Khu tự trị Chukotka (; tiếng Chukchi: , Chukotkaken avtonomnyken okrug, /tɕukotˈkaken aβtonomˈnəken ˈokɹuɣ/) hay Khu tự trị Sở Khoa Kì (楚克奇), là một chủ thể liên bang của Nga. Nó có vị trí địa lý ở vùng Viễn Đông của đất nước, và là một phần hành chính của Vùng Liên bang Viễn Đông. Chukotka là chủ thể liên bang ít dân thứ 2 với 48.029 người (2024).
Anadyr là thị trấn lớn nhất và là thủ phủ của Chukotka, và là khu định cư ở cực đông có vị thế thị trấn ở Nga.
Chukotka là nơi có hồ Elgygytgyn, một hồ miệng núi lửa và ngôi làng Uelen, khu định cư ở cực đông của Nga và là khu định cư gần nhất với Hoa Kỳ (Alaska). Diện tích của khu tự trị là 737.700 km2 (284.800 dặm vuông), lớn hơn khoảng 6% so với tiểu bang Texas của Hoa Kỳ và là đối tượng liên bang lớn thứ 7 của Nga. Khu vực này là khu vực đông bắc nhất của Nga, và vì Mua hàng Alaska là phần duy nhất của Nga nằm một phần ở Tây bán cầu (phía đông kinh tuyến 180). Chukotka có chung biên giới với Cộng hòa Sakha ở phía tây, Magadan Oblast ở phía tây nam và Kamchatka Krai ở phía nam.
Chukotka chủ yếu là dân tộc Nga, Chukchi và các dân tộc bản địa khác. Đây là khu tự trị duy nhất ở Nga không bao gồm hoặc phụ thuộc vào một chủ thể liên bang khác, đã tách khỏi Magadan Oblast vào năm 1993.
Hành chính
Hành chính Khu tự trị Chukotka
Tập tin:Flag of Anadyrsky rayon (Chukotka).pngAnadyrsky
Tập tin:Coat of Arms of Bilibino (Chukotka).pngBilibinsky
Tập tin:Chaun gerb.pngChaunsky
Tập tin:Flag of Chukotsky District.pngChukotsky
Tập tin:Флаг Эгвекинот Иультинский район.jpgIultinsky
Tập tin:Flag of Providensky rayon (Chukotka).pngProvidensky
*Tập tin:Flag of Anadyr (Chukotka).svgAnadyr
Địa lý
Chukotka giáp phía bắc bởi biển Chukchi và biển Đông Siberia, là một phần của Bắc Băng Dương; ở phía đông bởi eo biển Bering và biển Bering, một phần của Thái Bình Dương; ở phía nam giáp với Kamchatka Krai và Magadan Oblast; và ở phía tây của Cộng hòa Sakha. Bán đảo Chukchi về phía đông tạo thành Eo biển Bering giữa Siberia và Bán đảo Alaska, và bao quanh phía bắc của Vịnh Anadyr. Điểm cực đông của bán đảo, mũi Dezhnev, cũng là điểm cực đông của lục địa Nga.
Khí hậu
Khí hậu của Chukotka bị ảnh hưởng bởi vị trí của nó trên ba vùng biển lân cận: Biển Bering, Biển Đông Siberia và Biển Chukchi. Thời tiết được đặc trưng bởi gió bắc lạnh có thể nhanh chóng thay đổi thành gió nam ẩm ướt. Mũi Navarin có số lượng bão lớn nhất ở Nga. Các khu vực ven biển có gió với lượng mưa nhỏ, từ 200 đến 400 mm mỗi năm. Nhiệt độ thay đổi từ −15 °C (5 °F) đến −35 °C (31 °F) vào tháng 1 và từ +5 °C (41 °F) đến +14 °C (57 °F) vào tháng 7. Mùa sinh trưởng ngắn, chỉ 80 đến 100 ngày mỗi năm.
Lịch sử
Những cư dân đầu tiên là những thợ săn Paleo-Siberia đã đến Chukotka từ Trung và Đông Á. Khu vực này sau đó là một phần của cây cầu đất Beringia được cho là đã cho phép người di cư đến châu Mỹ. Theo truyền thống, Chukotka là quê hương của người Chukchi bản địa, người Yupik Siberia, người Koryak, người Chuvan, người Even / Lamut, người Yukaghir và những người định cư cũ của Nga.
