✨Công giáo tại Campuchia

Công giáo tại Campuchia

nhỏ|260x260px|[[Thánh lễ tại nhà thờ Thánh Joseph thuộc Hạt Đại diện Tông tòa Phnôm Pênh]] Giáo hội Công giáo tại Campuchia là một phần của Giáo hội Công giáo toàn cầu, đặt dưới sự lãnh đạo tinh thần của Giáo hoàng tại Roma. Trong suốt chiều dài lịch sử của Giáo hội Công giáo Campuchia, tỷ lệ giáo dân trong tổng dân số Campuchia là rất nhỏ và phần lớn trong số đó là người Việt; vào năm 2005, có khoảng hai phần ba tổng số giáo dân tại Campuchia là người Việt.

Giáo hội Campuchia trải qua một giai đoạn phát triển chậm vào thế kỷ 20, với vị linh mục bản xứ đầu tiên được truyền chức vào năm 1957 và trải qua cuộc đàn áp và cấm đạo tàn khốc của chính quyền cộng sản Khmer Đỏ – gần như đã khiến cho Giáo hội bị xóa sổ. Từ đầu thập niên 1990, với sự kiện tái lập một chủng viện cùng thánh lễ truyền chức cho vị linh mục bản xứ đầu tiên trong hàng thập kỷ, Giáo hội Công giáo Campuchia dần dần được vực dậy và phát triển.

Lịch sử

Thời kỳ sơ khai

Sứ mệnh rao giảng tin mừng Kitô giáo đầu tiên được biết đến tại Campuchia được thực hiện từ năm 1555 đến năm 1556 bởi linh mục người Bồ Đào Nha Gaspar da Cruz thuộc dòng Anh Em Giảng Thuyết. Theo tường thuật của ông, kế hoạch truyền giáo khó khăn của ông đã bị thất bại hoàn toàn; ông nhận thấy vị vua trị vì đất Campuchia là một người "Đại ngã" và cả các bề tôi của vua cũng là những người "Đại ngã". Linh mục Gaspar cũng phát hiện ra rằng "các tín đồ Đại ngã là những người khó bị thuyết phục cải đạo nhất" cũng như việc người dân không dám cải đạo nếu không được sự cho phép của nhà vua. Ông đã rời bỏ xứ Campuchia trong sự thất vọng và cho rằng mình "chưa làm phép rửa tội cho một người lương nào thêm kể từ khi người duy nhất được rửa tội chết". Mặc dù Campuchia bị thực dân Pháp đô hộ xuyên suốt thế kỷ 19, đạo Kitô không có nhiều tác động đối với quốc gia này. nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Phnôm Pênh|Nhà thờ Phnôm Pênh trước khi bị phá hủy vào năm 1970]]

Giáo hội phát triển chậm rãi và nguy cơ bị xóa sổ

Vào năm 1934, nhà truyền giáo Kháng Cách người Mỹ là Arthur L. Hammond đã dịch và cho xuất bản cuốn Kinh Thánh Tân Ước bằng tiếng Khmer vào năm 1934 và đến năm 1940 thì hoàn thành bản dịch toàn bộ Kinh Thánh bằng tiếng Khmer. Tuy vậy phải đến năm 1954 thì toàn bộ bản văn Kinh Thánh bằng tiếng Khmer mới được cho xuất bản.

Linh mục bản xứ đầu tiên của Campuchia là Simon Chhem Yen, thụ phong ngày 7 tháng 11 năm 1957. Linh mục Paul Tep Im Sotha và linh mục Joseph Chhmar Salas lần lượt thụ phong vào năm 1959 và 1964. Theo số liệu thống kê của thành Vatican, số lượng giáo dân Công giáo tại Campuchia vào năm 1953 là 120.000 người (ước tính có 50.000 người Việt sống tại Campuchia là người Công giáo) và đạo Công giáo khi đó là tôn giáo có số lượng tín đồ lớn thứ hai tại Campuchia. Trước khi người Việt di cư về nước vào năm 1970 và 1971, có thể đã có tới 62.000 Kitô hữu sống ở Campuchia.

