, thương mại, và San Francisco, nơi công nghệ, thương mại và du lịch là các ngành công nghiệp chính. Vì tính chất là một bang giáp biển nên đây là nơi trao đổi hàng hóa quan trọng ở Hoa Kỳ.
nhỏ|400x400px|GDP bang California năm 2017 so sánh với các quốc gia khác. Màu xanh dương chỉ các quốc gia có GDP lớn hơn California, màu vàng chỉ các quốc gia có GDP nhỏ
Thu nhập
Nông nghiệp (bao gồm sản phẩm rau, củ, quả, trái cây, bơ và rượu) là ngành kinh tế quan trọng của tiểu bang. Năm 2004, nông nghiệp đem về 31,8 tỉ đô la, tạo ra giá trị hơn gấp đôi so với ngành nông nghiệp các bang khác. Vì thế, California là một trong năm khu vực cung cấp lương thực và nông sản lớn nhất trên thế giới. Ngành nông nghiệp chỉ chiếm khoảng trên 2% GDP của California (1550 tỷ đô la).
nhỏ|phải|[[Hollywood là biểu tượng quen thuộc trong ngành công nghiệp giải trí khổng lồ ở tiểu bang California]]
Những ngành kinh tế quan trọng khác bao gồm:
Công nghệ vũ trụ
Giải trí, trước hết là lĩnh vực truyền hình với thị phần lớn, dù gặp sự cạnh tranh gay gắt của rất nhiều bộ phim điện ảnh làm tại đây
*Ngành công nghệ cao như: phần cứng máy tính và phần mềm, ngành khai mỏ như khai thác quặng borax.
Mặt khác, ngành du lịch cũng đem lại khoản thu rất lớn cho bang. Tổng giá trị xuất khẩu là 94 tỉ USD trong năm 2003. Gần 40 tỉ trong số đó là các sản phẩm máy tính và điện tử, theo sau là ngành nông nghiệp, máy cơ khí, giao thông vận tải, và hóa học. Tổng số tiền mà khách du lịch tiêu xài, mua sắm tại California lên đến 82,5 tỉ USD (2004), tăng trên 7,4% so với năm kế trước. Thành phố Los Angeles là điểm du lịch thu hút khách nhiều nhất.
Thời kỳ trước, nền kinh tế California chịu sự phụ thuộc vào các công ty lớn như Công ty đường sắt Nam Thái Bình Dương, Standard Oil of California và Pacific Gas and Electric Company.
California nếu là một quốc gia độc lập
nhỏ|California có GDP tương đương với các nước như Tây Ban Nha, Italy và Trung Quốc (đúng nguyên bản của bộ Tài chính)
:Xem thêm So sánh giữa các bang của Mỹ với các nước khác theo GDP
Kinh tế California thường được đem ra so sánh với các nước khác nếu là một quốc gia độc lập. Con số thống kê có thể chênh lệch khác nhau (nhưng thường vị trí nền kinh tế California đứng từ hạng 6 đến 10), tuỳ thuộc vào nguồn tham khảo.
Nó được xét trên 2 phương diện:
xác định dựa trên tổng sản phẩm tiểu bang
xác định dựa trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) với các nước khác
Tổng sản phẩm của California
Theo sở tài chính bang California, tổng sản phẩm quốc dân ở California là 1.543 nghìn tỉ USD.
Theo cục thống kê kinh tế liên bang, tổng sản phẩm quốc dân ở California là 1.543 nghìn tỉ USD (số liệu năm 2004, xét lại vào tháng 1 năm 2005).
Theo văn phòng phân tích lập pháp bang California, "tổng sản phẩm quốc dân ở California là gần 1.5 tỉ USD..." ("Sản phẩm năm 2003", xem tiếp năm 2004).
Xếp hạng từ nhiều nguồn khác nhau
GDP
California chiếm khoảng 17% tổng sản phẩm nội địa (GDP) của Mỹ. Tổng GDP toàn bang khoảng 1500 tỉ USD (số liệu 2004).
Tốc độ tăng trưởng GDP trong quý một năm 2005 là 3,1%.
