✨Định luật Charles

Định luật Charles

nhỏ|Hoạ cảnh nêu lên mối quan hệ giữa thể tích và nhiệt độ tuyệt đối. Định luật Charles (hay còn gọi là định luật thể tích) là một định luật khí thí nghiệm mô tả cách mà chất khí nở ra vì nhiệt. Một phát biểu hiện đại của định luật Charles là:

Khi áp suất của một mẫu khí khô là không đổi, nhiệt độ Kelvin và thể tích của nó sẽ tỉ lệ thuận với nhau.

Mối quan hệ tỉ lệ thuận có thể được viết thành:

:V \propto T Có thể hiểu là: :\frac{V}{T} = k, \quad hay \quad V = kT

trong đó: :V là thể tích của khí, :T là nhiệt độ của khí (đơn vị đo là kelvin), :k là một hằng số.

Lượng khí không đổi cùng áp suất ở trạng thái 1 và 2 thìː

\frac{V_1}{T_1} = \frac{V_2}{T_2} \qquad \text{hay} \qquad \frac {V_2}{V_1} = \frac{T_2}{T_1} \qquad \text{hay} \qquad V_1 T_2 = V_2 T_1.

Đây là trường hợp đặc biệt của phương trình khí lý tưởng pV = nRT.

Lịch sử

Định luật được đặt theo tên nhà khoa học Jacques Charles, người đã lập công thức cao định luật gốc trong một công trình không được công bố vào những năm 1780.

Ở trong hai trong số bốn bài tiểu luận được thuyết trình từ mùng hai đến ngày 30 tháng 10 năm 1801, John Dalton đã giới thiệu bằng thí nghiệm rằng tất cả các loại chất khí và hơi mà ông đã được học đều giãn nở một lượng như nhau giữa hai điểm nhiệt độ cố định. Nhà triết học tự nhiên người Pháp Joseph Louis Gay-Lussac đã xác nhận khám phá này trong buổi thuyết trình tại Viện Pháp quốc vào ngày 31 tháng 1 năm 1802, mặc dù ông đã công nhận khám phá này là từ công trình không được công bố từ thập niên 1780 của Jacques Charles. Những nguyên tắc cơ bản đã được Guillaume Amontons và Francis Hauksbee mô tả từ một thế kỉ trước.

Các công thức trên là cách viết khác của định luật Gay-Lussac thực sự: V(T) = V0[1 + a0(T - T0)]

: với  V0, a0 = 1/T0 là thể tích, hệ số giản đẳng áp khí ở nhiệt độ chuẩn (0 °C) T0 = 273,15 K :: V(T): thể tích khí ở nhiệt độ T hay tổng quát với khí lý tưởng: V2 = V1[1 + aV(T2 - T1)], trong đó aV = 1/T1