Một lượng lớn người Công giáo gốc Việt đã di cư về Việt Nam sau khi tướng Lon Nol trở thành Tổng thống Cộng hòa Khmer (chính quyền quân quản) vào năm 1970. Vào cùng năm đó, một đại chủng viện bị buộc đóng cửa vô thời hạn – tuy vậy người giáo dân vẫn được hưởng sự bảo hộ của nhà nước. Đến năm 1972, có lẽ có khoảng 20.000 Kitô hữu sinh sống tại Campuchia, hầu hết trong số họ là Công giáo. Nhiều người Công giáo còn sót lại ở Campuchia năm 1972 là người châu Âu, chủ yếu là người Pháp và người Campuchia có bố hoặc mẹ là người Pháp. Tuy nhiên trong giai đoạn 1975–1979, chính quyền cộng sản của Khmer Đỏ đã gần như xóa sổ đạo Công giáo trong nước Campuchia, bức tử ⅔ số giáo dân Campuchia trong các trại lao động, rồi đến tháng 12 thì ông được bổ nhiệm làm Giám quản tông tòa Battambang dưới triều Giáo hoàng Ioannes Paulus II. Tháng 7 năm 1995, linh mục Pierre Sophal Tonlop trở thành vị linh mục người Campuchia đầu tiên được truyền chức trong hơn 20 năm. Một bản dịch Kinh Thánh tiếng Khmer mới và mang tính đại kết hơn đã được xuất bản vào tháng 6 năm 1998 trên cơ sở cải thiện bản dịch Kinh Thánh năm 1954 của ông Arthur L. Hammond. Đến tháng 10 cùng năm, chủng viện do linh mục Dupraz làm đầu đã được dời về thành phố Phnôm Pênh và đổi tên thành Đại chủng viện Thánh Ioannes Maria Vianney theo như nguyện vọng của các chủng sinh, Đây là một trường dạy nghề thuộc dòng Tên dành cho người khuyết tật. Sau khi bị nhân viên của trường buộc thôi học vì hành vi gây rối của mình, anh Soram – một học sinh người Campuchia từng làm bộ đội – đã đe dọa rằng anh sẽ ném một quả lựu đạn cầm tay vào một lớp học với nhiều học sinh. Khi Soram tiến về phía lớp học, một chủng sinh và nhà truyền giáo dòng Tên người Phillipines là Richard Fernando (26 tuổi, thường được gọi là "Richie") đã lại gần và khống chế Soram để ngăn anh không ném quả lựu đạn vào trong lớp học, khiến Soram vô tình làm rơi quả lựu đạn xuống đất và khiến quả lựu đạn bị kích nổ. Anh Fernando đã qua đời sau vụ nổ, còn Soram thì sống sót vì được anh Fernando che đỡ. Quỹ Truyền thông dòng Tên có trụ sở tại Philippines đã cho sản xuất một bộ phim tài liệu về cuộc đời của anh Fernando mang tên Greater Love: In Memory of Richie Fernando, SJ () vào năm 1999.

Thống kê và tổ chức địa phận của Giáo hội

Số liệu ước tính về số người Công giáo tại Campuchia có sự thay đổi qua các năm. Vào năm 1994, hãng thông tấn UCA News cho biết có khoảng 25.000 người Công giáo sống tại Campuchia. Sau đó vào năm 2005, linh mục chánh xứ Phnôm Pênh là Bob Piche cho rằng số lượng giáo hữu Công giáo rơi vào khoảng 25.000, ám chỉ rằng không có thêm tín hữu mới nào gia nhập Hội thánh. Theo số liệu của giám mục Ramousse vào năm 2015, có khoảng 20.000 người Công giáo sinh sống tại Campuchia, chiếm khoảng 0,15% tổng dân số. Tuy vậy, Peter Ford của tờ The Diplomat lại cho rằng con số này là 75.000 vào năm 2017.

Theo số liệu của G-Catholic, Giáo hội Công giáo Campuchia, cho đến ngày 31 tháng 12 năm 2021, có 21.000 giáo dân trên tổng số 16,7 triệu người dân; 69 giáo xứ và 3 giáo điểm truyền giáo, cũng như 41 cơ sở tôn giáo khác. Giáo hội tại đây, cũng theo trang tin này, gồm có 1 giám mục, 85 linh mục (14 linh mục triều và 71 linh mục dòng), 23 đại chủng sinh và 189 tu sĩ (25 nam tu và 164 nữ tu).