Thu nhập bình quân trên đầu người
Thu nhập bình quân trên đầu người là 33403 USD (năm 2003), đứng thứ 12 cả nước. Tuy vậy, có sự chênh lệch lớn giữa các khu vực địa lý và ngành nghề. Central Valley là nơi có thu nhập bình quân chênh lệch nhất, người lao động nhập cư nhận được mức lương còn thấp hơn cả thu nhập tối thiểu của tiểu bang. Trong khi một số thành phố ven biển là những nơi có thu nhập bình quân cao nhất trong liên bang Mỹ, đặc biệt là San Francisco và quận Marin, những vùng phi nông nghiệp nằm ở trung tâm có tỷ lệ số người nghèo cao nhất nước Mỹ. Còn tại các khu công nghệ cao ở Bắc California, đặc biệt thung lũng Silicon, ở các quận Santa Clara và quận San Mateo, đang nổi lên nhiều vấn đề do khủng hoảng kinh tế, sau khi vỡ bong bóng thị trường chứng khoán, làm mất khoảng trên 250.000 việc làm tại Bắc California. Gần đây (mùa xuân 2005) [http://uclaforecast.com theo điều tra kinh tế], tiểu bang California đã có dấu hiệu tăng trưởng trở lại, mặc dù vẫn còn thấp dưới mức tăng trưởng dự báo 3.9%. Sự tăng vọt giá nhà đất ngày càng rõ ràng ở California, với mức giá bình quân tăng vọt lên khoảng nửa triệu đôla thời điểm tháng 4 năm 2005.
Gánh nặng thuế
California có mức thuế trung bình khoảng $10.66 trên $100 thu nhập cá nhân, và cao nhất so với bình quân toàn liên bang ($10.43).
Nhà ở
Giá nhà đất ở California ngày càng tăng mạnh, với 1 căn nhà khoảng nửa triệu đôla (tháng 4 năm 2005). Quận Cam, Quận Ventura và San Francisco Bay Area có mức giá nhà cao nhất khoảng $650.000 đôla. Nơi thấp nhất là vùng Central Valley, khoảng $290.000.
25 nơi giàu nhất California
nhỏ|phải|[[Vineyards, một nơi ở Hạt Mendocino, đóng góp quan trọng cho nền kinh tế tiểu bang]]
Các Thành phố California là một trong những nơi giàu có nhất trên hành tinh. Dưới đây là danh sách xếp theo thu nhập bình quân:
Belvedere, California – Quận Marin – $113.595
Rancho Santa Fe, California – Quận San Diego – $113.132
Atherton, California – Quận San Mateo – $112.408
Rolling Hills, California – Quận Los Angeles – $111.031
Woodside, California – Quận San Mateo – $104.667
Portola Valley, California – Quận San Mateo – $99.621
Newport Coast, California – Quận Cam – $98.770
Hillsborough, California – Quận San Mateo – $98.643
Diablo, California – Quận Contra Costa – $95.419
Fairbanks Ranch, California – Quận San Diego – $94.150
Hidden Hills, California – Quận Los Angeles – $94.096
Los Altos Hills, California – Quận Santa Clara – $92.840
Tiburon, California – Quận Marin – $85.966
Sausalito, California – Quận Marin – $81.040
Monte Sereno, California – Quận Santa Clara – $76.577
Indian Wells, California – Quận Riverside $76.187
Malibu, California – Quận Los Angeles – $74.336
Del Monte Forest, California – Quận Monterey – $70.609
Piedmont, California – Quận Alameda – $70.539
Montecito, California – Quận Santa Barbara – $70.077
Palos Verdes Estates, California – Quận Los Angeles – $69.040
Emerald Lake Hills, California – Quận San Mateo – $68.966
Loyola, California – Quận Santa Clara – $68.730
Blackhawk-Camino Tassajara, California – Quận Contra Costa – $66.972
Los Altos, California – Quận Santa Clara – $66.776
Xem Danh sách các vùng của California xếp theo thu nhập bình quân