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Hoạ cảnh nêu lên mối quan hệ giữa thể tích và nhiệt độ tuyệt đối. **Định luật Charles** (hay còn gọi là **định luật thể tích**) là một định luật khí thí nghiệm mô tả
thumb|Solar System diagram showing planetary spacing in whole numbers, when the Sun-Neptune distance is normalized to 100. The numbers listed are distinct from the Bode sequence, but can give an appreciation for the harmonic resonances
**Charles II của Anh** (29 tháng 5 năm 1630 – 6 tháng 2 năm 1685) là vua của Anh, Scotland, và Ireland. Ông là vua Scotland từ 1649 đến khi bị lật đổ năm 1651, và
**Jacques Alexandre César Charles** (1746-1823) là nhà vật lý, nhà hóa học người Pháp. Ông nổi tiếng nhờ đinh luật mang tên mình, Định luật Charles. Sau thí nghiệm của năm 1787 với 5 quả
**Charles Robert Darwin** (; phiên âm tiếng Việt: **Đác-uyn**; sinh ngày 12 tháng 2 năm 1809 – mất ngày 19 tháng 4 năm 1882) là một nhà tự nhiên học, địa chất học và sinh học
**Luật an ninh quốc gia Hồng Kông** (), chính thức là **Luật của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa về Bảo vệ An ninh Quốc gia tại Đặc khu Hành chính Hồng Kông** (), hay
**Phương trình trạng thái khí lý tưởng**, đôi khi còn gọi là **Phương trình Clapeyron-Mendeleev**, là một phương trình thể hiện mối liên hệ giữa các đại lượng áp suất, thể tích, và nhiệt độ
**Charles I của Anh** (19 tháng 11 năm 1600 – 30 tháng 1 năm 1649) là vua của ba vương quốc Anh, Scotland, và Ireland từ 27 tháng 3 năm 1625 đến khi bị hành quyết
**Charles X** (Charles Philippe; 9 tháng 10 năm 1757 – 6 tháng 11 năm 1836) là Vua của Pháp từ ngày 16 tháng 9 năm 1824 đến khi thoái vị vào ngày 2 tháng 8
phải trải qua không ít thăng trầm, nhưng các Luật sư, dù là người Việt hay người nước ngoài, vẫn luôn để lại những dấu ấn đặc biệt khi tham gia hành nghề dưới các
**Charles Wendell "Chuck" Colson** (16 tháng 10 năm 1931 – 21 tháng 4 năm 2012) là cố vấn đặc biệt của Tổng thống Richard Nixon từ năm 1969 đến năm 1973, về sau là nhà
**Charles Edward Louis John Sylvester Maria Casimir Stuart** (31 tháng 12 năm 1720 – 30 tháng 1 năm 1788) là con trai lớn của James Francis Edward Stuart, vì thế ông là cháu trai của
**Charles I** (đầu 1226/1227 – 7 tháng 1 năm 1285), thường được gọi là **Charles xứ Anjou** hoặc **Charles d'Anjou**, là thành viên của Vương triều Capet và là người sáng lập Nhà Anjou thứ
**Luật Hiến pháp** là một ngành luật gồm tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh những quan hệ cơ bản về tổ chức quyền lực Nhà nước, về chế độ chính trị, kinh
**Vương Đình Huệ** (sinh ngày 15 tháng 3 năm 1957 tại Nghệ An) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng
**Charles-Augustin de Coulomb** (; ; 14 tháng 6 năm 1736 – 23 tháng 8 năm 1806) là một sĩ quan, kỹ sư và nhà vật lý người Pháp. Ông nổi tiếng với định luật Coulomb,
thumb|Chân dung Calonne bởi [[Élisabeth-Louise Vigée-Le Brun (1784; London, Royal Collection)]] **Charles Alexandre**, vicomte **de Calonne** (20 tháng 1 năm 1734, Douai - ngày 30 tháng 10 năm 1802, Paris) là một chính khách người
**Con quỷ Maxwell** là một thí nghiệm tưởng tượng của nhà vật lý người Scotland, James Clerk Maxwell, thực hiện vào năm 1867, để tìm hiểu về định luật hai của nhiệt động lực học.
**Pierre Jean Baptiste Charles van der Aa** (31 tháng 10 năm 1770, Haarlem - ngày 12 tháng 5 năm 1812, Leiden) là một luật sư, nhà yêu nước và nhà văn Hà Lan. ## Cuộc
**Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2021** (tiếng Anh: _2021 United Nations Climate Change Conference_), thường được biết đến nhiều hơn với tên viết tắt **COP26** là
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số
**Charles Eugène de Foucauld de Pontbriand**, tử tước nhà Foucauld, (15 tháng 9 năm 1858 - 1 tháng 12 năm 1916), là một sĩ quan kỵ binh của quân đội Pháp, nhà thám hiểm và
**Hatchand Bhaonani Gurumukh Charles Sobhraj** (sinh ngày 6 tháng 4 năm 1944 tại Sài Gòn, Nam Kỳ), thường được biết nhiều hơn với tên **Charles Sobhraj**, là một kẻ giết người hàng loạt người lai
nhỏ|phải|Các vật chất ở dạng khí (nguyên tử, phân tử, ion) chuyển động tự do|279x279px**Chất khí** (tiếng Anh: Gas) là tập hợp các nguyên tử hay phân tử hay các hạt nói chung trong đó