Giáo hội Công giáo tại Campuchia không có giáo phận nào nhưng có một hạt đại diện tông tòa (do giám mục quản nhiệm) và hai hạt phủ doãn tông tòa (do linh mục quản nhiệm).

  • Hạt Đại diện Tông tòa Phnôm Pênh
  • Hạt Phủ doãn Tông tòa Battambang
  • Hạt Phủ doãn Tông tòa Kampong Cham
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|260x260px|[[Thánh lễ tại nhà thờ Thánh Joseph thuộc Hạt Đại diện Tông tòa Phnôm Pênh]] **Giáo hội Công giáo tại Campuchia** là một phần của Giáo hội Công giáo toàn cầu, đặt dưới sự lãnh
**Công giáo tại Việt Nam** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo, dưới sự lãnh đạo tinh thần của các giám mục tại Việt Nam, hiệp thông với giáo hoàng. Với số tỉ
phải|nhỏ|Bản đồ các giáo phận Công giáo Việt Nam **Giáo hội Công giáo tại Việt Nam** hiện tại được tổ chức theo địa giới gồm có 3 giáo tỉnh là Hà Nội, Huế và Sài
**Giáo hội Công giáo tại Lào** là một bộ phận của Giáo hội Công giáo Hoàn vũ, dưới sự lãnh đạo trên tinh thần của Giáo hoàng ở Roma. Giáo hội Công giáo tại Lào
Tại châu Á, Giáo hội Công giáo Rôma có nhiều giáo phận rải khắp các nước và do Hội đồng Giám mục mỗi quốc gia quản trị. Những Hội đồng Giám mục lớn nhất bao
**Lịch sử Công giáo Việt Nam (1990–2005)** là một giai đoạn lịch sử kéo dài 15 năm, tiếp sau giai đoạn 15 năm khó khăn trước đó của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam,
**Đại sứ quán Việt Nam Cộng hòa tại Cộng hòa Khmer** (; ), thường gọi là **Đại sứ quán Nam Việt Nam tại Cao Miên**, là cơ quan đại diện ngoại giao do Việt Nam
thumb|Bản đồ giao thông quốc gia Campuchia. thumb|Quốc lộ 1 - [[Kien Svay, Kandal.]] thumb|Một con đường nông thôn ở Campuchia. Chiến tranh liên miên đã phá hủy nghiêm trọng **hệ thống giao thông của
Tính đến ngày 31/5/2018, Giáo hội Công giáo bao gồm 3,160 khu vực thuộc quyền tài phán giáo hội, trong đó có 645 Tổng giáo phận và 2,236 Giáo phận, cũng như Đại diện Tông
**Đại sứ Hoa Kỳ tại Campuchia** () là là người đại diện chính thức của Chính phủ Hoa Kỳ tại Vương quốc Campuchia có nhiệm vụ thúc đẩy quan hệ song phương và hỗ trợ
nhỏ|Chùa [[Wat Phra Kaew tại Bangkok là ngôi chùa theo Phật giáo Thượng tọa bộ linh thiêng nhất Thái Lan]] nhỏ|Một ngôi chùa Phật giáo Tiểu thừa (bên trái) nằm bên cạnh một ngôi chùa
thumb|Một nhà thờ Hồi giáo ở [[thành phố Hồ Chí Minh]] Tuy là một tôn giáo lớn trên thế giới, nhưng tại Việt Nam, cộng đồng Hồi giáo chỉ chiếm một tỷ lệ thấp so
**Biểu tình Phật giáo tại Huế 1993** là một cuộc biểu tình lớn của hơn 40.000 người dân Huế, diễn ra trước trụ sở Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố vào ngày 24 tháng
Giáo hoàng Học viện Thánh Piô X Đà Lạt, ngày nay là trụ sở của Trung tâm Đào tạo của Viện Hạt nhân và Trung tâm Văn hóa Thanh Thiếu Niên tỉnh Lâm Đồng. **Giáo
Trường hợp nhiễm bệnh virus corona 2019 (COVID-19) đầu tiên đã được xác nhận tại Campuchia vào ngày 27 tháng 1 năm 2020. Tính đến hết ngày 13 tháng 4 năm 2024, Campuchia ghi nhận
Lễ hội **Bon Om Touk** (Khmer: បុណ្យអុំទូក, IPA: [bon om tuːk], còn gọi là _Lễ hội nước_, _lễ hội đua ghe_, _Um-tuk_) tại Campuchia bắt nguồn từ rất lâu trong lịch sử. Lễ hội được