30 nơi nghèo nhất California
Tiểu bang California cũng là nơi có sự chênh lệch giàu nghèo ngày càng tăng, nhiều nơi có thu nhập thấp nhất ở thế giới phương Tây. Đây danh sách xếp theo thu nhập bình quân thấp nhất:
1076 Tobin, California – Quận Plumas – $2.584
1075 Belden, California – Quận Plumas – $3.141
1074 East Orosi, California – Quận Tulare – $4.984
1073 London, California – Quận Tulare – $5.632
1072 Cantua Creek, California – Quận Fresno – $5.693
1071 Indian Falls, California – Quận Plumas – $5.936
1070 Westley, California – Quận Stanislaus – $6.137
1069 Cutler, California – Quận Tulare – $6.254
1068 Mecca, California – Quận Riverside – $6.389
1067 Richgrove, California – Quận Tulare – $6.415
1066 San Joaquin, California – Quận Fresno – $6.607
1065 Woodville, California – Quận Tulare – $6.824
1064 Kennedy, California – Quận San Joaquin $6.876
1063 Mettler, California – Quận Kern – $6.919
1062 Mendota, California – Quận Fresno – $6.967
1061 Terra Bella, California – Quận Tulare – $7.034
1060 Parlier, California – Quận Fresno -$7.078
1059 Orange Cove, California – Quận Fresno – $7.126
1058 Parksdale, California – Quận Madera – $7.129
1057 Earlimart, California – Quận Tulare – $7.169
1056 South Dos Palos, California – Quận Merced – $7.170
1055 Winterhaven, California – Quận Imperial – $7.220
1054 Shackelford, California – Quận Stanislaus – $7.250
1053 Palo Verde, California – Quận Imperial – $7.275
1052 Biola, California – Quận Fresno – $7.375
1051 Kettleman City, California Quận Kings – $7.389
1050 Arvin, California – Quận Kern – $7.408
1049 Coachella, California – Quận Riverside – $7.416
1048 Bret Harte, California – Quận Stanislaus – $7.481
1047 Traver, California – Quận Tulare – $7.642
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Nền **kinh tế California** là lớn nhất trong số các tiểu bang của Hoa Kỳ, tổng sản phẩm nội địa đạt 3 nghìn tỷ USD vào năm 2018. Nếu là một quốc gia độc lập,
**Hội Kinh tế lượng** (tiếng Anh: **The Econometric Society**), một Hội quốc tế nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của Lý thuyết Kinh tế trong quan hệ với Thống kê học và Toán học, được
**Kinh tế Hoa Kỳ** (Mỹ) là một nền kinh tế tư bản chủ nghĩa hỗn hợp với kỹ nghệ, mức độ công nghiệp hóa và trình độ phát triển rất cao. Đây không chỉ là
**Kinh tế ngầm** là một khu vực kinh tế nơi mà tất cả các hoạt động thương mại được tiến hành mà không có sự kiểm soát, thống kê của cơ quan nhà nước (thuế,
**Kinh tế chia sẻ** là một mô hình thị trường lai (ở giữa sở hữu và tặng quà) trong đó đề cập đến mạng ngang hàng dựa trên chia sẻ quyền truy cập vào hàng
**Trường phái kinh tế học Chicago** (tiếng Anh: **Chicago School of economics**) là một trường phái tư tưởng kinh tế học tân cổ điển gắn liền với công việc của giảng viên tại Đại học
**Trường Đại học Kinh tế** (tiếng Anh: _Da Nang University of Economics_ – **DUE**) là trường đại học đứng đầu về đào tạo khối ngành kinh tế tại miền Trung Việt Nam, trực thuộc hệ
**Chính sách kinh tế mới** (tiếng Anh: **New Deal**) là một tổ hợp các đạo luật, chính sách và giải pháp nhằm đưa Hoa Kỳ thoát ra khỏi cuộc đại suy thoái kinh tế 1929-1933.