Từ năm 1919 trở đi, khu vực này đã chịu sự tập thể hóa và tái định cư của người dân bản địa. Khi Đức Quốc xã tấn công Liên Xô vào năm 1941, mọi thứ đã được thực hiện để bắt đầu sản xuất thiếc càng nhanh càng tốt ở Chukotka. Khai thác nhanh chóng phát triển, và ngành công nghiệp này sẽ trở thành cơ sở kinh tế của nó. Cũng trong chiến tranh, các nhà địa chất đã phát hiện ra trữ lượng vàng lớn sẽ được khai thác vào những năm 1950. Năm 1977, Chukotka trở thành đơn vị hành chính cấp dưới của Magadan Oblast.
Năm 1991, Chukotka tuyên bố tách ra để trở thành một chủ đề của Liên bang Nga theo cách riêng của mình, một động thái đã được Tòa án Hiến pháp Liên bang Nga xác nhận vào năm 1993.
Từ năm 2001 đến 2008, Roman Abramovich là Thống đốc của Chukotka. Ông đã đầu tư hàng tỷ rúp, bao gồm cả tiền của mình vào nền kinh tế Chukotka bằng cách phát triển cơ sở hạ tầng, trường học và nhà ở. Điều này đã giúp tăng gấp đôi GDP của khu vực và tăng hơn gấp ba thu nhập của người dân. Năm 2004, Abramovich đã cố gắng từ chức nhưng được bổ nhiệm lại làm thống đốc cho một nhiệm kỳ khác của Vladimir Putin. Đầu tháng 7 năm 2008, có thông báo rằng Tổng thống Dmitry Medvedev đã chấp nhận yêu cầu mới nhất của Abramovich từ chức thống đốc Chukotka, mặc dù các hoạt động từ thiện khác nhau của ông trong khu vực sẽ tiếp tục. Trong giai đoạn 2000,2002006, mức lương trung bình ở Chukotka đã tăng từ khoảng 165 đô la Mỹ (€ 117 / £ 100) mỗi tháng trong năm 2000 lên 826 đô la Mỹ (€ 588 / £ 500) mỗi tháng trong năm 2006.
Vào ngày 11 tháng 7 năm 2008, Dmitry Medvedev đã đề cử Roman Kopin làm thống đốc. Vào ngày 13 tháng 7, các nhà lập pháp địa phương nhất trí xác nhận Kopin là thống đốc tiếp theo của Chukotka.
Kinh tế
Chukotka có trữ lượng lớn dầu, khí đốt tự nhiên, than, vàng và wolfram, đang dần bị khai thác, nhưng phần lớn dân cư nông thôn vẫn sống nhờ chăn thả tuần lộc, săn cá voi và câu cá. Dân số đô thị được sử dụng trong khai thác, hành chính, xây dựng, công tác văn hóa, giáo dục, y học và các ngành nghề khác. Các công ty lớn nhất trong khu vực bao gồm Công ty khai thác và địa chất Chukotka, Severnoye zoloto, Công ty khai thác vàng Mayskoye (Polymet), FSUE Chukotsnab.
Giao thông
Chukotka chủ yếu có đường bộ và du lịch hàng không là phương thức vận chuyển hành khách chính. Có những con đường cố định địa phương giữa một số khu định cư, ví dụ Egvekinot-Iultin (200 km). Khi đủ lạnh, những con đường mùa đông được xây dựng trên những dòng sông đóng băng để kết nối các khu định cư trong một mạng lưới thống nhất. Đường cao tốc Anadyr đang được xây dựng để nối Chukotka với Magadan và để kết nối các khu định cư của Anadyr, Bilibino, Komsomolsky và Egvekinot trong Chukotka. Năm 2009, việc thay thế cây cầu khẩn cấp qua sông Loren trên con đường địa phương sầm uất từ Lavrentiya đến Lorino (40 km) đã trở thành sự kiện chính trong giao thông vận tải ở Chukotka. Sân bay chính là sân bay Ugolny gần Anadyr. Vận chuyển ven biển cũng diễn ra, nhưng băng đã ngăn chặn điều này trong ít nhất nửa năm.