Mại dâm ở Campuchia là bất hợp pháp, nhưng phổ biến. Luật Chống buôn người và Khai thác Tình dục của Campuchia năm 2008 đã gây nhiều tranh cãi, với những lo ngại quốc tế
**Cơ quan chuyển tiếp Liên Hợp Quốc tại Campuchia** (gọi tắt là **UNTAC**) là lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc ở Campuchia từ năm 1992–1993. Đây cũng là dịp đầu tiên Liên
**Tòa Khâm sứ Tòa Thánh tại Việt Nam** (hay còn gọi là **Tòa Khâm sứ Vatican tại Việt Nam**) là cơ quan đại diện của Tòa Thánh tại Việt Nam, tồn tại trong giai đoạn
**Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh** (tiếng Latinh: _Archidioecesis Hochiminhopolitana_) còn phổ biến với tên gọi **Tổng giáo phận Sài Gòn**, là một tổng giáo phận Công giáo ở Việt Nam, thuộc Giáo
**Phục bích** (), còn được phiên âm là **phục tích** hay **phục tịch**, nghĩa đen là "khôi phục ngôi vua" là trường hợp một quân chủ đã từ nhiệm hoặc đã bị phế truất hay
**Giáo phận Phú Cường** () là một giáo phận Công giáo tại miền Nam Việt Nam, thuộc giáo tỉnh Sài Gòn. Giáo phận được thành lập vào năm 1965, trên cơ sở tách một nửa
**Người Campuchia gốc Việt** là nhóm người sinh sống tại Campuchia nhưng về mặt huyết thống, xuất phát từ Việt Nam. Cộng đồng người Campuchia gốc Việt là dân tộc thiểu số lớn nhất tại
nhỏ|Trụ sở chính của Tòa đặc biệt **Tòa đặc biệt Tòa án Campuchia** (tiếng Anh: ; tiếng Pháp: , **CETC**; tiếng Khmer: , _angk chomnoumchomreah visaeamonhnh knong tolakar kampouchea_), còn được gọi là **Tòa án
**Campuchia Dân chủ** (, ; còn gọi là **Kampuchea**, , _Kămpŭchéa_) là tên chính thức của nhà nước Campuchia từ năm 1976 đến năm 1979, dưới sự cai trị của Pol Pot và Đảng Cộng
**Quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh và Việt Nam** trong lịch sử chưa bao giờ được thiết lập chính thức mặc dù Việt Nam là một quốc gia có số lượng giáo dân Công
Cuộc tổng tuyển cử được tổ chức tại Campuchia vào ngày ngày 23 tháng 7 năm 2023 để bầu các thành viên của Quốc hội. Đây là cuộc tổng tuyển cử lần thứ bảy của
Nhân dịp Tết cổ truyền Khmer Chol Chnam Thmey 2025, Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Nguyễn Minh Vũ đã đến chúc Tết Hội Khmer-Việt Nam tại Campuchia; tập thể bác sĩ, nhân viên Bệnh
Hàng loạt những vụ vượt biên, bỏ trốn về nước sau khi bị bóc lột sức lao động và bị buôn bán ở Campuchia đã âm thầm diễn ra dọc tuyến biên giới giữa Việt
Điểm Tựa Tin Cậy Của Cộng Đồng Người Gốc Việt Tại Campuchia. Đồng thời là cửa ngõ kết nối hàng hóa Việt vào thị trường CampuchiaCộng đồng Người Việt tại Campuchia đã có lịch sử
Điểm Tựa Tin Cậy Của Cộng Đồng Người Gốc Việt Tại Campuchia. Đồng thời là cửa ngõ kết nối hàng hóa Việt vào thị trường CampuchiaCộng đồng Người Việt tại Campuchia đã có lịch sử
Điểm Tựa Tin Cậy Của Cộng Đồng Người Gốc Việt Tại Campuchia. Đồng thời là cửa ngõ kết nối hàng hóa Việt vào thị trường CampuchiaCộng đồng Người Việt tại Campuchia đã có lịch sử