**Charles III** (đọc là **Charles Đệ tam**, tên đầy đủ là **Charles Philip Arthur George**; sinh ngày 14 tháng 11 năm 1948) là Quốc vương của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và
**Charles Cornwallis, Hầu tước Cornwallis thứ nhất** (31/12/1738 - 05/10/1805), là một tướng lĩnh và quan chức của Quân đội Anh. Từ năm 1753 đến 1762, ông được phong Tử tước xứ Brome và từ
**Charles VI của Pháp** (3 tháng 12 năm 1368 – 21 tháng 10 năm 1422 còn được gọi là **Charles le Bienaimé** hay **Charles le Fol** hoặc **le Fou**) là vị vua Pháp từ 1380
**Niên biểu hóa học** liệt kê những công trình, khám phá, ý tưởng, phát minh và thí nghiệm quan trọng đã thay đổi mạnh mẽ vốn hiểu biết của nhân loại về một môn khoa
nhỏ|Tướng Gordon Thiếu tướng **Charles George Gordon** (28 tháng 1 năm 1833 – 26 tháng 1 năm 1885), là một sĩ quan trong Quân đội Anh. Ông được biết đến qua nhiều chiến công ở
**Ngài Charles Lyell, Tòng Nam tước thứ 1** (14 tháng 11 năm 1797 - 22 tháng 2 năm 1875) là một luật sư và nhà địa chất học nổi tiếng người Anh nhưng thực chất
**Henry Cavendish** (10 tháng 10 năm 1731 - 24 tháng 3 năm 1810) là một nhà vật lý, hóa học người Anh người đã phát hiện ra hiđrô, tính ra được một hằng số hấp
**Phiên tòa Scopes**, tên chính thức tiếng Anh: **_The State of Tennessee v. John Thomas Scopes_,** và thường được gọi là **Phiên tòa Khỉ Scopes**, là một vụ kiện pháp lý ở Hoa Kỳ, diễn
**Charles Perrault** ( , hay , ; 12 tháng 1 năm 1628 – 16 tháng 5 năm 1703), ở Việt Nam còn được phiên âm thành **Sác-lơ Pê-rôn**, là một nhà văn người Pháp nổi
**Charles Aimé de Royrand** (14 tháng 3 năm 1726 – 5 tháng 12 năm 1793) là một lãnh đạo của phe Vendée trong Chiến tranh ở Vendée, một cuộc nổi dậy chống lại Cách mạng
thumb|right|Con tàu _Beagle_ neo đậu tại [[Tierra del Fuego vào năm 1832; tác phẩm của phác họa gia Conrad Martens.]] **Hành trình thứ hai của tàu HMS _Beagle**_ (ngày 27 tháng 12 năm 1831 -
**Charles Canning, Bá tước Canning thứ nhất** (14 tháng 12 năm 1812 - 17 tháng 6 năm 1862), còn được gọi là **Tử tước Canning**, là một quý tộc, chính khách và nhà quản trị
**Charles Grandison Finney** (29 tháng 8 năm 1792 – 16 tháng 8 năm 1875) thường được xem là "nhà phục hưng tôn giáo hàng đầu của Hoa Kỳ", và là nhân tố chính khởi phát
Ngày 28 tháng 8 năm 2019, Nghị viện Vương quốc Anh đã bị đình chỉ bởi Nữ hoàng Elizabeth II, theo đề nghị của thành viên đảng Bảo thủ đương kim Thủ tướng Vương quốc
Tại một số quốc gia, **phân lập quyền lực** (_separation of powers_) là việc quyền lực của nhà nước được phân chia cho nhiều cơ quan khác nhau. Một mô hình được nhắc đến nhiều
**Charles Maurice de Talleyrand-Périgord** (1754-1838) là một nhà chính trị, một nhà ngoại giao người Pháp thời cận đại. Ông nổi lên như là một nhân vật khôn ngoan, quyền biến và có ảnh hưởng
**Charles Oliveira da Silva** (biệt danh: **_Do Bronx_** hoặc **_Charlie Olives_**; sinh ngày 17 tháng 10 năm 1989) là một võ sĩ mixed martial arts chuyên nghiệp người Brasil. Anh hiện đang thi đấu ở
**Charles William Ingram** (sinh 6 tháng 8 năm 1963) là một thiếu tá quân đội Hoàng gia Anh, người nổi tiếng vì gian lận trong chương trình trò chơi truyền hình _Who Wants to Be
**Quyết định luận công nghệ** là một lý thuyết giản hóa luận mà giả định rằng công nghệ của xã hội thúc đẩy sự phát triển cấu trúc xã hội và các giá trị văn
**Carolus Martellus**(, ; 688 – 741) là một nhà lãnh đạo quân sự và chính trị người Frank, với tước hiệu _dux et princeps Francorum_ (công tước và hoàng thân Frank) và Quản thừa ông
**Dinar** là tiền tệ chính thức của Cộng hòa Serbia. Một dinar có giá trị bằng 100 **para**. Mã tiền tệ quốc tế của đồng dinar Serbia là **941**. Dinar hiện tại gồm tiền giấy
**Charles J. Timmes** (ngày 18 tháng 7 năm 1907 – ngày 20 tháng 10 năm 1990) là Thiếu tướng Lục quân Hoa Kỳ. ## Thân thế và học vấn Timmes quê quán tại Innsbruck, Đế
**Charles-Michel de l'Épée** (phát âm theo , sinh ngày 24/11/1712 ở Versailles - mất ngày 23/12/1789 tại Paris) nổi tiếng vì đã cống hiến cả đời mình để phát triển bảng chữ cái đầu tiên
**Benoît Paul Émile Clapeyron** (1799-1864) là nhà vật lý và kỹ sư người Pháp. Ông nổi tiếng với phương trình Clapeyron-Mendeleev (hay còn có tên gọi khác là phương trình trạng thái). Được ra đời
**Charles Webster Leadbeater** (/lɛdˌbɛt