Nhân khẩu học
Theo Tổng điều tra dân số năm 2010, thành phần dân tộc là:
- Người Nga (52.5%)
- Người Chukchi (26.7%)
- Người Ukraina (6%)
- Người Yupik (3.2%)
- Người Even (2.9%)
- Người Chuvan (1.9%)
- Người Belarus (0.94%)
- Người Yukaghir (0.4%)
- Các nhóm khác, mỗi nhóm có dưới 100 người
Tôn giáo
Nhà thờ Chính thống giáo Nga ở Chukotka được đại diện bởi Eparchy (Giáo phận) của Anadyr và Chukotka (tiếng Nga: Анадырская и Чукотская епархия). Giám mục bảo thủ gây tranh cãi của Anadyr và Chukotka, Diomid, người đã chiếm giữ Anadyr từ năm 2000 và đã phát triển nhà thờ ở bán đảo, đã bị Thượng hội đồng thánh loại bỏ vào mùa hè năm 2008. Giáo phận đã được điều hành bởi tổng giám mục Khabarovsk và Dòng sông, Mark (Tuzhikov).
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Khu tự trị Chukotka** (; tiếng Chukchi: , _Chukotkaken avtonomnyken okrug_, /tɕukotˈkaken aβtonomˈnəken ˈokɹuɣ/) hay **Khu tự trị Sở Khoa Kì** (楚克奇), là một chủ thể liên bang của Nga. Nó có vị trí địa
**Quốc ca Khu tự trị Chukotka** (tiếng Nga: Гимн Чукотского автономного округа, _Gimn Chukotskogo avtonomnogo okruga_) là một trong những biểu tượng của Khu tự trị Chukotka, cùng với cờ và huy hiệu. Nó được
Liên bang Nga được chia thành 89 chủ thể, trong đó có bốn **khu tự trị** (_avtonomnyye okruga_, số ít _avtonomny okrug_). Khu tự trị vừa là chủ thể liên bang đồng thời cũng là
Bản đồ biển Chukotka (biển Chukchi). **Biển Chukotka** hay **biển Chukotskoye** (tiếng Nga: Чукотское море) hoặc **biển Chukchi** là một biển trên thềm lục địa (biển ven bờ) trong Bắc Băng Dương. Nó có ranh
Vị trí của bán đảo Chukotka (Chukchi), phần màu đỏ tại miền viễn đông của [[Siberi.]] **Bán đảo Chukotka** hay **bán đảo Chukchi**, **bán đảo Chukotsky** (tiếng Nga: Чукотский полуостров), với tọa độ trung tâm
**Belaya** () là một chi lưu chảy theo hướng nam của sông Anadyr tại cực đông bắc của Siberi. Sông bắt nguồn từ điểm hợp lưu giữa sông Enmyvaam, bắt nguồn từ hồ Elgygytgyn, chảy
**Velikaya**, cũng gọi là **Bolshaya** và **Onemen** (), là một sông dài 556 km tại khu tự trị Chukotka ở Viễn Đông Nga. Sông chảy theo hướng đông bắc từ dãy núi Koryak qua Anadyrskiy Liman
**Người Chukchi** hay **Chukchee** (tiếng Nga: чукчи _chukchi_, số ít чукча _chukcha_), là dân tộc bản địa sinh sống tại bán đảo Chukchi và ven bờ biển Chukchi, biển Bering thuộc khu vực của Bắc
**Đảo Wrangel** (tiếng Nga: остров Врангеля, _ostrov Vrangelya_) là một hòn đảo trong Bắc Băng Dương, giữa biển Chukotka và biển Đông Siberia. Kinh tuyến 180° chạy cắt dọc đảo Wrangel, chia đảo ra thành
Vị trí dòng chảy Chantalvergyrgyn **Chantalvergyrgyn** (), cũng viết là **Chantalveergyn**, là một sông tại khu tự trị Chukotka, thuộc vùng Viễn Đông Nga. Sông chảy theo hướng đông bắc và sau đó theo hướng
**Quần đảo Diomede** (; , _ostrová Diomída_), ở Nga còn có tên là **Quần đảo Gvozdev** (, _ostrová Gvozdjeva_), gồm hai hòn đảo đá dạng núi đỉnh bằng: * Hòn đảo _Diomede Lớn_ của Nga
vị trí của the Chegitun River course. **Chegitun** là một sông tại bán đảo Chukotka ở Viễn Đông Nga. Đây là sông cực đông chảy vào biển Chukotka từ phía Siberi, và cũng là sông