thumb|Huy hiệu giám mục [[Giuse Trần Văn Toản.]] **Giáo phận Long Xuyên** (tiếng Latin: _Dioecesis Longxuyensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận có diện tích 10.255 km², tương ứng tỉnh
**Phật giáo tại Campuchia** (, ), còn gọi là **Phật giáo Khmer**, đã tồn tại từ ít nhất là vào thế kỷ thứ 5. Ở thời kỳ mới du nhập, nó là một hình thức
**Trung tâm Tài liệu Campuchia** (DC-Cam) là một tổ chức phi chính phủ có nhiệm vụ nghiên cứu và ghi chép lại thời đại Campuchia Dân chủ (17 tháng 4 năm 1975 – 7 tháng
Tổng tuyển cử được tổ chức tại Campuchia vào ngày 27 tháng 7 năm 2003 để bầu ra 123 thành viên Quốc hội. Đảng Nhân dân Campuchia thắng cử với 73 ghế nhưng mãi cho
thumb|right|Nhà thờ Quy Nhơn ngày cũ. nhỏ|thế=Nhà thờ Gò Thị - Là nơi đặt Tòa Giám mục Đông Đàng Trong từ 1839 đến 1861|Từ năm 1839, Gò Thị được Đức cha Stêphanô Cuénot Thể chọn
**Giáo phận Mỹ Tho** (tiếng Latinh: _Dioecesis Mythoensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận gồm phần phía nam tỉnh Tây Ninh và một phần tỉnh Đồng Tháp thuộc phía
Đây là danh sách hãng hàng không hiện đang hoạt động tại Campuchia. ## Hãng hàng không theo lịch trình
nhỏ|phải|Huy hiệu giám mục Aloisiô Nguyễn Hùng Vị. **Giáo phận Kon Tum** (tiếng Latin: _Dioecesis Kontumensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma ở Việt Nam, là giáo phận lâu đời nhất vùng Tây Nguyên.
Công Ty Cổ Phần Liên Hiệp Kim Xuân là một trong những nhà sản xuất chuyên nghiệp hàng đầu đinh công nghiệp tại Việt Nam. Được thành lập vào năm 1999, sản phẩm đã được
Công Ty Cổ Phần Liên Hiệp Kim Xuân là một trong những nhà sản xuất chuyên nghiệp hàng đầu đinh công nghiệp tại Việt Nam. Được thành lập vào năm 1999, sản phẩm đã được
**Xung đột biên giới Campuchia-Thái Lan** **năm 2025** là một chuỗi các sự kiện quân sự, ngoại giao và kinh tế leo thang căng thẳng giữa Campuchia và Thái Lan, bắt đầu từ một cuộc
**Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia**, hay còn được gọi là **Chiến tranh biên giới Tây Nam**; , UNGEGN: _Sângkréam Kâmpŭchéa-Viĕtnam_; Những người theo chủ nghĩa dân tộc Khmer gọi là **Việt
Giai đoạn này của **lịch sử Campuchia** bắt đầu từ ngày 7 tháng 1 năm 1979, khi chính quyền Campuchia Dân chủ của Khmer Đỏ bị lật đổ do Chiến dịch phản công biên giới
**Nội chiến Campuchia** là cuộc chiến giữa lực lượng của Đảng Cộng sản Campuchia (được biết đến với tên gọi Khmer Đỏ) và đồng minh của họ, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt
Giai đoạn từ năm 1431 đến năm 1863 trong lịch sử Campuchia được gọi là **thời kỳ Hậu Angkor** hoặc **thời kỳ Đen Tối, thời kỳ Trung Đại****.** Năm 1431, quân Ayutthaya của người Thái
**Campuchia** là một đất nước ở bán đảo Đông Dương, có lịch sử lâu đời và ảnh hưởng nền văn minh Ấn Độ. ## Các vương quốc đầu tiên Người ta biết về nước Phù
**Xung đột biên giới Campuchia – Thái Lan 2008–2013** bắt đầu vào tháng 6 năm 2008 là sự gia tăng cường độ mới nhất sau một thế kỷ dài tranh chấp liên quan đến khu
## Dân tộc lớn nhất ở Campuchia là người Khmer chiếm khoảng 90% tổng dân số, họ chủ yếu sinh sống ở tiểu vùng đất thấp sông Mekong và đồng bằng trung tâm. Trong lịch