**Kinh tế Mexico** là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới, đứng thứ 15 trên thế giới. Kể từ cuộc khủng hoảng 1994, chính phủ México đã có những cải cách đáng
**Kinh tế học thực nghiệm** (_experimental economics_) là việc áp dụng các phương pháp thực nghiệm để nghiên cứu các câu hỏi kinh tế. Dữ liệu thu thập được trong các thí nghiệm được sử
**Trường Kinh tế và Tài chính Robert Day** (tiếng Anh: _Robert Day School of Economics and Finance_, viết tắt là **_RDS_**) là một trường kinh tế và là chương trình sau đại học duy nhất
phải|nhỏ|Du thuyền tới California vào lúc bắt đầu cơn sốt vàng California **Cơn sốt vàng California** (tiếng Anh: **California Gold Rush**) 1848–1855 bắt đầu tháng 1 năm 1848, khi James W. Marshall phát hiện vàng
**Nhân dân tệ** ( ; ký hiệu: **¥**; ISO code: **CNY**; viết tắt: **RMB**), còn được gọi là **Chinese yuan**, là đơn vị tiền tệ chính thức của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Nhân
**Biểu tình phản đối Luật đặc khu kinh tế và Luật An ninh mạng** (hay **Biểu tình Việt Nam 2018**) là một loạt các cuộc biểu tình bùng phát trên khắp Việt Nam vào tháng
**Trường Cao đẳng Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh** là một trung tâm đào tạo nguồn nhân lực từ bậc cao đẳng trở xuống, nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của
**Đại hội đồng Kinh tế Tài chính Đông Dương** cũng được gọi là **Đại hội đồng Kinh tế Lý tài Đông Dương** (tiếng Pháp: **_Grand Conseil des Intérêts économiques et Financiers de I'Indochine_**) là một
nhỏ|phải|Một bộ phận Thung lũng nhìn từ trên không trung phải|nhỏ|Các quận trong Thung lũng Trung tâm **Thung lũng Trung phần California** hay **Thung lũng Trung tâm** () của California là một thung lũng rộng
**Fresno** là thành phố lớn thứ sáu ở tiểu bang California và là thủ phủ của Hạt Fresno. Với dân số ước tính khoảng 471.479, đây là thành phố lớn nhất ở Thung lũng trung
San Jose nhìn từ vệ tinh. Giao lộ I-280 và Guadalupe Parkway nằm ở dưới. Góc nhìn về phía nam. San Jose ban ngày Vị trí của San Jose, California **San Jose** (IPA: , tên
**Đại học Nam California** (tiếng Anh: _University of Southern California_, viết tắt **_USC_**) là một viện đại học nghiên cứu tư thục tại Los Angeles, California, Hoa Kỳ. USC được thành lập vào năm 1880,
**Viện Đại học California–Berkeley** (tiếng Anh: _University of California, Berkeley_; viết tắt là _UC Berkeley_, _Berkeley_, _Cal_, hoặc _California_), còn gọi là **Đại học California–Berkeley**, là một viện đại học công lập uy tín hàng
**Viện Công nghệ California** (tiếng Anh: _California Institute of Technology_, thường gọi là _Caltech_) là một viện đại học nghiên cứu tư thục ở Pasadena, California, Hoa Kỳ. Caltech có sáu đơn vị thành viên,
Cấu trúc cây rẽ nhánh tiếp thị đa cấp điển hình. Cá nhân màu xanh ở trên cùng sẽ nhận được tiền thưởng từ việc bán hàng của các thành viên màu đỏ ở tuyến
nhỏ|phải|Santa Ana năm 1887. nhỏ|phải|Sân vận động thành phố năm 2007. **Santa Ana** là thành phố đông dân nhất và là quận lỵ của Quận Cam, California. Thành phố nằm cách bờ biển Thái Bình
**Dự Luật 39** là một luật chờ quyết định bỏ phiếu của tiểu bang California, dự luật này sẽ điều chỉnh lại cách tính thuế trên các doanh nghiệp nằm ngoài tiểu bang. Các cử
**Tiếng Anh California** là phương ngữ tiếng Anh Mỹ được nói ở California. Là tiểu bang đông dân nhất và lớn thứ ba ở Hoa Kỳ, California rất đa dạng về mặt dân tộc, một
**Orange** là một thành phố toạ lạc tại quận Cam (hạt Orange), California, Hoa Kỳ. Nó cách quận lỵ Santa Ana khoảng 4,8 km về phía Bắc. Orange vẫn còn một khu phố cổ, với những
thumb|alt=Bản đồ của Hoa Kỳ với California được đánh dấu màu đỏ | Vị trí của California ở Hoa Kỳ thumb|Trung tâm [[Los Angeles]] thumb|[[Balboa Park (San Diego)|Balboa Park ở San Diego]] thumb|Trung tâm [[San