**Bolshoy Anyuy** hay **Bolshoy Anyui** (; _bolshoy_ nghĩa là "lớn") là một sông thuộc lưu vực sông Kolyma tại Viễn Đông Siberi. Sông chảy gần như theo hướng tây qua các vùng dân cư thưa
**Mayn** (), thỉnh thoảng cũng gọi là **Main**, là một sông tại khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga, đây là một trong các chi lưu chính của sông Anadyr. Chiều dài của sông
Vị trí dòng chảy sông Ekityki. **Ekityki** (hay **Ekittyki**) là một sông tại khu tự trị Chukotka, thuộc vùng Viễn Đông Nga. Sông chảy tại miền trung Chukotka, qua hồ Ekityki và là chi lưu
**Tanyurer** () là một sông tại khu tự trị Chukotka ở Viễn Đông Nga,là một chi lưu tả ngạn của sông Anadyr. Sông có chiều dài 482 km và diện tích lưu vực là 18.500 km². Sông
Vị trí dòng chảy sông Palyavaam. **Palyavaam** (tiếng Nga: Паляваам) là một sông tại khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga. Sông chảy theo hướng tây, qua những khu vực lãnh nguyên Sibria có
Tretya nhìn từ trên không. **Sông Tretya** (, cũng viết là **Tret'ya** hay **Tretaya**) là một sông tại quận Beringovsky của khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga. Sông làm nhiệm vụ thoát nước
**Tumanskaya River** là một sông tại khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga. Sông chảy qua một vùng đầm lầy và lãnh nguyên rồi đổ vào biển Bering tại vịnh Anadyr. Trên sông có
**Maly Anyuy** hay **Maly Anyui** (; _maly_ nghĩa là "nhỏ") la một chi lưu hữu ngạn của sông Kolyma bắt nguồn từ khu tự trị Chukotka ở Viễn Đông Nga. Sông chảy theo hướng tây
Vị trí của the Rauchua River course. **Rauchua** là một sông tại khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga. Sông chảy qua các vùng lãnh nguyên Siberi có dân cư thưa thớt và chảy
Vị trí dòng chảy sông Pegtymel. **Pegtymel** là một sông tại khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga. Sông chảy qua vùng lãnh nguyên Siberia có dân cư thưa thớt và đổ vào biển
Vị trí dòng chảy sông Ichuveyem **Ichuveyem** (tiếng Nga: Ичувеем) là một sông tại khu tự trị Chukotka tại Viễn Đông Nga. Sông chảy theo hướng tây qua các vùng lãnh nguyên Siberi và đổ
Vị trí dòng chảy sông Chaun. **Chaun** () là một sông tại Viễn Đông Nga. Sông chảy theo hướng bắc, qua các vùng dân cư thưa thớt trên lãnh nguyên Siberia. Sông Chaun chảy vào
**Sông Avtatkuul** (hay **Avtotkuul**) là một sông ở vùng Viễn Đông Siberi. Sông chảy qua vùng đất thấp Nizhneanadyrskaya, một vùng đầm lầy, các hồ nhỏ và lãnh nguyên rồi đổ ra biển Bering tại
Vị trí dòng chảy sông Amguema **Amguema** () là một dòng chảy tại Viễn Đông Siberia của Nga. Sông đổ vào biển Chukchi giữa Mũi Schmidt và Mũi Vankarem. Sông chảy trên lãnh thổ khu
**Anadyr** () là một sông tại cực đông bắc của Siberi, chảy vào vịnh Anadyr của biển Bering và có lưu vực hầu hết nằm trong huyện Anadyrsky của khu tự trị Chukotka. Sông có
Lưu vực sông Kolmya **Kolyma** () là một sông tại đông bắc Siberia, toàn bộ lưu vực sông thuộc Cộng hòa Sakha, Khu tự trị Chukotka, và tỉnh Magadan của Nga. Sông khởi nguồn từ
**Anadyr** (; tiếng Chukchi: , _Kagyrgyn_) là một thị trấn cảng và trung tâm hành chính của khu tự trị Chukotka, Nga, toạ lạc cạnh cửa sông Anadyr, trên một mũi đất nhô ra thành
**Sân bay Pevek** là một sân bay ở Pevek, Khu tự trị Chukotka, Nga. ## Hãng hàng không và điểm đến ## Thống kê _Nguồn:_ ## Tai nạn và sự cố * Vào ngày 12
**Iultinsky** (; Chukchi: ) là một huyện hành chính thuộc Khu tự trị Chukotka. Diện tích huyện là 134.600 km2 và dân số 5034 (2022), trung tâm huyện là Egvekinot
phải|nhỏ|Bản đồ Vịnh Anadyr (nguồn: [[NOAA)]] **Vịnh Anadyr** (tiếng Nga: Анадырский залив) là một vịnh ở cực đông bắc của vùng Siberi, Nga. ## Vị trí Vịnh Anadyr nằm ở phần tây bắc của biển
thumb|right|Các điểm cực của Nga Đây là danh sách các điểm cực và cao nhất tại Nga. Các điểm cực Bắc và cực Đông của Nga còn là điểm cực Bắc và cực Đông của
**Chukotka** là từ chuyển tự từ của Чукотка trong tiếng Nga. Nó có thể là cách viết ngắn gọn của: * Khu tự trị Chukotka thuộc vùng liên bang viễn đông của Nga. * Bán
**Sakha**, còn được gọi là **Yakutia** (; ), tên chính thức **Cộng hòa Sakha** (; , _Saxa Öröspüübülükete_, ) là một chủ thể liên bang của Nga (một nước Cộng hòa). Nước này có dân
**Roman Arkadyevich Abramovich** (, ; ; sinh ngày 24 tháng 10 năm 1966) là một nhà tài phiệt Nga. Ông từng là chủ sở hữu của câu lạc bộ bóng đá Chelsea ở Luân Đôn
nhỏ|Sông Omolon (phải) đổ vào sông [[Kolyma]] **Omolon** () là một chi lưu chính của sông Kolyma tại đông bắc Siberi. Sông có chiều dài . Diện tích lưu vực là 118.600 km². Sông Omolon bị
phải|Ảnh chụp từ vệ tinh của eo biển Bering phải|Bản đồ hàng hải của eo biển Bering **Eo biển Bering** là eo biển phân cách châu Á và Bắc Mỹ, nằm giữa mũi Dezhnev, điểm
nhỏ|phải|Bản đồ biển Đông Siberia. **Biển Đông Siberia** là một vùng biển ở Bắc Băng Dương. Nó nằm giữa mũi Bắc Cực về phía bắc, eo biển Siberia về phía nam, quần đảo Tân Siberia
**Kanchalan ** (tiếng Nga: Канчалан) là một sông dài 426 km tại khu tự trị Chukotka ở Viễn Đông Nga. Sông chảy qua những viungf dân cư thưa thớt của lãnh nguyên Siberi và theo hướng
Biển Bering**Biển Bering** hay **biển Imarpik** là một khu vực nước biển ở cực bắc của Thái Bình Dương bao phủ diện tích khoảng 2 triệu km². Nó có ranh giới về phía bắc và
**Diomede Lớn** (; _Inupiat: Imaqłiq_) hay "**Đảo ngày mai"** (do nằm trên đường đổi ngày quốc tế) là một hòn đảo nằm trong quần đảo Diomede ở giữa eo biển Bering. Hòn đảo này là
Nga là một nhà nước liên bang bao gồm 89 **chủ thể liên bang**. Các chủ thể này có quyền bình đẳng liên bang với ý nghĩa bình đẳng về đại diện (hai đại biểu
**Tiếng Chukchi**, còn gọi là **tiếng Chukot** hay **tiếng Chuuk**, là một ngôn ngữ Chukotka-Kamchatka. Đây là ngôn ngữ của người Chukchi miền viễn đông Xibia, sống chủ yếu ở Khu tự trị Chukotka. Theo
**Chukotsky** (giống đực, chuyển tự từ Чукотский), **Chukotskaya** (giống cái, chuyển tự từ Чукотская) hay **Chukotskoye** (giống trung, chuyển tự từ Чукотское) là tính từ trong tiếng Nga. Nó có thể chỉ tới: * Khu
**Người Koryak** (hay Koriak) là một tộc người bản địa của vùng Viễn Đông Nga, sinh sống ở phía bắc bán đảo Kamchatka thuộc Kamchatka Krai và vùng ven biển Bering. Các biên giới văn
**Vườn quốc gia Beringia** () nằm ở mũi phía đông của Khu tự trị Chukotka, vùng đông bắc của Nga. Nó nằm ở phía tây (tức là châu Á) của eo biển Bering. Được thành
Tất cả các đơn vị hành chính liên bang của Nga được nhóm lại trong 8 **vùng liên bang của Nga** (tiếng Nga: федеральные округа, số ít: федеральный округ; chuyển tự: _federalnyye okruga_, số ít:
430x430px|thumb ## Sự kiện ### Tháng 1 * 22 tháng 1: Đài truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh thử nghiệm được thành lập ### Tháng 2 * 1 tháng 2: Thành lập khu tự
nhỏ|phải|424x424px|Bản đồ [[địa hình Liên Xô]] **Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết** đã từng là quốc gia lớn nhất trên Trái Đất. Diện tích đất liền của nó chiếm khoảng một