**Khu dự trữ sinh quyển Alto Golfo de California** là một khu dự trữ sinh quyển thế giới nằm ở tiểu bang Sonora, cực tây bắc Mexico. Khu bảo tồn có diện tích bao gồm
**Tế bào gốc** là các tế bào sinh học có khả năng biệt hoá thành các tế bào khác, từ đó phân bào để tạo ra nhiều tế bào gốc hơn. Chúng được tìm thấy
**Quận Madera** là một quận trong tiểu bang California, Hoa Kỳ. Quận lỵ đóng tại thành phố Madera. Theo Cục điều tra dân số Hoa Kỳ, dân số năm 2000 của quận này là 152.465
**Đại học Quốc tế Florida** là một trường đại học nghiên cứu công lập với khuôn viên chính tại University Park, Florida, Hoa Kỳ. Được thành lập vào năm 1965 bởi Quốc hội Florida, trường
**Vallejo** là một thành phố ở quận Solano, tây bắc bang California. Thành phố này nằm ở cửa sông Napa bên vịnh San Pablo. Vallejo có diện tích 78 km² (30 dặm vuông), với độ
**Quận San Diego** là một quận nằm gần Thái Bình Dương ở phía tây nam tiểu bang California, Hoa Kỳ. Đây là quận cực tây nam trong 48 tiểu bang tiếp giáp nhau của Hoa
**Santa Barbara** là thành phố quận lỵ của quận Santa Barbara tại tiểu bang California, Hoa Kỳ. Nằm trên một khu vực đổ theo hướng Đông-Tây của bờ biển, phần dài nhất như thế ở
**Hayward** là một thành phố thuộc quận Alameda trong tiểu bang California, Hoa Kỳ. Thành phố có tổng diện tích 165,108 km², trong đó diện tích đất là 117,386 km², khu vực này có độ cao trung
Escondido, tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là "trốn" là một thành phố ở quận San Diego, tây nam tiểu bang California, Hoa Kỳ. Đây là một trong những thành phố cổ nhất quận San
**Oceanside** là một thành phố tại quận San Diego, tây nam của tiểu bang California, Hoa Kỳ, bên bờ Thái Bình Dương. Oceanside là thành phố lớn thứ 3 tại quận San Diego. Thành phố
**Bakersfield** là một thành phố thuộc quận Kern, tiểu bang California, Hoa Kỳ. Theo Thống kê Dân số năm 2000, thành phố này có 247.057 người. Nó là quận lỵ của quận Kern. Theo thống
**Chico, California** là một thành phố thuộc quận Butte trong tiểu bang California, Hoa Kỳ. Thành phố có tổng diện tích km², trong đó diện tích đất là km². Theo điều tra dân số Hoa
**Quận Mendocino** là một quận trong tiểu bang California, Hoa Kỳ. Theo Cục điều tra dân số Hoa Kỳ, dân số năm 2010 của quận này là 87.841 người. Quận lỵ là Ukiah. Quận Mendocino
**Quận Monterey** là một quận trong tiểu bang California, Hoa Kỳ. Quận Monterey là một quận nằm trên bờ biển Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Theo điều tra dân số năm 2010, dân số
**Watsonville, California** là một thành phố tại quận Santa Cruz, tiểu bang California, Hoa Kỳ. Dân số theo điều tra năm 2010 là 51.199 người, diện tích là km2. Watsonville nằm bên bờ biển trung
**State Route 1** (**SR 1**) **State Route 1** (**SR 1**) (_Xa lộ 1 tiểu bang California_) là một đường cao tốc chính bắc - nam chạy dọc theo hầu hết bờ biển Thái Bình Dương của
**_Việt Báo_** () là một tờ nhật báo tiếng Việt được xuất bản tại Garden Grove, California, Hoa Kỳ, cho cộng đồng người Mỹ gốc Việt. _Việt Báo_ là một trong năm nhật báo tiếng
**Richmond** là thành phố thủ phủ của Quận Contra Costa, phía tây bang California, thành lập năm 1905. Thành phố có cảng nước sâu nằm bên Vịnh San Francisco. Thành phố Richmond có các ngành
**Tiburon** là thành phố đông dân thứ ba tại Hoa Kỳ, và là thành phố đông dân nhất bang California và Trung Tây Hoa Kỳ. ## Lịch sử ## Địa lý ## Nhân khẩu ##
**Oxnard**, là một thành phố ở quận Ventura, tây nam tiểu bang California, Hoa Kỳ. Thành phố này nằm bên bờ Thái Bình Dương, gần sông Santa Clara. Thành phố này là một trung tâm
**Quận Alpine** là quận nhỏ nhất về mặt dân số ở bang California. Theo cuộc điều tra dân số năm 2000, quận này có dân số 1208 người. Quận này không có thành phố này.
**Daniel Kahneman** (; ; 5 tháng 3 năm 1934 27 tháng 3 năm 2024) là một nhà tâm lý học và nhà kinh tế học người Mỹ gốc Israel nổi tiếng với công trình nghiên